علی اصغر داودی خانه‌سر در گفت‌و‌گو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» بیان کرد: شرکت ما پس از تلاش‌های دوچندان و با رفع مشکلات خود بیلت فولادی در ابعاد ۱۵۰ در ۱۵۰ میلی‌متر تولید می‌کند. فعالیت فولاد آذران گستر تبریز به دلیل مشکلات درون‌سازمانی طی هفت سال متوقف شده بود و پس از گذراندن تمامی مشکلات، توانست ظرفیت خود را توسعه دهد اما متاسفانه از شهریور ماه سال ۱۴۰۰ در همه زمینه‌ها با چالش مواجه شده است.
وی در خصوص وضعیت بازار فولاد عنوان کرد: در حال حاضر صنعت فولاد در سردرگمی به سر می‌برد و نمی‌توانیم هیچ‌گونه پیش‌بینی برای آینده صنعت فولاد داشته باشیم. در گذشته، با توجه به هزینه‌های تمام شده پایین تولید، به آسانی می‌توانستیم هم خرید و هم فروش خود را متعادل و متوازن کنیم اما طی سالیان اخیر، دولت با اعمال بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های متعدد، رمقی برای تولیدکنندگان بخش خصوصی باقی نگذاشته است.
مهم‌ترین چالش فولادسازان
رئیس هئیت مدیره شرکت فولاد آذران گستر تبریز، تامین مواد اولیه را مهم‌ترین چالش شرکت فولاد آذران گستر تبریز دانست و گفت: متاسفانه قیمت‌گذاری دستوری باعث شکسته شدن کمر بخش خصوصی شد. این سازوکار یک تصمیم بسیار غلط است؛ به طوری که شرکت‌های کوچک بخش خصوصی را نباید با شرکت‌های بزرگ فولادی در یک سطح قرار داد و بررسی کرد.
داودی با اشاره به اینکه دولتمردان معتقد هستند ذوب القایی‌ها ضررده هستند، افزود: با برگزاری جلسات متعدد با وزارت صمت و انجمن‌های تخصصی، خواستار رفع مشکلات واحد تولیدی خود شدیم اما متاسفانه هیچ ثمری نداشت. وزارت صمت به تولیدکنندگان شمش القایی اعلام کرد برای رفع مشکلات، سرمایه خود را به دیگر کشورها انتقال دهند. در صورتی که در سایر کشورها، تولیدکنندگان بخش خصوصی از حمایت‌های دولت برخوردار می‌شوند. چرا در مسیر تولید بخش خصوصی سنگ‌اندازی می‌شود؟ اکنون تمامی کارخانه‌های القایی با توجه به مجموع هزینه‌ها و شرایط درون سازمانی خود در زیان به سرمی‌برند؛ به طوری از ۵۰۰ تومان تا دو هزار و ۵۰۰ تومان به ازای هر کیلوگرم با زیان مواجه هستند.
رئیس هئیت مدیره شرکت فولاد آذران گستر تبریز تصریح کرد: تولیدکنندگان هیچ مشکلی با خروج سرمایه خود از کشور ندارد اما ضروری است با توجه به میزان قیمت کارخانه، وزارت صمت به تولیدکنندگان تسهیلات اعطا کند تا بتوانند تاحدودی زیرساخت مناسب برای سرمایه‌گذاری در دیگر کشورها را تامین کنند. در این رابطه شرکت ما به هفت مگاوات برق و یک هزار مترمکعب گاز نیاز دارد. سوالی که در این زمینه مطرح می‌شود این است که تولیدکنندگان باید برق و گاز خود را در دیگر کشورها از کجا تامین کند؟ هیچ تولیدکننده راضی به خروج هنر و سرمایه خود از کشور نیست.
دولت در آشفتگی و سردرگمی به سر می‌برد
داودی ضمن انتقاد از قیمت‌گذاری دستوری در بورس کالا، گفت: فرایند قیمت‌گذاری و تعیین سقف رقابت برای محصولات فولادی در بورس، نتیجه‌ای جز توزیع رانت نخواهد داشت. مشخص نیست، مبنای قیمت‌گذاری دستوری بر چه اساسی تعیین می‌شود؟ متاسفانه دولت بدون در نظر گرفتن پیامد تصمیم‌گیری خود، دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های متعدد صادر می‌کند. در واقع دولت نیز در آشفتگی و سردرگمی به سر می‌برد.
