حمیدرضا عباسچیان در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین»، در خصوص پیشینه این شرکت، اظهار داشـت: این کارخانه در سال ۱۳۷۹ تاسیس شد و ظرفیت اسمی آن سالانه یک هزار تن بود که به مرور افزایش یافت؛ به طوری که در حال حاضر به سه هزار تن در سال رسیده است. اگر در اوج ظرفیت تولید خود قرار بگیریم، روزانه نزدیک به ۹ تن شمش روی تولید خواهیم کرد.
وی تاکید کرد: در حال حاضر و با توجه به مشکلات عدیده‌ای که در رابطه با تامین منابع معدنی تولید شمش روی وجود دارد، تولید روزانه ما به چهار تا پنج تن کاهش پیدا کرده است؛ یعنی با ۵۰ درصد ظرفیت اسمی کارخانه تولید می‌کنیم.
تامین عمده مواد اولیه از طریق واردات
مدیرعامل توسعه صنعتی پارس روی زنجان، ادامه داد: مواد اولیه ما از معدن انگوران و همچنین کشور ترکیه تامین می‌شود. با توجه به کمبود منابع اولیه در کشور، مجبور به واردات خاک معدنی هستیم و به دلیل شرایط تحریمی تنها می‌توانیم این مواد اولیه را از کشور ترکیه تامین کنیم. به این ترتیب، حدود ۸۰ درصد از مواد اولیه مورد نیاز این شرکت از کشور ترکیه وارد و نزدیک به ۲۰ درصد آن از معدن انگوران زنجان تامین می‌شود.
وی اظهار داشت: با توجه به وجود تحریم‌های بین‌المللی و به تبع آن، وجود مشکلات ارزی، واردات خاک از کشور ترکیه به صورت تهاتری صورت می‌گیرد. یعنی در قبال خاک دریافتی، ۸۰ درصد تولید شمش روی خود را به کشور ترکیه صادر می‌کنیم. در واقع، چنین معامله‌ای سود چندانی را عاید شرکت نمی‌کند ولی در شرایط کنونی، مناسب‌ترین راه‌حل محسوب می‌شود.
مدیرعامل توسعه صنعتی پارس روی زنجان، یادآور شد: خاک معدنی مورد استفاده ما، خاک اکسیدی است و عیار آن، صرفه اقتصادی لازم برای کارخانه‌های تولید شمش روی را دارد؛ میانگین عیار ورودی ما (معدن انگوران و معادن ترکیه) بین ۱۸ تا ۲۰ درصد متغیر است.
عباسچیان توضیح داد: مواد اولیه‌ای که از طریق معدن انگوران تامین می‌شود، معمولا توسط شرکت تهیه و تولید مواد معدنی و به دو صورت مستقیم و از طریق واسطه توزیع می‌شود. در روش مستقیم، این شرکت خاک اکسیدی با عیار ۱۴ درصد را به کارخانه تحویل می‌دهد و روش دوم که توزیع مواد اولیه از طریق واسطه اتفاق میفتد، شرکت تهیه و تولید مواد معدنی، خاک سولفیدی را ابتدا در اختیار پنج تا شش کارخانه فلوتاسیون در زنجان قرار می‌دهد و سپس این کارخانه‌ها از طریق روش فلوتاسیون، عنصر روی را از خاک سولفیدی دارای سرب جداسازی می‌کنند و به تولیدکننده تحویل می‌دهند.
مدیرعامل توسعه صنعتی پارس روی زنجان، با اشاره به قیمت قطعی شمش روی در ایران، تاکید کرد: شمش روی در ایران، بر اساس نرخ جهانی این فلز داد و ستد می‌شود و نواسان زیادی ندارد. از طرفی قیمت خاک، بر اساس مقدار هزینه استحصال (TC) تعیین می‌شود؛ اگر امروز شمش روی حدود ۲۷ هزار تومان قیمت‌گذاری شود، با احتساب این موضوع که معدن انگوران ۲۰ درصد از مواد اولیه مورد نیاز ما را تامین می‌کند، قیمت تمام شده نهایی شمش تولیدی شرکت با در نظر گرفتن نرخ روی ۲۷ هزار تومانی، عددی بین ۲۵ تا ۲۶ هزار تومان خواهد بود.
بازفرآوری کیک فیلتر صرفه اقتصادی ندارد
عباسچیان ضمن اشاره به اینکه تکنولوژی مورد استفاده در این شرکت، فراتر از تکنولوژی داخلی نیست، تصریح کرد: تکنولوژی تولید شمش روی در شرکت پارس روی زنجان بر اساس روش هیدرومتالورژی است. به این ترتیب که ابتدا مواد اولیه در محلول اسیدسولفوریک حل و سپس محلول روی و کیک فیلتر از هم جدا می‌شوند. در نهایت کیک فیلتر برای بازفرآوری به واحد دیگری منتقل شده و روی محتوی محلول پس از احیاء در واحد الکترولیز، در بخش ذوب به شمش تبدیل می‌شود.
وی ادامه داد: ۹۰ درصد از ماده اولیه مصرفی در کارخانه، به کیک فیلتر (باطله) تبدیل و تنها از ۱۰ درصد آن، روی حاصل می‌شود. عیار کیک فیلتر به دست آمده، ۱٫۲ درصد است که در حال حاضر بازفرآوری آن توجیه اقتصادی ندارد.
