صدراعظم آلمان روز یکشنبه ۱۵ سپتامبر ۲۰۲۴ اولین دیدار خود از کشورهای آسیای مرکزی را آغاز و به قزاقستان سفر کرد. پس از آن، اولاف شولتز قصد دارد به ازبکستان سفر کند. دولت آلمان هدف از این سفرها را یافتن منابع جدید تامین انرژی و مواد معدنی مورد نیاز این کشور به دلیل جنگ میان روسیه و اوکراین اعلام کرد.

به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات‌آنلاین» و به‌ نقل از خبرگزاری رویترز، آلمان در نظر دارد به دلیل جنگ میان روسیه و اوکراین انرژی مورد نیاز این کشور را از منابع مختلفی تامین کند. در همین راستا، آلمان به دنبال تقویت روابط خود با کشورهای تامین‌کننده انرژی است و چند قرارداد تامین انرژی با کشورهای مختلف را به امضا رسانده است.

بر همین اساس، انتقال نفت خام قزاقستان که از سال ۲۰۲۳ از طریق خط لوله دروژبا به پالایشگاه «Schwedt» برلین پس از اعمال تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه روسیه و کاهش عرضه انرژی از سوی روسیه آغاز شد، همچنان ادامه دارد.

یک مقام دولت قزاقستان در همین خصوص اظهار داشت: با سفر صدر اعظم آلمان به این کشور، فصلی جدید از همکاری‌های دوجانبه میان قزاقستان و آلمان آغاز خواهد شد.

گفتنی است آلمان و سایر کشورهای اتحادیه اروپا در سال‌های اخیر و به دنبال تامین انرژی، به سبب قطع روابط این کشورها با روسیه به دلیل جنگ با اوکراین، در صدد افزایش روابط خود با کشورهای آسیای مرکزی بوده‌اند.

با سفر اولاف شولتز به قراقستان، تا حدودی مشخص خواهد شد که آلمان تا چه میزان خواستار افزایش سطح روابط خود با قزاقستان در زمینه تامین انرژی است. در همین زمینه و بر اساس داده‌های ارائه شده از سوی دولت قزاقستان، این کشور علاوه بر نفت دارای دو تریلیون متر مکعب ذخایر گاز طبیعی است.

ادوارد کینزبرونر، مدیر منطقه آسیای مرکزی در انجمن «German Eastern Business Association» عنوان کرد: بسیاری از شرکت‌های آلمانی که کسب‌و‌کار خود را در روسیه که از لحاظ تاریخی یک مرکز کلیدی برای آسیای مرکزی بود، تعطیل و دفاتر فروش خود را در سراسر منطقه آسیای مرکزی راه‌اندازی کرده‌اند.

وی تصریح کرد: شرکت‌های آلمانی مذاکراتی را در رابطه با ثبت قراردادهایی در زمینه مواد شیمیایی، نیروی کار ماهر، انرژی‌های تجدیدپذیر، لجستیک و آموزش انجام داده‌اند. از این رو انتظار می‌رود با سفر صدراعظم آلمان و هیئت همراه، این قراردادها نهایی شود و به امضا برسد.

 افزایش حضور شرکت‌های آلمانی در بخش انرژی کشورهای آسیای مرکزی

کشور قراقستان با مساحتی هفت برابر مساحت آلمان، زیرساخت‌های طبیعی مناسبی به منظور راه‌‎اندازی نیروگاه‌های بادی، خورشیدی و سایر انرژی‌های تجدیدپذیر دارد.

در منطقه جنوب غربی قزاقستان و در استان مانگیستاو (مین‌قشلاق)، شرکت «SVEVIND Energy Group» که مقر اصلی آن در آلمان قرار دارد، در حال توسعه یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های هیدروژن سبز جهان با ظرفیت برنامه‌ریزی شده ۴۰ گیگاوات تولید انرژی تجدیدپذیر است. شایان ذکر است که فرانک والتر اشتاین مایر، رئیس‌ جمهور آلمان در ماه ژوئن ۲۰۲۳ طی سفری به قراقستان از این پروژه بازدید کرد.

حضور شرکت‌های آلمانی در قزاقستان، تاثیر دو سویه مثبتی بر اقتصاد هر دو کشورها گذاشته است؛ به نحوی که آمارهای اخیر ارائه شده در بخش انرژی قزاقستان گواهی بر این ادعاست.

