کارمزدهای فرآوری و پالایش کنسانتره مس به دلیل کمبود عرضه در سال ۲۰۲۴، با افت شدیدی روبهرو شد. از این رو انتظار میرود این کمبود عرضه در سال ۲۰۲۵ نیز میانگین این کارمزدها را پایین نگه دارد.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزاتآنلاین» و به نقل از موسسه «Fastmarkets»، پیشبینی میشود میانگین سالانه کارمزد فرآوری در سال ۲۰۲۵، از ۱۰.۷ دلار به ازای هر تن تا پایان سال، به میانگین ماهانه ۲۰ دلار به ازای هر تن افزایش یابد.
لازم به ذکر است نرخ کارمزدهای مذکور که به واحدهای ذوب در قبال فرآوری سنگ معدن و تبدیل آن به فلز تصفیه شده پرداخت میشوند، در شرایط کسری عرضه، کاهش و در شرایط مازاد آن نیز افزایش مییابند.
بر اساس دادههای موسسه «Fastmarkets»، شاخص هفتگی کارمزدهای فرآوری و پالایش کنسانتره مس که بیانگر میانگین نرخهای توافق شده بین واحدهای ذوب و معدنکاران است، در روز ۲۶ آوریل سال ۲۰۲۴ برای اولین بار از زمان آغاز ثبت دادههای بازار منفی شد.
همچنین به گفته منابع، ابهامات و ریسکهای موجود در شرایط بحرانی بازار، از جمله تعلیق یا توقف تولید واحدهای ذوب به دلیل کارمزدهای بسیار پایین، کاهش قیمت اسید سولفوریک و دشواری در دریافت تسهیلات بانکی، چشمانداز بازار کنسانتره مس را در سال ۲۰۲۵ با چالشها و پیچیدگیهای بیشتری روبهرو خواهد کرد.
حجم قراردادهای تامین سالانه در سال ۲۰۲۵ افزایش خواهد یافت یا کاهش؟
کنسانتره مس از مواد اولیه حیاتی برای واحدهای ذوب محسوب میشود و این واحدها برای اطمینان از تامین پایدار آن، معمولا بخش اعظمی را بر اساس قراردادهای سالانه و با مقادیر ثابت خریداری میکنند.
با این حال، کاهش شدید نرخ کارمزدهای فرآوری و پالایش در سال ۲۰۲۵ و اختلاف زیاد بین قیمتهای پیشنهادی، واحدهای ذوب مس را به استفاده از رویکردی متنوعتر و منعطفتر در عقد قراردادهای تامین سال ۲۰۲۵ سوق داده است.
به گفته یکی از تامینکنندگان، واحدهای ذوب مس در قرارداد سال ۲۰۲۵ خود، دو رویکرد متفاوت را در پیش گرفتهاند؛ برخی به دنبال حجم کمتر کنسانتره مس با قیمت ثابت هستند، در حالی که گروهی دیگر حجم بیشتر را با قیمتگذاری شناور بر اساس شاخص نقدی ترجیح میدهند. با این حال، حجم کلی عرضه تحت قراردادهای بلندمدت نسبت به سال گذشته تغییر چندانی نکرده است.
یکی از واحدهای ذوب اعلام کرد: برخی از تامینکنندگان پیشنهاد کارمزدهای سال ۲۰۲۵ را حدود ۱۰ دلار به ازای هر تن اعلام کردهاند که به هیچ وجه قابلقبول نیست. به همین دلیل، هماکنون در حال مذاکره برای تعیین قیمت بخشی از کنسانتره خود به صورت قیمت شناور و بر اساس شاخص نقدی هستیم تا قیمت ثابت.
بسیاری از فعالان بازار همچنین به افزایش احتمال اختلال در فعالیت واحدهای ذوب مس در سطح جهانی اشاره کردهاند زیرا نرخ پایین کارمزدهای فرآوری و پالایش نسبت به هزینههای تولید، امنیت تولید بسیاری از این واحدها را به خطر انداخته است.
تامین مواد اولیه از محل قراضه مس و محصولات میانی
در پی کمبود مداوم کنسانتره مس، واحدهای ذوب مس چینی به استفاده از منابع جایگزین از جمله محصولات میانی مانند مس بلیستر و آند و همچنین قراضه مس روی آوردهاند. این روند به ویژه در بازه زمانی ژوئن تا آگوست و به دلیل فراوانی عرضه و قیمتهای مناسب این مواد شدت بیشتری به خود گرفت.
با این حال، همچنان مشخص نیست که آیا افزایش عرضه قراضه و محصولات میانی مس در بلندمدت به اندازهای خواهد بود که بتواند به طور کامل کمبود کنسانتره مس را جبران کند و نیاز واحدهای ذوب را برآورده سازد یا خیر.
یک تاجر قراضه مس در شهر نینگبو با اشاره به تشویق دولت چین برای استفاده از مواد ثانویه، اظهار داشت: عرضه قراضه مس به شدت به قیمت مس وابسته است؛ به طوری که با افزایش قیمت، مازاد عرضه و با کاهش آن، کسری عرضه را در بازار شاهد هستیم.
