تولید جهانی سرب حدود ۲ درصد در سال ۲۰۲۱ نسبت به سال ۲۰۲۰ افزایش یافت که این نتیجه افزایش تولید در چین و هند است. ارزیابی می‌شود که تولید جهانی سرب معدنی با ۲٫۹ درصد افزایش، به چهار میلیون و ۷۱۰ هزار تن در سال ۲۰۲۲ با مشارکت چین، هند و قزاقستان برسد. بیشترین میزان تولید معدنی سرب در سال ۲۰۲۱ متعلق به کشورهای چین، استرالیا و آمریکا به ترتیب با حدود دو میلیون تن، ۵۰۰ هزار تن و ۳۰۰ هزار تن است. تولید جهانی سرب با افزایش تقاضا برای باتری‌های اسید سرب از بخش‌های خودرو و دوچرخه‌های برقی به ویژه از سوی چین و ایالات متحده در حال افزایش است.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» و به نقل از روابط عمومی شرکت مشاوره اقتصادی آرمان آتورپات، سرب عنصری سمی و شکل‌پذیر است که رنگ خاکستری کدر دارد. گالن، کانی طبیعی سولفید سرب و اصلی‌ترین کانی فلز سرب در معادن این فلز است. سرب و روی به صورت توامان در کانسنگ میزبان وجود دارند و سنگ معدن سرب و روی ممکن است حاوی نقره، مس و طلا نیز باشد؛ به طوری که بیشترین نقره معدنی جهان، به عنوان محصول جانبی معادن سرب و روی تولید می‌شود. سنگ معدن ابتدا باید از خاک رس و سایر سیلیکات‌ها جدا و سپس سنگ سرب از سنگ روی جدا شود. برای تولید سرب بیشتر از روش پیرومتالورژی استفاده می‌شود.
پس از جداسازی، گوگردزدایی و ذوب در داخل کوره دوار، سرب مذاب به دست آمده برای حذف ناخالصی‌ها به محفظه‌های تصفیه منتقل شده و در نهایت به شکل شمش ریخته‌گری می‌شود. شمش سرب در درجه خلوص مختلف تولید می‌شود که درجه خلوص ۹۹.۹۵ تا ۹۹.۹۹ درصد، از درجات خلوص پرفروش این ماده به‌شمار می‌روند. مقادیر اندک ناخالصی شمش سرب به طور عمده شامل آنتیموان و نقره و به مقادیر کمتر سایر فلزات از جمله طلا می‌شود.
در نمودار ۱ میزان تولید معدنی و بازیافتی سرب از سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ مورد بررسی قرار گرفته است. تولید معدنی سرب در سال ۲۰۲۱ با مقدار چهار میلیون و ۵۶۶ هزار تن حدود ۲درصد نسبت به سال ۲۰۲۰ رشد داشته است. میانگین تولید معدنی سرب در سال‌های مورد بررسی، حدود چهار میلیون و ۵۷۷ هزار تن بوده است و میانگین رشد سالیانه تولید معدنی سرب در این بازه، ۱.۰۵ درصد است. تولید معدنی و بازیافتی روی در سال ۲۰۲۰ به دلیل شروع همه‌گیری کرونا کاهش داشته است. همان طور که در نمودار ۱ قابل مشاهده است، برخلاف بسیاری از مواد معدنی، تولید بازیافتی سهم بیشتری نسبت به تولید معدنی از عرضه کل سرب در جهان دارد.
تولید معدنی سرب در سال ۲۰۲۰ با ۵.۲ درصد کاهش، به چهار میلیون و ۴۰۰ هزار تن رسید. شیوع همه‌گیری کرونا در اواخر دسامبر ۲۰۱۹، به طور قابل توجهی بر فعالیت‌های معدنی در نیمه اول سال ۲۰۲۰ تاثیر گذاشت و تولید بازیافتی سرب نیز از هفت میلیون و ۵۹۹ هزار تن در سال ۲۰۱۹ با کاهش ۲درصدی، به هفت میلیون و ۴۲۸ هزار تن در سال ۲۰۲۰ رسید. به طور خاص تولید جهانی سرب در سه ماهه نخست ۲۰۲۰ در مقایسه با مدت مشابه در سال ۲۰۱۹، حدود ۳.۴ درصد کاهش یافت. کاهش تولید در چین، هند و قزاقستان به دلیل محدودیت‌های کرونا بیشترین تاثیر را در کاهش تولید در سال ۲۰۲۰ داشته است.