رئیس هئیت مدیره شرکت فولاد آذران گستر تبریز بیان کرد: دولت بیشترین فشار را بر شرکت‌های بخش خصوصی به ویژه شرکت‌های کوچک تحمیل می‌کند. علی‌رغم اینکه ذوب القایی‌ها با اشتغال‌زایی ۲۰ هزار نفر، تامین‌کننده هفت تا هشت میلیون تن فولاد خام کشور هستند، چرا باید با نصف و یا یک‌سوم ظرفیت اسمی خود تولید داشته باشند؟
ذوب کردن آهن اسفنجی در کوره القایی، هنر است
داودی با تاکید بر اینکه آهن اسفنجی مورد نیاز شرکت را از بورس کالا تامین می‌کنیم، اظهار کرد: متاسفانه تناسب مناسبی میان قیمت شمش فولادی و مواد اولیه وجود ندارد.
وی یادآور شد: در گذشته تعداد محدودی از کارخانه‌های احیا مستقیم در کشور وجود داشت که تولیدکنندگان آهن اسفنجی بودند. این کارخانه‌ها خود اقدام به جذب مشتری می‌کردند و تا آن زمان کارخانه ذوب نداشتند که برای مصرف مجموعه خود استفاده کنند. به همین جهت نیاز داخلی را تامین و مازاد حاصل از فروش آن را صادر می‌کردند.
این تولیدکننده شمش فولادی تصریح کرد: در گذشته با کمبود قراضه آهنی نیز مواجه نبودیم و این ماده اولیه با قیمت مناسبی در داخل کشور تامین می‌شد. در واقع اکثر ذوب القایی‌ها ۵۰ درصد قراضه آهنی و ۵۰ درصد آهن اسفنجی در فرایند تولید خود استفاده می‌کردند.
رئیس هئیت مدیره شرکت فولاد آذران گستر تبریز درباره کمبود آهن اسفنجی، اظهار کرد: متاسفانه این رویه تغییر یافت و با توجه به روند تولید و مصرف آهن اسفنجی در کشور از ابتدا مشخص بود که این واحدها امکان استفاده طولانی‌مدت از آهن اسفنجی ندارند و حتی در برخی پروانه‌های بهره‌برداری آن‌ها آهن قراضه به عنوان ماده اولیه درج شده است. به همین دلیل وزارت صمت اعلام کرد ذوب القایی‌ها باید از قراضه آهنی برای تولید شمش فولادی استفاده کنند.
داودی با انتقاد به تصمیم وزارت صمت عنوان کرد: با یک جست‌وجوی ساده می‌توان زمان عرضه تولیدکنندگان القایی و قوس الکتریکی را به بازار را به دست آورد. اگر این فرایند غلط بود، چرا در گذشته کارخانه‌های آهن اسفنجی محصولات خود را به القایی‌ها می‌فروختند؟
وی با بیان اینکه ذوب کردن آهن اسفنجی در کوره القایی یک هنر است، تاکید کرد: کوره القایی برای هر یک تن، ۵۰۰ کیلووات برق مصرف می‌کند، در صورتی که این میزان در کوره‌های قوس الکتریکی هر یک تن، یک مگاوات است. یعنی میزان مصرف برق قوس الکتریکی نسبت به ذوب القایی به دلیل استفاده از آهن اسفنجی دو برابر است. از طرفی حکم می‌کنند با توجه به اینکه در پیک اوج مصرف برق هستیم، کوره خود را خاموش کنید و در ساعت شب به فعالیت بپردازید. متاسفانه بخش خصوصی محکوم به رعایت دستورالعمل شده است.
رئیس هئیت مدیره شرکت فولاد آذران گستر تبریز اضافه کرد: برای تامین برق هم مشکلاتی وجود دارد و در قبض برقی که صادر می‌شود، به نوعی برق ترانزیت را هم حساب می‌کنند. هرچند که در کارخانه‌های ذوب القایی از گاز برای تولید محصول استفاده نمی‌شود اما این تولیدکنندگان برای کوره‌های پیش‌گرم برای کانتینرهای ذوب استفاده می‌کنند. در همین حال کارخانه‌های نوردی ۹۰ درصد از انرژی گاز استفاده می‌کنند اما قیمت گاز آنان ۱٫۳ برابر فولادسازان حساب می‌شود.
