محمد بهرامی در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین»، عنوان کرد: صنعت آلومینیوم در سال ۱۴۰۰ با چالش‌های بسیاری همراه بوده است اما برقراری روابط اقتصادی مناسب با کشورهای همسایه مانند عراق و ترکیه به منظور صادرات انواع محصولات آلومینیومی، ازجمله اتفاق‌های مثبت در این سال بود. صادرات پروفیل آلومینیومی به عراق و همچنین بیلت آلومینیومی به ترکیه با افزایش چشمگیری در سال گذشته همراه شد که این امر، رونق صنعت آلومینیوم و اشتغال‌زایی و ارزآوری بیشتر آن را به همراه داشت.
آشفتگی بازار آلومینیوم همزمان با جنگ روسیه و اوکراین
وی افزود: افزایش قیمت مواد اولیه، همواره یکی از معضل‌های مهم صنعت آلومینیوم طی مدت اخیر بوده است. همزمان با آغاز جنگ بین روسیه و اوکراین، قیمت این فلز به یک باره با افزایش حدود دو هزار دلاری همراه شد که شرایط تامین مواد اولیه بسیاری از تولیدکنندگان محصولات آلومینیومی را دشوار ساخت. چراکه تحریم شرکت روسال به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده آلومینیوم در سطح جهان، منجر به کاهش عرضه و افزایش تقاضا و در نهایت، افزایش قیمت جهانی فلز آلومینیوم شد. این اتفاق توانایی رقابت تولیدکنندگان در بازارهای بین‌المللی را کاهش داد و همچنین شرایط بازار داخلی را نیز آشفته کرد.
مدیرعامل شرکت پارس آلومین در همین راستا تصریح کرد: نوسان نرخ ارز، از دیگر چالش‌هایی است که طی دو سال گذشته اکثر تولیدکنندگان با آن مواجه بودند و اکنون هم به دلیل وجود این نوسان، نمی‌توانیم برآورد مشخصی از قیمت مواد اولیه طی یک بازه زمانی معین داشته باشیم. در یک نگاه کلی می‌توان گفت سال ۱۴۰۰، سال خوبی برای صنعت آلومینیوم بود و امیدوار به ادامه این روند در سال جاری هستیم.
بهرامی در ادامه به تاثیر جنگ روسیه و اوکراین بر صنعت آلومینیوم اشاره کرد و گفت: این جنگ منجر به تحریم کشور روسیه و به دنبال آن، شرکت روسال به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده آلومینیوم جهان، شده و در نتیجه، قیمت مواد اولیه به شدت افزایش پیدا کرده است. مشخص است در چنین شرایطی، توانایی تولیدکنندگان در تامین مواد اولیه کاهش خواهد یافت. ضمن اینکه به دنبال اعمال تحریم‌های اقتصادی علیه ایران، جایگاه کشور ما در صنعت آلومینیوم جهان چندان مناسب نیست و مراودات تجاری با کشورهای پیشرفته نداریم. بنابراین جنگ میان این دو کشور نمی‌تواند تاثیری بر صنعت آلومینیوم ایران و دیگر کشورهای همسایه مانند عراق و ترکیه که مقصد اول صادراتی محصولات ما نیز هستند، داشته باشد.
از لغو عوارض صادراتی خوشحال هستیم
وی در خصوص وضع عوارض صادراتی از جانب دولت، بیان کرد: دولت در سال جاری بخشنامه‌ای را مبنی بر وضع عوارض صادراتی بر محصولات معدنی و فلزی ابلاغ کرد که منجر به اعتراض بسیاری از تولیدکنندگان شد و خوشبختانه در حال حاضر این بخشنامه لغو شده است. از آنجایی که ما صادرکننده پروفیل و بیلت آلومینیومی هستیم، بنابراین از طریق انجمن آلومینیوم استان مرکزی و همچنین سندیکای صنایع آلومینیوم ایران مکاتباتی را با مسئولان انجام دادیم که ثمربخش نیز واقع شد. در واقع اگر این اتفاق ادامه پیدا می‌کرد، همین بازار محدود صادراتی به کشور عراق را نیز از دست می‌دادیم. چراکه با اجرای این بخشنامه در حدود بازه زمانی یک ماهه، بسیاری از مشتریان عراقی نسبت به مقرون‌به‌‌صرفه نبودن برقراری تجارت با ما هشدار دادند و به دنبال برقراری ارتباط با سایر رقیبان بودند.
این تولیدکننده پروفیل آلومینیومی اضافه کرد: رویکرد اکثر دولت‌های جهان، در نظر گرفتن مشوق‌های صادراتی برای تولیدکنندگان است. برای مثال، دولت ترکیه ۱۷ درصد مشوق صادراتی برای تولیدکنندگان این کشور در نظر گرفته است تا به صادرات خود رونق بخشد. ما بعضی از قالب‌ها و مواد اولیه مورد نیاز خود را از یک شرکت ترکیه‌ای خریداری می‌کنیم و پس از برقراری ارتباط با مدیران این شرکت، متوجه شدیم که تولیدکنندگان این کشور اگر هیچ سودی را برای صادرات محصولات خود در نظر نگیرند، همین ۱۷ درصد مشوق صادراتی اعمال شده از جانب دولت این کشور، برای آن‌ها سودآور خواهد بود. این در حالی است که دولت ما تصمیم به وضع ۸ درصدی عوارض بر صادرات پروفیل آلومینیومی گرفته بود که در مقایسه با کشور ترکیه، نشان از ضرر ۲۵ درصدی صادرات این محصول به بازار هدف یعنی عراق داشت.
