در سال‌های اخیر رقابت در صنعت فولاد به سمت تولید محصولات ارزش‌افزا و نوآورانه معطوف شده است؛ به طوری که فولادسازان با تنوع بالای سبد محصول می‌توانند گوی سبقت را از رقبای خود بربایند و سهم خود را از بازار گسترش دهند. با توجه به این مسئله، شرکت ذوب آهن اصفهان نیز تمرکز بر توسعه سبد محصول و تولید محصولات استراتژیک را در راستای ارتقای رقابت‌پذیری خود در بازارهای داخلی و بین‌المللی در کانون توجه قرار داده که این مسئله با اضافه شدن ریل، تیرآهن بال‌پهن و آرک معدنی به سبد محصولات این شرکت همراه بود. این شرکت با در نظر داشتن اصل رقابت‌پذیری، برنامه‌های توسعه‌ای و زیرساختی متعددی را در دست اقدام و بهره‌برداری دارد که می‌تواند در بهبود شاخص‌های رقابت‌پذیری و حضور پررنگ‌تر این شرکت در بازارهای داخلی و بین‌المللی موثر واقع شود.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات‌آنلاین»، هم‌زمان با تحولات سریع علم و تکنولوژی و دگرگونی‌های جوامع و بازارهای مصرف، شرایط رقابت در صنعت فولاد نیز دستخوش تغییرات اساسی شده است و بنگاه‌هایی می‌توانند در این شرایط پرتغییر و تحول بقای خود را تضمین کنند که همگام با تحولات بازار و صنعت، چشم‌اندازها و اهداف راهبردی خود را به‌روزرسانی کنند. یکی از مولفه‌های تعیین‌کننده در رقابت‌پذیری صنعت فولاد در جهان، توسعه سبد و تولید محصولات ارزش‌افزا و نوآوری در محصول است که موجب می‌شود تا صنایع فولادی ضمن ارزش‌آفرینی مضاعف و ارتقای عملکرد سودآوری، ریسک حفظ سهم خود در بازارها را به حداقل برسانند. در همین مسیر، شرکت ذوب آهن اصفهان نیز با اتخاذ استراتژی توسعه سبد محصول و تولید محصولات نوآورانه با هدف تامین نیاز داخلی و توسعه صادرات در مسیر همگام شدن با تحولات جهانی گام برداشته است. دیدگاه فراگیر و توسعه‌محور این فولادساز بزرگ کشور نسبت به نقش‌آفرینی در پروژه‌های زیرساختی و ارزش‌آفرینی حداکثری موجب شده است که این شرکت به یگانه بازیگر تامین محصولات فولادی استراتژیکی مانند ریل قطار و آرک معدن تبدیل شود.
سبد محصولات استراتژیک
سیاست متنوع‌سازی سبد محصولات مطابق با تحولات و نیاز بازار مصرف، یک اصل ضروری برای حفظ رقابت‌پذیری هر بنگاه اقتصادی و صنعتی به شمار می‌آید. بنابراین امکان‌سنجی برای تولید انواع محصولات جدید و نوآورانه در شرکت ذوب آهن اصفهان از اولین مرحله یعنی طرح ایده تا مرحله تجاری‌سازی و امکان تولید انبوه توسط تیم‌های تخصصی مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد. این روند منسجم موجب شده است تا شرکت ذوب آهن اصفهان در چند سال اخیر با موفقیت محصولات جدید و مطابق با استانداردهای جهانی مانند ریل، تیرآهن بال‌پهن و آرک‌های معدنی را به سبد محصول خود اضافه کند و به این ترتیب به بازیگر استراتژیک و بی‌بدیل صنعت فولاد کشور تبدیل شود.
ریل فولادی، یکی از مهم‌ترین و جدیدترین محصولات استراتژیک در سبد محصولات شرکت ذوب آهن اصفهان به شمار می‌آید که امروز در اغلب پروژه‌های ملی از این محصول استفاده می‌شود. در واقع این شرکت با انجام مطالعات و بررسی بازار و توجه به چرخه محصول، ریل فولادی را به عنوان محصولی نوآورانه به سبد محصولات خود اضافه کرد و امروز قادر به تولید ریل با بالاترین استاندارد جهانی است که به عنوان تنها تولیدکننده ریل فولادی در غرب آسیا شناخته می‌شود. رویکردهای شرکت ذوب آهن اصفهان در خصوص تولید ریل رقابت‌پذیر و باکیفیت، نه تنها از واردات ریل به کشور جلوگیری کرده بلکه نقش این فولادساز بزرگ و باقدمت کشور را در احداث و راه‌اندازی پروژه‌های ملی برجسته‌تر ساخته است که از جمله مهم‌ترین پروژه‌های در دست اقدام می‌توان به توسعه خط متروی اصفهان و مشهد اشاره کرد. با توجه به توانمندی «ذوب» در خصوص تولید ریل مطابق با استانداردهای جهانی، پیش‌بینی می‌شود که در آینده‌ای نه چندان دور ریل فولادی برند ذوب آهن اصفهان جایگاه ویژه‌ای را بازارهای بین‌المللی به خود اختصاص دهد.
