افزایش قیمت سیلیس در سال ۲۰۱۷، منجر به کاهش تولید سیلیس در سطح جهانی شد؛ چراکه تقاضای بازار در پی افزایش قیمت، به شدت کاهش یافته بود. کاهش تولید جهانی سیلیس در این سال متاثر از کاهش تولیدات در چین بود. افزایش مصرف سیلیس در سال‌های اخیر می‌تواند ناشی از افزایش حجم ساختمان‌سازی باشد. یکی از کشورهایی که به دلیل رونق صنعت ساختمان‌سازی مصرف داخلی سیلیسیم را افزایش داد، برزیل است که پیش از سال ۲۰۱۷ از تولیدکنندگان برتر این ماده به شمار می‌رفت اما مصرف داخلی چندانی نداشت. با گذشت زمان و با افزایش قیمت این محصول و رشد ساختمان‌سازی در این کشور، مصرف سیلیس در برزیل نیز افزایش یافت و صادرات این کشور رو به کاهش رفت.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» و به نقل از روابط عمومی شرکت مشاوره اقتصادی آرمان آتورپات، سیلیسیم یا سیلیکا عنصری شبه‌فلزی است که به شکل جامدی بلورین ترد و سخت بوده و به رنگ آبی خاکستری درخشان و در حالت متبلور و به رنگ قهوه‌ای بی‌شکل یافت می‌شود. این شبه فلز با هالوژن‌ها و قلیاها واکنش می‌دهد اما بیشتر اسیدها (به جز برخی ترکیب‌های بسیار واکنش دهنده اسید نیتریک و هیدروفلوئوریک اسید) اثری روی آن ندارند. سیلیسیم هشتمین عنصر فراوان در جهان بر پایه جرم است اما به سختی می‌توان آن را به صورت خالص و آزاد در طبیعت یافت؛ چرا که سیلیکون خالص بسیار واکنش‌پذیر است. بنابراین این امر موجب شده است تا نتوان آن را به صورت خالص در طبیعت یافت اما تقریبا در تمام سنگ‌ها و همچنین شن و ماسه، خاک رس و سایر انواع خاک‌ها وجود دارد. لازم یه ذکر است که این ماده معدنی با اکسیژن به عنوان دی اکسید سیلیسیم یا با اکسیژن و سایر عناصر به عنوان سیلیکات یافت می‌شود. سیلیس به دو فرم ماگمایی یا آذرین و رسوبی یا سطحی وجود دارد که استخراج و معدنکاری آن به صورت زیرزمینی و اکثرا روباز انجام می‌شود. سیلیسیم معمولا به صورت دی اکسید سیلیکون (SiO2) در طبیعت دیده می‌شود که سیلیس نیز نامیده می‌شود.
استفاده از سیلیس در جهان امروز، افزایش چشمگیری داشته است. کاربرد اصلی این کانی پرمصرف در صنایع معدنی در تولید انواع شیشه و سرامیک، تولید فروسیلیس، مصالح و سنگ ساختمانی و سیمان، پشم شیشه، فیلتر شنی، ریخته‌گری، جاده‌سازی، سندبلاست، شکست هیدرولیک، تولید مواد شیمیایی، مواد آرایشی، بهداشتی، دارویی و غذایی است. بیشتر سیلیسیم آزاد در صنایع پالایش فولاد، ریخته‌گری آلومینیوم و بسیاری صنعت‌های حساس شیمی (مانند سیلیس دودی) کاربرد دارد. کمتر از ۱۰ درصد سیلیسیم در ساخت نیمه‌رساناها به کار می‌رود.
سیلیسیم بسیار خالص‌سازی شده (دترای درجه خلوص بالا) شاید مهم‌ترین نقش را در اقتصاد دنیا داشته باشد؛ چراکه صنعت الکترونیک، ساخت تراشه‌های مدار و در نتیجه ساخت بیشتر رایانه‌ها وابسته به آن است. سیلیکون با خلوص کمتر در متالورژی به عنوان یک عامل کاهنده و به عنوان یک عنصر آلیاژی در فولاد، آلومینیوم، برنج و برنز استفاده می‌شود. مهم‌ترین ترکیبات سیلیکون دی اکسید (سیلیس) و انواع سیلیکات‌ها هستند. سهم مصرف هر یک از صنایع مصرف‌کننده سیلیسیم، ساختمان‌سازی ۲۱ درصد، صنایع الکتریکی و الکترونیکی ۱۹ درصد، خودروسازی ۱۵ درصد و صنایع آرایشی و بهداشتی ۱۴ درصد برآورد شده است.
