محدودیت ذخایر آهن در کشور
مدیرکل سازمان زمین‌شناسی استان اصفهان با بیان اینکه با رویه فعلی اکتشاف تا ۱۲ سال آینده دیگر ذخایر آهن در کشور نداریم، گفت: بهترین روش اکتشاف برای تشخیص ذخایر آهن، روش ژئوفیزیک هوایی است، اما اصفهان جزو معدود استان‌هایی بوده که اکتشافات ژئوفیزیک هوایی را به‌صورت بسیار محدود انجام داده است.
به گزارش «فلزات آنلاین»، رضا اسلامی درباره شناسایی پهنه‌های معدنی برای تامین مواد اولیه شرکت‌های فولادی همچون ذوب آهن و فولاد مبارکه، اظهار کرد: ایران به لحاظ ذخایر آهن شناسایی شده در جهان، رتبه ۱۱ را دارد و از نظر تولید فولاد با بیش از ۲۹ میلیون تن فولاد جز ۱۰کشور تولیدکننده فولاد جهان است.
وی با بیان اینکه شرکت فولاد مبارکه، بزرگ‌ترین کارخانه فولادسازی کشور سالانه به ۷.۵میلیون تن سنگ‌آهن نیاز دارد، گفت: زمانی این مقدار سنگ‌آهن را از معادن سنگ‌آهن چغارت، گل گوهر، چادرملو و سنگان تامین می‌کرد اما از وقتی که این معادن خود کارخانه فولادسازی احداث کردند، تولیدکننده عمده فولاد کشور چون مبارکه، ذوب آهن و فولاد خوزستان با چالش جدی تهیه مواد اولیه مواجه شدند.
مدیرکل سازمان زمین‌شناسی استان اصفهان با تاکید بر اینکه هر چند بنا نبود فولادسازان در امر معدن و معدن‌کاری وارد شوند، اما با توجه به چالش پیش‌آمده ناگزیر وارد عرصه این میدان شدند، افزود: بر این اساس طی سال ۹۹، فولاد مبارکه تفاهم‌نامه‌ای با سازمان زمین‌شناسی کشور امضا کرد که بر اساس آن سازمان زمین‌شناسی کشور مکلف شد در پهنه‌ای به وسعت ۱۱۶ هزار کیلومتر که شرایط مناسب برای ذخایر آهن را داشت از استان قم، اصفهان و یزد را برای این شرکت مورد اکتشاف قرار دهد تا مشخص شود در کدام منطقه پتانسیل خوب آهن وجود دارد.
اسلامی اضافــه کــرد: طی ۱۸۰ اکیــپ روز کار کارشناسی و بیش از ۸۰۰ ساعت مطالعات دفتری، بیش از ۱۰۰محدوده امیدبخش معرفی شد که با برداشت بیش از ۸۰۰ نمونه آزمایشگاهی و پردازش داده‌های صحرایی، ۴۰ محدوده اکتشافی که شواهد کانی‌زایی در آن مشاهده شدند، معرفی شد.
وی بیان کرد: در حال حاضر تقریبا هیچ محدوده آزادی برای ثبت وجود ندارد و تمام محدوده‌هایی که به فولاد مبارکه معرفی شد، مزایده‌ای و در اختیار دولت است. بنابراین اگر این شرکــت قصـــد برداشــت داشتــه باشــد، بایــد در مزایده‌هایی کـه از سوی صمـت استان‌هــا برگــزار می‌شود شرکت کند تا در صورت برنده شدن، محدوده مورد اکتشاف در اختیار آن‌ها قرار گیرد.
مدیرکل سازمان زمین‌شناسی استان اصفهان با تاکید بر اینکه بهترین روش اکتشاف برای تشخیص ذخایر آهن روش ژئوفیزیک هوایی است، گفت: اصفهان جزو معدود استان‌هایی است که اکتشافات ژئوفیزیک هوایی را به‌صورت بسیار محدود انجام داده است.
اسلامی تاکید کرد: حدود ۶ سال پیش توسط سازمان زمین‌شناسی، نزدیک چهار هزار کیلومتر اکتشاف خطی با تقبل و سرمایه‌گذاری شرکت فولاد مبارکه در منطقه انارک انجام شد.
وی گفت: اگرچه استان‌های قم، یزد، سیستان و بلوچستان، کردستان، خراسان در امر اکتشافات ژئوفیزیک هوایی پرچم‌داران این موضوع بوده‌اند، اما متاسفانه اصفهان در امر اکتشافات ژئوفیزیک هوایی کارنامه بسیار ضعیفی دارد. البته باید عمده ذخایر آهنی استان از نوع اسکارنی باشد و ما نباید انتظار ذخایر آهن پورفیری چون چادرملو و سنگان را در اصفهان داشته باشیم.
