کارشناس فروش آهن‌آلات حیدری گفت: به دلیل رکود صنعت ساختمان به‌عنوان اصلی‌ترین مصرف‌‌کننده تیرآهن، نسبت به سال گذشته معاملات این محصول ۵۰ درصد کاهش یافته است. هرچند که در سال گذشته نیز وضعیت معاملات تیرآهن آشفته بود.
سلمان حیدری در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» در خصوص بازار تیرآهن، اظهار داشت: بازار تیرآهن را می‌توان از ابعاد مختلفی بررسی کرد. صادرات به عنوان یکی از ابعاد این بازار، متوقف شده و مشکلاتی در این بازار به وجود آمده است. دیگر بعد بازار تیرآهن به شرایط بازار داخلی و نیز مقاطع زمانی خاص مانند فصل تابستان و بهار، بازمی‌گردد که جهت بازار تغییر می‌کند.
وی افزود: در حال حاضر، با توجه به شرایط موجود، قیمت غالب فلزات آهنی در حال کاهش است اما تیرآهن روند خلاف آن را طی می‌کند و در این حوزه شاهد ثبات نسبی قیمت هستیم. نوسان قیمت تیرآهن به عرضه و تقاضای آن مرتبط بوده چرا که میزان تولید و عرضه این محصول طی یک ماه اخیر کاهش یافته است.
شرایط بازار تیرآهن
کارشناس فروش آهن‌آلات حیدری در خصوص تغییر قیمت تیرآهن طی یکی دو سال اخیر، عنوان کرد: اگر قیمت تیرآهن (عموما سایز ۱۴ که به عنوان مبنا لحاظ می‌شود) طی یک سال اخیر مورد بررسی قرار گیرد، قیمت هر شاخه در ابتدای سال ۹۷ حدود ۴۷۳ هزار تومان بود. قیمت این محصول در اردیبهشت همان سال تغییر نداشت اما در تیر ماه، به ۵۴۵ هزار تومان رسید و در شهریور همان سال تا ۸۹۷ هزار تومان برای هر شاخه افزایش یافت. یادآور می‌شود که در این هنگام نرخ ارز بالاترین میزان تاریخی خود یعنی ۱۹ هزار تومان را ثبت کرد اما در ادامه سال و با افت نرخ ارز، روند قیمت تیرآهن نیز کاهشی شد و در بهمن ماه به ۷۸۰ هزار تومان برای هر شاخه رسید.
حیدری با اشاره به روند ثابت قیمت تیرآهن در سال جاری، بیان کرد: در ابتدای سال جاری قیمت تیرآهن مجددا روند افزایشی خود را از سر گرفت و به ۸۲۰ هزار تومان برای هر شاخه رسید. در حال حاضر نیز، قیمت هر شاخه تیرآهن ۱۴ در بازار حدود ۸۲۰ هزار تومان است و بنابراین تغییر چندانی را در قیمت این محصول شاهد نیستیم.
وی با بیان اینکه بازار با توجه به ایام محرم و انتهای فصل تابستان در آرامش نسبی به سر می‌برد، خاطرنشان کرد: با مقایسه وضعیت کنونی بازار با سال گذشته مشخص می‌شود که تیرآهن رونق خود را از دست داده و خرید و فروش چندانی در بازار این محصول صورت نمی‌گیرد. به نظر می‌رسد بسیاری از متقاضیان تیرآهن، برای خرید دست نگه داشته‌اند و منتظر ایجاد ثبات در اقتصاد و اتفاقات احتمالی هستند.
کارشناس فروش آهن‌آلات حیدری به کاهش ارزش پولی و به تبع آن کاهش قدرت خرید مردم اشاره و اظهار کرد: از آنجا که تیرآهن بازار مصرفی جز ساخت‌وساز ساختمان ندارد و بخش عمده ساختمان نیز به عنوان مسکن توسط مردم خریداری می‌شود، بنابراین کاهش قدرت خرید و ناتوانی بخش مهمی از جامعه برای خرید مسکن، موجب ایجاد معضلاتی در بازار تیرآهن شده است. ناگفته نماند که بهترین زمان و بیشترین حجم فروش آهن‌آلات، بهار و تابستان است که به‌دلیل گرمای هوا و نبود بارندگی، ساخت‌وساز اوج می‌گیرد اما در سال جاری این اتفاق نیفتاد و عملا شاهد کاهش فروش ۵۰ درصدی نسبت به سال قبل بودیم. البته در سال قبل نیز بازار تیرآهن وضعیت مناسبی نداشت و رکود بر بخش مصرف این محصول حاکم بود.
