شهرام محمودنژاد در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین»، اظهار داشت: از سال ۱۳۸۸ در شهرک شکوهیه شهرستان قم، فعالیت خود در زمینه تولید شمش سرب را به شکل رسمی آغاز کردیم.
وی افزود: در حال حاضر به تولید شمش سرب از طریق باتریهای فرسوده مشغول هستیم که متاسفانه در زمینه تامین مواد اولیه، مشکلات متعددی پیش روی ما وجود دارد؛ به طوری که در بسیاری از مواقع، مواد اولیه مورد نیاز کارخانه را از طریق کشورهای همسایه تامین می‌کنیم.
محمودنژاد یادآور شد: بیشترین واردات باتری فرسوده از طریق کشورهای عراق، افغانستان، امارات متحده عربی و به طور کلی از کشورهای آسیای میانه صورت می‌گیرد. با این حال، مشکل بزرگ ما در این زمینه، وجود تحریم‌ها برای واردات بیشتر است؛ چراکه در حال حاضر به علت تحریم‌های بین‌المللی علیه کشور، سیستم‌های بین‌المللی اجازه عضویت ایران در کنوانسیون بازل را نمی‌دهند.
کنوانسیون بازل سدی برای واردات کشور
مدیرعامل تولیدی بازرگانی سرب آبان عنوان کرد: کنوانسیون بازل شامل ۲۹ ماده و ۹ الحاقیه است که شاکله آن بر این اصل استوار است که کلیه نقل و انتقالات برون مرزی پسماندهای خطرناک مشمول مفاد کنوانسیون بازل، فقط در میان کشورهای عضو و با رعایت مفاد آن و تنها در صورت وجود مدیریت صحیح زیست‌محیطی پسماندهای مربوطه در کشور مقصد (پذیرنده پسماندهای مذکور) امکان‌پذیر است. بنابراین با توجه به اینکه کشور ما به دلیل تحریم‌های بین‌المللی امکان عضویت در این کنوانسیون را ندارد، لذا تمامی کشورهای عضو این کنوانسیون، حق مبادله پسماندهای خود را با ایران ندارند.
وی یکی از دلایل وجود قاچاق در زمینه باتری فرسوده را عدم عضویت ایران در کنوانسیون بازل عنوان کرد و گفت: قاچاق در هر زمینه‌ای که وجود داشته باشد، امر ناپسند و نادرستی است زیرا ضربه بزرگی بر اقتصاد کشور و به خصوص بر پیکره تولید داخلی خواهد زد. با این حال، نمی‌توان وجود قاچاق را انکار کرد؛ اگر چه که میزان قاچاق در نسبت با گذشته به شدت کاهش یافته است.
محمودنژاد ادامه داد: یکی از دلایل عمده کاهش قاچاق در زمینه باتریهای فرسوده، کنترل دقیق و به موقع نیروهای امنیتی و مرزی است که اساسا به طور ویژه‌ای تمامی تحرکات مرزی را رصد، ارزیابی و کنترل می‌کنند. لذا می‌توان به عزم جدی نیروهای امنیتی به عنوان یکی از دلایل عمده به حداقل رسیدن میزان قاچاق باتری اشاره کرد.
کمبود مواد اولیه و مشکلات داخلی
مدیرعامل تولیدی بازرگانی سرب آبان عنوان کرد: کمبود مواد اولیه تنها منحصر به مشکلات عمده بین‌المللی ناشی از واردات نیست بلکه مشکلات داخلی شامل ناکارآمدی بخش‌های مختلف، عدم نظارت بر توزیع باتریهای فرسوده و وجود برخی واحدهای غیرمجاز، از عوامل مهم کاهش تولید شمش سرب محسوب می‌شوند. ظرفیت اسمی تولید شمش سرب در کارخانه، ۲۶ هزار تن در سال بوده که در این میان وجود برخی مشکلات بر میزان تولید واقعی کارخانه تاثیر بسزایی گذاشته است.
وی افزود: در حال حاضر، حدود سه تا چهار هزار تن در سال شمش سرب تولید می‌کنیم که در نظر داریم با توجه به ظرفیت‌های موجود در کارخانه، میزان تولید را افزایش دهیم اما این امر، مشروط به تامین بدون دردسر مواد اولیه مورد نیاز است.
