با توجه به اختلالات ایجاد شده در روند عرضه عناصر نادر خاکی، حجم تقاضا برای این عناصر در جهان با روندی صعودی همراه شده است. روزنامه «South China Morning Post» در گزارش اخیر خود در رابطه با شرایط بازار عناصر نادر خاکی به نقل از جیمز چین، پروفسور مطالعات حوزه جغرافیایی قاره آسیا در دانشگاه تاسمانی، وضعیت فعلی بازار فلزات مذکور در جهان را مناسب ارزیابی کرده است.

به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات‌آنلاین» و به‌ نقل از موسسه «MetalMiner»، دیدگاه جیمز چین در خصوص مناسب بودن وضعیت بازار عناصر نادر خاکی، پس از اختلالات اخیر به وجود آمده در عرضه این عناصر از مبدا میانمار که باعث افزایش قیمت جهانی این عناصر شده، برجسته‌تر شده است. در بحبوحه جنگ داخلی در کشور میانمار، یک گروه شورشی موفق شد در اواسط ماه اکتبر ۲۰۲۴ کنترل یک معدن بزرگ از عناصر نادر خاکی را به تصرف خود درآورد. این رخداد باعث شد فعالیت شرکت‌های معدنی و تامین‌کنندگان چینی عناصر نادر خاکی تحت تاثیر بگیرد. در همین راستا، برخی از رسانه‌های چینی گزارش دادند که استخراج عناصر نادر خاکی در میانمار تحت تاثیر به تصرف در آمدن یکی از معادن بزرگ این کشور به دست شورشیان به حالت تعلیق درآمده است.

گفتنی است حدود ۵۰ درصد از حجم عرضه جهانی عناصر نادر خاکی سنگین از میانمار تامین می‌شود. بر اساس گزارش شماری از منابع خبری میانمار، اختلال ایجاد شده در روند عرضه عناصر نادر خاکی از این کشور در مدت طولانی، احتمالا باعث خواهد شد قیمت‌های عناصر مذکور به ویژه با کاهش بیشتر حجم عرضه، در ماه‌های آینده افزایش بیشتری را تجربه کند.

واکنش چین به توقف عملیات استخراج در معادن عناصر نادر خاکی میانمار

اخیرا مناطقی در میانمار از جمله منطقه «Chipwi»، «Pang War»، «Phimaw» و «Hsawlaw» که معادن عناصر نادر خاکی در آن واقع شده است، به دلیل اجرای عملیات نظامی اخیر به تصرف یک گروه مسلح شورشی به نام ارتش استقلال کاچین (KIA) درآمد. این گروه شورشی موفق شد در روز ۱۹ اکتبر ۲۰۲۴، کنترل کامل معدن عناصر نادر خاکی واقع در منطقه «Pang War» به عنوان بزرگ‌ترین معدن عناصر مذکور در میانمار را به دست بگیرد.

بر اساس گزارش برخی رسانه‌ها، چین بلافاصله در واکنش به اشغال مناطقی از میانمار به دست شورشیان مسلح، تحریم‌های تجاری‌ای را بر میانمار اعمال کرد. بر همین اساس، تامین برق و واردات کالاهای اساسی از جمله سوخت، مواد شیمیایی و مواد غذایی از چین به این کشور متوقف شد.

ارائه نقل قول‌هایی از برخی از ساکنان محلی در میانمار نشان می‌دهد که بیشتر فعالیت‌های استخراج عناصر نادر خاکی در معادنی که به تصرف شورشیان درآمده، به دلیل بسته شدن مرزها و ممنوعیت واردات اقلام ضروری از چین به حالت تعلیق درآمده است. بر همین مبنا، زنجیره تامین این عناصر از کشور میانمار به شدت مختل شده است.

اختلال در روند عرضه عناصر نادر خاکی از میانمار چه تاثیری بر قیمت این عناصر در بازار بین‌المللی خواهد داشت؟ مطابق با آمار منتشر شده، میانمار در سال ۲۰۲۳ حدود ۵۰ هزار تن اکسیدهای عناصر نادر خاکی سنگین (REOs) تهیه شده از کانی‌‎های رسی جذب یون (IACs) به چین صادر کرد. رقم اعلام شده نسبت به ظرفیت تولید کانی‌‎های رسی جذب یون (IACs) در چین بیشتر بوده است. از این رو، میانمار در حال حاضر به عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده جهانی اکسیدهای عناصر نادر خاکی سنگین در جهان شناخته می‌شود.

