در طی ۶ ماه گذشته، انتشار اخبار واکسن و بسته‌های حمایتی در جهان، موجب افزایش چشمگیر قیمت کامودیتی‌ها شد؛ فولاد و سنگ‌آهن به سبب بازیابی سریع تقاضا و واکنش کند بخش عرضه، بهترین عملکرد را نشان داده‌‌اند.

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین»، این موضوع باعث افزایش حاشیه سود کامودیتی‌ها شده است که در حال حاضر قیمت فعلی بالاتر از هزینه‌های مورد نیاز آخرین تولیدکننده مورد نیاز است. موضوعی که باعث می‌شود رالی اخیر ۸۸درصدی قیمت سنگ‌آهن در ۶ ماه اخیر قابل توجه باشد، این است که قیمت از سطح بالای نوامبر ۲۰۲۰ نیز عبور کرده است. اگرچه عرضه نسبت به تقاضا ضعیف‌تر است اما در دوره طولانی‌مدت حمایت چندانی وجود ندارد.

تولید استرالیا نزدیک به ظرفیت کامل

افزایش قیمت سنگ‌آهن در برزیل، به دنبال ریزش سد باطله در سال ۲۰۱۹ شروع شده بود که این اتفاق موجب افت تولید سالانه شرکت Vale از ۴۰۰ میلیون تن به ۳۰۰میلیون تن در سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ شد. شرکت Vale موقعیت خود را به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده سنگ‌‌آهن در جهان از دست داد و طی دو سال گذشته شرکت Rio Tinto با تولید و صادرات سالانه حدود ۳۳۰تنی این جایگاه را از آن خود کرد. در همین حین، سه شرکت BHP و  FMGو Roy Hill عملکرد مناسبی از خود نشان دادند و به تولیدی فراتر از ظرفیت اسمی خود دست یافتند. در نتیجه، استرالیا توانست با افزایش سلطه خود در عرضه سنگ‌آهن، سهمی نزدیک به ۶۰ درصد از بازار عرضه دریایی را به دست بیاورد.

اما در سال‌های آینده به‌دلیل عدم وجود ظرفیت کافی، عرضه سنگ‌آهن این شرکت‌ها رشد کمی خواهد داشت. همچنین برخی معادن جدید از جمله South Flank (BHP)، Gudai-Darri (Rio Tinto)  و Eliwana (FMG) به تازگی تولید خود را شروع کرده‌اند و یا در طول سال جدید اولین کانسنگ خود را استخراج می‌کنند. این پروژه‌ها، به عنوان پروژه‌های جایگزین، تولید شرکت‌های بزرگ را حفظ می‌کنند و افزایش تولید را در پی نخواهند داشت. تنها پروژه برنامه‌ریزی شده برای افزایش تولید، پروژه Iron Bridge شرکت FMG است که انتظار می‌رود با ظرفیت سالانه ۲۲ میلیون تن در سال ۲۰۲۳ به بازار راه پیدا کند. لازم به ذکر است که افزایش قیمت سنگ‌آهن موجب ورود معادن کوچک با تولید سالانه کمتر از ۲ میلیون تن، به بازار برای رسیدن به سود از افزایش قیمت شده است.

افزایش ۱۴ درصدی صادرات سنگ‌آهن برزیل نسبت به سال گذشته

برزیل از دیگر تولیدکنندگان اصلی سنگ‌آهن است که ۲۲ درصد از سهم بازار دریایی در سال گذشته را در دست داشته است. کشور برزیل با افزایش ۱۳ میلیون تنی (معادل ۱۴ درصد) صادرات در چهار ماه نخست سال ۲۰۲۱ شروع پرقدرتی داشته است که این امر ناشی از سه عامل عمده است:

سطح کم بارندگی در استان Minas Gerais ایالت معدنی اصلی برزیل. در طول سال‌های La Niña (یکی از پدیده‌های آب‌وهوایی در مناطق استوایی) بارندگی کمتری مشاهده می‌شود که در فصل بارندگی سال جاری یعنی از ژانویه تا آوریل همین اتفاق افتاده است.

واحدهای شرکت Vale در تمامی سه مجتمع تولیدی بازگشایی شدند و همه این اقدامات بخشی از برنامه‌های بازگشایی شرکت است. شرکت Vale تولید بین ۳۱۵ تا ۳۳۵میلیون تنی در سال ۲۰۲۱ را برنامه‌ریزی کرده است و بر حسب عملکرد قوی در سه ماه نخست سال و ماه آوریل انتظار می‌رود که حداقل تولید ۳۲۰میلیون تنی در طول سال ۲۰۲۱ داشته باشد. با این حال، محدودیت در دفع باطله موجب ایجاد تاثیرات نامتناسب در کیفیت تولید گندله و خوراک گندله  مخصوصا در Southeastern System شده است.

