تعریف توسعه پایدار چیست؟

توسعه پایدار مفهومی است که در دو دهه اخیر، با توجه به اثرات فعالیت انسان بر جهان در ابعاد مختلف زیست‌محیطی، اجتماعی و اقتصادی مورد توجه جامعه جهانی قرار گرفته است. تعاریف متعددی از توسعه پایدار در طول سالیان و توسط گروه‌های مختلفی از پژوهشگران ارائه شده است. در یک تعریف جامع، می‌توان چنین عنوان کرد که توسعه پایدار توسعه‌ای است که علاوه بر توسعه و تعالی نسل حاضر به حمایت از نسل‌های آتی نیز توجه دارد. به بیان دیگر، توسعه پایدار به توسعه فعالیت‌ها و بهبود رفاه و آسایش برای ذی‌نفعان حاضر تلاش می‌کند به گونه‌ای که منابع و اثرات آن در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی برای نسل‌های آینده رو به ضعف نگذارد و چه بسا در ابعاد مختلف اثرات مثبتی بر نسل‌های آینده نیز بر جای بگذارد.

شرکت‌های بزرگ معدنی جهان در زمینه توسعه پایدار چه اقداماتی را انجام داده‌اند؟

معادن به عنوان موتور محرکه فعالیت‌های صنعتی در جوامع تاثیرات مختلفی را بر ابعاد مختلف زندگی بشر از قبیل ابعاد اجتماعی و اقتصادی و زیست‌محیطی می­‌گذارند. شرکت‌های بزرگ و شناخته شده جهان ضمن توجه به تاثیرات زیاد معادن بر توسعه پایدار جوامع، فعالیت‌های خود را به گونه‌ای برنامه‌ریزی می‌کنند که در جهت ابعاد پایداری حرکت کنند. در همین باره شرکت‌های شناخته شده دنیا مانند شرکت «BHP» به تدوین و ارائه سند پایداری کسب‌ و‌ کار خود اقدام نموده‌اند و اهداف پایداری در جهت تاثیرات فعالیت‌های خود تبیین و الزاماتی را که در راستای نیل به اهداف پایداری تشریح کرده‌اند. این شرکت‌ها سالانه گزارش‌های پایداری خود را برای دسترسی مراجع مختلف مانند انجمن جهانی فولاد، سازمان ملل متحد و نیز ذی‌نفعان خود در اختیار عموم قرار می‌دهند. اهمیت پایداری در جهان امروز به گونه‌ای شده است که رعایت نکردن اصول توسعه پایدار فعالیت‌های شرکت‌ها را می‌تواند با موانعی مواجه کند. در همین راستا اگر به صورت کلی بخواهیم مطرح کنیم، رویکرد‌هایی نظیر: معدن‌کاری مدرن «Modern Mining» و استفاده از تکنولوژی، همکاری با ذی‌نفعان متعهد، دسترسی به منابع جدید و پایدار مانند اقیانوس‌ها و اعماق دریاها، بالا بردن تاب‌آوری با سیستم‌های جدید بازیافت و موارد بسیار دیگری را می‌توان عنوان کرد که استراتژی اصلی شرکت‌های بزرگ جهانی به آن توجه دارد.

شرکت‌های معدنی ایران در خصوص توسعه پایدار چه تمهیداتی را اندیشیده‌اند؟

ایران حدود درصد بالایی از ذخایر معدنی جهان را دارد و بدون شک، شرکت‌های معدنی بسیاری در زمینه صنایع معدنی در حال فعالیت هستند. توجه جامعه جهانی، محدودیت‌های مواد و انرژی و اثرات نامطلوب سالیان گذشته، منجر شده است که شرکت‌های معدنی فعال در ایران به‌خصوص شرکت‌های بزرگ در سالیان اخیر بیش از پیش مبحث پایداری و توسعه پایدار را مد نظر قرار دهند. همچنین، نهاد‌های نظارتی و متولی مانند سازمان محیط‌ زیست کشور در دهه گذشته قوانین مشخصی را برای رعایت مرزهای توسعه کسب‌ و‌ کار برای شرکت‌ها مشخص کرده است. در همین راستا، شرکت‌های معدنی با درک اهمیت پایداری کسب و کار و اصول توسعه پایدار در سال‌های اخیر گام‌های مهمی برداشته‌اند. توجه به فناوری‌های دوست‌دار محیط زیست، بازیافت و باز تولید، دسترسی به منابع پایدار و نیز توجه به جوامع محلی ازجمله مواردی است که در اسناد بالادستی و سیاست‌های شرکت‌های معدنی در ایران نیز دیده می‌شود.

