شاهپور امیری در گفتوگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» مطرح کرد: تامین مواد اولیه، یکی از بزرگترین چالشهای تولیدکنندگان شمش روی طی ماههای اخیر بوده است. خاک معدنی در بورس کالای ایران، با عیار مشخصی عرضه میشود که بر اساس آن، تولیدکننده اقدام به خرید ماده اولیه میکند اما اختلاف عیار خاک عرضه شده در بورس با خاک خریداری شده به قدری است که هیچ توجیهی برای آن وجود ندارد و سازمان مشخصی نیز پاسخگو نیست. ما به تازگی اقدام به خرید ۱۰ هزار تن خاک روی با عیار ۱۰ درصد از بورس کالای ایران کردهایم که بر اساس قرارداد، به ازای یک درصد تفاوت در عیار خاک، قیمت خرید نیز ۱۰ درصد کاهش و یا افزایش پیدا خواهد کرد.
لزوم افزایش نظارت بر عرضه خاک روی در بورس
وی افزود: در حال حاضر فاکتور فروش خاک روی با عیار ۱۱ درصد از طرف بورس کالا برای ما صادر شده است اما عیار این خاک در حدود ۸ درصد بوده و در این میان اختلاف عیار ۳ درصدی معادل ۳۰ درصد قیمت محصول خریداری شده شکل گرفته است. پس از برآورد کلی، متوجه اختلاف قیمت پنج تا ۶ میلیارد تومانی به ازای خرید ۱۰ هزار تن خاک روی شدهایم و این ضرر کلان مالی، تنها در زمینه خرید ماده اولیه به مجموعه وارد شده است. در حال حاضر نمیدانیم چطور باید این زیان هنگفت را جبران کنیم و همچنان پیگیر رفع این مشکل هستیم. نوسان قیمت اسید سولفوریک، از دیگر معضلات تولیدکنندگان شمش روی به شمار میآید. قیمت این ماده اولیه طی یک سال، همواره دستخوش تغییر میشود که به دنبال آن، قیمت تمام شده محصول نیز افزایش خواهد یافت. ضمن اینکه شرایط بازار به نحوی است که تولیدکننده نمیتواند پیشبینی کند که آیا امکان خرید اسید سولفوریک طی یک هفته آینده وجود دارد یا خیر.
مدیرعامل شرکت پگاه روی در خصوص افزایش ناگهانی قیمت حاملهای انرژی، عنوان کرد: افزایش ناگهانی قیمت گاز، نه تنها تولیدکنندگان شمش روی بلکه تمام فعالان صنعتی را غافلگیر کرد. این اتفاق منجر به کاهش تولید اکثر فعالان صنعتی شده است و در حال حاضر درگیر این معضل هستیم. مبلغ قبض گاز صادرشده برای کارخانه تا بهمن ماه سال گذشته، حدود ۱۰ تا ۱۵ میلیون تومان در ماه بود اما این رقم به یکباره به ۹۸۰ میلیون تومان در پایان سال رشد پیدا کرد. پس از پیگیریهای فراوران از اداره گاز استان، متوجه شدیم که این مبلغ بابت اختلاف قیمت گاز مصرفی کارخانه از مرداد ماه تا پایان بهمن ماه سال پیش بوده است. در حالی که ما تولید را بر اساس نرخ گاز مشخص طی یک ماه انجام میدهیم و حالا باید هزینه چندین برابری گاز را در کمال تعجب و پس از حدود چند ماه از تولید همان محصول پرداخت کنیم. متاسفانه با توجه به زیان حاصل از خرید ماده اولیه، هنوز موفق به پرداخت این قبض نشدهایم و چندین بار هشدار قطعی گاز مجموعه ابلاغ شده است اما نقدینگی کافی برای پرداخت این مبلغ هنگفت را نداریم و این مسئله را از طریق انجمن مربوطه با اداره گاز و سازمان صمت استان در میان گذاشتهایم که امیدوار هستیم مشکل ما در آینده نزدیک رفع شود.