شرکت Samarco بازگشت موفقیت‌آمیزی به بازار داشت و صادرات ۱,۶ میلیون تنی سنگ‌آهن از ماه ژانویه تا آوریل ثبت کرده است. همچنین، این شرکت مشغول فروش سنگ‌آهن در بازار داخلی است که انتظار می‌رود تولیدی نزدیک به هشت میلیون تن در سال را داشته‌باشد که این حجم از تولید، ظرفیت شرکت در پنج سال آینده است.

در سایر نقاط جهان، جانب عرضه فرصت چندانی برای واکنش به افزایش قیمت را ندارد. برخی از کشورها مانند روسیه، اکراین و هند که صادرات خود را در طی سال‌های گذشته افزایش داده بودند، صادرات خود را کاهش خواهند ‌داد تا اولویت با فولادسازان در بازارهای داخلی باشد. دز سایر نقاط جهان همانند استرالیا، تولیدکنندگان کوچک‌تری در غرب آفریقا، آمریکا و برزیل وارد بازار شده‌اند. حجم تولید این شرکت‌های کوچک محدود است و از سال ۲۰۲۱ به بعد بخش بزرگی از افزایش عرضه حاصل تلاش شرکت Vale  برای افزایش تولید از ۳۰۰ میلیون تن به ظرفیت تولید پیشین شرکت یعنی ۴۰۰ میلیون تن است. اما راه اندازی موفقیت‌آمیز معادن، لازمه این امر است که باید مراحل پیچیده اخذ مجوز را پشت سر بگذارند. بنابراین بازگشت به تولید سالانه ۴۰۰ میلیون تن زمان‌بر است و انتظار می‌رود از سرگیری تولید خوراک گندله بسیار کند باشد.

افزایش قیمت عمدتا تحت تاثیر تقاضا است

به دلیل عملکرد قوی تولیدکنندگان استرالیایی و افزایش صادرات برزیل، عرضه دریایی در سال ۲۰۲۱ بهبود پیدا کرده است. پس چگونه با وجود افزایش عرضه، قیمت در طول یک سال دو برابر شده است؟

در خصوص میزان تقاضا، پس از شیوع کووید-۱۹ در اوایل سال ۲۰۲۰ تقاضای سنگ‌آهن چین بسیار قوی بود. تولید فولاد به‌ دلیل اقدامات حمایتی باعث افزایش سرمایه‌گذاری زیرساخت‌ها و افزایش تقاضای کالا‌های حاوی فولاد در چین و بازار صادرات شد. تقریبا تمام افزایش تولید فولاد از کوره‌های بلند است و دسترسی کمتر به قراضه، تولید کوره‌های قوس الکتریکی را محدود کرده است.

تولید فولاد چین در فصل نخست سال جاری، نسبت به فصل اول سال ۲۰۲۰ که به دلیل شیوع کووید-۱۹ مختل شده بود، قوی‌تر شده است. از آن زمان به بعد در شهر Tangshan بزرگ‌ترین قطب تولید فولاد در جهان، کاهش تولید اعلام شد. اقدام مشابه در Handan از دیگر مراکز تولید فولاد در جنوب استان Hebei اجرا شد. با وجود شواهد مبنی بر تعطیلی کوره‌های بلند کوچک در این مناطق، افزایش تولید فولاد چین ادامه پیدا کرد و تولیدکنندگان بزرگ‌تر در حد توان، تولید را بهبود بخشیدند در حالی که نشانه‌های افزایش عرضه قراضه و تولید کوره قوس الکتریکی نیز در طی چند ماه اخیر قابل مشاهده بود. شنیده‌ها حاکی از این است که بسیاری از تولیدکنندگان کوره بلند در بازار، در انتظار کاهش تولید در سایر مناطق تولید فولاد مانند Jiangsu و Shandong، اقدام به افزایش میزان تولید کرده‌اند. این اقدامات شامل تاخیر در تعمیر و نگهداری و استفاده از سنگ‌آهن با عیار بالا جهت بهبود بهره‌وری است. این موضوع یکی از دلایل افزایش پریمیوم سنگ‌آهن با عیار بالا (عیار ۶۵ درصد به بالا) در ماه‌های گذشته است.

علاوه بر بهبود سطح تولید فولاد، نیاز به شارژ موجودی سنگ‌آهن در زنجیزه تامین وجود دارد. افزایش مصرف سنگ‌آهن در چین و افت تولید سنگ‌آهن از سال ۲۰۱۹ در برزیل، باعث تداوم افت موجودی سنگ‌آهن در زنجیره تامین چین شد. طبق تحقیقات، موجودی تعدیل شده با نرخ مصرف سنگ‌آهن، پایین‌تر از سطوح تاریخی است، بنابراین تقاضای بیشتری برای سنگ‌آهن از محل شارژ موجودی سنگ‌آهن ایجاد می‌شود.