مدیرکل سازمان زمین‌شناسی استان اصفهان افزود: در حال حاضر سازمان زمین‌شناسی کشور محدوده‌ای به وسعت ۹ هزار و ۷۰۰ کیلومتر مربع را برای انجام ۴۰ هزار کیلومتر خطی پرواز ژئوفیزیک هوایی در منطقه کاشان برای فولاد مبارکه تعریف کرده است که به عقیده ما در این ۹ هزار و ۷۰۰کیلومتر مربع کانون مستعد آهن‌دار وجود دارد.
اسلامی با بیان اینکه اگرچه پهنه مورد نظر را معرفی کرده‌ایم و فولاد مبارکه نیز درخواست واگذاری پهنه‌ها را داده است، تصریح کرد: هزینه‌های اکتشافات ژئوفیزیک هوایی بسیار بالا است و هر کیلومتر خطی، هزینه‌ای معادل ۱۰۰ یا ۱۵۰یورو دارد که هزینه بررسی ۹ هزار و ۷۰۰ کیلومتر پهنه مستعد نزدیک ۱۵۰ میلیارد تومان است.
وی تاکید کرد: فولاد مبارکه قبول کرده که تمام این هزینه‌ها را تقبل کند که پهنه مورد نظر برای انجام عملیات اکتشافی به نام فولاد مبارکه اصفهان بلوکه شود و تا این زمان هنوز وزارتخانه با این موضوع موافقت نکرده است.
مدیرکل سازمان زمین‌شناسی استان اصفهان تاکید کرد: با رویه فعلی اکتشاف تا ۱۲ سال آینده دیگر ذخایر آهن در کشور نداریم و در آن زمان باید تمام نیاز سنگ‌آهن خود را وارد کنیم.
اسلامی با بیان اینکه امروز بسیاری از شرکت‌های فولادی همچون فولاد مبارکه و ذوب آهن به دنبال سرمایه‌گذاری در پهنه‌های معدنی در کرمان، خراسان و … هستند، گفت: در حال حاضر هیچ محدوده آزادی نداریم و محدوده‌ها آزاد یا مزایده‌ای و یا در اختیار بهره‌بردار است.
وی با اعتقاد بر اینکه نباید فولاد مبارکه و یا ذوب آهن به عنوان دو شرکت بزرگ فولادی وارد کارهای معدنی شوند، مطرح کرد: همان‌گونه که اشتباه است که معدن‌دار اقدام به تولید فولاد کند؛ همانند چادرملو که باید تامین‌کننده مواد اولیه باشد و یا سنگان که خود تولیدکننده مواد معدنی است و نباید هر دو به دنبال تولید فولاد باشند.
مدیرکل سازمان زمین‌شناسی استان اصفهان گفت: متاسفانه امروز کسی که معدن‌دار بوده اقدام به تولید کارخانه فولاد کرده و به همین دلیل کارخانه‌های قدیمی فولاد همچون فولاد مبارکه، ذوب آهن، فولاد خوزستان و … با مشکل مواد اولیه مواجه هستند.
اسلامی با اشــاره به عقــد قرارداد ذوب آهن اصفهان در سال ۹۹ برای اکتشافات آهن در منطقه سمنـان، عنــوان کــرد: وسعـــت پهنــه ۲۳ هزار و ۵۰۰کیلومترمربـــع بـــود و سازمــان زمیــن‌شناسی نمونه‌هـایی را کــه بــرای آهــن مناســب بود را به ذوب‌آهن معرفی کرد اما باز همان مشکل فولاد مبارکه وجود دارد و محدوده‌هــای معرفی‌شده به صورت کلی در دست دولت بوده است و این شرکت بزرگ فولادی هم بایــد منتظــر برگــزاری مزایده‌های وزارتخانه در این محدوده‌ها باشد.
وی تصریح کرد: امروز ذوب آهن به غیر از سازمان زمین‌شناسی با دیگر بخش‌ها برای تامین پهنه‌های معدنی تفاهم‌نامه امضا کرده است.
مدیرکل سازمان زمین‌شناسی استان اصفهان تاکید کرد: یکی از دغدغه‌های شرکت‌های فولادی، تامین مواد اولیه آن است و تمام این شرکت‌ها حاضر هستند در مناطق محروم همچون سیستان بلوچستان، کردستان و … سرمایه‌گذاری کنند تا محدوده‌های معدنی در آن شناسایی و بعد از کشف ذخایر، موجب تامین مواد اولیه آن‌ها شود.
بر اساس گزارشی از ایسنا، اسلامی در پایان یادآور شد: با رویه فعلی و ذخایر روبه اتمام آهن، اگر دولت در امر اکتشافات در عمق سرمایه‌گذاری نکند، در آینده‌های نه‌چندان دور با چالش جدی تامین مواد اولیه برای کارخانه‌های تولیدکننده فولاد مواجه خواهد شد.