مدیرعامل توسعه صنعتی پارس روی زنجان، بیان کرد: طی سال‌های گذشته، عیار روی کیک فیلتر بین ۵ تا ۶ درصد بود و بازفرآوری آن مقرون‌به‌صرفه بود اما امروز با عیار ۱٫۲ درصد، نه تنها صرفه اقتصادی ندارد بلکه باعث به وجود آمدن مشکلات عدیده‌ای برای محیط‌زیست شده است. بنابراین کیک فیلتر باقی مانده از تولید شمش روی را در یک مکان مخصوص که در کارخانه قرار دارد، دپو می‌کنیم.
صادرات تهاتری
عباسچیان درباره صادرات شمش روی، یادآور شد: ۸۰ درصد محصولات شرکت صادر می‌شود که البته این میزان به عنوان مازاد تولید کارخانه است. با توجه به تهاتری بودن روش صادراتی محصولات، با مشکل چندانی در زمینه صادرات شمش روی روبه‌رو نیستیم.
وی افزود: یکی از دلایل عمده سوق پیدا کردن شرکت روی زنجان به سمت روش تهاتری صادرات، وجود مشکلات عدیده در زمینه تامین ارز در کشور است. در واقع، از طریق تهاتر، خود را در برابر موج مخرب ارز، ایمن نگه می‌داریم.
سود بانکی باید کاهش یابد
عباسچیان مشکلات موجود در تولید شمش روی را فرسایشی عنوان کرد و گفت: مشکلات زیادی در این زمینه گریبان ما را گرفته است. از نبود مواد اولیه گرفته تا سودهای بالای بانکی که کمر تولید را شکسته است. وضعیت موجود به سمتی حرکت کرده که صرفا تمام فکر و ذکر هر تولیدکننده‌ای را حول و حوش بقا می‌چرخاند؛ با این حال، تنها دل‌خوشی ما تلاش شبانه‌روزی برای پرداخت حقوق کارگران است؛ چراکه این قشر، آسیب‌پذیرترین طبقه جامعه محسوب می‌شود.
مدیرعامل توسعه صنعتی پارس روی زنجان اضافه کرد: وقتی بانک سود ۲۰ درصدی را از یک شرکت تولیدکننده کوچک مقیاس طلب می‌کند، یعنی در عمل موجب تعطیلی آن واحد تولیدی می‌شود. شاید بهتر باشد برای رونق تولید در کشور و برای حمایت از صنایع پایین‌دستی در این بخش، میزان سود بانکی از ۲۰ به حدود ۶ درصد کاهش یابد.
وی افزود: برای سرپا نگهداشتن این کارخانه به طور میانگین سالانه چهار میلیارد تومان هزینه می‌کنیم؛ علاوه بر هزینه ۲٫۵ میلیارد تومانی بابت حقوق (سنوات، پاداش، مرخصی) ۷۰ نفر پرسنل شاغل در این شرکت، سالانه مبلغی حدود ۳۵۰ میلیون تومان به عنوان حق بیمه پرسنل مجموعه به سازمان تامین اجتماعی پرداخت می‌شود. همچنین هزینه‌‌های سربار (برق، گاز و…) و مواد مصرفی به صورت هنگفتی بالا است؛ به طوری که در بسیاری مواقع، توان پرداخت آن را نداریم.
توقف وارادات خاک از آفریقا
عباسچیان اضافه کرد: دولت به عنوان متولی سهمیه‌بندی خاک معدن انگوران، این خاک را به قیمت بسیار بالایی به فروش می‌رساند. از طرفی استدلال دولت برای افزایش قیمت خاک مصرفی کارخانه‌های تولید شمش روی این است که می‌گوید تولیدکنندگان سود زیادی از فروش شمش روی نصیب خود می‌کنند. پیشنهاد ما به دولت این است که بهتر نیست دولت خود مسئول فروش شمش نیز باشد؟! در واقع، صرف نظر از اینکه دولت و زیرمجموعه‌های آن اراده‌ای برای انجام چنین کاری داشته باشند، دولت باید متوجه شود که امروزه این صنعت صرفا نفس می‌کشد و وضعیت مطلوبی ندارد.
وی با اشاره به کمبود مواد اولیه، تاکید کرد: مشکل مواد اولیه آنچنان جدی است که حتی شرکت‌های تولیدکننده بزرگ نیز با کمبود مواد اولیه روبه‌رو هستند؛ به طوری که در یک مقطع زمانی خاص برای حل آن، کشتی‌های زیادی حاوی مواد اولیه از کشورهای آفریقایی وارد کشور شد. با این حال، چند وقتی می‌شود که این شرکت‌ها، واردات مواد اولیه از کشورهای آفریقایی را به دلیل ناخالصی زیاد آن و به تبع آن اقتصادی نبودن استحصال آن‌ها متوقف کرده‌اند.
عباسچیان در پایان خاطرنشان کرد: چندی پیش کارخانه ما به دلیل نبود خاک معدنی به مدت دو هفته تعطیل بود که امیدوار هستیم در ادامه هرگز چنین اتفاقاتی رخ ندهد. لذا باید برای حل معضل کمبود مواد اولیه صنعت روی فکری اساسی انجام شود؛ در غیر این صورت تبعات این نابه‌سامانی گریبان تمام تولیدکنندگان را خواهد گرفت.
