دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا که زمانی با وعده کاهش قیمتها و رونق اقتصادی کارزار انتخاباتی خود را پیش میبرد، اکنون در مواجهه با واقعیتهای اقتصادی ناشی از سیاستهای تجاری خود سخن تازهای میگوید. وی معتقد است آمریکاییها باید کمتر خرید کنند؛ احتمالا بیشتر هزینه بپردازند و فشار ناشی از شرایط اقتصادی نامطمئن را تحمل کنند.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزاتآنلاین» و به نقل از وبسایت «The Hill»، هفتهها است که کاخ سفید تلاش دارد افزایش تعرفهها را به عنوان اقدامی گذرا با پیامدهای محدود معرفی کند اما به نظر میرسد که رویکرد ارتباطی دولت آمریکا تغییر کرده است.
لحن دونالد ترامپ، رئیس جمهور این کشور که پیشتر بر ثروتمند شدن آمریکا از طریق اعمال تعرفهها متمرکز بود، حالا بیشتر به نوعی هشدار فرهنگی شباهت دارد؛ اینکه مردم آمریکا باید در رفتار مصرفی خود تجدیدنظر کنند.
ترامپ اخیرا در مصاحبه با کریستن ولکر از شبکه «NBC»، زمانی که از وی پرسیده شد آیا میپذیرد که تعرفهها موجب افزایش قیمتها خواهند شد، ابتدا ادعا کرد که تعرفهها آمریکا را ثروتمند خواهند کرد؛ همانگونه که بارها اینگونه گفته بود اما بلافاصله در ادامه اظهار داشت که کودکان آمریکایی برای مثال، نیاز به این همه اسباببازی ندارند و مردم نباید پول خود را صرف چیزهای بیارزش و غیرضروری کنند.
وی تصریح کرد: من فقط میگویم که بچهها لازم نیست ۳۰ عروسک داشته باشند؛ سه تا کافی است. همچنین به جای ۲۵۰ مداد میتوانند پنج تا داشته باشند.
رئیس جمهور آمریکا با این سخنان ضمن تاکید بر ضرورت کاهش مصرف، تاکید کرد که قیمت این اقلام نیز ممکن است افزایش پیدا کند.
این اظهارات، تضادی آشکار با سخنان ترامپ در دوران رقابتهای انتخاباتی دارد. وی در آن زمان از نرخ بالای تورم در دوران بایدن به شدت انتقاد میکرد و وعده میداد که در صورت پیروزی، هزینهها را کاهش دهد.
ترامپ در هقتههای اخیر طی مصاحبهای با شبکه خبری «ABC News»، مدعی شد که سیاستهای اقتصادی وی دقیقا همان چیزی است که رایدهندگان خواهان آن بودند.
ترامپ در هفتههای گذشته به صراحت اذعان کرده است که اجرای سیاستهای تعرفهای، موجب بروز اندکی اختلال در اقتصاد شده است؛ در حالی که در دوران کمپین انتخاباتی از تعرفه علیه کشورهای خاصی همچون چین، کانادا، مکزیک و نیز برخی کشورهای اروپایی سخن میگفت، سیاست نهایی وی تقریبا همه کشورهای جهان را هدف قرار داد؛ اقدامی که بازارهای مالی آمریکا و بسیاری از کشورها را با آشفتگی مواجه کرده است.
داگلاس هولتس ایکین، رئیس اندیشکده «American Action Forum» پیام اخیر ترامپ را نوعی چرخش موضع توصیف کرد و افزود: این پیام از نظر من بیموقع و بیاثر است؛ گفتن اینکه مردم بیش از حد مصرفگرا هستند، از زبان کسی مثل ترامپ عجیب است.
مارک شورت، یکی از مشاوران ارشد دوره نخست دولت ترامپ نیز هشدار داد که اگر وی به ادامه این نوع اظهارنظرها ادامه دهد، ممکن است موجب دلزدگی مردم شود.
به گفته وی، این پیام نه تنها آسیبزننده است بلکه نوعی دید نخبهگرایانه را القا میکند؛ اینکه رئیس جمهور ثروتمند حالا به مردم میگوید کمتر خرج کنند.
از سوی دیگر دنیل هورنونگ، معاون شورای ملی اقتصاد در دولت بایدن تاکید کرد: سیاستهای تعرفهای ترامپ بیش از همه به کسانی آسیب میزند که به کالاهای ارزانقیمت نیاز دارند.