از قطعیهای مکرر برق متضرر خواهیم شد
امیری در همین راستا اضافه کرد: قطعیهای مکرر برق، آسیب جدی به تجهیزات و ماشینآلات مجموعه وارد کرده است و برای مثال، زمانی که ما در حال استفاده از محلول در چرخه تولید هستیم، قطعی برق منجر به سردسازی آن میشود. به همین منظور ناچار هستیم دوباره محلول را گرم کنیم که این مسئله باعث اتلاف انرژی خواهد شد و به نظر میرسد قطعی برق در این شرایط صرفه اقتصادی چندانی نیز ندارد.
وی در ارتباط با برگشت ارز حاصل از صادرات، تصریح کرد: اکثر تولیدکنندگان شمش روی، محصول خود را صادر میکنند و بنا بر قانون باید معاف از پرداخت ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده باشند. در حالی که ما همواره مالیات خود را طبق قانون پرداخت کردهایم، اداره مالیات از سال ۱۳۹۶ تا کنون نسبت به اجرای این مهم اقدام نکرده و جالب اینکه پس از گذشت حدود پنج سال، همچنان در دست بررسی است. در حدود یک میلیارد تومان از این اداره طلبکار هستیم و در حالی که میتوانستیم با این مبلغ نسبت به اجرای طرحهای توسعه اقدام کنیم، به منظور تامین نقدینگی لازم ناچار به دریافت تسهیلات شدیم و در حال حاضر باید اقساط وام را با سود ۱۸ درصدی پرداخت کنیم. در حالی که دولت باید مشوقهایی را برای صادرکنندگان در نظر بگیرد، شرایط تولید و صادرات را بیش از پیش دشوار ساخته است و بر همین اساس تولیدکننده نمیتواند یک برنامهریزی مشخص در کوتاهمدت داشته باشد. واقعیت امر این است که تولیدکنندگان و صادرکنندگان امید چندانی به فردای خود ندارند و مشخص نیست که چه آیندهای در انتظار آنها است.
وضع دستورالعملهای دستوپاگیر صادراتی
این تولیدکننده شمش روی در ادامه به وضع عوارض صادراتی بر محصولات معدنی و فلزی اشاره کرد و گفت: وضع قوانین و دستورالعملهای لحظهای و خلقالساعه، باعث سردرگمی بسیاری از تولیدکنندگان شده است. دولت در اقدامی غیرکارشناسانه در ابتدای سال جاری ، اقدام به وضع عوارض صادراتی بر محصولات معدنی و فلزی، آن هم به مدت دو ماه آزمایشی کرد که همین مسئله، منجر به زیان مالی فراوانی برای صادرکنندگان شمش روی شد. این اتفاق در حالی رخ داد که بسیاری از تولیدکنندگان نسبت به صادرات محصول خود اقدام کرده بودند و پس از ابلاغ این بخشنامه، ناچار به متوقف کردن صادرات شدند. اگرچه این دستورالعمل پس از پیگیری و اعتراض صادرکنندگان لغو شد اما به نظر میرسد دولت باید پیش از اجرای چنین مسائل مهمی، عواقب آن را هم در نظر بگیرد.
امیری گسترش دانش فرآوری کنسانتره سولفوره روی را امری ضروری دانست و اذعان کرد: با توجه به اینکه ذخایر اکسیدی معدن سرب و روی انگوران رو به پایان است، بنابراین ضرورت دارد تا تکنولوژی فرآوری کنسانتره سولفوره در اختیار تولیدکنندگان شمش قرار بگیرد تا در آینده دچار بحران تامین مواد اولیه نشویم. چراکه طراحی ماشینآلات و دستگاههای واحدهای تولیدکننده شمش روی، بر اساس کنسانتره اکسیدی صورت پذیرفته است و امیدوار هستیم شرایط فرآوری کنسانتره سولفوره در تمام شرکتهای فعال در این صنعت فراهم شود. ما به دلیل تامین نشدن ماده اولیه مورد نیاز، ناچار به توقف تولید در بهمن ماه سال گذشته شدیم اما همزمان با آغاز سال ۱۴۰۱، تصمیم به راهاندازی دوباره مجموعه گرفتیم. متاسفانه این اقدام با ضرر چند میلیارد تومانی تنها در زمینه تامین مواد اولیه همراه شد و به نظر میرسد اگر شرایط به همین شکل ادامه پیدا کند، چارهای جز تعطیل کردن مجموعه نخواهیم داشت. در چنین شرایطی، بعضی از تولیدکنندگان شمش روی اقدام به واردات خاک معدنی از سایر کشورها مانند ترکیه و مراکش میکنند که از عیار بهتر و قیمت کمتر نسبت به خاک عرضه شده در بورس برخوردار است و به نظر میرسد مقرونبهصرفهتر نیز خواهد بود.
