روح‌الله مرادی در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین»، اظهار داشت: شرکت آلیاژسازان زنجان فعالیت خود را در سال ۱۳۷۱ در زمینه بازیافت فلزات گران‌بها در شهرک صنعتی ناجی زنجان آغاز کرد. فعالیت مجموعه با کسب پروانه بهره‌برداری جدید در زمینه تولید فلزات غیرآهنی در سال ۱۳۸۱ گسترش یافت و در حال حاضر، ۱۵ نفر در مجموعه مشغول به کار هستند.
وی در خصوص میزان ظرفیت تولید مجموعه، بیان کرد: در شرکت آلیاژسازان زنجان، ظرفیت تولید شمش طلا ۲۰۰ کیلوگرم، شمش نقره دو تن، شمش پلاتین و شمش پالادیم هرکدام به میزان ۱۰۰ کیلوگرم، شمش مس ۶ هزار تن، اکسید روی هشت هزار تن و شمش سرب ۶ هزار تن در سال است. با توجه به کمبود مواد اولیه در این زمینه، با ۱۰ تا ۲۰ درصد این میزان ظرفیت مشغول فعالیت هستیم.
چالش تامین مواد اولیه زیر سایه کرونا
مدیرعامل شرکت آلیاژسازان زنجان در ارتباط با نحوه تامین مواد اولیه و چالش‌های موجود در این زمینه، عنوان کرد: عمده مواد اولیه مورد نیاز ما ضایعات فلزی شامل مس و برنج است که آن را از طریق بازار آزاد تهیه می‌کنیم. همچنین ضایعات قطعات الکترونیکی به منظور تولید فلزات گران‌بها، بخش دیگری از مواد اولیه مورد نیاز ما است که شیوع و گسترش ویروس کرونا از یک سو و اعمال تحریم‌های ظالمانه از سوی دیگر سبب شده است در زمینه تامین مواد اولیه با چالش‌های فراوانی مواجه شویم. به همین علت ما ناچار به واردات برخی از مواد اولیه به داخل کشور هستیم که این مسئله نیز به دلیل رفع تعهدات ارزی برای ما دردسرساز شده است. تامین خاک معدنی مورد نیاز ما از کشورهای ترکیه و آذربایجان صورت می‌پذیرفت و حتی در مقطعی اقدام به واردات خاک معدنی از کشور قزاقستان کردیم که مشکلات موجود در حوزه صادرات سبب شد تا این امر نیز متوقف شود.
تولید شمش مس
مرادی در ادامه به فرایند تولید محصول در این مجموعه اشاره کرد و گفت: فرایند اصلی تولید در مجموعه، روش پیرومتالورژی است که ذوب مس و فرآوری آن از طریق عملیات حرارتی و افزودن مواد کمکی انجام می‌شود. به این صورت که شمش مس با عیار مورد نیاز پس از آماده‌سازی اولیه، تصفیه‌سازی و پرعیارسازی به دست می‌آید.
این تولیدکننده در خصوص فرایند تولید سایر محصولات اذعان کرد: شمش‌های حاوی فلزات گران‌بها بر پایه سرب نیز به روش هیدرومتالورژی، استحصال و اکسید حاصل نیز به صورت اکسید روی از طریق فیلترهای موجود تولید می‌شود. شمش‌های حاوی فلزات گران‌بها بر پایه سرب، پس از فرایند ریفاینری، تبدیل به سرباره حاوی طلا، نقره، پلاتین و پالادیم می‌شوند. سرباره‌های حاصل در ادامه تحت عملیات قالب‌کاری قرار می‌گیرند و پس از این فرایند، شمش نقره حاوی فلزات گران‌بها پس از انحلال در اسیدهای خاص به منظور تنظیم PH به دست می‌آید.
بازیافت طلا از ضایعات قطعات الکترونیکی
وی ضمن مقایسه محصولات تولیدشده در این مجموعه با نمونه‌های داخلی و خارجی مشابه، مطرح کرد: پایه و اساس فعالیت مجموعه آلیاژسازان زنجان، تولید فلزات گران‌بها با عیار ۹۹٫۹۹ درصد است که این محصولات از قابلیت بالایی جهت صادرات برخوردار هستند. ما از معدود شرکت‌هایی در داخل کشور هستیم که به تولید فلزات گران‌بها با استفاده از بازیافت قطعات الکترونیکی پرداخته‌ایم و در حدود ۳۰ سال است که بدون هیچ پشتیبانی خاصی از جانب نهادهای ذی‌ربط، مشغول فعالیت هستیم. اگرچه حمایت‌های لازم در این زمینه از جانب مسئولان صورت نمی‌پذیرد اما خوشبختانه در حوزه بازیافت فلزات گران‌بها، همپای کشورهای حوزه اسکاندیناوی در حال فعالیت هستیم و همواره سعی در تولید این محصولات با عیار بالای ۹۹ درصد داریم. کشور ژاپن، یکی از رقیبان اصلی ما در این زمینه است که در بازی‌های اخیر المپیک اقدام به ساخت انواع مدال طلا، نقره و برنز با استفاده از تکنولوژی بازیافت طلا از قطعات و لوازم جانبی الکترونیکی کرد.
