مدیرکل سابق دفتر امور اکتشافات وزارت صمت گفت: برخی از ذخایر معدنی کشور رو به اتمام است اما در چند سال اخیر به کمک عملیات ژئوفیزیک هوایی پهنه‌های جدیدی شناسایی و وارد مرحله مطالعاتی شده است و با این وجود می‌توان آینده مطلوبی را برای معدن کشور در نظر گرفت.
اسدالله کشاورز در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین»، اظهار داشت: در بخش معدن بحث اکتشاف هرگز متوقف نمی‌شود حتی در معادنی که در حال بهره‌برداری هستند نیز همزمان عملیات اکتشاف انجام می‌شود. در بعضی از معادن مانند معدن انگوران، ذخایر رو به اتمام است اما به آن معنا نیست که در زمینه سرب و روی هیچ کاری انجام نشود. یکی از مهم‌ترین پروژه‌هایی که در زمینه اکتشاف صورت گرفته، تعریف پهنه‌های اکتشافی بوده که هدف آن شناسای ذخایر پنهان است و تا کنون نتایج خوبی را در پی داشته است. طی پنج سال گذشته که برنامه پهنه‌بندی آغاز شده، بالغ بر ۶۰۰ آنومالی یا ناهنجاری کشف شده که آن‌ها می‌توانند در آینده به ذخایر خوبی تبدیل شوند.
وی افزود: یکی از خروجی‌های مطلوبی که در حوزه سرب و روی مشاهده شده، پهنه‌بندی خواف است که اگر ذخایر آن به اندازه معدن انگوران نباشد می‌توان گفت کمتر از آن نیست و این معدن یک پشتوانه برای آینده سرب و روی کشور محسوب می‌شود. در بحث سرب و روی ذخایر خوبی در پهنه‌های شهرهای اصفهان و گلپایگان یافت شده و قابل ذکر است که در این مورد نگرانی خاصی وجود ندارد؛ اما فرآیند عملیات معدنی به خصوص در معادن فلزی بسیار زمان‌بر بوده و مدت زمان در نظر گرفته شده برای به نتیجه رسیدن یک پتانسیل فلزی، سه تا پنج سال است.
این کارشناس حوزه اکتشافات معدنی اضافه کرد: در واقع سه تا پنج سال به طول می‌انجامد که بگوییم یک پهنه، ذخیره مناسبی جهت استخراج دارد یا ندارد. طی دو سال گذشته پتانسیل‌های خروجی پهنه‌ها در حال بررسی هستند، اما مراحل صدور پروانه شرایط ویژه‌ای دارد و به همکاری و تعامل دستگاه‌ها و سازمان‌های مختلفی نیاز دارد و این موضوع باعث طولانی شدن صدور انواع مجوزها می‌شود. مسئله بعدی، طراحی اکتشاف است که اگر در دو فاز اول و دوم به نتیجه برسد، وارد فاز سوم می‌شود و از فاز سوم به بعد می‌توان به طور قطعی در مورد ذخیره یک پهنه صحبت کرد.
کشاورز در ادامه عنوان کرد: شرکت‌های اکتشافی که در حال حاضر، فعالیت می‌کنند از جدیدترین متدها و تجهیزات اکتشافی بهره می‌برند. شرکت‌های معدنی نیز هستند که در عرصه تامین دستگاه و ماشین‌آلات حفاری معدنی خوش درخشیده‌اند و با همکاری متقابل این شرکت‌ها و معدن‌داران، اتفاقات خوبی در زمینه معدنی کشور در حال رخ دادن است. هر سال با استفاده از تجهیزات مدرن، عمق حفاری افزایش می‌یابد و میزان این عمق به عوامل مختلفی بستگی دارد که در برخی پروژه‌ها به نتیجه می‌رسد و در بسیاری دیگر به بن‌بست می‌خورد.
وی اضافه کرد: در چند سال گذشته میانگین عمق حفاری و اکتشافی، به پنجاه متر نمی‌رسید اما در حال حاضر، به جرات می‌توان گفت که عمق اکتشافی از مرز پنجاه متر عبور کرده و در مواردی حفاری دو هزار متری نیز انجام شده و در معادن فلزی، حفاری ۶۰۰ تا ۷۰۰ متر به راحتی قابل انجام است. خوشبختانه اکتشافات علمی در کشور بسیار رونق یافته است و شرکت‌های اکتشافی نیز از جدیدترین روش‌ها استفاده می‌کنند. از طرفی نیز عملیات ژئوفیزیک هوایی که توسط سازمان‌های زمین‌شناسی و انرژی اتمی در حال انجام است به فاز اکتشافی کمک شایانی کرده است، پیش‌تر مجبور بودیم همه جا تحت عملیات ژئوفیزیک قرار گیرد تا به نتیجه برسیم، اما در حال حاضر، ژئوفیک هوایی یک کورسویی از آنومالی را نشان می‌دهد و در ادامه بر روی آن ناهنجاری متمرکز شده و فقط بر آن ناحیه باقی مطالعات انجام می‌شود.
این کارشناس مطرح کرد: نوع دستگاهی که به هواپیما و هلی‌کوپتر جهت برداشت اطلاعات نصب می‌شود، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. به عنوان مثال، سازمان‌های انرژی اتمی و زمین‌شناسی از مدرن‌ترین دستگاه‌ها جهت اخذ اطلاعات زمینی استفاده می‌کنند و از فاصله ۴۰ یا ۸۰ متری و با فواصل خطوط ۲۵۰ تا ۵۰۰ متری عملیات برداشت را انجام می‌دهند و روز به روز در حال افزایش سرعت برداشت نیز هستند. تجهیزات حفاری‌های عمیق متعلق به کشورهای کانادا و روسیه بوده و البته قابل ذکر است که در این جهت نیز بومی‌سازی قدم‌های محکمی برداشته است. شروع تحریم‌ها واردات تجهیزات را به قدری مشکل کرده و هزینه‌ها بسیار کمرشکن شده و هزینه حفاری‌ها را تقریبا دو تا سه برابر افزایش داده است.
کشاورز اضافه کرد: اخیرا جهت احیای معادن کوچک مقیاس یک ستادی تشکیل شده که متولی آن شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران و بخش خصوصی است. خوشبختانه در یک سالی که شروع به کار کرده‌اند توانسته‌اند پتانسیل‌های کوچک را شناسایی کنند و با کمک‌های مالی و فنی همین مجموعه‌ها یا معرفی این مناطق در احیای آن‌ها قدم‌های مثبتی برداشته‌اند و تا کنون نتایج خوبی را به نمایش گذاشته‌اند و برای آینده بسیار امیدوار هستیم.
انتهای پیام//