پیش‌بینی می‌شود که در سال ۲۰۲۲، تولید فلز سرب تصفیه شده با افزایش ۱.۳ درصدی، به ۱۲ میلیون و ۴۴۰ هزار تن برسد که تحت تاثیر افزایش تولید در چین، هند، قزاقستان و مکزیک خواهد بود. انتظار می‌رود تولید اروپا به خاطر کاهش تولید در بلغارستان، آلمان، ایتالیا و لهستان کاهش یابد. داده‌های گزارش شده به «ILZSG» نشان می‌دهد که عرضه فلز سرب تصفیه شده جهان در طول چهار ماه اول سال ۲۰۲۲، به میزان ۲۰ هزار تن از تقاضا فراتر رفته است.
هفت تولیدکننده برتر سرب معدنی در جهان
چین با اختلاف بزرگ‌ترین تولیدکننده سرب در جهان است. داده‌های سازمان زمین‌شناسی ایالات متحده نشان می‌دهد که ۶ کشور دیگر نیز مقادیر قابل توجهی در سال ۲۰۲۱ استخراج کرده‌اند. در نمودار ۲ سهم هفت کشور برتر تولیدکننده سرب در سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ به طور میانگین مشاهده می‌شود که چین سهمی معادل ۴۴ درصد، استرالیا ۱۰ درصد، آمریکا ۷ درصد، پرو و مکزیک ۶ درصد، روسیه و هند به ترتیب ۵ و ۴ درصد از کل تولید جهانی سرب معدنی را دارا هستند. چین در سال ۲۰۲۱، دو میلیون تن سرب تولید کرد که نسبت به تولید یک میلیون و ۹۰۰ هزار تنی در سال ۲۰۲۰ کمی بیشتر بود. این افزایش تولید با وجود مازاد سرب در انبارها اتفاق افتاده است. این کشور دارای تعدادی معادن بزرگ سرب است که ازجمله این معادن می‌توان به یینشان، فانکو و یینگ اشاره کرد.
همان‌طور که اشاره شد، چین با اختلاف قابل توجهی بیشترین تولید معدنی سرب را در جهان دارد. پس از چین استرالیا قرار گرفته است که در سال ۲۰۲۱ با افزایشی اندک نسبت به سال ۲۰۲۰، حدود ۵۰۰ هزار تن سرب معدنی تولید کرده است. تولید سرب معدنی استرالیا طی سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱، به طور متوسط سالانه ۲ درصد رشد داشته است. استرالیا، بزرگ‌ترین ذخایر سرب را در سطح جهان دارد. تولید سرب در ایالات متحده در سال ۲۰۲۱ به ۳۰۰ هزار تن رسیده بود که نسبت به تولید ۳۰۶ هزار تن در سال ۲۰۲۰ کاهش یافته است. همچنین تولید سرب بازیافتی نیز در این کشور حدود ۴ درصد کاهش سالانه را در سال ۲۰۲۱ تجربه کرد که ناشی از تعطیلی چند کارخانه تولید سرب ثانویه بود.
پرو در سال ۲۰۲۱ شاهد افزایش تولید سرب بود. در سال ۲۰۲۱، این کشور ۲۸۰ هزار تن سرب تولید کرد؛ در حالی که تولید آن در سال ۲۰۲۰ در مجموع ۲۴۲ هزار تن بود. تولید سرب مکزیک در سال ۲۰۲۱ به ۲۷۰ هزار تن رسید که کمی بیشتر از تولید ۲۶۰ هزار تنی این کشور در سال ۲۰۲۰ بود. مکزیک عمده سرب تولیدی خود را از معدن «La Platosa» که دارای ذخایر سرب و روی با عیار بالا است، تولید می‌کند.
برخلاف کشورهای ذکر شده در بالا، تولید سرب روسیه از سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۱ بدون تغییر در مقدار ۲۱۰هزار تن باقی ماند. بزرگ‌ترین معادن سرب این کشور شامل معدن دولتی «Uchalinsk» و همچنین معدن «Ural Mining» و «Volkovskoye» است. باید دید که جنگ اوکراین و به خصوص اعمال تحریم‌ها و ممانعت‌های صادراتی چه تاثیری بر صنعت سرب این کشور در سال ۲۰۲۲ خواهد داشت. تولید هند به عنوان دیگر کشور بزرگ تولیدکننده سرب معدنی نیز ثابت بود.
با نگاهی به آینده و با توجه به گزارش موسسات معتبر بین‌المللی، انتظار می‌رود تولید سرب معدنی به طور متوسط با نرخ ۴.۲ درصدی رشد کند و در سال ۲۰۲۴ به پنج میلیون و ۲۰۰ هزار تن برسد. پرو، استرالیا و چین مشارکت‌کنندگان اصلی این رشد خواهند بود. انتظار می‌رود مجموع تولید در این کشورها از دو میلیون و ۸۰۰ هزار تن در سال ۲۰۲۱، به سه میلیون و ۳۰۰ هزار تن در سال ۲۰۲۴ افزایش یابد.