بر اساس مقاله‌ای که اخیرا در خصوص عناصر نادر خاکی در سایت «theglobatimes.com» منتشر شده است، توقف عملیات استخراج عناصر مذکور از معادن میانمار، همراه با محدودیت‌های وضع شده در روند عرضه داخلی عناصر نادر خاکی متوسط ​​و سنگین در این کشور، ممکن است منجر به افت قابل‌توجه عرضه محموله‌های این عناصر در مقایس جهانی شود.

بر اساس متن گزارشی دیگر در همین رابطه، تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند که قیمت‌های عناصر نادر خاکی به واسطه دو عامل کلیدی به روند صعودی خود ادامه خواهد داد. تحلیلگران مذکور بر این باورند اختلالات ایجاد شده در روند عرضه عناصر نادر خاکی در میانمار، باعث کاهش بیشتر ذخایر موجود در انبارها خواهد شد و در نتیجه افزایش بیشتر قیمت‌ها را به دنبال خواهد داشت.

به گفته این تحلیگران، دولت چین ممکن است محدودیت‌های وضع شده در روند صادراتی عناصر نادر خاکی را در بحبوحه تشدید تنش‌های تجاری با ایالات متحده آمریکا با روی کار آمدن دولت جدید در این کشور تشدید کند. این اتفاق می‌تواند عرضه جهانی عناصر نادر خاکی را محدودتر کرده و تداوم روند صعودی قیمت‌ها را در پی داشته باشد. هر دو عامل ذکر شده از سوی تحلیلگران، به افزایش قیمت عناصر نادر خاکی در بازار بین‌المللی ختم خواهد شد و این موضوع موجب کاهش حجم عرضه و وضع محدودیت‌های تجاری بیشتر بر صادرات عناصر مذکور می‌شود.

وضعیت واردات عناصر نادر خاکی به چین

طبق داده‌های منتشر شده از سوی گمرک چین، در ۹ ماهه سال ۲۰۲۴ بیش از سه هزار تن اکسیدهای عناصر نادر خاکی سنگین (REOs) از مبدا میانمار برای مصارف داخلی به این کشور صادر شد.

برخی تحلیلگران معتقدند که اگر مناقشات تجاری چین با ایالات متحده آمریکا یا اتحادیه اروپا تشدید شود، دولت این کشور ممکن است محدودیت‌های بیشتری بر صادرات عناصر نادر خاکی اعمال کند. لازم به ذکر است که چین در حال حاضر سهم ۹۰ درصدی از ظرفیت فرآوری و سهم ۶۰ درصدی از تولید جهانی عناصر نادر خاکی در جهان را در اختیار دارد.

طی گزارشی که در سال ۲۰۲۲ منتشر شد، به تاثیر منفی معادن میانمار که نظارتی بر فعالیت آن‌ها صورت نمی‌گیرد، بر روند گذار به انرژی‌های تجدیدپذیر در عرصه جهانی اشاره شده است. از سوی دیگر، در گزارش مذکور بر تاثیر حیاتی معادن این عناصر در کشور میانمار به عنوان منبع اصلی تامین عناصر نادر خاکی سنگین که در تولید آهن‌رباهای دائمی به کار رفته در ساخت خودروهای الکتریکی (EVs) و توربین‌های بادی استفاده می‌شود، تاکید ویژه‌ای شده است.

ناگفته نماند که چین، بخش عمده‌ای از عناصر نادر خاکی مورد نیاز خود را از میانمار تامین می‌کند. بر اساس نتایج تحقیقات انجام شده، عدم نظارت بر فعالیت‌های انجام شده در معادن میانمار به خصوص معادن عناصر نادر خاکی، منجر به آسیب‌های زیست‌محیطی قابل‌توجه و اثرات منفی بر زندگی جوامع بومی ساکن در مناطق معدنی این کشور شده است. گفتنی است اکثر ذخایر معدنی عناصر نادر خاکی میانمار در ایالت کاچین قرا دارد که در امتداد مرز این کشور با چین واقع شده است.

انتهای پیام//