حمیدرضا افتخاری در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» بیان کرد: با توجه به اهمیت فلز آلومینیوم در صنایع مختلف، ضرورت دارد که توسعه این صنعت در دستور کار مسئولان قرار بگیرد. با این وجود، توجه چندانی نسبت به صنایع پایین‌دستی آلومینیوم به ویژه پروفیل نمی‌شود و سرمایه‌گذاری لازم در این بخش نیز صورت نمی‌پذیرد. در حالی که برخی از شرکت‌ها با سرمایه‌گذاری مناسب، توانسته‌اند به موفقیت‌هایی در تولید پروفیل آلومینیومی دست پیدا کنند و سایر شرکت‌ها نیز با رکود و کاهش تولید مواجه شده‌اند.
وی افزود: متاسفانه جولان واسطه‌ها در سطح بازار، منجر به کمرنگ شدن نقش تولیدکنندگان واقعی شده است و تجهیزات کافی برای تولید محصولات جدید به منظور رقابت در عرصه بین‌المللی وجود ندارد. این مسائل باعث شده است از اهمیت صنعت آلومینیوم در داخل کشور کاسته و پروفیل ساختمانی به یک کالای با ارزش در صنعت ساخت و ساز تبدیل شود. در حالی که در زمینه تولید پروفیل‌های اختصاصی و صنعتی، نیازمند دانش و تکنولوژی روز دنیا هستیم و از آنجایی که تولید چنین محصولاتی، پیچیدگی‌های خاص خود را دارد، بنابراین تحقق آن امکان‌پذیر نخواهد بود. به نظر می‌رسد که در این شرایط، تولید سود چندانی را عاید تولیدکنندگان نمی‌کند و تنها ممکن است خرید و فروش محصول نهایی برای یک مجموعه سوددهی داشته باشد.
تولید پروفیل آلومینیومی از رونق افتاده است
مدیرعامل شرکت اطلس پویا اراک عنوان کرد: نوسان قیمت فلزات اساسی در بازارهای جهانی طی سه ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۱، باعث شده است تولید محصولات فلزی از رونق بیفتد و بسیاری از تولیدکنندگان ناچار به توقف فعالیت خود در این بازه زمانی شده‌اند. قالب‌سازی، یکی از مهم‌ترین بخش‌های تولید محصولات آلومینیومی از جمله پروفیل است که اکثر فعالان این صنعت، با چالش‌های مختلفی در این زمینه روبه‌رو شده‌اند و امکان دستیابی به دانش و تکنولوژی روز دنیا برای طراحی قالب‌های اکستروژن فراهم نیست.
افتخاری در خصوص قطعی برق واحدهای صنعتی در سه ماهه دوم سال جاری، مطرح کرد: با توجه به قطعی برق در روزهای اخیر، اکثر تولیدکنندگان پروفیل آلومینیومی مشغول فعالیت با ظرفیتی کمتر از میزان ظرفیت اسمی خود هستند و برای اینکه بتوانند به حداقل ظرفیت تولید خود دست پیدا کنند، ناچار به تولید سایر محصولات آلومینیومی مانند قوطی رانی و تیغه کرکره شده‌اند. از سوی دیگر، برای مثال اگر یک واحد تولیدی در روزهای دوشنبه و سه‌شنبه تعطیل باشد، بنابراین تولید خود را در روزهای پایانی هفته افزایش می‌دهد و بر همین اساس به نظر می‌رسد این اتفاق تاثیر چندانی در کاهش مصرف انرژی برق نداشته باشد. همچنین این امر باعث افزایش ساعت کاری نیروهای انسانی شاغل در یک واحد صنعتی طی سایر روزهای هفته خواهد شد و ساعت کاری این افراد از هشت به ۱۲ ساعت و حتی بیشتر از آن رشد پیدا خواهد کرد.
وی در ارتباط با کاهش نیروی انسانی متخصص طی سالیان اخیر، اذعان کرد: همزمان با رشد تورم و هزینه‌های بخش تولید، شاهد کاهش محسوس تعداد نیروی انسانی در این زمینه هستیم و به نظر می‌رسد تا چهار سال آینده، این معضل به شدت افزایش پیدا کند. زمانی که حقوق ۶ میلیون تومانی در ماه جواب‌گوی نیاز یک نیروی انسانی غیر متخصص نیست، بنابراین به دنبال شغل‌های غیرمولد مانند تاکسی‌های اینترنتی و… خواهد رفت و نسبت به پوشش بیمه‌ای در قالب خویش‌فرما نیز اقدام خواهد کرد. در حال حاضر هزینه‌های مرتبط با درمان، رشد قابل توجهی داشته است و بیمه تامین اجتماعی نیز تامین بخش اندکی از آن را متقبل می‌شود. کاهش نیروی انسانی متخصص طی سه تا چهار سال آینده، زنگ خطری است که تولیدکنندگان باید آن را جدی بگیرند و به نظر می‌رسد این معضل، آسیب جبران‌ناپذبری به مشاغل صنعتی و دشوار مانند تولید پروفیل‌های آلومینیومی وارد خواهد کرد.