مدیرعامل شرکت آلیاژسازان زنجان در پاسخ به سوال خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» مبنی بر اینکه تحریم‌ها تا چه اندازه بر عملکرد مجموعه شما تاثیر گذاشته است، اظهار کرد: زمانی که بحث تحریم مطرح می‌شود، ذهنیت ما اعمال انواع تحریم‌های خارجی است. در حالی که کشور این روزها بیشتر با مشکلات ناشی از تحریم‌های داخلی دست‌وپنجه نرم می‌کند و تحریم‌های خارجی تاثیر چندانی بر صنعت کشور نداشته است. سوء مدیریت در حوزه صنعت، معدن و محیط زیست در برخی از استان‌ها سبب شده است تولیدکنندگان با مشکلات فراوانی مواجه شوند. این در حالی است که ما به دنبال توسعه و پیشرفت در تولید هستیم و همواره تلاش می‌کنیم روند رو به رشد خود را حفظ کنیم اما برخی اقدامات و دخالت‌های غیرکارشناسانه و مغرضانه مانع پیشروی ما در تولید می‌شود.
حمایت از تولید ملی یک شعار است!
مرادی در همین راستا خاطرنشان کرد: در حالی که مسئولان کشور دائما حرف از حمایت تولید ملی می‌زنند اما در عمل، شاهد اتفاقات دیگری هستیم. ما مدت سه سال است که به دنبال اخذ یک مجوز برای توسعه مجموعه هستیم که متاسفانه در این مدت، با سنگ‌اندازی‌های فراوانی از جانب مسئولان وزارت صمت و سازمان محیط زیست استان روبه‌رو شده‌ایم. در حالی که معتقد هستیم اگر این مراجع دخالت خاصی در بخش تولید نداشته باشند، می‌توانیم وظایف خود را به درستی انجام دهیم. بسیاری از واحدهای صنعتی و تولیدی به دلیل اعمال سیاست‌های نادرست و دخالت‌های نابه‌جا تعطیل شده‌اند و یا در حال ورشکستگی هستند.
این تولیدکننده اضافه کرد: تورم در جامعه در حال افزایش است که مشکلات اقتصادی ناشی از این امر، تاثیر مستقیم بر عملکرد نیروهای انسانی شاغل در مجموعه‌های مختلف تولیدی و صنعتی خواهد داشت و باعث کاهش انگیزه لازم این افراد جهت فعالیت موثر در حوزه صنعت خواهد شد. متاسفانه بسیاری از نیروهای فعال و نخبه در حال مهاجرت به کشورهای همسایه هستند و این در حالی است که اگر شرایط لازم جهت توسعه صنعت در کشور فراهم شود، این افراد دیگر نیازی به مهاجرت به خارج از کشور نخواهند داشت.
وی تاکید کرد: در زمینه اجرای طرح توسعه مجموعه، متاسفانه با همکاری نکردن بخش‌های مرتبط مواجه شده‌ایم. در نهایت ناچار به طرح شکایت در دیوان عدالت اداری کشور شدیم و در انتظار رای دادگاه تجدید نظر هستیم که اگر رای به نفع ما صادر شود، طرح توسعه‌ای که زیربنای آن به همراه ماشین‌آلات مورد نیاز فراهم شده است را به زودی اجرایی خواهیم کرد. در صورت اجرای این طرح، حدود ۲۰۰ نیروی انسانی در مجموعه ما مشغول به کار خواهند شد و هدف ما از اجرای این طرح توسعه، چیزی جز کمک به اشتغال‌زایی و تولید کشور نیست.
مدیرعامل شرکت آلیاژسازان زنجان ضمن انتقاد از نحوه قیمت‌گذاری دستوری در بازار فلزات کشور، تصریح کرد: به طور مثال، در کشور ترکیه نحوه محاسبه قیمت شمش روی، میزان قیمت این محصول در بورس فلزات لندن به علاوه ۵۰ دلار است. در کشور ما قیمت‌گذاری در بورس کالا انجام می‌شود و نحوه محاسبه آن، قیمت شمش در بورس فلزات لندن ضرب در نرخ ارز نیمایی است. همین مسئله باعث ایجاد تفاوت قیمت محصول در ایران با این کشور همسایه شده که در پی آن، ناخودآگاه معضلی به نام قاچاق کالا به وجود آمده است. از سوی دیگر، مشخص است که اگر چنین اختلاف قیمتی وجود داشته باشد، بازار داخلی محصول به مرور زمان از بین خواهد رفت و کشورهای همسایه بازار را در دست خواهند گرفت. بنابراین اگر نحوه قیمت‌گذاری بر اساس میزان عرضه و تقاضا در بازار باشد، تولیدکنندگان به میزان مورد نیاز اقدام به خرید شمش خواهند کرد و ثبات قیمت مناسبی در بازار ایجاد خواهد شد.
باید سیاست‌های قیمت‌گذاری تغییر کند
مرادی اذعان کرد: اگر ما می‌خواهیم در راستای پیشرفت و جهانی شدن قدم برداریم، باید تغییرات اساسی در نحوه قیمت‌گذاری اعمال کنیم تا بتوانیم از ایجاد رانت در تمام حوزه‌ها به ویژه صنعت جلوگیری کنیم. چراکه با ایجاد رانت، بازار به دست عده‌ای خاص می‌افتد و در آخر همه چیز به ضرر واحدهای کوچک صنعتی تمام خواهد شد.
وی در پایان یادآور شد: چشم‌انداز مثبتی برای آینده صنعت فلزات در جهان ترسیم شده است. بنابراین اگر مسئولان ما توجه بیشتری به این حوزه مهم داشته باشند و برنامه‌ریزی صحیح و جامعی را در این زمینه برای سالیان آتی تبیین کنند، شاهد رشد و شکوفایی روز افزون این صنعت در کشور خواهیم بود و از مشکلات تولیدکنندگان به مرور زمان کاسته خواهد شد.
