کمبود عرضه مواد اولیه مواد اولیه نوردکاران در ماه‌های اخیر باعث شده است بسیاری از واحدها در تولید دچار مشکل شوند و به تامین مواد اولیه گران‌قیمت از بازار آزاد و غیر شفاف روی آورند. ضمن اینکه شرکت‌های بزرگ فولادی در هنگام کمبود مواد اولیه به مصرف ذخایر خود روی آوردند تا تولید با مشکل مواجه نشوند. البته در هفته‌های آخر مرداد ماه عرضه‌های شمش فولادی افزایش یافت و شاهد کاهش قیمت این محصول در بازار بودیم. در این رابطه خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» با احمد خوروش، مدیرعامل شرکت تولیدی فولاد سپید فراب کویر به گفت‌وگو نشسته است. متن کامل این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید:
نوردکاران فولادی از انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران جدا شدند و انجمن مستقل تشکیل دادند. آیا این اقدام به منزله جدا شدن راه نوردکاران فولادی از تولیدکنندگان فولاد بود؟
نوردکاران فولاد همانند سایر بخش‌ها، جزئی از زنجیره تولید فولاد کشور از سنگ آهن تا محصول نهایی هستند و تشکیل یک انجمن مستقل توسط تولیدکنندگان این حوزه به منزله جدا شدن از سایر بخش‌ها نیست. باید توجه داشت که منافع کل زنجیره به نوعی با یکدیگر پیوند خورده و جداناپذیر است. علاوه بر جدا شدن نوردکاران فولادی، انجمن‌ها و تشکل‌های مستقل دیگری نیز در زنجیره تولید فولاد حضور دارند و وجود آن‌ها تضادی را با انجمن‌های دیگر ایجاد نمی‌کند. در همین حال، سایر زنجیره‌های تولیدی فلزات و معادن نیز بعضا شاهد وجود چندین تشکل در یک زنجیره هستند.
قطعا انجمن نوردکاران فولادی با تمامی زنجیره در تعامل خواهد بود و تشکیل این انجمن اتفاق مثبتی بود تا همه فعالان حوزه نورد فولادی بتوانند در کنار یکدیگر با دارا بودن منافع مشترک، در جهت کاهش چالش‌ها و برخورداری از شرایط عادلانه به نفع مصرف‌کنندگان نهایی، به شفافیت بازار و ایجاد تعادل در بازار کمک کنند. با تشکیل انجمن نوردکاران فولادی نباید این تلقی به وجود آید که نوردکاران راه خود را از انجمن تولیدکنندگان جدا کرده‌اند.
وضعیت بخش نورد فولادی به چه صورت است؟
در چهار ماه نخست سال جاری و حتی سال گذشته، عرضه کافی شمش فولادی در بورس کالا توسط تولیدکنندگان این حوزه انجام نشد. به طوری که نوردکاران فولادی از نظر تامین مواد اولیه دچار چالش شده بودند. کمبود مواد اولیه متاسفانه در بخش‌های متعددی از زنجیره فولاد مشاهده شد و واحدهای تولیدی این زنجیره از کمبود مواد اولیه گلایه داشتند. به نظر می‌رسد این اتفاق به دلیل صادرات بی‌رویه و بیش از نیاز رخ داد. ضمن اینکه دستورالعمل‌های صادر شده نیز باعث می‌شد محاسبات قیمتی بر اساس نرخ‌های مختلف ارز، به کمبود عرضه در بازار منجر شود. در صورتی که آمارهای سال گذشته صنعت فولاد بررسی شود، در این سال حدود ۱۷ میلیون تن شمش فولادی تولید شده که طبق آمار گمرک تنها چهار میلیون و ۸۰۰ هزار تن از آن صادر شده است. این یعنی حدود ۱۲ میلیون تن شمش فولادی برای مصرف داخل کشور باقی ماند اما از این میزان حدود دو میلیون تن آن (۱۰ تا ۱۵ درصد مجموع تولید) در بورس کالا عرضه شد. قطعا اگر این آمار در سال جاری نیز تکرار شود، تقاضای زیاد موجب خواهد شد قیمت‌ها به صورت غیر عادی افزایش یابد. همچنان که طی چهار ماه نخست سال جاری عرضه کافی شمش فولادی در بورس اتفاق نیفتاد و کارخانه‌های نورد به میزان کافی مواد اولیه خود را از بورس کالا دریافت نکردند. ضمن اینکه عرضه کمتر از تقاضا در بورس نیز به رقم خوردن قیمت‌های اصلی در بازار آزاد و خارج از بورس که دلال‌ها آن را هدایت می‌کنند، منجر خواهد شد. در سال جاری نیز روند سال گذشته یعنی عرضه بسیار کم ادامه دارد و این امر تنها موجب افزایش هزینه‌های واحدهای تولیدی می‌شود. با این حال، در سال جاری که شمش فولادی در بورس کالا به میزان نیاز عرضه نشد، به دیگر بازارهای موازی رفت که با مقایسه آمار تولید و عرضه شمش فولادی در بورس کالا می‌توان این موضوع را دریافت. قطعا شناسایی و پیگیری عدم عرضه شمش فولادی در بورس کالا و عرضه آن در بازارهای دیگر وظیفه مسئولان امر است تا بتوانند ریشه این مشکلات را بیابند.
