صادرات مفتول مسی ایران طی ۸ سال گذشته به طور متوسط برابر با ۳ هزار تن در سال بود؛ این در حالی است که با توجه به حجم قابل توجه مصرف این نیمهساخته مسی در خاورمیانه و وجود ظرفیت مازاد تولید مفتول در ایران، فرصت در دست گرفتن این بازار برای کشور فراهم است.
ایران، اگرچه حجم تولید مفتول مسی قابل توجهی دارد، این حجم تولید به تبع میزان مصرف تعیین میشود؛ چرا که ظرفیت تولید مفتول مسی ایران بر اساس آخرین آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت حدود ۶۰۰ هزار تن در سال است، در حالی که به طور متوسط ساالنه ۱۲۰ هزار تن مفتول مسی در کشور تولید میشود. این رقم برابر با میزان تقاضای داخلی مفتول مسی است.
با این وجود، صادرات کمی نیز از ایران طی ۸ سال اخیر صورت گرفته است که به استثنای سال ،۱۳۹۰ متوسط صادرات سالانه مفتول مسی ایران حدود ۳ هزار تن برآورد میشود. صادرات مفتول مسی ایران در سال ۱۳۹۰ به حداکثر حدود ۱۲ هزار تن رسید که بررسی دادههای تجارت نشاندهنده آن است که عمده حجم صادرات این سال متعلق به گمرک اصفهان بود.
بدون در نظر گرفتن سال ،۱۳۹۰ روند صادرات مفتول مسی از ایران تقریبا ثابت بود؛ با این وجود در سالهای ۱۳۹۴ و ،۱۳۹۵ با افت همراه بود. رشد سالانه صادرات مفتول مسی ایران طی سالهای ۱۳۸۸ تا ،۱۳۹۵ بالغ بر ۱۳ درصد برآورد میشود که از حدود ۳ هزار و ۶۰۰ تن در سال ۱۳۸۸ به تقریبا یک هزار و ۳۰۰ تن در سال ۱۳۹۵ رسید. گفتنی است که تشدید تحریمهای بینالمللی طی سالهای ۱۳۹۱ تا ،۱۳۹۴ تأثیر چندانی بر حجم صادرات این نیمهساخته مسی از ایران نداشت. علت اصلی این امر حجم کم صادرات این محصول بود؛ البته حفظ فروش حتی در مقادیر کم نیز با وجود عدم امکان نقل و انتقالات بانکی در این دوره، امری دشوار بود.
دیگر علت تمایل مشتریان به خرید این نیمه ساخته مسی از ایران با شرایط پرتنش سیاسی، کیفیت بالای مفتول ایران است.
با این تفاسیر، نقش صادرات مفتول ایران در بازارهای بینالمللی بسیار کمرنگ است؛ این در حالی است که حدود ۴۰۰ هزار تن از ظرفیت تولید مفتول در این کشور بدون استفاده مانده است. از سویی، خاورمیانه، منطقهای که ایران در قلب آن قرار گرفته با تقاضای روبهرشد مفتول مسی همراه است اما این فرصت، منفعتی برای کشور در حال توسعهای نظیر ایران به همراه نداشته است، ایران، با تکیه بر کیفیت بالا، قیمت رقابتی و تاریخچه روابط تجاری با کشورهای همسایه، به راحتی میتواند سهم بازار خود از واردات مفتول مسی خاورمیانه را افزایش دهد.
شایان ذکر است که تنشهای سیاسی میان ایران و عربستان، از جمله موانع رشد صادرات ایران به کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس است؛ با این وجود، بدون در نظر گرفتن بهبود روابط دیپلماتیک این ۲ کشور، میتوان انتظار داشت که ایران، با افزایش نرخ بهرهبرداری از ظرفیت مازاد مفتول مسی خود، بازار سایر کشورهای واردکننده مفتول مسی در حوزه خاورمیانه و کشورهای مستقل مشترکالمنافع را در دست گیرد. از میان کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس نیز ایران توانسته روابط تجاری خود با امارات، عمان و قطر را به نحو قابل قبولی حفظ کند.