تقاضا در دیگر مناطق واردکننده سنگ‌آهن به ‌دلیل افزایش سطح تولید و نیاز به شارژ مجدد موجودی در زنجیره تامین با الگوی مشابه به چین، در حال افزایش است. در حال حاضر اروپا و شمال شرقی آسیا (به جز چین) سهمی کمتر از ۲۰ درصد از تقاضای دریایی را دارند، در حالی که در سال ۲۰۲۰ سهم بازار چین به بیش از ۷۵ درصد افزایش یافت. این امر نشان‌دهنده این است که سلطه چین در تقاضای سنگ‌آهن به بیشترین حد خود رسیده است و عواملی مانند نیاز به شارژ موجودی و انتظارات تغییر تقاضا، بر صنعت سنگ‌آهن و جو بازار تاثیرات چشم‌گیری دارد. این امر در طی چند ماه گذشته نقش مهمی را ایفا کرده است؛ چراکه سرمایه‌گذاران در بازار آتی بر اساس انتظارات از اقدامات حمایتی و افت تولید فولاد چین در مناطق مختلف این کشور، تصمیم به انجام معاملات می‌گیرند. افزایش قیمت آتی، باعث ایجاد حس کمبود عرضه در بازار فیزیکی می‌شود و این امر قدرت تاجران سنگ‌آهن را برای درخواست قیمت بالاتر در مذاکره با فولادسازان بیشتر می‌کند.

چشم‌انداز آینده بازار

بررسی‌ها نشان داده است که افزایش قیمت اخیر بر اساس شرایط عرضه و تقاضا در بازار فیزیکی قابل توضیح نیست. عرضه دریایی نسبت به سال گذشته افزایش یافته است و به این ترتیب با پشت سر گذاشتن فصل طوفان استرالیا و از سوی دیگر پایان فصل باران در برزیل، وارد دوره عرضه قوی می‌شویم. بهبود موجودی انبار در چین و همین‌طور افزایش اندک تقاضا در دیگر نقاط جهان، نشان می‌دهد که عرضه همانند سال گذشته که سنگ‌‌آهن با قیمت ۱۰۰ دلار بر تن خشک تجارت می‌شد، محدود است. وضعیت هزینه‌های صنعت سنگ‌آهن پس از ورود آخرین شرکت‌های مورد نیاز برای تامین تقاضا، افزایش یافت و همچنین سایر هزینه‌ها مانند نفت و حمل‌ونقل بیشتر شد. قیمت بیشتر از ۲۰۰ دلار بر تن خشک حتی بالاتر از سطح هزینه تولیدکنندگان پرهزینه است و تولیدکنندگان کم‌هزینه نیز حاشیه سود نزدیک به ۹۰ درصدی را به‌دست می‌آورند.

از آنجا که محدودیت‌ شدیدی در عرضه سنگ‌آهن در بازار پیش‌بینی نمی‌شود، بنابراین حمایت چندانی برای افزایش قیمت سنگ‌آهن به بیش از هزینه‌های آخرین تولیدکننده مورد نیاز برای تامین تقاضا وجود ندارد. اگرچه انتظار می‌رود که با غلبه عوامل بنیادی در بازار فیزیکی قیمت افت داشته باشد، اما پیش‌بینی زمان و مقدار افت، دشوار است. با وجود این موارد، دو ریسک وجود دارد که می‌تواند موجب تاخیر در اصلاح قیمتی و تداوم افزایش قیمت در نیمه دوم سال شود.

تولید فولاد چین – اگر چین به تشویق تقاضا ادامه دهد و تولید فولاد با عدم تحقق محدودیت تولید در Tangshan و دیگر مناطق در سطح بالا باقی بماند، تقاضای سنگ‌آهن در سطوح بسیار بالایی باقی خواهد ماند. در کل قدرت تقاضا و تولید فولاد چین بارها باعث شگفتی بازار جهانی شده است.

افزایش ضعیف عرضه – در حال حاضر جهان به شرکت Vale و تولیدکنندگان برزیلی برای افزایش تولید در سال ۲۰۲۱ وابسته هستند. افزایش تولید مشکلاتی مانند تاخیر در اخذ مجوز و بهره‌برداری از معادن برای پوشش شکاف عرضه را در پی دارد. از دیگر ریسک‌های موجود، افزایش عرضه فصلی در Northern System شرکت Vale است که ممکن است به دلیل دسترسی محدود به تجهیزات بارگیری کشتی پس از  سانحه در سال گذشته، کاهش داشته باشد.

انتهای پیام//