این تولیدکننده بیان کرد: متاسفانه تولیدکنندگان آهن اسفنجی با وجود کمبود این ماده اولیه در بازار داخلی، اقدام به صادرات کردند. در یک بازه زمانی خاص، وزارت صمت با توجه به ظرفیت تولید شرکت‌های فولادی، میزان خرید هر شرکت را مشخص و مشمول سهمیه‌بندی کرد. در همین حال برای تولیدکنندگانی آهن اسفنجی که توانستند محصول بالاتر از از حد استاندارد به مشتریان عرضه کنند، پاداش عیار تعیین کردند. در حالی که برای محصول پایین‌تر از حد استاندارد هیچ جریمه‌ای در نظر گرفته نشد.
وضعیت نابه‌سامان بازار ضایعات آهنی
داودی با انتقاد از وضعیت نابه‌سامان بازار ضایعات آهنی، بیان کرد: همان‌طور که پیش از این بیان شد، کارخانه‌های القایی از ترکیب آهن اسفنجی و قراضه آهن به عنوان مواد اولیه استفاده می‌کنند. با توجه به وضعیت صنعت فولاد، تامین مواد اولیه به ویژه آهن اسفنجی و قراضه آهنی به یکی از چالش‌های فولادسازان تبدیل شده است. در حال حاضر بازار قراضه در کشور به دلیل اینکه متولی مشخصی ندارد و در این زمینه هیچ‌گونه نظارتی صورت نمی‌پذیرد، بسیار آشفته شده است.
وی ادامه داد: اکثر فروشندگان قراضه به منظور فرار مالیاتی و کسب سود بیشتر، خواهان فروش قراضه آهنی بدون فاکتور به فولادسازان هستند. بازار قراضه آهنی دارای تلاطم بوده و با افت و خیز قیمتی همراه است. اکنون قراضه آهنی را از بازار داخلی تامین می‌کنیم و تامین این ماده اولیه از خارج از کشور صرفه اقتصادی ندارد.
این تولیدکننده افزود: اگر تولیدکننده مواد اولیه مورد نیاز خود را از بازار آزاد تامین کند، باید مالیات بر ارزش افزوده آن را هم پرداخت کند و در مقابل، تامین مواد اولیه از بورس کالا نیز با مشکلات فراوانی همراه شده است.
داودی تصریح کرد: واردات ضایعات آهنی به دلیل اینکه اکثر تولیدکنندگان کشورهای همسایه همچون عراق، آذربایجان و… به سمت تولید شمش فولادی با کوره القایی سوق پیدا کرده‌اند، به سختی انجام می‌شود. این یعنی کشورهای واردکننده قراضه آهنی به دلیل نیاز داخلی خود از صادرات این ماده اولیه به ایران صرفه نظر و به تناسب وجود قراضه آهنی، شمش فولادی تولید می‌کنند.
ذوب القایی‌ها وابسته به خارج نیستند
رئیس هئیت مدیره شرکت فولاد آذران گستر تبریز عنوان کرد: تمامی ملزومات استفاده شده به جز قطعات کوچک برای تولید شمش فولادی با کوره القایی در داخل کشور تامین می‌شود اما شرکت‌های بزرگ فولادی قطعات و موادی همچون الکترود، نسوز و… را از خارج از کشور تامین می‌کنند. در حالی که القایی‌ها به طور کامل وابسته به داخل کشور هستند اما حمایتی از طریق دولت صورت نمی‌پذیرد.
وی خاطرنشان کرد: تولیدکنندگان کوچک چگونه باید با شرکت‌های بزرگ فولادی که تولید سالیانه یک واحد تولیدی را در یک روز ثبت می‌کنند، رقابت داشته باشند؟ این در حالی است که شرکت‌های بزرگ با مراودات مناسب و حمایت دولت، اقدام به تولید کرده به آسانی می‌توانند تمرکز خود را معطوف به صادرات محصولات فولادی کنند. در کنار آن، تولیدکنندگان القایی نیز قادر به تامین نیاز داخل هستند. حتی اگر القایی‌ها پتانسیل و توانایی صادرات داشته باشند، می‌توانند اقدام به صادرات شمش فولادی کنند اما به شرطی که دیگر خبری از تعیین سقف رقابت برای محصولات فولادی در بورس نباشد.