وی تصریح کرد: اینکه به مردم بگوییم در صورت عدم صرفهجویی مجبور به پرداخت هزینه بیشتری خواهند شد، بیتوجهی به واقعیت زندگی بخش بزرگی از جمعیت کشور است. بسیاری از مردم توان خرید کالاهای گرانقیمت را ندارند و حتی ۵ درصد افزایش قیمت نیز تاثیری جدی بر وضعیت معیشت آنها دارد.
ترامپ در پی افزایش فشارها از سوی والاستریت و همحزبیهای جمهوریخواه خود، اعمال تعرفههای متقابل را به مدت ۹۰ روز تعلیق کرد. با این حال، تعرفه ۱۰ درصدی همچنان برای تمام کشورها پابرجاست و تعرفه سنگین بر کالاهای وارداتی از چین نیز در صورت عدم توافق اعمال خواهد شد.
در حالی که کاخ سفید مدعی است برخی توافقهای تجاری در آستانه نهایی شدن هستند، بازارهای مالی همچنان نوسانات شدیدی را تجربه میکنند زیرا چشمانداز تعرفهها و روابط تجاری آمریکا همچنان در هالهای از ابهام قرار دارد.
کاترین آن ادواردز، اقتصاددان حوزه کار و مشاور سیاستگذاری با اشاره به تناقض در پیامهای دولت آمریکا، بیان کرد: استفاده از تعرفه به عنوان ابزار چانهزنی در حالی که همزمان از مردم خواسته شده به کمتر خریدن عادت کنند، دو رویکرد متضاد است.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: اگر تعرفهها فقط ابزار مذاکره باشند، دیگر نیازی به بازگرداندن تولید به داخل کشور وجود ندارد. در این حالت، هدف صرفا گرفتن قیمت بهتر برای مصرفکننده آمریکایی است اما اگر هدف حمایت از تولید داخلی باشد، دیگر مذاکره معنایی ندارد؛ چراکه در این صورت مهم نیست طرف مقابل چه پیشنهادی میدهد. موضوع اصلی، حفظ فرصتهای شغلی در داخل کشور است.
نگرانیها نسبت به آینده اقتصاد آمریکا، با برخی پیشبینیهای والاستریت مبنی بر احتمال وقوع رکود تشدید شده است.
زمانی که کریستن ولکر از ترامپ پرسید که آیا با احتمال رکود اقتصادی مشکلی ندارد، وی پاسخ داد: مسئلهای نیست؛ ما در یک دوره گذار قرار داریم.
شایان ذکر است که متحدان ترامپ در کنگره نیز از سیاستهای وی حمایت میکنند. سناتور ران جانسون، جمهوریخواه ایالت ویسکانسین اخیرا احتمال وقوع رکود را رد کرد و گفت: در موضوع تعرفهها باید با جسارت عمل کرد.
ادواردز با بیان اینکه احتمال بروز رکود اقتصادی در آمریکا، میتواند عملا مانع از آن شود که شرکتها به سمت تولید داخلی روی بیاورند، افزود: چه چیزی میتواند جلوی یک شرکت را بگیرد از اینکه بگوید با وجود تعرفهها، بهتر است تولید را به داخل کشور منتقل کنیم؟ پاسخ ساده است؛ رکود.
در شرایطی که اقتصاد در حال افول است، نه راهاندازی کارخانه آسان است و نه تقاضا در بازار وجود دارد. وقتی سفارشها کاهش یافتهاند، فروشگاهها در حال تعطیل شدن هستند و مصرف عمومی پایین آمده است. در چنین شرایطی، راهاندازی کسبوکار تولیدی ریسک بزرگی است.
ناگفته نماند که سیاستهای تعرفهای ترامپ در حال از دست دادن حمایت عمومی نیز هستند. در یک نظرسنجی که اخیرا توسط شبکه «CNN» منتشر شد، نزدیک به ۶۰ درصد از شهروندان آمریکایی اعلام کردند که سیاستهای تعرفهای ترامپ وضعیت اقتصادی را بدتر کرده است. همچنین طبق نظرسنجی اخیر موسسه «Gallup»، حدود ۸۹ درصد از مردم معتقدند که تعرفهها موجب افزایش قیمتها خواهند شد.
هولتس ایکن معتقد است: اگر محبوبیت ترامپ بیش از حد کاهش یابد، نمایندگان جمهوریخواه نیز شروع به فاصله گرفتن از وی میکنند. زمانی که این روند آغاز شود، آنوقت میتوان گفت که ترامپ دیگر نفوذ گذشته را ندارد.
انتهای پیام//