وی ضمن غیرضروری خواندن افزایش ۵۷ درصدی حقوق نیروی انسانی، اظهار کرد: در حالی که هزینههای تولید به ویژه گاز طی یک سال اخیر به شدت افزایش پیدا کرده است، بنابراین تولیدکننده با رشد دستمزد نیروی انسانی، در فشار اقتصادی بیشتری قرار خواهد گرفت. تورم و قیمت کالاهای اساسی همواره در حال افزایش است و ما از هیچ تلاشی برای حفظ نیروی انسانی شاغل در مجموعه دریغ نخواهیم کرد و امیدوار هستیم بتوانیم به تولید ادامه بدهیم.
حمایت دولت به رقابتپذیری مطلوب خواهد انجامید
مدیرعامل شرکت پگاه روی در ادامه به رقابتپذیری تولیدکنندگان شمش روی اشاره کرد و گفت: اگر دولت حمایتهای لازم را از تولیدکنندگان شمش روی به عمل آورد، به راحتی میتوانیم بازارهای منطقه را در دست بگیریم و با صادرات شمش به کشورهای مختلف، ارزآوری مطلوبی را به داخل داشته باشیم اما اگر مسئولان با تولیدکنندگان همکاری نکنند و شرایط را بیش از پیش دشوار بسازند، نمیتوانیم نسبت به موفقیت در عرصه بینالمللی خوشبین باشیم. در حالی که حدود پنج سال پیش میخواستیم شمش خود را به کشور ترکیه صادر کنیم، این امکان از استان کرمانشاه فراهم نشد و ما ناچار شدیم صادرات را از طریق گمرک استان زنجان انجام بدهیم. بر همین اساس ضرورت دارد دولت نسبت به تسهیل قوانین واردات و صادرات اقدام کند و شرایط لازم را برای فعالیت بیدغدغه صادرکنندگان فراهم بسازد.
امیری با اشاره به استفاده از دستگاهها و ماشینآلات داخلی در شرکت پگاه روی، تصریح کرد: ۹۰ درصد تجهیزاتی که در خط تولید به کار گرفته شدهاند، تولید داخل و تنها ۱۰ درصد از آن خارجی هستند. طراحی و ساخت بخش عمدهای از قطعات مورد نیاز، در داخل مجموعه انجام شده است و خوشبختانه چالش خالصی در این خصوص نداریم. ضمن اینکه فرایند تولید شمش به صورت هیدرومتالورژی است. به این صورت که در مرحله لیچینگ، اکسید روی با استفاده از اسید سولفوریک از سایر ناخالصیها جداسازی میشود. در ادامه اکسید سرب در اسید حل شده و آهن رسوب میکند و سرب و نقره به صورت حل نشده و معلق باقی میماند. با این وجود، محلول دارای ناخالصیهای حل نشدهای است که باید از آن خارج شوند و این کار با افزودن پودر روی به محلول در حوضچههای الکترولیز انجام میشود. سپس محلول خالص به دست آمده در این مرحله، در مجاورت آندهای سرب و کاتدهای آلومینیومی قرار گرفته و با عبور جریان الکتریسیته، فلز خالص روی جداسازی میشود. در ادامه با اعمال جریان الکتریسیته، فلــز روی بر سطح کاتد آلومـینیومی جمع میشـود و در پایان فلز روی جمعآوری، خشک و ذوب شده و از طریق ذوب در کوره، به شکل شمش در میآید.
وی در ارتباط با صادرات شمش روی، بیان کرد: صادرات به کشورهای هند، چین، ترکیه، امارات متحده عربی و دیگر کشورهای همسایه انجام میشود و اگر شرایط بهبود پیدا کند، میتوانیم صادرات خود را گسترش دهیم.
مدیرعامل شرکت پگاه روی در پایان یادآور شد: واقعیت امر این است که اگر دولت در مسائل مرتبط با تولیدکنندگان بخش خصوصی دخالت نکند، ما میتوانیم به فعالیت خود ادامه دهیم و به راحتی بر مشکلات غلبه کنیم.