در حال حاضر حداقل ۳۰ درصد و حداکثر ۶۰ درصد از تولیدات فولادسازان در بورس کالا عرضه می‌شود. طبیعی است که با کاهش عرضه مواد اولیه واحدهای نوردی، میزان تولیدات نیز به تبع آن کاهش یابد و تولیدکنندگان نیز برای جبران افزایش قیمت مواد اولیه و هزینه‌های تولید چاره‌ای جز افزایش قیمت محصولات خود نداشته باشند. این در حالی است که پتانسیل تامین مواد اولیه صنایع پایین‌دستی فولاد در کشور ما به خوبی وجود دارد.
با تغییر سرپرست وزارت صنعت، معدن و تجارت و خروجی جلساتی که اخیرا در رابطه با تنظیم بازار فولاد تشکیل شد، مبنا و اولویت واحدهای فولادی و ستاد تنظیم بازار، تامین مواد اولیه واحدهای داخل کشور قرار گرفت. به طوری که طی هفته آخر مرداد ماه ضمن افزایش عرضه همه محصولات فولادی در بورس کالا، قیمت بسیاری از این محصولات، به طور منطقی و متناسب با بازار کاهش یافت که البته باز هم می‌توان با افزایش و تداوم عرضه، قیمت‌ها را کاهش داد و به ثبات نسبی رساند.
وضعیت شرکت تولیدی سپید فراب کویر را در سال جاری چگونه ارزیابی می‌کنید؟
با وجود کمبود مواد اولیه در بخش نورد، میزان تولید شرکت فولاد کویر کاهش نیافته است زیرا یکی از راهکارهای تداوم تولید هر شرکت در شرایط گوناگون، داشتن ذخایر مطمئن است. شرکت‌های بزرگ حوزه صنایع معدنی و فلزی همواره علاوه بر خرید مواد اولیه و تولید محصول، اقدام به انبار کردن مواد اولیه و استفاده از آن در شرایط مختلف می‌کنند. نمونه این موضوع را می‌توان در تولیدات شرکت‌های بزرگ فولادی مشاهده کرد که این واحدها نیز با کاهش تولید مواد اولیه، کاهش تولید نداشته‌اند. شرکت فولاد کویر نیز با توجه به کمبود عرضه شمش فولادی در بورس کالا از ذخایر خود برای تولید محصول استفاده کرده است. البته در ماه‌های نخست سال جاری عمده ذخایر مصرف شده و کاهش مواد اولیه، اثرات خود را در بخش تولید در ماه‌های آتی بر عملکرد شرکت خواهد گذاشت. تولیدکنندگان نیز به دنبال آن هستند که با توجه به کاهش عرضه مواد اولیه در بورس کالا، نیاز خود را از راه‌های دیگر از جمله بازار آزاد تامین کنند. هنگامی که واحدهای تولیدی نتوانند مواد اولیه خود را از بورس کالا به راحتی تامین کنند و صادرات آن برخلاف نیاز بازار داخلی انجام شود، چاره دیگری برای تامین مواد اولیه به جز از بازار آزاد نیست و این امر اثر منفی بر عملکرد واحدهای تولیدی می‌گذارد.
شرکت فولاد کویر با اتخاذ استراتژی‌هایی همچون استفاده از ذخایر خود، تلاش کرده است سطح تولید خود را نسبت به سال گذشته حفظ کند. هر چند ذخایر شرکت در حال کاهش بوده و در صورتی که روند عرضه‌های شمش متعادل نشود، ذخایر رو به اتمام خواهند رفت. با این حال طی دو سه هفته گذشته مسئولان امر نوید حل مشکلات کمبود عرضه را داده‌اند.
