تولید نیکل اندونزی در راستای ایجاد ظرفیتهای جدید برای پاسخگویی به تقاضای روبهرشد بخش باتری خودروهای الکتریکی در حال افزایش است.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» و به نقل از «Reuters»، بر اساس گزارش گروه بینالمللی مطالعات نیکل، معادن کشور اندونزی در هفت ماهه اول سال ۲۰۲۲، تولید خود را ۴۱ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش دادند. مقدار تولید این کشور از اول سال تاکنون، بالغ بر ۸۱۴ هزار تن بوده که ۴۷ درصد از کل تولید جهانی را به خود اختصاص داده است؛ در حالی که این رقم در سال ۲۰۲۱، حدود ۳۸ درصد بود.
اندونزی در افزایش ۱۴ درصدی تولید جهانی مواد معدنی در ماههای ژانویه تا جولای تاثیرگذار بوده است که همین امر برای تغییر موازنه تراز عرضه و تقاضا، از کسری ۱۴۶ هزار تنی به ۲۹ هزار تن حجم مازاد در سال قبل کافی بود.
این موضوع میتواند خبری بد برای تحلیلگرانی باشد که بازار را صعودی در نظر دارند زیرا قیمت سه ماهه بورس فلزات لندن «LME» در حال حاضر با قیمتی حدود ۲۳ هزار دلار در هر تن معامله میشود که تقریبا به نصف بالاترین قیمت خود در ماه مارس یعنی ۵۵ هزار دلار کاهش یافته است. در همین راستا، گلدمن ساکس آخرین بانکی محسوب میشود که پیشبینی قیمتی خود را کاهش داده است.
با این حال، این یک خبر بد جهت قیمتگذاری فلز نیکل است زیرا روند عرضه فلزات اندونزی به گونهای است که در بورس فلزات لندن و بورس آتی شانگهای ممکن است معامله نشوند.
تقویت عرضه
افزایش تولید نیکل اندونزی، منعکس کننده منابع معدنی غنی این کشور و تلاش دولت در جهت تنزل جایگاه معدنچیان این کشور در ارزش افزوده زنجیره تامین است.
نیکل که زمانی به عنوان سنگ معدنی کم عیار به واحدهای تولید فولاد زنگنزن چین ارسال میشد، پس از ممنوعیت صادرات سنگ معدن در سال ۲۰۲۰ توسط دولت اندونزی، جای خود را به چدن نیکل «Pig Iron» داد. در همین راستا، صادرات چدن نیکل و فرونیکل نیز ممکن است ممنوع شود زیرا دولت اندونزی اکنون به دنبال سرمایهگذاری در مواد تشکیل دهنده باتری خودروهای برقی است.
اندونزی در حال حاضر میزبان یک آزمایش شیمی در مقیاس صنعتی در مورد آن است تا از مصرف مستقیم کانسنگ نیکل، بتوان کاتد باتری تولید کرد که در صورت اجرایی شدن آن، کانسنگ نیکل به جای مصرف در مذاب فولادهای زنگنزن، به عنوان ماده اولیه برای تولید کاتد نیکل باتریها استفاده خواهد شد.
مات نیکل و رسوبات مخلوط هیدروکسیدی، از محصولات اصلی این پروژه است که در ادامه فرایند میتواند به سولفات نیکل برای تولید کاتد باتری تبدیل شود. این بخش در حال حاضر تحت سلطه تولیدگنندگان چینی است. بنابراین جای تعجب ندارد که این همه نیکل از اندونزی به کجا صادر میشود.
ساختار واردات نیکل چین به سرعت در حال تغییر است. بنابراین این موضوع میتواند منعکس کننده جریانهای جدید محصولاتی باشد که اندونزی به این کشور صادر میکند. واردات مات نیکل از اندونزی از مقدار صفر در سال گذشته، به ۷۴ هزار تن در هشت ماهه اول سال جاری رسید.
به علاوه واردات رسوبات مخلوط هیدروکسیدی نیکل اندونزی از ۱۵ هزار تن در سال ۲۰۲۱ به ۲۵۱ هزار تن افزایش یافته است. این مواد از کارخانههای جدید لیچینگ تحت فشار مانند کارخانه «PT Huayue» که اولین محموله خود را به بندر نینگبو چین در ماه فوریه ارسال کرد، تامین میشود.
در ماه آگوست، حجم واردات چدن نیکل و فرونیکل چین از اندونزی به بالاترین سطح ماهانه خود یعنی ۵۸۳ هزار تن رسید. آن سوی قضیه، جریان مواد اولیه وجود دارد که سبب کاهش اشتیاق چین برای فلزات تصفیه شده با خلوص بالا شده است. در این راستا حجم واردات خالص چین با ۳۳ درصد کاهش، به ۹۰ هزار تن در بازه زمانی ماه ژانویه تا آگوست رسید.
نیکل کلاس یک یا همان نیکل با عیار ۹۹٫۸درصد یا بالاتر، یک ترکیب مطلوب برای تبدیل به سولفات نیکل گرید باتری به شمار میآید که اکنون در بازار چین جایگزین شده است.
روند کاهشی قیمتها
اگرچه انتظار افزایش در روند عرضه در اندونزی میرفت اما زمان دقیق تحقق آن با توجه به تعداد مسیرهای متعدد جدیدی که برای تبدیل کانسنگ معدن به نیکل گرید باتری استفاده میشد، مبهم بود. این موضوع اکنون غیر قابل انکار است و به گفته شرکت خدمات مالی و بانکداری «Macquarie» بازار را به سمت ساختار مازاد عرضه که میتواند چندین سال ادامه داشته باشد، سوق میدهد.