در سال ۲۰۲۳، قزاقستان ۸٫۵ میلیون تن نفت به آلمان صادر کرد و حدود ۱۱٫۷ درصد از حجم کل واردات نفت آلمان را به خود اختصاص داد که در مقایسه با رقم ۶٫۵ میلیون تن نفت صادر شده به آلمان از مبدا قزاقستان (قبل از آغاز جنگ روسیه با اوکراین)، افزایش را نشان می‌دهد.

داده‌های ارائه شده توسط اداره آمار فدرال آلمان نشان می‌دهد که با افزایش حجم صادرات نفت قزاقستان به آلمان، این کشور به سومین تامین‌کننده بزرگ نفت آلمان پس از نروژ و ایالات متحده آمریکا تبدیل شده است.

بر اساس داده‌های منتشر شده از سوی آژانس دولتی «Kazakh Invest»، حجم سرمایه‌گذاری آلمان در قزاقستان در سال ۲۰۲۳ در مقایسه با سال ۲۰۲۲، حدود ۶۴ درصد افزایش یافت.

استفان مایستر، کارشناس بخش آسیای مرکزی فعال در شورای روابط خارجی آلمان در این خصوص اظهار داشت: به دلیل نظام سیاسی کشورهای آسیای مرکزی، کشورهای این منطقه اولویت اصلی آلمان برای افزایش همکاری‌ها در زمینه تامین انرژی به شمار نمی‌رفتند اما آغاز جنگ روسیه و اوکراین باعث شد دیدگاه آلمان نسبت به منطقه آسیای مرکزی تغییر کند.

بر اساس داده‌های ارائه شده توسط انجمن «German Eastern Business Association»، حجم تجارت میان قزاقستان و آلمان پس از حمله روسیه به اوکراین در ماه فوریه ۲۰۲۲ تقریبا دو برابر افزایش یافت و حجم معاملات میان آن‌ها در سال ۲۰۲۲ نسبت به سال ۲۰۲۱، حدود ۸۹٫۵ درصد افزایش را تجربه کرد.

نگاهی به آینده روابط آلمان با کشورهای منطقه آسیای مرکزی

یک مقام دولت آلمان پیش از سفر به کشورهای منطقه آسیای مرکزی، آینده روابط آلمان با کشورهای این منطقه را بسیار روشن و با پتانسیل بالا عنوان کرد و در ادامه افزود: آلمان تا دو دهه دیگر به گاز نیاز خواهد داشت؛ از این رو مناقصه واگذاری نیروگاه‌های جدید گازی در آلمان که همگی نیازمند سوخت هیدروژن هستند، در حال حاضر در مراحل نهایی خود قرار دارند و باید گاز مورد نیاز این نیروگاه‌های جدید از منابعی تامین شود.

وی خاطرنشان کرد: قزاقستان اگرچه ممکن است جایگزین مناسبی برای گاز مورد نیاز آلمان که پیش‌تر از طریق روسیه تامین می‌شد، باشد اما باید این موضوع که قراقستان جزو کشورهای شوروی سابق بوده و توسط سیستم یکپارچه کمونیستی اداره می‌شده است، درنظر گرفته شود. چنین مسئله‌ای در پشت پرده همه طرح‌های جدید وجود دارد که واقعیت‌های تاریخی و جغرافیایی گذشته را برجسته می‌کند و نیازمند ارزیابی خواهد بود.

توماس اودانل، کارشناس انرژی فعال در دانشگاه آزاد برلین در همین خصوص مطرح کرد: اگر توسعه پروژه‌های بسیار بزرگ انرژی‌های تجدیدپذیر در آلمان با پیچیدگی‌هایی همراه است، بی‌شک توسعه پروژه‌های مشابه در کشوری مانند قزاقستان بسیار پیچیده‌تر از آن خواهد بود.

در همین راستا، ناگفته نماند روسیه هنوز نفوذ قابل‌توجهی در قزاقستان دارد. با این حال، قزاقستان از جانب‌داری در خصوص جنگ اوکراین اجتناب کرده است. علاوه‌براین، خط لوله دروژبا که نفت قزاقستان را به آلمان منتقل می‌کند، از خاک روسیه می‌گذرد. بر همین اساس، رابطه آلمان با روسیه به طور غیرمستقیم همچنان برقرار خواهد بود.

استفان مایستر، کارشناس بخش آسیای مرکزی فعال در شورای روابط خارجی آلمان خاطرنشان کرد: این کشور از یک سو از اوکراین حمایت می‌کند و از سوی دیگر، نیازمند تامین انرژی مورد نیاز صنایع آلمان از طریق منابع مختلف است.

انتهای پیام//