فلز سرب به‌ دلیل برخورداری از خواصی همچون چگالی بالا، مقاومت در برابر خوردگی و انعطاف‌پذیری بالا، یک فلز اساسی و پرکاربرد در جهان امروز به ‌شمار می‌رود و در صنایع مختلفی از جمله باتری‌سازی (باتری‌های سرب اسید)، حمل‌ونقل، کابل‌سازی، شیشه‌سازی، سرامیک، دفاعی نظامی و ساخت‌وساز مورد استفاده قرار می‌گیرد. طبق آمار منتشر شده توسط مرکز تجارت جهانی «International Trade Center»، میزان تجارت شمش سرب در بازه زمانی سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۳، از دو میلیون و ۸۳۶ هزار تن به حدود سه میلیون تن رسیده است که نشان از روند افزایشی تجارت این فلز و همچنین اهمیت بالای آن در جوامع گوناگون دارد.

از جمله بزرگ‌ترین صادرکنندگان شمش سرب در جهان می‌توان به کره جنوبی با سهم ۱۲ درصد، هند و استرالیا هر کدام ۹ درصد و کانادا ۶ درصد اشاره کرد. از طرفی، کشورهایی نظیر آمریکا با سهم ۱۸ درصد، هند ۸ درصد، آلمان، ویتنام و انگلستان هر کدام ۶ درصد نیز، در صدر بزرگ‌ترین واردکنندگان شمش سرب جهان قرار داشته‌اند. در این بین، نامی از ایران که همواره یکی از برترین کشورهای معدنی و فلزی در سطح جهان بوده است، دیده نمی‌شود و این در حالی است که کشور از ذخایر غنی سرب (در کنار روی) برخوردار بوده و مشخص نیست که چرا باید صنعت سرب و تجارت این فلز پراهمیت از جایگاه واقعی خود، چه در داخل و چه خارج کشور برخوردار نباشد.

تولیدکنندگان شمش سرب طی سال‌های اخیر با چالش‌ها و محدودیت‌های فراوانی مواجه بوده‌اند که از جمله آن‌ها می‌توان به سیاست‌گذاری‌های نابجا و غیرکارشناسانه همچون رفع تعهدات ارزی، الزام به عرضه در بورس (بدون ایجاد زیرساخت‌های لازم)، وضع عوارض صادراتی بر شمش سرب، صادرات کنسانتره سرب (به عنوان ماده اولیه) و… اشاره کرد. با این وجود، در سال ۱۴۰۴ که به «سرمایه‌گذاری برای تولید» نام‌گذاری شده است و در شرایط حساس فعلی که کشور روزهای آتش‌بس جنگ تحمیلی ۱۲ روزه را سپری می‌کند، باید به داد صنایع مختلف اعم از فلزی و غیرفلزی رسید و در واقع چاره‌ای جز این نیز وجود ندارد. به عبارتی، ضرورت دارد استانداری‌ها و بخش‌های مرتبط با صنایع مختلف به ویژه صنعت سرب، به منظور احیای تولید و روی پا ماندن کارخانه‌های فعال، یک واحد اورژانس را با حضور فعالان و نمایندگان صنایع جهت رسیدگی به امور مختلف ایجاد کنند تا از طریق آن، مشکلات تولیدکنندگان به صورت لحظه‌ای پیگیری و رفع شود.

همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره شد، تامین ماده اولیه به یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش‌روی تولیدکنندگان شمش سرب کشور تبدیل شده و عملکرد فعالان این صنعت را تحت‌الشعاع قرار داده است. با توجه به اینکه باتری فرسوده به صورت ورود موقت توسط واحدهای تولیدی تامین شده و در ادامه شمش سرب به بازارهای هدف صادر می‌شود، ضرورت دارد در شرایط کنونی تمهیدات فوری جهت واردات باتری فرسوده توسط مسئولان و بخش‌های ذی‌ربط اندیشیده شود تا معدود تولیدکنندگان داخلی شمش سرب در تامین ماده اولیه مورد نیاز خود با چالش مواجه نشوند. در کنار این، باید اقدامات حمایتی جهت تامین سوخت کوره‌ها و همچنین حامل‌های انرژی نیز صورت پذیرد تا حیات کارخانه‌های تولید شمش سرب ادامه پیدا کند.

مسئله قابل تامل دیگر که سال‌هاست عملکرد تولیدکنندگان شمش سرب را تحت تاثیر قرار داده، رفع تعهد ارزی توسط فعالان این بخش بوده است. باید توجه داشت که رفع تعهد ارزی به تولیدکنندگانی تعلق می‌گیرد که ماده اولیه خود را از بازار داخل، تامین و محصول نهایی را به بازارهای خارجی صادر می‌کنند. بنابراین این مهم شامل حال فعالان صنعت سرب که باتری فرسوده را به صورت موقت وارد کرده و شمش سرب تولیدی را روانه بازارهای هدف می‌کنند، نمی‌شود اما متاسفانه کماکان شاهد اصرار بانک مرکزی بر ضرورت ایفای تعهد ارزی توسط تولیدکنندگان این محصول هستیم که همین معضل، منجر به تعطیلی و توقف فعالیت بسیاری از کارخانه‌های تولیدی شده است. در چنین شرایطی،ضرورت دارد که فرایند ورود موقت باتری فرسوده با هماهنگی مشترک میان گمرکات مختلف کشور نیز تسریع پیدا کند تا جریان تولید در این صنعت متوقف نشود.

در پایان باید گفت در حالی که افزایش چشمگیر نرخ حامل‌های انرژی به ویژه برق و تشدید محدودیت‌ها در تامین آن‌ همچون دژی مستحکم پیش‌روی مسیر توسعه صنایع معدنی قرار گرفته است، انتظار می‌رود حمایت‌ها از تولیدکنندگان افزایش پیدا کند تا در شرایط فعلی که کشور بیش از هر زمان دیگری به هم‌دلی و اتحاد میان آحاد مختلف جامعه علی‌الخصوص تولیدکنندگان نیازمند است ، شاهد تسریع در حرکت چرخ اقتصاد کشور باشیم.

انتهای پیام//