بسیاری از فعالان بازار مواد و فلزات معدنی طی روزهای پنجم و ششم سپتامبر ۲۰۲۴ به منظور شرکت در کنفرانس بین‌المللی فلزات و مواد معدنی (ICMMS) به میزبانی موسسه «Fastmarkets»، در شهر بالی اندونزی دور یکدیگر جمع شدند.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات‌آنلاین» و به نقل از موسسه «Fastmarkets»، به نظر می‌رسد انتخاب شهر بالی به عنوان محل برگزاری کنفرانس بین‌المللی فلزات و مواد معدنی حیاتی از این جهت که اندونزی یکی از تولیدکنندگان اصلی نیکل در جهان که حدود ۵۵ درصد از تولید جهانی این فلز معدنی را در سال ۲۰۲۳ به خود اختصاص داد، بسیار هوشمندانه بوده است.
اولیور میسون، تحلیلگر فعال در موسسه «Fastmarkets» در همین رابطه بیان کرد: اندونزی با در اختیار داشتن ذخایر فراوان سنگ نیکل و همچنین حمایت دولت این کشور از صنعت مذکور، به سرعت به عنوان یکی از تامین‌کنندگان اصلی نیکل در بازارهای بین‌المللی تبدیل شده است.
بر همین اساس، تعدادی از تحلیلگران موسسه مذکور پیش‌بینی می‌کنند که ۸۳ درصد از تولید سنگ معدن نیکل در بازه زمانی منتهی به پایان سال ۲۰۲۸، در اندونزی انجام خواهد شد.
گفتنی است پیش‌بینی شده میزان تولید جهانی سنگ نیکل تا سال ۲۰۲۸، حدود ۱٫۵۵ میلیون تن سالانه افزایش را به ثبت برساند که از این مقدار حدود ۱٫۲۸ میلیون تن آن به اندونزی اختصاص خواهد داشت. علاوه‌براین، انتظار می‌رود اندونزی نقش پر رنگ‌تری در فرایند فرآوری نیکل در عرضه جهانی ایفا کند.
به گفته میسون، به دنبال وضع ممنوعیت صادرات سنگ نیکل از سوی دولت اندونزی در سال ۲۰۲۰، میزان تولید نیکل تصفیه شده در این کشور، عمدتا چدن نیکل (NPI) و همچنین مواد واسطه نیکل مانند رسوب هیدروکسید مخلوط (MHP) و نیکل مات افزایش چشمگیری را تجربه کرد.
طبق داده‌های ارائه شده از سوی موسسه «Fastmarkets»، اندونزی در حال حاضر ۶۷ درصد از میزان تولید مواد واسطه نیکل در جهان را به خود اختصاص داده است و انتظار می‌رود سهم این کشور تا سال ۲۰۲۸، به ۸۵ درصد از کل میزان تولید جهانی این مواد واسطه افزایش پیدا کند.
علاوه‌براین، از لحاظ میزان تولید نیکل تصفیه شده، اندونزی سهم حدود ۵۷ درصدی از کل میزان تولید جهانی این محصول را در اختیار دارد. بر همین مبنا، گروهی از محققان موسسه «Fastmarkets» تخمین می‌زنند که میزان تولید نیکل تصفیه شده اندونزی تا سال ۲۰۲۸، نرخ رشد سالانه ترکیبی (CAGR) 8.1 درصدی را تجربه کند.
به نظر می‌رسد در آینده اندونزی نقشی محوری در تمام فرایندهای تولید محصولات نیکل خواهد داشت. با این حال، تحلیلگر موسسه «Fastmarkets» معتقد است اینکه آیا میزان حجم استخراج نیکل از اندونزی همگام با میزان حجم فرآوری آن در کشور نامبرده افزایش را تجربه خواهد کرد یا خیر، هنوز مشخص نیست.
وی در همین خصوص عنوان کرد: شاید دلیل همگام نشدن روند تولید و استخراج نیکل در اندونزی را بتوان به فرایند کند صدور مجوزهای فعالیت در معادن این کشور مرتبط دانست. به منظور جبران این شکاف ایجاد شده، به نظر می‌رسد اندونزی حجم واردات سنگ معدن نیکل به ویژه از فیلیپین در ماه جولای ۲۰۲۴ را افزایش داده است.
