در چندین ماه گذشته، انجام معاملات تنش‌زا در دارایی‌های کشور شیلی، این کشور را هم‌تراز با بی‌ثبات‌ترین بازارهای نوظهور جهان قرار داد و به همین دلیل شهرت این کشور را به عنوان باثبات‌ترین کشور آمریکای لاتین خدشه‌دار کرد.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» و به نقل از «Bloomberg»، نوسانات ارز پزو پس از روبل روسیه، بالاترین میزان در جهان را تجربه کرده است؛ در حالی که نرخ بهره سوآپ (مبادله) محلی با سرعت تقریبا بی‌سابقه‌ای در نوسان بوده است. غیر قابل پیش‌بینی بودن نوسانات، بسیاری از سرمایه‌گذاران را به حاشیه رانده است؛ به طوری که اوراق قرضه دلاری و دولتی کشور شیلی در حال حاضر در سطوحی مشابه کشور فیلیپین قرار دارد که دو پله پایین‌تر از کشور شیلی است.
ایجاد بی‌ثباتی در بازار شیلی از مدت‌ها قبل پیش‌بینی شده بود. این بی‌ثباتی حتی قبل از فوران خشم اجتماعی مردم این کشور که سه سال پیش که بخش اعظم شیلی را به بن‌بست کشانده بود، آغاز شد. حتی این بی‌ثباتی سرمایه‌گذارانی که سه دهه رشد ثابت و تورم کم را در این کشور لمس کرده بودند نیز شوکه کرد. هم‌اکنون به نظر می‌رسد هیچ راه چاره‌ای برای کاهش این بی‌ثباتی‌ها وجود ندارد. حتی عدم پذیرش یک رفراندوم در قانون اساسی جدید شیلی نیز که بسیاری هشدار داده بودند، سرمایه‌گذاری و توسعه در این کشور را تضعیف می‌کند و منجر به افزایش این بی‌ثباتی‌ها شد.
ماریو کاسترو، استراتژیست در زمینه درآمدهای ثابت در گروه بین‌المللی «Banco Bilbao Vizcaya Argentaria SA» مستقر در نیویورک آمریکا بیان کرد که کلمه شیلی به مثابه ثبات و امنیت به شمار می‌رفت اما اکنون با این اتفاقات این ذهنیت به خاطره‌ها پیوسته است. در همین راستا یک سری تغییرات ساختاری در کشور شیلی رخ داده است که شامل زوال ساختار نهادگرایی و تبدیل آن به یک دولت ناظر به رفاه همگان است که این اتفاق می‌تواند فشارهای مالی را افزایش دهد.
بنابراین در روزهای گذشته سطح نوسانات به بالاترین حد خود رسیده است؛ چراکه ارزهای بازارهای نوظهور تحت تاثیر افزایش ارزش دلار قرار گرفته‌اند و این اتفاق درست زمانی رخ داد که شیلی با معضل کسری بودجه دست به گریبان بود و برای تامین مالی و پوشش این کسری در تلاش است. این امر باعث شد ارزش ارز پزو در ماه جولای، به پایین‌ترین سطح خود برسد و بزرگ‌ترین برنامه مداخله‌ای در تاریخ بانک مرکزی این کشور را رقم بزند.
رتبه‌بندی A
در سال ۲۰۱۷، شرکت «S&P Global Inc» رتبه AA- را به کشور شیلی اعطا کرد که هم‌تراز با کشورهای محبوب بازار مانند تایوان و جمهوری چک بود. افزایش کسری مالی این کشور منجر به کاهش رتبه شیلی و رسیدن به رتبه A+ شد که در ادامه و در سال ۲۰۲۰ با یک پله سقوط، به رتبه A کاهش یافت. این اتفاقات نشان‌دهنده متفاوت بودن اوضاع در برهه‌های مختلف است.
بر اساس داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط خبرگزاری «Bloomberg»، در رتبه‌بندی کشور شیلی بسیار خوش‌بینانه عمل شده است؛ چراکه بدهی‌های اوراق قرضه دلاری شیلی با بازدهی و رتبه‌بندی BBB، کشوری چون فیلیپین و کشوری با رتبه‌بندی بالاتر چون عربستان صعودی مشابه است.
والری هو، مدیر پورتفولیو در شرکت «Doubleline Group LP» مستقر در لس‌آنجلس اعلام کرد که فشارها برای تنزل رتبه شیلی همچنان در جریان است. از میان موارد آسیب‌رسان موجود در بازار کشور شیلی، می‌توان به چشم‌انداز رشد ضعیف‌تر، عدم اطمینان در مورد سیاست‌های آتی این کشور در بخش معدن و برنامه‌های مرتبط با صرف هزینه‌ها اشاره کرد. به همین دلیل، وزارت دارایی شیلی به درخواست برای اظهار نظر در این موارد هنوز پاسخی نداده است.