در حال حاضر حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد از مواد اولیه شرکت فولاد کویر از شرکت فولاد آلیاژی ایران به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده محصولات آلیاژی تامین می‌شود. البته خود شرکت فولاد آلیاژی ایران نیز خط نورد دارد و عمده شمش آلیاژی خود را به محصولات نوردی مانند میلگرد تبدیل می‌کند و شمش مازاد بر نیاز و تولید خود را به شرکت‌های دیگر ازجمله فولاد کویر به فروش می‌رساند.
شرکت فولاد کویر طی دو سه سال گذشته توانسته است خود را به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده میلگرد کشور مطرح سازد. البته تنها به تولید میلگردهای ساختمانی بسنده نکرده‌ایم و انواع میلگردهای آلیاژی و صنعتی را نیز تولید می‌کنیم. تولیدات صنعتی شرکت ما بسیار گسترده بوده و قادر به تولید بالغ بر ۸۰ گرید میلگرد صنعتی و آلیاژی از کم‌کربن تا پرکربن هستیم. این نوع میلگردها جدا از میلگردهای سنتی و معمول موجود در بازارهای مصرف است. به عبارت بهتر، فولاد کویر کامل‌ترین سبد تولید میلگرد در کشور را در اختیار دارد و همه ساله با توجه به نیاز روزافزون صنایع مصرف‌کننده به گریدهای جدید، سبد تولید خود را تکمیل کرده و گریدهای جدیدی را روانه بازار مصرف می‌کند. در حالی که پنج ماه از سال ۱۳۹۹ گذشته است، توانستیم چندین سایز و گرید جدید میلگرد تولید کنیم که همه آن‌ها پیش از این از خارج کشور وارد می‌شدند. به این ترتیب کشور را از واردات این نوع میلگردها بی‌نیاز کرده‌ایم. بنابراین در گزارش‌های ماهانه‌ای که برای شفاف‌سازی عملکرد در سامانه کدال منتشر می‌کنیم، مشاهده می‌شود عملکرد شرکت ما در پنج ماه نخست سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته حاکی از رشد قابل توجه درآمدهای اساسی است. به همین دلیل چندین مشتری خاص میلگرد صنعتی داریم که میلگردهای با کربن و تکنولوژی بالا را در تولیدات خود استفاده می‌کنند. حتی می‌توان ادعا کرد فولاد کویر کامل‌ترین سبد میلگرد را چه از نظر صنعتی و چه از نظر ساختمانی، در میان تمام شرکت‌های حاضر در خاورمیانه دارد.
چه طرح‌های توسعه‌ای را در دستور کار قرار داده‌اید؟
طرح فولادسازی شرکت فولاد کویر از اواخر سال گذشته به صورت جدی آغاز شده و قراردادهای مرتبط با آن منعقد شده است. همچنین پیش‌پرداخت‌های طرف خارجی را نیز برای اجرای پروژه انجام داده‌ایم. در حال حاضر این پروژه حدود ۳۰ تا ۳۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد. امیدوار هستیم از اوایل سال آینده حمل تجهیزات این پروژه نیز آغاز شود تا بتوانیم طی دو سه سال آینده آن را نصب و پروژه را راه‌اندازی کنیم.
در ارتباط با افزایش تولید میلگرد نیز خوشبختانه ریومپ بسیار خوبی در خط دوم نورد صورت گرفته و به این ترتیب ۳۵ درصد به ظرفیت تولیدات شرکت اضافه شده است. البته منتظر تامین مواد اولیه هستیم تا بتوانیم تولیدات خود را در سال جاری نسبت به سال گذشته حداقل ۳۵ درصد افزایش دهیم.
چه چشم‌اندازی را برای شرکت فولاد کویر متصور هستید؟
سه استراتژی عمده و مشخص برای شرکت ترسیم کرده‌ایم؛ نخستین استراتژی افزایش ظرفیت تولید در سال جاری است. در این راستا استراتژی رشد کیفیت محصولات نیز پیگیری می‌شود تا بتوانیم ضمن حفظ مشتریان قبلی، مشتریان جدیدی را به شرکت اضافه کنیم. دومین و مهم‌ترین استراتژی نیز طرح فولادسازی است که به طور جدی آن را پیگیری خواهیم کرد. امیدوار هستیم با این استراتژی‌ها بتوانیم در سال جاری و سال‌های آینده به موفقیت‌های خوبی دست یابیم. هدف دیگر شرکت فولاد کویر، افزایش سود سهام شرکت با عملکرد مثبت شرکت برای سهامداران است که البته در سال گذشته سود نسبتا خوبی نصیب شرکت و سهامداران شد. به نظر می‌رسد در سال جاری وضعیت بهتری نسبت به سال گذشته و حداقل سود دو برابری داشته باشیم.
انتهای پیام//
