یکی از بزرگ‌ترین مشکلات ما در صنعت آلومینیوم مساله خودتحریمی است که برخی از مدیران ما به آن دچار شده‌اند و به جای اینکه در شرایط سخت، تصمیم‌های صحیح و به‌موقع بگیرند، شرایط سخت‌تری را برای تولیدکنندگان به‌وجود می‌آورند. یکی از این نوع تصمیمات، ممنوعیت واردات شمش آلومینیومی از عراق است. تصمیمی که به ظاهر برای حمایت از تولیدکنندگان داخلی گرفته شده است اما به باور بسیاری از ناظران بازار به ضرر بسیاری از تولیدکنندگان شمش‌های آلومینیوم آلیاژی تمام شده است. البته برخی از تولیدکنندگان نیز نظرات متفاوتی دارند و معتقدند که ایجاد این ممنوعیت برای ورود شمش‌های وارداتی در نهایت می‌تواند موجب ارتقای صنعت آلومینیوم کشور شود. به همین جهت با امیرعباس مهدوی، مدیرعامل شرکت فناوری ذوب گلپایگان به گفتوگو نشسـتیم و در رابطه با تاثیر این ممنوعیت بر رونق یا رکود صنعت آلومینیوم و صنایع پایین‌دستی، سوالاتی را پرسیدیم.
صادرات و واردات شمش آلومینیومی چه تاثیری بر این صنعت گذاشته است؟
شمش خالص به عراق صادر می‌کنیم و از این کشور شمش‌های آلیاژی و ضایعاتی وارد می‌کنیم؛ تا سال ۹۶ صادرات و واردات شمش آلومینیومی بین دو کشور از رونق خوبی برخوردار بود ولی از سال گذشته که میزان واردات شمش کاهش یافت، تعادل بازار آلومینیوم نیز از بین رفت و در حال حاضر، تولیدکنندگان برای تهیه مواد اولیه با چالش‌های زیادی مواجه هستند.
شمش‌های تولیدی در کشور چه تفاوتی با شمش‌های ضایعاتی تولیدشده در عراق دارد؟
شمش‌های وارداتی از عراق در مقایسه با شمش‌های تولید شده در داخل کشور سطح کیفی پایین‌تری دارند ولی به دلیل داشتن سیلیس، نیکل و منیزیم واردات این نوع شمش‌ها برای تولیدکنندگان به صرفه است؛ تولید داخلی اینگونه شمش‌ها از طریق ذوب شمش خام خالص و آلیاژسازی با استفاده از آمیژان‌ها هزینه بیشتری را می‌طلبد که نهایتا قیمت را افزایش می‌دهد. لازم به ذکر است که تهیه آمیژان‌های سیلیس، نیکل و … در داخل کشور بسیار دشوار شده است.
در سال‌های اخیر واردات شمش‌های ضایعاتی از کشور عراق موجب رونق تولید شمش و بیلت آلومینیوم آلیاژی کشور شده است. استفاده از ضایعات و قراضه‌های آلومینیومی مرغوب، یکی از بهترین منابع مواد اولیه است که تولیدکنندگان شمش می‌توانند برای تولیدات خود، از آن‌ها استفاده کنند. به دلیل انجام نوسازی پس از جنگ در عراق، دسترسی به این نوع قراضه‌ها در این کشور بسیار راحت است. شمش‌های ضایعاتی عراقی پس از ورود به کشور، توسط تولیدکنندگان شمش آلیاژی، مجددا ذوب شده و پس از تنظیم ترکیب و آلیاژسازی در بازار عرضه می‌شود و در نهایت محصول با قیمت پایین‌تری به دست مصرف‌کننده می‌رسد؛ اگر واردات نداشته باشیم، به دلیل کسری شمش خام، شمش بازیافتی (ضایعاتی) و قراضه داخلی، تولید شمش آلیاژی داخلی کاملا فلج می‌شد و قیمت محصول تولیدی (شمش آلیاژی) به دلیل افزایش قیمت مواد اولیه و قیمت بالای آمیژان‌ها افزایش پیدا می‌کند.
وضعیت بازار آلومینیوم در حال حاضر چگونه است؟
در شرایط کنونی که تمام اقتصاد ما در وضعیت رکود قرار گرفته است، خوشبختانه وضعیت بازار آلومینیوم نسبت به سال گذشته در زمینه ریخته‌گری و تولید شمش بهتر شده است و با اینکه شرکت‌های خودروساز میزان سفارشات خود را کاهش داده‌اند اما جایگزینی صنایع دیگری مانند تولیدکنندگان رادیاتور، ظروف آلومینیومی و … سبب شده که وضعیت ما نسبت به سال گذشته بهتر شود.