مسیر اشتباه
آنچه که شیلی و بازارهای آن را از یک خواب ۳۰ ساله بیدار کرد، شورش‌های انجام شده در ماه اکتبر ۲۰۱۹ بود که منجر به استقرار ارتش در خیابان‌های این کشور شد که در واقع بیشتر برای محافظت از رئیس جمهور وقت شیلی مستقر در کاخ موندا وارد عمل شده بودند. از آن زمان به بعد دیگر هیچ چیزی مانند سابق در این کشور سرجای خود نماند.
به همین دلیل سیاست‌های بازارپسند شیلی که از دهه ۱۹۸۰ تبیین شده بود، همراه با احزابی که از پایان دیکتاتوری آگوستو پینوشه در سال ۱۹۹۰ بر جریان سیاسی این کشور مسلط بودند، همگی به زیر سوال رفت و مورد تردید قرار گرفت.
رئیس جمهور کنونی شیلی، گابریل بوریک، چپ‌گراترین دولت شیلی در ۵۰ سال اخیر را رهبری می‌کند و در تلاش است تغییراتی در قانون اساسی این کشور اعمال کند. از سوی دیگر، وی به دنبال افزایش مالیات بر صنعت معدن، بهبود حقوق کارگران و طراحی مجدد سیستم پرداخت حقوق بازنشستگی مبتنی بر پس‌اندازهای شخصی است. تمام این اقدامات با در نظر گرفتن توقف رشد بازار، سریع‌ترین تورم در سه دهه گذشته و افزایش کسری بودجه انجام خواهد شد.
امید به بهبود اوضاع
با در نظر گرفتن این بی‌ثباتی‌ها، تنزل رتبه شیلی امری اجتناب‌ناپذیر نیست. شکاف بودجه شیلی در سال آینده به دلیل سیاست‌های انقباضی مرتبط با اقتصاد، به شدت در حال کاهش است؛ در حالی که تورم نیز روند نزولی به خود گرفته است. بنابراین، بسیاری انتظار دارند قیمت مس که حدود نیمی از حجم صادرات شیلی را تشکیل می‌دهد، اصلاح خواهد شد و به همین دلیل برای رسیدن به این هدف، تولید این فلز نیز باید افزایش پیدا کند.
علاوه‌براین، شیلی در حال حاضر یکی از معدود کشورهای جهان است که انتظار می‌رود امسال پیش‌نویس بودجه تقریبا متعادلی را ارائه کند.
آندرس آبادیا، اقتصاددان در موسسه «Pantheon Economics» بیان می‌کند که اقتصاد شیلی به مرور زمان بهبود خواهد یافت و به دوران باثبات گذشته خود نزدیک‌تر خواهد شد. با این حال، رسیدن به این امر در آمریکای لاتین بستگی به این دارد که چگونه قوانین در قانون اساسی جدید اصلاح و تغییراتی در آن به نفع اقتصاد کشور شیلی اعمال شود.
در حال حاضر، سرمایه‌گذاران تلاش دارند که اعمال تغییرات در این قوانین را منطقی در نظر بگیرند. همچنین نرخ سوآپ (مبادله) نرخ بهره ۵ ساله شاخص Camara Promedio» » ارز پزو به عنوان یکی از نقدشونده‌ترین ارزها در بازار، امسال به طور متوسط ۰٫۱۴ درصد در روز افزایش یافته است. این عدد با میانگین حدود ۰٫۰۶ درصد در سال ۲۰۲۰ و حدود ۰٫۰۴ درصد در سال ۲۰۱۸ قابل مقایسه است. در مورد دیگر ارزها نیز همین جریان حکم‌فرما است. به عنوان مثال، نوسانات ۳۰ روزه ارز پزو، بالاتر از ارز رئال برزیل و ارز پزو کلمبیا بوده است.
کارلوس فرناندز آلر، رئیس جهانی تجارت کلان «FX» و بازارهای نوظهور در بانک آمریکا مطرح کرد که برای سال‌های متمادی، تورم اساسا وجود نداشت و نرخ‌ها تغییری نمی‌کردند.
وی در پایان یادآور شد که تغییر ۰٫۰۵ درصدی در اقتصاد شیلی، حرکت بسیار بزرگی بود و این یک موضوعی متفاوت است.