ذوب آهن، تعیین‌کننده جهت حرکت بازار
حیدری در خصوص تولیدکنندگان اصلی تیرآهن، بیان کرد: بیشترین حجم تیرآهن کشور توسط کارخانه ذوب آهن تولید می‌شود و بیشترین فروش نیز مربوط به محصولات این شرکت است. ذوب آهن می‌تواند تیرآهن‌های سایز ۱۲ تا ۳۰ سانتی‌متر را تولید کند. در حال حاضر بیش از ۷۰ درصد از تولید تیرآهن کشور توسط ذوب آهن انجام می‌شود و سایر تولیدکنندگان هر یک به تنهایی سهم بسیار کمی از این بازار دارند. این در شرایطی است که وضعیت بازار در مورد میلگرد فرق می‌کند و تولیدکنندگان این حوزه بسیار زیاد هستند.
وی تمایل بازار را بیشتر به تیرآهن نوع I دانست و عنوان کرد: متقاضیان در حال حاضر نوع I را بیش از سایر محصولات خریداری می‌کنند زیرا در سازه‌های ساختمانی بیشتر این نوع تیرآهن به کار می‌رود. به این صورت که در سازه‌های ساختمانی تیرآهن I دوبل برای ستون و I تک برای تیرریزی کاربرد دارد و در برخی مواقع مهندسان طراح تصمیم می‌گیرند به جای تیرآهن از تیرورق استفاده کنند؛ این در حالی است که تیرآهن‌های نوع H تنها برای سازه‌های صنعتی استفاده می‌شود. البته تیرآهن نوع H پیش از این در پل‌ها به کار می‌رفت اما به دلیل وزن و قیمت بسیار بالای این محصول نسبت به محصولات مشابه، کاربرد آن کاهش یافته است.
کارشناس فروش آهن‌آلات حیدری در مورد نحوه قیمت‌گذاری تیرآهن، گفت: از آنجا که شرکت ذوب آهن اصفهان بیشترین میزان تولید تیرآهن در کشور را دارد، در نتیجه قیمت اصلی بازار نیز توسط این شرکت تعیین می‌شود و سایر شرکت‌ها از قیمت‌های اعلامی ذوب آهن تبعیت می‌کنند. مکانیزم قیمت‌گذاری نیز به این صورت است که ذوب آهن تیرآهن ۱۴ خود را در بورس کالا (معمولا روزهای یک‌شنبه) عرضه می‌کند و پس از اعلام قیمت محصول، سایر محصولات مشابه (تیرآهن ۱۲ تا ۳۲) نسبت به آن با توجه به اندازه و وزن، قیمت‌گذاری می‌شوند. البته زمانی که عرضه تیرآهن در بورس انجام نمی‌شود، قیمتی که ذوب آهن به مشتریان اعلام می‌کند، مبنای قیمت‌گذاری سایر محصولات و کارخانه‌های تولیدکننده تیرآهن محسوب می‌شود.
حیدری به برخی استثناها در بازار اشاره و تصریح کرد: ممکن است در فرآیند قیمت‌گذاری استثنا نیز وجود داشته باشد. به طور مثال، زمانی که عرضه یک نوع تیرآهن در بازار دچار کمبود شود، قیمت آن از تیرآهن‌های سایزهای بالاتر فراتر می‌رود همچنان که در حال حاضر در بازار شاهد آن هستیم، قیمت تیرآهن‌های سایز ۲۰ از تیرآهن سایز ۲۲ به دلیل تقاضای بالاتر، بیشتر است.
وی با بیان اینکه تیرآهن‌های تولید شده توسط شرکت ذوب آهن تفاوت محسوسی با تولیدات سایر شرکت‌ها دارد، خاطرنشان کرد: محصولات این شرکت، مطابق با جدول اشتال (استاندارد آمریکایی و اروپایی تیرآهن) بوده و فوق‌العاده صاف است و هنگامی که سازندگان مسکن قصد دارند دو تیرآهن ذوب آهن را به عنوان ستون مقابل یکدیگر قرار دهند، جوشکار به راحتی می‌تواند درز میان دو تیرآهن را جوش دهد اما سایر تیرآهن‌ها مانند محصول شرکت ذوب آهن هم‌تراز نیستند.