به گفته برخی منابع، هرگونه تغییر احتمالی در سیاستهای تجاری نیز میتواند بر روند بازار تاثیر بگذارد؛ به طوری که در حال حاضر، نگرانی از شدت گرفتن جنگ تجاری میان چین و ایالات متحده آمریکا و افزایش تعرفهها، بسیاری از واردکنندگان چینی را از واردات قراضه مس از مبدا این کشور منصرف کرده است.
به گفته یکی از تجار، در حال حاضر بسیاری از واردکنندگان، واردات قراضه مس از مبدا ایالات متحده آمریکا را متوقف کردهاند زیرا ریسک کوتاهمدت واردات از این کشور به شدت بالاست.
ایالات متحده آمریکا که یکی از اصلیترین تامینکنندگان قراضه مس با خلوص بالا محسوب میشود، بزرگترین صادرکننده این کالا به چین است. بر اساس دادههای گمرکی چین، این کشور در ۱۰ ماهه سال ۲۰۲۴، در مجموع ۳۶۱ هزار و ۹۹ تن قراضه مس از آمریکا وارد کرده است که این میزان تقریبا ۱۹.۵ درصد از کل واردات ۱.۸۶ میلیون تنی چین در ۱۰ ماهه سال گذشته میلادی را شامل میشود.
به گفته برخی منابع، پیشبینی میشود که عرضه مس بلیستر در بازار محصولات میانی به دلیل رقابت شدید در بازارهای کنسانتره و قراضه مس همچنان محدود باقی بماند.
یکی از تجار اظهار داشت: با توجه به تعویق برخی از پروژههای جدید در آفریقا، انتظار رشد قابل ملاحظهای در عرضه مس بلیستر در سال ۲۰۲۵ وجود ندارد. به علاوه، تقاضای مطلوب از جانب واحدهای ذوب مس، موجب تشدید رقابت در بازار خواهد شد و از مازاد عرضه جلوگیری میشود.
در حال حاضر، مذاکرات بر سر نرخ قرارداد سالانه تامین مس بلیستر برای سال ۲۰۲۵ همچنان در جریان است و پیشبینی میشود این رقم از قیمت ۱۱۶ دلار به ازای هر تن که در سال گذشته بین شرکتهای «China Nonferrous Metal Mining» و «Jiangxi Copper» توافق شده بود، پایینتر باشد.
باید اذعان کرد که مس بلیستر از ذوب اولیه مس به دست میآید و مانند کنسانتره مس در شرایط کمبود عرضه، کارمزد پالایش پایینتری دارد. به همین دلیل نیز جایگزین مناسبی برای قراضه مس به شمار میرود.
اهمیت سود حاصل از فروش محصولات جانبی و فلزات بازیافتی
با رقابت شدید در بازار مواد اولیه و افت تقاضای مس تصفیه شده، واحدهای ذوب مس بیش از پیش به سودآوری حاصل از محصولات جانبی مانند اسید سولفوریک و فلزات بازیافتی مانند طلا، نقره و سایر فلزات ثانویه وابسته هستند و این امر آنها را در برابر شرایط نامساعد بازار آسیبپذیرتر کرده است.
یکی از منابع اصلی درآمد واحدهای ذوب، اسید سولفوریک است که محصول جانبی فرایند ذوب مس به شمار میرود. قیمتهای مطلوب این ماده در بیشتر سال ۲۰۲۴، در حالی که کارمزدهای لحظهای کنسانترههای مس با کاهش قابلتوجهی روبهرو بود، به واحدهای ذوب چینی کمک کرد تا فشار اقتصادی کمتری را متحمل شوند. با این وجود، همچنان مشخص نیست که آیا بازار اسید سولفوریک در سال ۲۰۲۵ نیز میتواند منبع درآمد قابل اتکایی برای واحدهای ذوب مس باشد یا خیر.
یک واحد ذوب مس چینی اعلام کرد: قیمت اسید سولفوریک در بیشتر سال ۲۰۲۴ مناسب بوده و اخیرا در شمال شرق چین به ۶۰۰ یوان (۸۲ دلار) در هر تن رسیده است. همچنین، قیمت انواع صادراتی آن نیز در مقایسه با سال گذشته افزایش داشته و این امر تا حدی کاهش نزخ کارمزدهای فرآوری و پالایش کنسانتره مس را جبران کرده است.
طبق دادههای گمرکی چین، صادرات اسید سولفوریک این کشور در ۱۰ ماهه سال ۲۰۲۴ به ۱.۹۱ میلیون تن رسید که ۱.۳۲ درصد بیشتر از ۱.۸۸ میلیون تن سال ۲۰۲۳ است. همچنین، میانگین قیمت صادرات این ماده با افزایش چشمگیر ۶۱.۱۶ درصدی، از ۱۷.۵ دلار به ۲۸.۲ دلار به ازای هر تن رسیده است.