ضرورت بازنگری در قوانین صادرات
این تولیدکننده پروفیل آلومینیومی در ادامه به شرایط رقابت‌پذیری محصولات آلومینیومی اشاره کرد و گفت: در حالی که ما اقدام به راه‌اندازی یک شرکت بازرگانی در شهر تاشکند ازبکستان کرده‌ایم، هنوز موفق به صادرات پروفیل به این کشور نشده‌ایم. دولت ازبکستان عوارض گمرکی را برای واردات محصول به این کشور در نظر گرفته است که تولیدکنندگان ایرانی موظف به پرداخت آن هستند اما برای مثال، تولیدکنندگان ترکیه‌ای و روسیه‌ای عوارضی را در این خصوص پرداخت نمی‌کنند و صادرات محصول از این کشورها به راحتی به ازبکستان انجام می‌شود. واقعیت امر این است که رایزن‌های اقتصادی ایران در سایر کشورها، تمام تلاش خود را جهت توسعه صادرات و برقراری ارتباط موثر در این حوزه به کار نمی‌گیرند و روابط دیپلماتیک و اقتصادی کشور در سطح منطقه و جهان نیز کمرنگ‌تر از قبل شده است. مادامی که تعرفه ترجیحی گمرکی در تجارت خارجی با کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا ادامه‌دار باشد، بنابراین نمی‌توان انتظار رونق و توسعه صادرات با این منطفه استراتژیک را داشت. در چنین شرایطی، تولیدکنندگان داخلی ناچار به صادرات محصول به کشورهای همسایه مانند ترکیه می‌شوند و در نهایت همین محصولات با برند ترکیه‌ای به سایر کشورها صادر می‌شود. در حالی که اگر مسئولان مسیر صادرات را هموار کنند، شاهد ارزآوری و اشتغال‌زایی بیشتری در داخل کشور خواهیم بود که امیدواریم این مهم به زودی اتفاق بیقتد.
افتخاری در همین راستا اضافه کرد: اگر یک تولیدکننده بتواند قرارداد همکاری با یک شرکت خارجی منعقد کند، بدون شک در صادرات محصول به کشور هدف با مشکل مواجه خواهد شد؛ چراکه به دنبال اعمال تحریم طی سالیان اخیر، فرایند انتقال پول و روابط بانکی بسیار دشوارتر از قبل شده است و برگشت سرمایه نیز ریسک‌پذیر خواهد بود. عوارض گمرکی نیز بر معضلات موجود در حوزه صادرات افزوده است و بر همین اساس امکان رقابت‌پذیری با سایر شرکت‌های معتبر جهان وجود ندارد تحریم، تاثیر بسزایی بر عملکرد شرکت‌های کوچک صنعتی گذاشته است و با افزایش هزینه‌های تولید در ماه‌های گذشته، بسیاری از واحدهای کوچک‌مقیاس تعطیل شده‌اند.
وی ضمن اشاره به فرایند تولید پروفیل آلومینیومی، گفت: از دستگاه‌های اکسترود در خط تولید پروفیل که خارجی است، استفاده می‌کنیم. تکنولوژی مورد استفاده نیز بسیار قدیمی است و در شرایط تحریم، نمی‌توان در راستای به روزرسانی تجهیزات گام برداشت. با افزایش روزافزون قیمت ماشین‌آلات و دستگاه‌های مدرن، امکان به کارگیری از تکنولوژی جدید فراهم نیست که این معضل بسیاری از تولیدکنندگان است و در چنین شرایطی، نمی‌توان طرح توسعه خاصی را اجرا کرد.
برگشت آرامش به بازار جهانی آلومینیوم
مدیرعامل شرکت اطلس پویا اراک در ارتباط با تاثیر جنگ روسیه و اوکراین بر قیمت آلومینیوم، بیان کرد: روسال، بزرگ‌ترین تولیدکننده آلومینیوم جهان است که همزمان با آغاز جنگ روسیه و اوکراین، عرضه جهانی این فلز را محدود کرد و قیمت آن به یک‌باره تا مرز چهار هزار دلار رشد پیدا کرد اما در حال حاضر قیمت آلومینیوم در بورس فلزات لندن (LME) کاهش یافته و در محدود دو هزار و ۶۰۰ دلار متغیر است. اگرچه بسیاری از شرکت‌های معتبر روسیه‌ای از سوی کشورهای صنعتی جهان تحریم شده‌اند که این امر منجر به تغییر و تحول در بازارهای مالی و اقتصادی جهان شده است.
افتخاری در خصوص تامین مواد اولیه، تصریح کرد: ضایعات آلومینیومی، عمده مواد اولیه‌ای است که برای تولید پروفیل آلومینیوم استفاده می‌کنیم و در تامین آن از بازار آزاد، چالش خاصی نداریم. باید در نظر داشت که هرچه میزان مواد اولیه خالص در تولید یک محصول بیشتر باشد، عیار کیفی آن محصول نیز بالاتر خواهد بود. همچنین کیفیت پروفیل‌هایی که از ضایعات آلومینیومی ساخته می‌شود را نمی‌توان با محصولات پروفیلی ساخته شده از شمش و بیلت آلومینیومی خالص مقایسه کرد؛ چراکه در ذوب ضایعات برای تهیه پروفیل، عناصر دیگری نیز وجود دارد که نمی‌توان آن‌ها را از آلومینیوم جدا کرد و در حالت کلی استفاده از ضایعات و یا شمش در تولید پروفیل آلومینیومی، بستگی به شرایط حاکم در سطح بازار دارد.
وی در پایان آینده صنعت آلومینیوم را نامطلوب ارزیابی کرد و یادآور شد: اگر به دنبال توسعه و پیشرفت در تجارت خارجی هستیم، باید روابط اقتصادی با کشورهای توسعه یافته و صنعتی جهان را افزایش دهیم که نقش رایزن‌های اقتصادی در این بخش بسیار مهم است. در واقع باید تکرار شعارهای همیشگی مبنی بر حمایت از تولید را رها کنیم و به دنبال تحقق وعده‌هایی که به تولیدکنندگان داده‌ایم، باشیم. دولت اگر از تولیدکنندگان حمایت نمی‌کند، لااقل چوب لای چرخ آن‌ها نگذارد و به دنبال توسعه روابط سازنده اقتصادی و سیاسی با سایر کشورهای جهان باشد.