عمده سیلیسیم تولید شده به شکل آلیاژی فروسیلیکنی باقی می‌ماند و فقط نزدیک به ۲۰درصد تا درجه متالورژیکی خالص‌سازی می‌شود (مجموعا ۱.۳ تا ۱.۵ میلیون تن در سال). تخمین زده می‌شود که ۱۵درصد از تولید سیلیسیم متالورژیکی، تا رسیدن به درجه نیمه‌رساناها مجددا خالص‌سازی می‌شود. به این درجه خلوص در اصطلاح «خلوص نه-۹» یا ۹۹.۹۹۹۹۹۹۹ درصد می‌گویند. میزان تولیدات بزرگترین تولیدکنندگان سیلیس در نمودار ۱ در بازه زمانی ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۱ بررسی شده است.
کشورهای پیشرو در تولید سیلیس
در ابتدا باید به این نکته اشاره کرد که تولید سیلیس در بازه زمانی مورد بررسی، حدود یک میلیون تن افزایش یافته است. به بیانی دیگر، سالیانه حدود یک درصد بر حجم تولیدات سیلیس در جهان افزوده شده است. همان طور که نمودار نیز گویا است، بیش از ۷۰ درصد سیلیس در جهان در چین تولید می‌شود. پس از چین، روسیه، برزیل، نروژ و آمریکا، به ترتیب هر کدام سهم ۷، ۵، ۴و ۴ درصدی از تولید جهانی سیلیس را در اختیار دارند. گفتنی است در طی زمان مورد بررسی، سهم چین از تولیدات جهانی سیلیس افزایش یافته و از ۶۵ درصد در سال ۲۰۱۲، به ۷۰ درصد در سال ۲۰۲۱ رسیده است. این در حالی است که سهم تولید روسیه از تولید جهانی سیلیس در سال ۲۰۱۲، حدود ۹ درصد بوده که این سهم در سال ۲۰۲۱ به ۷ درصد کاهش یافته است. گفتنی است افزایش قیمت شدید سیلسیم در سال ۲۰۱۷، منجر به کاهش تقاضا و در نتیجه کاهش تولید جهانی این محصول در همان سال شد.
افزایش بی‌سابقه مصرف سیلیس در برزیل
پس از بررسی بزرگترین تولیدکنندگان سیلیس، در نمودار ۲ به بررسی مصرف سیلیس در بازه زمانی ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۱ در این کشورها پرداخته شده است. همان طور که نمودار نیز گویا است، مصرف سیلیس در بازه زمانی مورد نظر در این کشورها روند افزایشی را پیموده است. با توجه به نمودار مذکور، مصرف سیلیس در برزیل افزایش یافته است؛ گفتنی است تا پیش از سال ۲۰۱۸، مصرف این ماده در برزیل بسیار ناچیز بود و این کشور عمده تولیدات خود را در بازار جهانی عرضه می‌کرد اما رشد صنعت ساختمان‌سازی به عنوان یکی از صنایع مصرف‌کننده سیلیسیم در برزیل موجب پدیدار شدن موج مصرف داخلی این ماده شد. گفتنی است مصرف سیلیسیم برزیل در سال ۲۰۲۱، بالغ بر ۲۰۴ هزار تن تخمین زده شده است.
مصرف چین در بازه زمانی مورد نظر افزایش یافته است و در سال ۲۰۲۱، بیش از پنج میلیون تن برآورد شده است؛ در حالی که در سال ۲۰۱۲، مصرف سیلیسیم این کشور کمتر از ۴.۸ میلیون تن بوده است. رشد مصرف سیلسیم چین بیش از صنعت ساختمان‌سازی، مرهون رشد صنایع الکترونیکی، نیمه‌هادی و ساینده‌ها است. هم‌اکنون چین ۸۹ درصد سیلسیم تولیدی را در داخل کشور مصرف می‌کند.
آسیا و اقیانوسیه «APAC» نیز از نظر سهم درآمد و هم از نظر «CAGR» در پیشتاز بازار جهانی سیلیکون باقی خواهد ماند. رشد بازار در منطقه عمدتا ناشی از صنعت الکترونیک و خودروسازی است. استفاده زیاد از انرژی‌های تجدیدپذیر و جذب سریع وسایل نقلیه الکتریکی «EV» فرصت‌های سودآوری را برای تولیدکنندگان سیلیکون فراهم می‌کند. چین، ژاپن، هند و استرالیا با توجه به حضور بخش بزرگ تولیدی در این کشورها، توجه سهامداران بزرگی را به خود جلب می‌کنند. ظهور بخش خودرو در مکزیک بازار سیلیکون را در آمریکای شمالی هدایت می‌کند.