چه عواملی در رکود صنعت آلومینیوم تاثیرگذار بوده است؟
دو شرکت بزرگ خودروساز بیشترین ضربه را به صنایع آلومینیوم کشور وارد کرده‌اند. این دو شرکت بزرگ دولتی، قطعات درخواستی خود را سفارش می‌دهند و دریافت می‌کنند ولی مبلغی را که باید در زمان مشخصی پرداخت کنند، با تاخیر یک ساله پرداخت می‌کنند؛ عدم پرداخت در زمان تعیین شده به شرکت‌های تولیدکننده آسیب می‌زند؛ در برخی موارد همکاری با این دو ابرغول خودروسازی منجر به ورشکستگی شرکت‌های قدیمی شده است. اقدامات این دو شرکت خودروساز، ضربه‌های جبران ناپذیری به صنعت تولید شمش و قطعات آلومینیومی وارد کرده است.
علی‌رغم نابه‌سامانی اوضاع خودروسازی در ایران و لطمات شدیدی که این صنعت به شرکت‌های تولیدکننده آلومینیوم وارد کرده است، صنایع آلومینیوم به فکر جایگزینی و همکاری با صنایع دیگر هستند؛ به طور مثال، ما ارتباط تجاری خودمان را با شرکت‌های خودروساز کاهش داده‌ایم و درصدد هستیم با شرکت‌هایی مانند شوفاژسازان کار کنیم تا به دلیل عدم پرداخت به موقع متضرر شویم.
آیا محصولات آلومینیومی مطابق استاندادهای جهانی تولید می‌شوند؟
صنعت‌گران داخلی، تجربه و دانش لازنم را برای تولید محصولات باکیفیت کسب کرده‌اند و محصولات خود را با استانداردهای جهانی مطابقت می‌دهند؛ به عنوان مثال محصولات تولید شده در شرکت ما، قابلیت صادرات به سایر کشورها را دارد و ما تمام قوانین مربوط به استاندارد محصولات را رعایت می‌کنیم و تاکنون در این زمینه ضعفی نداشته‌ایم. وجود تجربه در زمینه افزایش سطح کیفی محصولات آلومینیومی، به شرکت فناوری ذوب گلپایگان کمک زیادی کرده است؛ مثلا در زمینه تولید شمش‌های آلیاژی تجربه‌ای ۲۰ ساله داریم که در زمینه تولید محصولات استاندارد را برای ما فراهم کرده است. محصولات تولید شده در شرکت ما، استانداردهای لازم برای صادرات به کشورهای عراق و هند را دارد. ۱۳ نوع آلیاژ تولید می‌کنیم ولی به دلیل کمبود داخلی در کشور و در راستای برطرف کردن نیازهای داخلی، به شرکت فناوری ذوب گلپایگان اجازه صادرات شمش‌های آلومینیومی به کشورهای دیگر را نمی‌دهند.
عرضه شمش‌های المهدی و ایرالکو در کشور چگونه است؟
عرضه شمش‌های المهدی و ایرالکو بر روی قیمت محصول ما نیز تاثیرگذار است و هم‌اکنون که عرضه شمش به درستی در کشور صورت می‌گیرد، قیمت محصول نهایی ما دچار نوسانات شدید قیمتی نشده است و خرید و فروش با شیوه درستی صورت می‌گیرد.
دسترسی به آمیژان‌ها برای تمامی تولیدکنندگان به راحتی امکان‌پذیر است؟
ما سعی می‌کنیم که آمیژان‌های مورد نیاز خود را از بازار داخلی تهیه کنیم ولی برای تهیه آن‌ها در بیشتر مواقع با مشکل مواجه می‌شویم و نمی‌توانیم آمیژان‌هایی مانند سیلیس و نیکل که مورد نیاز است را در زمان کوتاه، تهیه کنیم و معمولا با تاخیر ۴۵ روزه، این مواد به دست ما می‌رسند؛ فرآیند طولانی تهیه مواد اولیه، روند تولید شرکت ما را کند کرده است.
برای تولید شمش‌های آلیاژی که در کاربردهایی با حساسیت کم‌تر مانند تولید قطعات مورد نیاز صنایع شوفاژسازی یا لوازم خانگی مصرف می‌شوند، می‌توان از قراضه نیز استفاده کرد ولی برای تولید شمش‌های آلیاژی مورد مصرف در برخی صنایع مانند خودروسازی، به دلیل حساسیتی که دارد، فقط باید از شمش‌های خالص استفاده کرد.
ظرفیت شرکت فناوری ذوب گلپایگان چقدر است؟
شرکت فناوری ذوب گلپایگان امکان تولید ۲۴ هزار تن شمش و بیلت آلیاژی را دارد ولی تنها ۸ هزار تن تولید می‌کند؛ نرخ پایین استفاده از ظرفیت، به دلیل محدودیت‌های ایجاد شده در صادرات و کمبود مواد اولیه است. دسترسی به قراضه‌های مرغوبی مانند پیستون، سرسیلندر، رینگ و … بسیار محدود شده است و این نوع قراضه‌ها در بازار کمیاب شده‌اند.
انتهای پیام//