قواعد تامین ماده اولیه
مدیرعامل تولیدی بازرگانی سرب آبان تصریح کرد: باتریهای فرسوده از دو راه بازار داخلی و واردات تامین می‌شود. در حال حاضر، به واقع امکان واردات غیرممکن شده است و بازار داخلی نیز پاسخ‌گوی نیاز واقعی در زمینه تولید شمش سرب نیست زیرا اغلب کارخانجات تولیدکننده باتری، پیش از روانه کردن باتری نو به بازار، باتریهای کهنه و فرسوده را از سطح بازار جمع‌آوری و دپو می‌کنند؛ بنابراین در این زمینه، تعداد باتری زیادی باقی نمی‌ماند. اگرچه به طور کلی، بازار داخلی نیز خیلی توان تامین مواد اولیه را به صورت عمده ندارد.
وی ادامه داد: ۱۰ درصد از نیاز خود به مواد اولیه را از طریق بازار داخلی تامین می‌کنیم که البته این عدد، به هیچ عنوان ثابت نیست. اگر بتوانیم مواد اولیه بیشتری را تامین کنیم، بدون تردید میزان تولید و اشتغال‌زایی مجموعه به صورت جهشی افزایش خواهد یافت.
محمودنژاد عنوان کرد: باتریهای بازیافتی که برای تولید شمش سرب مورد استفاده قرار می‌گیرد، حاوی حدود ۵۵ درصد سرب است. در واقع از هر یک تن باتری فرسوده، حدود ۵۵۰ کیلوگرم سرب محتوی به دست می‌آید.
مدیرعامل تولیدی بازرگانی سرب آبان اذعان کرد: تکنولوژی مورد استفاده در کارخانه بر پایه کوره‌های دوار با ظرفیت ۳۰ تن استوار است و در حال حاضر سه کوره ۳۰ تنی در مجموعه مستقر هستند.
صادرات راهی برای فرار از بازار داخلی
محمودنژاد مطرح کرد: یکی از مشکلات عمده توزیع شمش سرب تولیدی در بازار داخلی، نبود شرایط و امکانات مناسب برای تحویل و نیز نوسان قیمتی در بازار داخلی است که شرایط را به سمت افزایش میزان صادرات شمش سرب سوق می‌دهد؛ با این حال عمده محصولات تولیدی مجموعه به کشورهای آسیایی و به خصوص کشور هندوستان صادر می‌شود.
وی ادامه داد: در حال حاضر معادل حدود ۴۵ درصد از واردات مواد اولیه مورد نیاز کارخانه که منجر به تولید شمش سرب می‌شود را می‌توانیم صادر کنیم ولی صادرات با کاهشی چشم‌گیر مواجه شده و به طور دقیق‌تر به یک پنجم رسیده است.
مدیرعامل تولیدی بازرگانی سرب آبان یادآور شد: یکی از مهم‌ترین مسائل و دغدغه‌هایی که به طور دائم آن را رصد می‌کنیم، رعایت مباحث و چالش‌های زیست‌محیطی تولید شمش سرب از ضایعات باتری خودرو است. به همین خاطر سازمان محیط زیست استان قم به طور دائم و طی یک برنامه زمان‌بندی مشخص و معین، شرایط حاکم بر محیط زیست و منطقه تحت کنترل کارخانه را برای ما مشخص، تدوین و ابلاغ می‌کند که در این زمینه وظیفه مجموعه، انجام تمام و کمال دستورات زیست‌محیطی ابلاغی است.
محمودنژاد در پایان با تاکید بر اینکه باتریهای لیتیوم یون مورد استفاده در خودروهای برقی یا هیبریدی، تاثیری در فرآیند و آینده باتریهای سرب-اسیدی نخواهد گذاشت، خاطرنشان کرد: سرب در زمینه تولید باتری، در چشم‌انداز آینده سرآمد خواهد بود و باتریهای جدید بدون سرب نیز، تاثیر و خللی بر صنعت سرب نخواهند گذاشت.