هلدینگ میدکو در این زمینه چه اقداماتی انجام داده است؟

شرکت میدکو به عنوان یکی از شرکت‌های پیشرو در زمینه توسعه پایدار در ایران از ابتدای تاسیس خود توجه ویژه‌ای به این زمینه داشته است و در راستای تامین پایدار انرژی و مواد، حفظ و نگهداری محیط زیست و توسعه جوامع محلی، همواره طرح‌ها و پروژه‌های مختلفی در دست انجام دارد. میدکو از همان ابتدای فعالیت به مبحث محیط‌ زیست توجه ویژه‌ای داشته است که جلوه این را می‌توان در انتخاب تکنولوژی تولید مس به روش بیولیچینگ که سبزترین روش تولید کاتد مس در دنیا به شمار می‌­رود و ثبت اختراع آن متعلق به میدکو است، تکنولوژی خنک‌سازی کک به روش خشک «CDQ» که علاوه بر جلوگیری از انتشار آلاینده‌­ها، انرژی حاصل از خنک­‌سازی کک را تبدیل به برق می­‌کند، استفاده از توربواکسپندر برای تولید برق ناشی از کاهش فشار گاز و تکنولوژی‌­های مشابه نام برد. همچنین در محیط‌های عملیاتی میدکو بالغ بر پنج هزار هکتار فضای سبز که ۸۰ درصد آن فراتر از الزامات قانونی محیط زیستی است، ایجاد شده که یکی از نمونه‌های بارز در کشور است. در حوزه اجتماعی نیز حمایت از مدارس و دانش‌آموزان، اقدامات خیریه، تیم‌های ورزشی، توسعه جوامع محلی از طریق حمایت از صنایع و تامین‌کنندگان محلی از راهبر‌های اصلی میدکو بوده است که تشریح مفصل این اقدامات در گزارش مسئولیت اجتماعی میدکو قابل دسترسی است.

گفتنی است از سال گذشته نیز میدکو با تعیین و ابلاغ توسعه پایدار به عنوان یکی از رویکردهای اصلی توسعه کسب‌ و‌ کار گامی اساسی به منظور یکپارچه‌سازی و نگاه جامع و فراگیر به کلیه اقدامات و فعالیت‌­های خود برداشته است. به این منظور سند و مدل توسعه پایدار و فراگیر میدکو با الهام از آرمان­‌های سازمان ملل متحد «SDGs» و الگوبرداری از اسناد بالادستی نهادها و شرکت­‌های برتر معدنی و فلزی جهان تدوین شده که چهارچوب، اهداف و الزامات توسعه پایدار در میدکو را مشخص کرده است. در راستای همین رویکرد میدکو، اقدامات و طرح­‌های قابل توجهی در حوزه «HSE»، توسعه جوامع محلی، بازیافت مواد و انرژی، تامین انرژی پاک و مواردی از این دست انجام شده و یا در حال انجام است که همگی موارد با جزئیات در وب‌سایت شرکت قابل مشاهده است.

نقش آموزش در توسعه پایدار را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

با توجه به این نکته که توسعه پایدار، مفهوم به نسبت جدیدی در استراتژی کسب‌ و‌ کار است، بی‌شک آموزش نقش اساسی در توفیق اهداف توسعه پایدار را خواهد داشت. آموزش چه در بعد کارکنان، سرمایه انسانی سازمان‌ها و چه آموزش ذی‌نفعان و افراد جامعه. واضح است که عدم آگاهی افراد نمی‌تواند همکاری و همدلی آن‌ها را برای رسیدن به اهداف توسعه پایدار فراهم آورد. اهمیت آموزش در اهداف و آرمان‌های سازمان ملل متحد نیز به وضوح دیده می‌شود و کیفیت آموزش «Quality Education» به عنوان یکی از آرمان‌های توسعه پایدار معرفی شده است.

استراتژی هلدینگ میدکو در حوزه آموزش نیروی انسانی چیست؟

آموزش در مجموعه میدکو همواره یکی از موارد پر اهمیت و مورد توجه بوده است. اسناد بالادستی کامل و مشخصی در حوزه آموزش در میدکو تدوین و جاری‌سازی شده و استاندارد مدیریت آموزش (ایزو ۱۰۰۱۵) نیز در حال جاری‌سازی است. در حوزه توسعه پایدار و مفهوم آن نیز آموزش نیروی انسانی و کارکنان به عنوان یکی از اهداف توسعه پایدار میدکو تدوین و ابلاغ شده و سالانه با شاخص‌های مشخصی در حال ارزیابی و بهبود است.

کلام آخر

ایران از لحاظ انرژی و مواد معدنی، کشور بسیار غنی است اما به این معنی نیست که ما می‌توانیم بدون توجه به محدودیت منابع، توسعه جوامع محلی، حفظ و بهبود اکوسیستم و محیط زیست منطقه‌­ای به کسب‌ و‌ کار خود ادامه دهیم. منابع به سرعت در حال کاهش است و گرمایش جهانی کره خاکی ما را تهدید می­‌کند اما پیشرفت علم و تکنولوژی منجر به ایجاد فناوری‌­های جدید و دوستدار محیط زیست، بازده و بهره‌وری بیشتر در جهان امروز در قیاس با سالیان گذشته شده است. بنابراین مسئولان، مدیران و دست‌اندرکاران باید اهمیت توجه به توسعه پایدار را درک کرده و مسیر توسعه مبتنی بر رویکرد پایداری و فناوری‌ها و تکنولوژی‌های جدید را بیش از پیش برای کسب‌ و‌‌ کارها فراهم کنند. همچنین ذکر این نکته ضروری است که مفهوم توسعه پایدار اگر اکنون همچنان در سطح برنامه مطرح است به مرور و با روند جهانی به اجبار تبدیل خواهد شد، مانند مالیات کربن که در برخی از کشورها در حال پیاده‌سازی است و می­‌تواند در سال‌­های آتی به قوانین تجارت جهانی افزوده شود و به هزینه‌­های شرکت­‌های تولیدی در این زمینه اضافه شود. در نتیجه عدم توجه و اهتمام جدی می‌تواند منجر به حذف شدن از صحنه رقابت باشد.

انتهای پیام//