حتی گلدمن ساکس که تحلیلهای آن پیشتر آینده بازار را صعودی نشان میداد نیز اکنون با این موضوع موافق است. این شرکت به تازگی پیشبینی میانگین قیمت سه ماهه خود را از ۲۶ هزار دلار در هر تن، به ۱۶ هزار دلار و قیمت میانگین ۱۲ ماهه خود را از ۲۸ هزار دلار در هر تن، به ۲۰ هزار دلار در هر تن کاهش داده است.
شوک تقاضای اروپا توامان با افزایش تولید در اندونزی و از بین رفتن کسری عرضه نیکل در بین تولیدکنندگان فولاد زنگنزن و باتری بدین معنی است که قیمت نیکل در پایان سال، نزدیک به ۳۰ درصد کاهش خواهد یافت. در همین راستا میتوان به موضوع یادداشت تحقیقاتی گلدمن ساکس در ۲۶ سپتامبر با عنوان «نیکل: قیمتگذاری نادرست برای عرضه مازاد نیکل کلاس II» اشاره کرد که تقریبا گویای همه چیز است.
مشکلات در روشهای قیمتگذاری
در اینجا میتوان به یک پیچیدگی در تحلیل روند نزولی بازار اشاره کرد؛ اگرچه تولیدکنندگان باتری و خودروسازان کشورهای غربی در حال نشان دادن علاقه به نیکل اندونزی هستند که به سرعت در حال گسترش در بازار است اما کشور چین همچنان بزرگترین و بیشترین سهم را از بازار نیکل وارداتی دارد.
دیگر کشورهای جهان نیز همچنان برای تولید سولفات گرید باتری، به عرضه نیکل تصفیه شده متکی هستند. به همین دلیل است که موجودی انبار بورس فلزات لندن که عمدتا از نیکل کلاس I یا همان نیکل با عیار ۹۹٫۸ درصد یا بالاتر است، به طور پیوسته روند نزولی به خود گرفته است. این موجودی انبار اکنون با کاهش ۴۹ درصدی در ابتدای سال، به ۵۱ هزار و ۸۱۶ تن رسیده است.
بازار نیکل با عیار ۹۹٫۸ درصد یا بالاتر، در حال حاضر متکی به سرنوشت فلزات روسیه است که به طور رسمی مورد تحریم قرار نگرفتهاند اما احتمالا در قراردادهای سال ۲۰۲۳ خود تحریمی (منع صادرات) قابل توجهی را از سوی خود روسیه تجربه خواهد کرد.
به گفته شرکت خدمات مالی و بانکداری «Macquarie»، عرضه سالانه ۲۰۰ هزار تنی نیکل با عیار ۹۹٫۸ درصد یا بالاتر توسط شرکت نورنیکل، میتواند عاملی کلیدی برای قیمتها باشد.
حال سوالی که اینجا مطرح میشود این است که این عامل، کدام از انواع نیکل در کدام بازار را تحت تاثیر قرار میدهد. آیا نیکل داد و ستد شده در بورس فلزات لندن که از نوع کلاس I است یا اینکه میتوان این عامل را برای حجم روبهرشد محصولات میانی که بین اندونزی و چین مبادله میشود در نظر گرفت.
بورس فلزات لندن و بورس آتی شانگهای که موجودی انبار هر دوی آنها کاهش یافته است، در تلاش برای تحت پوشش گرفتن همزمان موجودی در حال رشد بازار نیکل از مازاد جهانی و کمبود نیکل کلاس I زنجیره تامین هستند.
این عدم تطابق بین موجودی بازار و میزان فروش نیکل، یکی از دلایلی است که باعث عدم ثبت قرارداد نیکل بورس فلزات لندن در ماه مارس ۲۰۲۲ شد. از آن زمان تاکنون، معاملات نیکل در بورس با نقدینگی پایین و تغییرات ناگهانی قیمت تعیین شده است.
اختلاف قیمت سه ماهه و نقدی نیکل در بورس فلزات لندن طی اوایل هفته پایانی سپتامبر کاهش یافت و در شرایط کانتنگو، به میزان ۱۶۷ دلار در هر تن معامله شد زیرا بازار محدود بیش از حد، به تغییرات در هزینههای تامین مالی دلار واکنش نشان داد.
همین اختلاف قیمتها، درست قبل از تعلیق معاملات بورس فلزات لندن در شرایط بکواردیشن ۸۴۰ دلار در هر تن معامله میشد. بنابراین محدودیتهای عرضه تنها از طیف معدودی از انواع نیکل در بورس، یکی از مهمترین دلایل نوسانات شدید قیمت نیکل بوده است.
این مهم مصرفکنندگان و به ویژه تولیدکنندگان باتری چینی را به سمت روشهای مختلف قیمتگذاری مانند مبنا قرار دادن ارزش رسوبهای مخلوط هیدروکسیدی یا سولفات نیکل به جای قیمت بورس فلزات لندن برای انجام تراکنشهای خود سوق میدهد.
شرکت «Macquarie» اکنون سه پیشبینی قیمتی نیکل مختلف از جمله فلز تصفیه شده بورس فلزات لندن، چدن نیکل چین و سولفات نیکل چین را ارائه میکند.
این موضوع نشان دهنده این است که با وجود اینکه تفاوت در روشهای فنی فرآوری سنتی و جدید برای مصرف نیکل و تبدیل آن به کاتد باتریها وجود دارد اما محرکهای آنها برای تعیین تقاضای نیکل نزدیک به هم است (مقدار تقاضای مشابهی را ایجاد میکنند) اما سبب اختلاف عظیمی در روشهای قیمتگذاری برای محصولات مبتنی بر نیکل میشوند.