به گفته یکی از تجار کنسانتره مس، قیمت بالای اسید سولفوریک در سال ۲۰۲۴، تا حدی از زیانهای کارمزدهای فرآوری و پالایش پایین کاست. با این حال، اگر قیمت این ماده کاهش یابد و به ویژه به زیر هزینههای تولید برسد، فشار زیادی بر واحدهای ذوب وارد میشود که به احتمال زیاد به کاهش تولید در سال ۲۰۲۵ منجر خواهد شد.
لازم به ذکر است که علاوه بر عملکرد نسبتا مطلوب اسید سولفوریک، سودآوری فلزات استحصال شده در فرایند ذوب مس از جمله طلا و نقره نیز بیش از پیش برای واحدهای ذوب مس حائز اهمیت است.
یکی از معدنکاران در این زمینه اظهار داشت: به منظور کسب سود از افزایش قیمتهای طلا و نقره، واحدهای ذوبی که ظرفیت بیشتری در بازیابی این فلزات داشتند، در اواسط سال ۲۰۲۴ به شدت به خرید کنسانتره مس، سرب و روی با عیار بالای طلا و نقره روی آوردند که این اقدام تا حدی از اثرات منفی کاهش نرخ کارمزدهای لحظهای کنسانتره مس کاست.
به گزارش موسسه «Fastmarkets»، برخی از واحدهای ذوب مس چینی در سال ۲۰۲۴ با هدف کسب سود بیشتر از افزایش قیمتهای طلا و نقره و همچنین مقابله با کمبود کنسانترههای مس خالص، به خرید بیشتر کنسانترههای مس، روی و سرب با عیار بالاتر این فلزات روی آوردند.
یک معدنکار در این زمینه اظهار داشت: انتظار میرود رقابت در بازار کنسانتره در سال ۲۰۲۵، به ویژه برای واحدهای ذوب برخوردار از ظرفیت بالای بازیابی فلزات گرانبها شدت یابد. این امر، در شرایطی که سایر واحدهای ذوب با چالش کارمزدهای پایین فرآوری و پالایش مواجهند، امکان کسب حاشیه سود بیشتر را برای این دسته از واحدها فراهم میسازد. با این وجود، محدودیت منابع و شرایط پرداخت دشوارتر، سودآوری آنها را تحت تاثیر قرار خواهد داد. همچنین، گمانهزمانیها پیرامون اعمال استانداردهای سختگیرانهتر از سوی چین در خصوص واردات کنسانترههای طلا یا کنسانترههای با عیار بالای طلا، موجب بروز نگرانیهایی شده است.
ریسک بیشتر معاملات در شرایط بحرانی بازار
فعالان بازار همچنین از افزایش ریسک معاملات در شرایط بحرانی بازار، از جمله ریسک نقدینگی و ریسک طرف معامله و موارد دیگر سخن گفتهاند. به گفته یک تاجر کنسانتره مس، بازار به طور فزایندهای به سمت شرایط حاد پیش میرود و به نظر قطعی میرسد که نرخ قرارداد سالانه کارمزدهای فرآوری و پالایش سال ۲۰۲۵ برای تمامی واحدهای ذوب در سراسر جهان، پایینتر از هزینههای تولید خواهد بود. این وضعیت به احتمال زیاد آنها را بر آن خواهد داشت که از منابع دیگری همچون قیمتهای بالای اسید سولفوریک و سود حاصل از طلا، نقره و سایر فلزات گرانبها کسب درآمد کنند.
وی در ادامه خاطرنشان کرد، عملکرد ضعیف هر کدام از این منابع درآمد، واحدهای ذوب را در معرض خطر کاهش تولید قرار میدهد و این کاهش یا توقف تولید، به نوبه خود منجر به کاهش خطوط اعتباری از سوی یک یا چند بانک خواهد شد که در نهایت میتواند به کمبود نقدینگی منتهی شود.
برخی منابع همچنین یادآور شدند که ریسکهای مربوط به طرفهای معامله در سال ۲۰۲۵، با دقت و حساسیت بیشتری مورد ارزیابی قرار خواهند گرفت.
یکی دیگر از تجار در این زمینه یادآور شد: از زمان افت شدید نرخ کارمزدهای لحظهای در سال ۲۰۲۴، بسیاری از معدنکاران ارزیابیهای دقیقی را در خصوص وضعیت اعتباری واحدهای ذوب به انجام رساندهاند تا از بروز هرگونه مخاطره احتمالی پیشگیری کنند. این ارزیابیها در سال ۲۰۲۵ با دقت و سختگیری بیشتری دنبال خواهد شد تا توانایی واحدهای ذوب در ایفای تعهدات قراردادی و همچنین وضعیت نقدینگی آنها مورد سنجش قرار گیرد. تمامی این موارد نشان میدهند که شرایط فعلی بازار تنها به نفع فروشندگان یعنی همان معدنکاران است.
انتهای پیام//