صادرات فولاد منوط به عرضه فولاد
داودی بیان کرد: در سال‌های گذشته، قیمت آهن اسفنجی ۵۰ درصد قیمت شمش فولاد خوزستان در بورس کالا تعیین شده بود اما اکنون این میزان تغییر کرده است. ضمن اینکه شرکت فولاد آذران گستر تبریز تولیدکننده بیلت فولادی است و به هیچ عنوان تختال تولید نمی‌کند. تولید تختال مخصوص شرکت‌های بزرگ فولادی است اما ضریب قیمتی شمش فولادی و تختال به ما تحمیل می‌شود. در حال حاضر آهن اسفنجی به طور متوسط ۶۵ درصد شمش فولادی قیمت‌گذاری می‌شود.
رئیس هئیت مدیره شرکت فولاد آذران گستر تبریز عنوان کرد: متاسفانه به دلیل قطعی برق سه ماه در فصل تابستان باید تولید خود را کاهش دهیم. همچنین در فصل زمستان نیز باید ظرفیت تولیدی مجموعه را کم کنیم. در واقع تولیدکنندگان در طول ۶ ماه می‌تواند با تمام ظرفیت خود تولید داشته باشند اما متاسفانه در این بازه زمانی نیز با مشکلات محیط زیستی، تعزیرات حکومتی و … روبه‌رو می‌شویم. در حال حاضر در بلاتکلیفی مانده‌ایم چراکه از تولید خود بازماندیم و امیدی به آینده بهتر برای صنعت فولاد نداریم. با تمام این تفاسیر شبانه‌روز به دلیل حفظ اشتغال در حال فعالیت هستیم، چراکه نیروهای انسانی اصلی‌ترین سرمایه کارخانه هستند.
داودی در پاسخ به سوال خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» مبنی بر برنامه و اولویت‌های خود اظهار کرد: برنامه افزودن دو کوره القایی دیگر را داشتیم و در این زمینه تمامی زیرساخت و مقدمات این فرایند فراهم شده بود اما متاسفانه با توجه به وضعیت نابه‌سامان صنعت فولاد، طرح توسعه مجموعه ما مسکوت ماند.
وی عنوان کرد: با ۳۰ نفر نیروی انسانی فعالیت خود را آغاز و هم‌اکنون نیز با ۱۰۰ نفر نیروی انسانی مشغول به کار هستیم. در طرح توسعه مجموعه همچنین برنامه افزایش ظرفیت تعداد نیروهای انسانی را در دستور کار خود داشتیم که تا دی ماه ۱۴۰۱، ۱۰۰ نفر به نیروی انسانی فولاد آذران گستر تبریز افزوده شود اما با بروز مشکلاتی اعم از برنامه اجباری عرضه محصولات در بورس، این فرایند امکانپذیر نخواهد بود.
بخش خصوصی یک مهارکننده است
رئیس هئیت مدیره شرکت فولاد آذران گستر تبریز اظهار کرد: متولی و کنترل‌کننده بازار فولاد باید نسبت به صنعت فولاد کاملا آگاه باشد و از صفر تا صد این حوزه را بشناسد. متولی بخش معدن نباید برای تولیدکنندگان شمش فولادی تصمیم‌گیری کند. دولت در سازوکار بخش خصوصی مداخله نکند.
وی اضافه کرد: وزارت صمت باید در ابتدا هزینه‌های تولید فولادسازان را رصد و پس از آن تصمیم‌گیری کند. متاسفانه وزارتخانه با توجه به اجرای سیاست‌گذاری‌های خود خبری از هزینه‌های تولید ندارد و باید مشخص شود که آیا تولید شمش فولادی در بازه‌های زمانی مشخص توجیه اقتصادی دارد یا خیر.
داودی در پایان عنوان کرد: به نظر می‌رسد بخش خصوصی یک مهارکننده بیکاری در کشور است. متاسفانه تمامی دولتمردان شعار مبارزه با بیکاری را سر می‌دهند اما در نهایت با اجرای دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های متعدد خود عامل نقض این شعارها می‌شوند. تولیدکننده نمی‌خواهد دست در جیب دولت کند؛ بلکه انتظار دارد دست دولت نیز در جیب بخش خصوصی نباشد. در واقع مسئولیت بزرگ مدیریت صنعت فولاد را باید به یک کاردان سپرد. در این رابطه ضروری است میان شرکت‌های کوچک بخش خصوصی با شرکت‌های دولتی تفاوت قائل شد و هر چه زودتر بخش خصوصی از بلاتکلیفی در آید.
انتهای پیام//
