علی شادباد در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین»، بیان کرد: شرکت گسترش توسعه صنعت نور خاورمیانه فجر فعالیت خود را در زمینه بازیافت سیم و کابل مسی در سال ۱۳۹۲ آغاز کرده است. جداسازی سیم مسی از روکش PVC در این مجموعه، توسط یک دستگاه شریدر انجام می‌شود. ظرفیت تولید مس این شرکت، سالانه ۷۲۰ تن است که به دلیل کمبود مواد اولیه، قادر به تحقق کامل آن نیستیم.
جولان دلالان در بازار ضایعات سیم و کابل
مدیرعامل گسترش توسعه صنعت نور خاورمیانه فجر در خصوص چالش‌های موجود در تامین مواد اولیه، عنوان کرد: در حالی که فروش ضایعات سیم و کابل باید از طریق مزایده انجام شود، متاسفانه بعضی ادارات ضایعات خود را با قیمت کمتر به دلالان می‌فروشند و در ادامه این اشخاص اقدام به فروش آن با قیمت بیشتر در سطح بازار می‌کنند که همین مسئله منجر به ایجاد بازار سیاه ضایعات سیم و کابل شده است. از سوی دیگر، سازمان محیط زیست نظارت کافی بر نحوه بازیافت سیم و کابل را ندارد و گرانول آن توسط دلالان در طبیعت سوزانده می‌شود که در نهایت باعث ایجاد عوارض زیستمحیطی همچون آلودگی هوا خواهد شد.
شادباد در همین راستا تصریح کرد: شرایط بازار به نحوی است که امکان دسترسی تولیدکنندگان واقعی به ضایعات سیم و کابل وجود ندارد و جولان دلالان در بازار سیاه باعث شده است دست آن‌ها از مواد اولیه مورد نیاز کوتاه شود. همچنین از آنجایی که نظارت کافی بر نحوه استفاده از ضایعات سیم و کابل وجود ندارد، برخی از افرادی که در مزایده ضایعات سیم و کابل برنده می‌شوند، اقدام به فروش آن با قیمت بالاتر در بازار می‌کنند که این امر دسترسی تولیدکنندگان واقعی به مواد اولیه را دشوار کرده است. بر همین اساس اگر ما بتوانیم ضایعات مورد نیاز را تامین کنیم، بازیافت را انجام خواهیم داد. در غیر این صورت، ناچار به تعطیلی مجموعه هستیم.
نیازمند بازیافت صحیح ضایعات هستیم
وی در خصوص شرایط حاکم بر بازار ضایعات سیم و کابل مسی، اظهار کرد: آنچه که باید در بازیافت ضایعات سیم و کابل مورد توجه قرار بگیرد، توجه به محیط زیست و هوای پاک است اما متاسفانه توجه خاصی به این دو مقوله مهم نمی‌شود و سود حاصل از معامله ضایعات در بازار سیاه، از اهمیت بیشتری نسبت به آلایندگی آن برخوردار است. در حال حاضر، چندین هزار تن سیم اعم از ساختمانی، خودرویی و… در داخل کشور تولید می‌شود که باید پس از استفاده در یک مدت زمان مشخص، بازیافت شوند. در حالی که ما نیازمند بازیافت صحیح این محصولات هستیم، متاسفانه حجم زیادی از ضایعات در کوره‌های اطراف شهرهای بزرگ صنعتی دپو و سوزانده می‌شود. در ادامه، دود حاصل از سوختن گرانول، بر آلودگی هوای این مناطق می‌افزاید. باید توجه داشت این دود، بسیار خطرناک‌تر از سیانور و کاملا سرطان‌زا است و بسیاری از افراد اطلاع کافی نسبت به این فاجعه زیستمحیطی ندارند.