عکس‌العمل‌ها در خصوص افزایش سهم اندونزی از بازار جهانی نیکل
افزایش حجم عرضه نیکل از اندونزی موجب کاهش قیمت‌های جهانی این فلز حیاتی شده است. بر همین اساس، قیمت سه ماهه نیکل بورس فلزات لندن رقمی حدود ۱۶ هزار و ۴۲۶ دلار به ازای هر تن در پایان روز معاملاتی سه‌شنبه سوم سپتامبر ۲۰۲۴ اعلام شد که در مقایسه با قیمت ۳۱ هزار و ۱۱۸ دلار در هر تن ارزیابی شده در تاریخ سوم ژانویه ۲۰۲۳، حدود ۴۷٫۱ درصد کاهش را تجربه کرد.
در نتیجه کاهش قیمت نیکل و افزایش هزینه‌های تولید، فعالیت چندین پروژه تولید و استخراج نیکل در برخی از کشورهای غربی از سال ۲۰۲۳ متوقف شده است.
تحلیلگران فعال در موسسه «Fastmarkets» تخمین می‌زنند که تولید و استخراج نیکل در برخی از پروژه‌های فعال در کشورهای غربی، بین ۱۵ هزار و ۵۰۰ تا ۲۱ هزار دلار به ازای هر تن نیکل تولید شده متغیر است و بیشتر این تعطیلی‌ها به واحدهای تولید خارج از اندونزی مربوط می‌شود. گفتنی است افزایش میزان تولید نیکل در اندونزی با وجود کاهش قیمت این ماده معدنی همچنان ادامه دارد.
تولیدکنندگان نیکل در کشورهای غربی در تلاشند تا راهی را برای تولید این فلز حیاتی و ارائه قیمت رقابتی جهت عرضه در بازار پیدا کنند. در همین راستا، به نظر می‌رسد یکی از این گزینه‌ها راه‌اندازی واحد تولیدی در اندونزی باشد که هزینه‌های استخراج و فرآوری را به مراتب برای تولیدکنندگان کاهش می‌دهد. لازم به ذکر است که در حال حاضر بیشترین سرمایه‌گذاری بر روی معادن نیکل اندونزی از سوی سرمایه‌گذاران چینی انجام شده است. با این حال، دولت اندونزی مشتاق است تا کشورهای غربی نیز در صنعت نیکل این کشور سرمایه‌گذاری کنند.
ناگفته نماند حضور سرمایه‌گذاران چینی و نبود توافق تجارت آزاد میان اندونزی و ایالات متحده آمریکا، در حال حاضر باعث شده است امکان سرمایه‌گذاری از طریق قانون کاهش تورم آمریکا (IRA) در صنعت نیکل اندونزی امکان‌پذیر نباشد. رفع چنین موانعی موجب افزایش ارزش رقابتی قیمت نیکل تولید اندونزی در بازار آمریکا خواهد شد.
اندرو کول، تحلیلگر فعال در موسسه «Fastmarkets» طی گزارشی که متن آن در روز ۳۰ جولای ۲۰۲۴ منتشر شد، اظهار داشت: گزارش‌هایی مبنی بر اینکه مقامات اندونزی به دنبال کاهش مالکیت سهام‌داران چینی در پروژه‌های تولید نیکل در راستای مطابقت با قانون کاهش تورم آمریکا و جذب سرمایه شرکت‌ها غربی هستند، شنیده می‌شود.
اندونزی به عنوان یکی از تولیدکنندگان برزگ نیکل جهان از مزایایی همچون داشتن حجم بالایی از ذخایر سنگ معدن نیکل، هزینه‌های انرژی و نیروی کار پایین و اکوسیستم توسعه یافته‌ای از صنایع مرتبط با نیکل برخوردار است. با این حال، آیا عدم پایبندی این کشور به قوانین مرتبط با شاخص محیطی، اجتماعی و حاکمیتی (ESG) می‌تواند به پاشنه آشیل صنعت مذکور در اندونزی تبدیل شود؟
در همین رابطه می‌توان به معضل استفاده از برق مبتنی بر سوخت زغال‌سنگ در تولید نیکل اندونزی اشاره کرد. بر اساس بیانیه منتشره شده از سوی وزارت برنامه‌ریزی و توسعه ملی اندونزی، به ازای هر تن نیکل تولید شده در این کشور، به طور متوسط حدود ۵۸٫۶ تن دی‌اکسید کربن در هوا منتشر می‌شود.