تیرآهن بال‌پهن و آرک معدنی از دیگر محصولات نوآورانه شرکت ذوب‌آهن اصفهان به شمار می‌آیند که علاوه بر تنوع‌بخشی به سبد محصول، سطح رقابت‌پذیری این شرکت را ارتقا می‌دهند. تیرآهن‌های بال‌پهن با ابعاد جدید در پروژه‌های ساختمانی کاربرد دارند و از استحکام بالاتری نسبت به تیرآهن‌های معمولی برخوردار هستند و نوآوری در تولید آن‌ها مزیت رقابتی جدیدی برای این شرکت ایجاد می‌کند. شرکت ذوب آهن اصفهان در سال ۱۴۰۲ سبک‌سازی تیرآهن با استاندارد «IPE» سایز ۳۰ را در دستور کار قرار داد که دستاورد جدیدی در حوزه تولید این محصول به شمار می‌آید. همچنین در سال گذشته از آرک معدنی «TH29»، دیگر محصول جدید شرکت ذوب آهن اصفهان رونمایی شد و با توجه به برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته، این محصول در آینده‌ای نزدیک به تولید انبوه خواهد رسید. این محصول جدید در معادن عمیق (غالبا معادن زغالسنگ) در عمق حدود ۴۰۰ تا ۶۰۰ متر مورد استفاده قرار می‌گیرد و علاوه بر ایمنی، صرفه‌جویی اقتصادی را در عملیات معدنکاری به همراه دارد؛ البته باید یادآور شد که محصولاتی نظیر شمش و میلگرد همچنان در سبد محصول شرکت ذوب آهن اصفهان قرار دارند اما با توجه به بررسی‌های انجام شده و لزوم حفظ سطح رقابت در بازار، سه محصول مذکور در کانون توجه قرار گرفته‌اند. بررسی آمار فروش این شرکت در چهار ماهه نخست سال جاری نیز نشان می‌دهد که تیرآهن سهم ۴۶ درصدی از مجموع تناژ فروش را به خود اختصاص داده و منجر به کسب درآمد عملیاتی ۲۷۴ هزار و ۸۹۱ میلیارد ریالی برای «ذوب» شده است.
پروژه‌هایی در راستای ارتقای قدرت رقابت
بی‌شک امکان ساخت و تولید محصولات جدید در هر کارخانه، مستلزم به‌روزرسانی تجهیزات و ماشین‌آلات، افزایش ظرفیت‌های تولید و ارتقای سطح بهره‌وری است. در همین راستا، شرکت ذوب آهن اصفهان پروژه کوره پاتیلی «LF3» را با اعتبار ۵۴٫۵ میلیون یورو و یک هزار و ۷۵۰ میلیارد ریال در دستور کار قرار داد که این پروژه زمینه مناسبی را برای افزایش ظرفیت، ارتقای بهره‌وری و تولید محصولات صنعتی جدید ایجاد می‌کند. امکان تولید ریل و فولادهای کم‌آلیاژ و با استحکام بالا را فراهم آورد و منجر به ارتقای تنوع گریدهای فولادی، افزایش کیفیت محصول و کاهش توقفات در مجموعه می‌شود. دستیابی به عملیات متالورژی ثانویه بیش از ۹۵ درصد از مذاب تولیدی بخش فولادسازی، امکان استفاده از قراضه بیشتر در کنورتور و رعایت الزامات و استانداردهای زیست‌محیطی، از جمله مهم‌ترین نکات برجسته این پروژه به شمار می‌آیند. کوره پاتیلی «LF3» با توجه به رویکرد شرکت ذوب آهن اصفهان در راستای جهش تولید و همچنین قدمت بالا و ظرفیت پایین کوره «LF1» در دستور کار قرار گرفته است که منجر به ارتقای بهره‌وری و افزایش سرعت عملیات در این شرکت می‌شود.
هم‌زمان با پروژه کوره پاتیلی، دو پروژه واحد جدید اکسیژن و مخازن ذخیره آب اضطراری به بهره‌برداری رسیده‌اند. واحد اکسیژن با هدف تامین پایدار اکسیژن برای دستیابی به ظرفیت تولید سالانه سه میلیون و ۶۰۰ هزار تن چدن مذاب برنامه‌ریزی شده و دارای ظرفیت تولید ۲۵ هزار نرمال مترمکعب بر ساعت اکسیژن، ۹۰۰ نرمال مترمکعب بر ساعت آرگون و ۱۸ هزار نرمال متر مکعب بر ساعت نیتروژن است. در این واحد از فناوری جدید تولید اکسیژن به روش کرایوژنیک و با تکنولوژی فشرده‌سازی داخلی به همراه تولید ازت و آرگون استفاده می‌شود و امکان استفاده حداکثری از زیرساخت‌ها و توان داخلی را فراهم می‌آورد. پروژه ذخیره‌سازی آب با ظرفیت ۱۵۰ هزار مترمکعب نیز با هدف جلوگیری از بحران آب به بهره‌برداری رسیده است تا در شرایط بحرانی معضل کم‌آبی از این مخازن استفاده شود. باید یادآور شد که شرکت ذوب آهن اصفهان در پروژه انتقال آب خلیج فارس نیز مشارکت دارد که به بهره‌برداری رسیدن این پروژه، موجب کاهش تنش آبی در منطقه می‌شود. در حال حاضر ۷۰۰ کیلومتر از این پروژه یک هزار کیلومتری تکمیل شده است و پیش‌بینی می‌شود که در اواسط سال آینده، ۲۰۰ میلیون مترمکعب آب شیرین از دریای عمان به استان اصفهان منتقل شود.