صنایع پایین‌دستی آلومینیوم باید توسعه یابد
بهرامی در ارتباط با ضرورت توسعه صنایع پایین‌دستی آلومینیوم، اظهار کرد: شرایط این صنایع به نحوی است که نیازمند رسیدگی اساسی از جانب مسئولان هستیم. متاسفانه بخش پایین‌دست صنعت آلومینیوم از لحاظ دانش فنی و تکنولوژی دارای ضعف‌های فراوانی است. در حالی که ایران با احداث یک کارخانه تولید آلومینیوم در استان اراک، نخستین کشوری در محدوده خاورمیانه بود که اقدام به تولید انواع شمش و بیلت آلومینیومی می‌کرد و در واقع، تولیدکننده بزرگ و برتر این محصولات در منطقه بود اما متاسفانه در حال حاضر ما شاهد عقب‌ماندگی صنعت آلومینیوم هستیم و این در حالی است که می‌توانیم با حمایت دولت و سرمایه‌گذاری در این بخش، در مسیر توسعه صنعت آلومینیوم به ویژه حوزه پایین‌دستی قدم برداریم. باید توجه داشت که تکنولوژی مورد استفاده در خطوط تولید محصولات آلومینیومی به‌روز نیست و مربوط به حدود ۴۰ تا ۵۰ سال گذشته است. اگرچه اقدامات مثبتی در راستای بومی‌سازی آن در داخل کشور انجام شده است اما اگر به دنبال توسعه و پیشرفت صنعت آلومینیوم هستیم، باید از دانش فنی و تکنولوژی روز دنیا استفاده کنیم.
وی در ادامه به تاثیر تحریم بر صنعت آلومینیوم کشور اشاره و عنوان کرد: تحریم، امکان دسترسی شرکت‌های داخلی به دانش و تکنولوژی روز دنیا را محدود کرده است و متاسفانه بسیاری از شرکت‌های معتبر خارجی در زمینه ریخته‌گری آلومینیوم به روش دایکست، اکستروژن، فورجینگ و… حتی پاسخ پیام‌های ما را هم نمیدهند و هیچ تعامل مثبتی در این زمینه وجود ندارد. با فرض اینکه بتوانیم با این شرکت‌ها ارتباط برقرار کنیم، نوسان نرخ دلار منجر به افزایش قیمت شدید دستگاه‌ها و ماشین‌آلات مورد نیاز در خطوط تولید شده است. برای مثال، در حال حاضر قیمت یک دستگاه پرس معمولی چینی یک میلیون دلار معادل ۲۹ میلیارد تومان است که با هزینه نصب و نگهداری حدود ۳۰ میلیارد تومان در بر خواهد داشت. بنابراین با توجه به افزایش هزینه‌های تولید طی سالیان اخیر، امکان خرید چنین دستگاه‌هایی برای تولیدکنندگان وجود ندارد.
اعطای تسهیلات به تولیدکنندگان محصولات آلومینیومی
مدیرعامل شرکت پارس آلومین در خصوص راهکارهای موثر در این زمینه، مطرح کرد: اعطای تسهیلات ارزان‌قیمت در بلندمدت زیر نظر دولت، می‌تواند راهکار مناسبی جهت توسعه صنعت آلومینیوم کشور باشد. البته در حدود ۱۲ تا ۱۳ سال پیش، بسیاری از افراد تسهیلات مختلفی را به اسم تولید گرفتند و آن را در سایر امور هزینه کردند. بنابراین اگر دولت در راستای خرید تجهیزات و ماشین‌آلات، اقدام به پرداخت تسهیلات به شرکت‌های فعال در این صنعت می‌کند، باید نظارت و پیگیری‌های لازم را داشته باشد تا بتوانیم شاهد توسعه و پیشرفت صنعت آلومینیوم کشور در آینده نردیک باشیم.
بهرامی ضمن اشاره به معضل قطعی حامل‌های انرژی، بیان کرد: افزایش قیمت و قطعی برق و گاز، تبدیل به یکی از مسائل جداناپذیر در صنعت شده است. سال گذشته، هزینه گاز کارخانه در حدود ۱۲ تا ۱۳ برابر افزایش پیدا کرد که پس از پیگیری‌های فراوان از اداره گاز و همچنین اداره صمت استان مرکزی، موفق به کاهش بخشی از آن شدیم. در حال حاضر نیز اخطارهایی مبنی بر قطعی برق در فصل تابستان برای ما صادر شده است و علاوه‌براین، دغدغه افزایش قیمت برق در سال ۱۴۰۱ نیز وجود دارد. مشکلات فراوانی در تابستان سال گذشته همزمان با قطعی برق برای ما به وجود آمد که ناچار به خاموش کردن پنج تا ۶ ساعته دستگاه‌های خود در آن زمان شدیم و امیدوار هستیم شاهد کاهش این معضل در سال جاری باشیم.
وی در پایان یادآور شد: دولت از یک سو به طور دائم بحث حمایت از تولید را مطرح می‌کند و از سوی دیگر، مانع‌تراشی‌هایی نیز در این زمینه دارد. در حالی که توسعه و پیشرفت یک کشور در قبال رونق تولید است و امیدوار هستیم شعارهای دولت مبنی بر حمایت از تولید و تولیدکننده تحقق یابد.