از سوی دیگر، طبق گزارش شرکت «BHP» از یکی از معادن نیکل تحت مدیریت این شرکت در استان استرالیای غربی که در ماه اکتبر ۲۰۲۳ به دلیل شرایط غیررقابتی قیمت نیکل در بازار، فعالیت در آن به طور موقت متوقف شد، به ازای هر تن نیکل تولید شده در این معدن حدود ۱۱ تن دی‌اکسید کربن در هوا منتشر شده است.
طبق دیدگاه تحلیلگران موسسه «Fastmarkets»، به منظور تولید نیکل کم‌کربن، میزان انتشار هر تن از این ماده معدنی در فرایند تولید باید حدود ۱۸ تن دی‌اکسید کربن باشد.
یکی از راه‌حل‌های ارائه شده برای رفع این معضل، تولید رسوب هیدروکسید مخلوط نیکل در اندونزی است؛ چراکه میزان دی‌اکسید کربن منتشر شده به ازای هر تن تولید این محصول، حدود ۵۰ درصد نسبت به سایر محصولات نیکل مانند چدن نیکل یا نیکل تصفیه شده کمتر است. با این وجود، رسوب هیدروکسید مخلوط نیکل (MHP) رطوبت بسیار بالاتری دارد که در صورت عدم مدیریت صحیح تصفیه آب در فرایند تولید این محصول، منجر به افزایش استفاده از آب و آلودگی زیست‌محیطی خواهد شد.
به گفته میسون، در حال حاضر فشارها بر اندونزی برای رعایت قوانین مرتبط با شاخص محیطی، اجتماعی و حاکمیتی در صنعت نیکل چندان زیاد نیست. دلیل این عدم افزایش فشار را می‌توان به سرمایه‌گذاری چینی‌ها با هدف تامین نیازهای بخش فولاد ضدزنگ داخلی خود مرتبط دانست.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد تمرکز جذب سرمایه در صنعت نیکل اندونزی در حال حاضر به طور فزاینده‌ای به سمت تولید محصولات واسطه نیکل با هدف تامین نیاز صنعت باتری معطوف شده باشد.
این تحلیلگر موسسه «Fastmarkets» معتقد است با توجه به سهم استفاده از نیکل در تولید باتری‌ها که اکنون حدود ۱۵ درصد از مصرف جهانی این ماده معدنی را به خود اختصاص داده و همچنین نقش خودروهای الکتریکی در کاهش میزان انتشار دی‌اکسید کربن تولیدی، به نظر می‌رسد فشارها به منظور رعایت قوانین مرتبط با شاخص محیطی، اجتماعی و حاکمیتی برای تولید تمامی محصولات نیکل در اندونزی افزایش پیدا کند.
ناگفته نماند بازار نیکل اندونزی هنوز عکس‌العمل خاصی در رابطه با امکان فراهم کردن شرایط سرمایه‌گذاری به منظور تولید نیکل کم‌کربن از طریق تولیدکنندگان نیکل در کشورهای غربی نشان نداده است.
این مسئله بدین معناست که انگیزه مالی کمی برای تولیدکنندگان در اندونزی برای سرمایه‌گذاری در جهت اجرای قوانین مرتبط با شاخص محیطی، اجتماعی و حاکمیتی که ممکن است مزیت قیمت رقابتی فعلی محصولات نیکل تولیدی در کشور نامبرده را از بین ببرد، وجود دارد.
در همین رابطه، موسسه «Fastmarkets» پریمیوم بریکت نیکل کم‌کربن، با شرط تحویل در بنادر جهان و تقبل هزینه ارسال توسط خریدار (CIF) را در روز دوم سپتامبر سال ۲۰۲۴، رقمی حدود ۲۰۰ تا ۶۶۰ دلار در هر تن ارزیابی کرد که در مقایسه با پریمیوم ۲۰۰ تا ۸۱۵ دلار در هر تن گزارش شده در یک هفته پیش از تاریخ مذکور کاهش را به ثبت رساند.
انتهای پیام//