برنامه‌ریزی برای تامین نهاده‌های تولید
فعالیت شرکت ذوب آهن اصفهان بر اساس روش کوره بلند شکل گرفت و توسعه یافت؛ این تکنولوژی تولید فولاد ایجاب می‌کند تا این شرکت برنامه منسجم و هدفمندی را برای تامین نهاده‌های تولید از جمله زغالسنگ کک‌شو و سنگ‌آهن دنبال کند. در این راستا، شرکت ذوب آهن اصفهان حمایت از معادن زغالسنگ کشور و برطرف کردن چالش‌های این صنعت را در دستور کار دارد تا بتواند بخش عمده زغالسنگ مورد نیاز خود را از منابع داخلی تامین کند. باید یادآور شد که به سبب کیفیت پایین زغالسنگ کک‌شو در ایران بخشی از نیاز شرکت ذوب‌آهن از طریق واردات تامین می‌شود که این مسئله علاوه بر چالش‌های تامین، منجر به افزایش هزینه‌های تولید می‌شود. علاوه‌براین، در شرکت ذوب آهن اصفهان برنامه‌ریزی‌های هدفمندی برای بهینه‌سازی مصرف کک در فرایند تولید صورت می‌گیرد که این مسئله با کاهش مصرف کک همراه بوده است. همگام با این برنامه‌ریزی، سرمایه‌گذاری در خصوص توسعه عملیات معدنکاری و استخراج زغالسنگ، بهره‌برداری از معادن سنگ‌آهن نیز در دستور کار شرکت ذوب آهن اصفهان قرار گرفته است که این مسئله نه تنها ریسک تامین پایدار مواد اولیه را به حداقل می‌رساند بلکه می‌توان با نظارت بر کیفیت سنگ‌آهن ورودی از کیفیت محصول نیز اطمینان حاصل کرد. در واقع با کنترل کیفیت مواد اولیه می‌توان علاوه بر ارتقای سطح کیفی فرایندها در کوره‌های ذوب، از افزایش کیفیت محصول نهایی و در نتیجه رقابت‌پذیر بودن محصول به لحاظ کیفیت اطمینان حاصل کرد.
باید یادآور شد که در سال‌های اخیر محدودیت‌های مصرف برق به چالش مهم برای تامین پایدار انرژی اغلب واحدهای فولادسازی کشور تبدیل شده است که این مسئله به قدرت رقابت آن‌ها آسیب می‌زند. با این حال، شرکت ذوب آهن اصفهان با برخورداری از سه نیروگاه با مجموع توان تولید ۱۶۵ مگاوات از این چالش عبور کرده است و با شدت گرفتن محدودیت‌های مصرف برق صنایع در سال ۱۴۰۳ حدود ۹۱ درصد از برق مورد نیاز کارخانه از نیروگاه‌های داخلی تامین می‌شود. این مسئله موجب شده است تا تولید در این شرکت بدون متحمل شدن کمترین محدویت در مصرف انرژی تداوم یابد. شرکت ذوب آهن اصفهان با برخورداری از نیروگاه خودتامین توانسته است صرفه‌جویی اقتصادی ۲۱ هزار و ۶۸۱ میلیارد ریالی را محقق کند. در این نیروگاه‌ها از گاز فرایندی برای تولید برق استفاده می‌شود که این امر از جنبه‌های زیست‌محیطی نیز یک امتیاز ویژه برای این شرکت به شمار می‌آید. شرکت ذوب آهن اصفهان همواره پایبند به رعایت الزامات و استانداردهای زیست‌محیطی بوده است و استراتژی‌ها و راهبردهای خود را در جهت حفظ محیط زیست تدوین می‌کند تا بتواند رقابت‌پذیری خود را در بازار داخلی و بین‌المللی حفظ کند.
نمودار ۱٫ مقایسه آمار فروش ریل شرکت ذوب آهن اصفهان در چهار ماهه نخست دو سال اخیر
نمودار ۲٫ مقایسه آمار فروش تیرآهن شرکت ذوب آهن اصفهان در چهارماهه نخست دو سال اخیر
انتهای پیام//