جای خالی نظارت در بازار ضایعات سیم و کابل
مدیرعامل گسترش توسعه صنعت نور خاورمیانه فجر ضمن تاکید بر اهمیت نظارت صحیح مسئولان بر فرایند بازیافت، مطرح کرد: در حالی که کشورهای پیشرفته اروپایی به دنبال بازیافت اصولی ضایعات و در نتیجه کاهش آلودگی هوا هستند، هنوز امکانات و تکنولوژی لازم برای بازیافت در داخل کشور فراهم نیست. برای مثال، کانادا یکی از کشورهای شناخته شده در این حوزه است که انواع قطعات الکترونیکی با استفاده از روش‌های نوین در این کشور بازیافت می‌شوند اما این مقوله در کشور ما مغفول مانده است. این در حالی است که انواع ضایعات سیم و کابل معمولا در انبارهایی حومه شهرهای بزرگ دپو می‌شوند که اگر آتش‌سوزی در داخل آن‌ها رخ دهد، فاجعه بزرگی رخ خواهد داد. بر همین اساس می‌توان جای خالی نظارت را در این بخش به خوبی احساس کرد و انتظار می‌رود مسئولان نظارت بیشتری بر بازار ضایعات فلزی داشته باشند.
شادباد در ادامه به فرایند بازیافت ضایعات سیم و کابل اشاره کرد و گفت: در حالت کلی، بازیافت مس فرایندی است که طی آن مواد مصرف شده مانند سیم و کابل به منظور جلوگیری از هدررفت مواد سودمند بالقوه، به محصولات و مواد تازه کاهش مصرف انرژی، کاهش آلودگی هوا و به نوعی محیط زیست تبدیل می‌شود. فرایند بازیافت به دو روش سنتی و مدرن است که متاسفانه ما شاهد اجرای روش سنتی که همان سوزاندن سیم و کابل است در بیشتر واحدهای کوچک تولیدی در داخل هستیم. این روش در حالی اجرا می‌شود که علی‌رغم آگاهی کامل نسبت به آلایندگی حاصل از آن، باز هم شاهد تداوم بازیافت به روش سنتی هستیم. در حالی که ما در داخل مجموعه با استفاده از روش مدرن که همان استفاده از تجهیزات و ماشین‌آلات است، اقدام به بازیافت سیم و کابل می‌کنیم. چراکه این روش علاوه بر حفظ مسائل زیستمحیطی، مقرون به صرفه و با اشتغال‌زایی نیز همراه است. در این روش روکش موجود از سیم جداسازی شده و سپس درون مخزن شریدر ریخته می‌شود. در ادامه، مس موجود، خرد و آماده استفاده مجدد در صنایع مختلف می‌شود. ضمن اینکه تجهیزات مورد استفاده در مجموعه نیز تولید داخل است و در صورت تامین مواد اولیه، می‌توانیم به بهترین شکل ممکن بازیافت سیم و کابل را انجام دهیم.
مسئولان آگاهی لازم را نسبت به اهمیت بازیافت ندارند
وی در پاسخ به سوال خبرنگار «فلزات آنلاین» مبنی بر اینکه آینده بازیافت در کشور را چطور ارزیابی می‌کنید، بیان کرد: با توجه به حجم بالای ضایعات سیم و کابل تولید شده در کشور، به راحتی می‌توان با راه‌اندازی یک واحد کوچک تولیدی با استفاده از تجهیزات مدرن و همزمان با اشتغال‌زایی و درآمدزایی، اقدام به بازیافت اصولی ضایعات کرد. البته این مهم نیازمند شناخت کافی نسبت به فرایند بازیافت است که متاسفانه بسیاری از مسئولان آگاهی لازم نسبت به آن را ندارند و بر همین اساس نمی‌توان انتظار توسعه و پیشرفت صنعت بازیافت در کشور را داشت. جای خالی مسئولان کارآمد که بتوانند اقدامات اساسی در راستای تحول صنعت بازیافت در داخل کشور را انجام دهند، به شدت احساس می‌شود و با روی کار آمدن دولت‌های جدید، ما همچنان شاهد ادامه حضور مدیران نالایق در بخش صنعت هستیم. یک میلیون خودروی فرسوده در حدود ۱۵ سال پیش، از حوزه حمل و نقل عمومی کشور خارج و وارد چرخه بازیافت شد که اقدام جهادی مناسبی در راستای مقابله با آلودگی هوا بود و امیدوار هستیم شاهد ادامه این تصمیم‌های سازنده در کشور باشیم.
مدیرعامل گسترش توسعه صنعت نور خاورمیانه فجر در پایان یادآور شد: با توجه به اهمیت بازیافت در صنایع مختلف به ویژه فلزات، دولت باید به دنبال استفاده از دانش و تکنولوژی روز با به کارگیری متخصصان داخلی باشد تا بتوانیم بهره‌وری سودمند از ضایعات موجود را داشته باشیم.
