معاون تکنولوژی و توسعه شرکت صنایع مس شهید باهنر، گفت: از آنجا که میزان تولید لوله مسی در کشور بیش از تقاضای بازار برای مصرف این محصول بوده، چشم‌انداز صحیح برای این صنعت، تلاش در راستای افزایش صادرات لوله مسی به کشورهای منطقه، نظیر ترکیه و عمان است.
محمدجواد مقصودی در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات‌آنلاین»، اظهار داشت: محصولات مسی و غیر مسی شرکت صنایع شهید باهنر شامل تسمه، ورق، باسبار، لوله و مقاطع مسی و آلیاژی می‌شود. در این بین، لولههای مسی ازجمله مهم‌ترین محصولاتی است که بنا به نیاز بازار در سه گروه DLP،TPC و DHP توسط این شرکت تولید و روانه بازارهای داخلی و خارجی می‌شود. مواد اولیه اصلی برای ساخت لوله، کاتد غیر لیچینگی از جنس مس با خلوص ۹۹٫۹۹ درصد است که آن را از شرکت‌های ملی صنایع مس ایران و مس خاتون آباد تهیه می‌کنیم. همچنین آمیژان کاپرفسفر از مواد اولیه بوده که آن را از یک تولیدکننده داخلی تامین می‌کنیم. این ماده اولیه وظیفه تامین فسفر لازم جهت تولید لوله از آلیاژ Cu-DHP را بر عهده دارد.
وی در رابطه با فرآیند و تکنولوژی تولید لوله مسی، افزود: فرآیند تولید در کارخانه لوله مسی از نوع Cast & Roll است که به عنوان یکی از فرآیندهای به‌روز و کارآمد برای این نوع محصول به شمار می‌آید. در این فرآیند تولید، شل‌های اولیه مسی به صورت مستقیم ریخته‌گری شده و سپس توسط فرآیند نورد سیاره‌ای به شکل قابل ملاحظــه‌ای دچــار کاهــش قطــر و ضخامـــت می‌شوند. در ادامه، عملیات کشش با پلاگ شناور، وظیفه رساندن لوله به ابعاد نهایی را بر عهده می‌گیرد. تبدیل لوله از حالت مستقیم به Level Wound، آنیـــل و بسته‌بنــدی مراحـــل بعـــدی تولیـــد در ایـــن مجموعــه را تشکیــل می‌دهند. تجهیزات بکار رفته در این کارخانه محصـــول کشور آلمان و شرکت‌های SMS و OTTO JUNKER است.
لوله مسی مصارف متنوعی دارد
معاون تکنولوژی و توسعه مس باهنر، در پاسخ به این سوال که عمده مصرف‌کنندگان این محصول چه صنایعی هستند، توضیح داد: لولههای مسی بر اساس تقاضای بازار، مصارف گوناگونی دارند. به عنوان مثال، لولههای مسی TPC دارای هدایت الکتریکی بسیار بالایی هستند و در مصارف الکتریکی به کار گرفته می‌شوند و در تولید انواع کابلشو از این لوله استفاده می‌کنند. لوله مسی DHP و DLP علاوه بر هدایت حرارتی بالا، قابلیت جوشکاری نیز دارند، از این رو در تولید مبدل‌های حرارتی کاربــرد دارنــد. قابل ذکر است که مبدل‌هــای حرارتــی بــرای انتقـــال حــرارت بیــن دو سیال استفاده می‌شوند و کاربرد متداول آن‌ها در آبگرمکن‌ها و سیستم‌های تهویه مطبوع است. به طــور کلی، لوله‌هــای مسی در صنایع تهویه مطبوع، صنایع برودتی، لوله‌کشی بهداشتی و کلیه صنایع دیگر که به لولههای بدون درز و جوش‌پذیـــر از جنــس مــس نیازمنــد هستنــد، استفاده می‌شود.
عرضه بیشتر از تقاضا شده است
مقصودی در خصوص مشکلات موجود در صنعت لوله مسی، تصریح کرد: در این صنعت مشکلات کوچک و بزرگ بسیاری وجود دارد که میتوان گفت دامن‌گیر تمام تولیدکننده‌های کوچک و بزرگ شده است. با ممنوع اعلام کردن صادرات و اعمال تحریم‌های ظالمانه، فروش خارجی لولههای مسی نیز مانند سایر کالاها، به حداقل رسید و در چنین شرایطی عرضــه بیــش از تقاضــا شــده و رقابـــت بیــن تولیدکنندگان افزایش یافته است. به طور کلی مشکل اساسی در این صنعت، اشباع شدن بازار داخلی از لوله مسی به حساب می‌آیــد. معضــل دوم، افزایش بی‌رویه قیمــت مس نسبــت به آلومینیوم است که در این صــورت تولیدکنندگان به دلیل کمبود سرمایــه در گــردش و تامیــن مواد اولیه مانند مس، مجبور به جایگزینی آلومینیوم به جای مس می‌شونــد. از طرفــی مشتریــان قدرت خرید سابق را ندارند و آن‌ها نیز آلومینیوم ارزان‌قیمت را به مس ترجیح می‌دهند.
فروش صادراتی محدود شده است
معاون تکنولوژی و توسعه مس باهنر عنوان کرد: شرکت صنایع مس شهید باهنر، به عنوان یک بنگاه اقتصادی و بزرگ‌ترین تامین‌کننده محصولات نیمه‌ساخته مسی و آلیاژهای مس شناخته شده است و توانسته بازار داخلی را به‌طور کامل با محصولات با کیفیت پوشش دهد. در حال حاضــر، محصــولات تولیــد شده در کارخانــه لولــه مســی، به کشــور ترکیــه صادر می‌شود؛ این در حالی است کــه مــا تــا سال گذشته و قبل از ایجاد محدودیت‌های صادراتی، به کشور تایوان نیز محصول صادر می‌کردیم.
تولید با رعایت تمام استاندارها
مقصودی عوامل موثر بر افزایش کیفیت لوله مسی را برشمــرد و یادآور شد: برای تولید یک محصول با کیفیت، مولفه‌های گوناگونی موثر است که بر اساس اولویت میتوان با به‌کارگیری صحیح آن‌ها محصولی با کیفیت را به بازار عرضه کرد. ازجمله مهم‌ترین این فاکتورها میتوان به نوع مواد اولیه مرغوب مصرفی، بازنگری در ساختــار کوره‌‌های ذوب و نگهـــداری به منظور جلوگیری از ورود اکسیژن به مذاب، تامین ابزار با کیفیــت و لازم بــرای ماشین‌های براده‌‌برداری سطحی و نورد سیاره‌ای، تامین ابزار لازم برای ماشین تولید لولههای شیاردار، ارتقـای دانش فنی از طریـــق ارتبـــاط با سـازندگـــان تجهیــزات و شرکـــت‌‌هـــای دارای دانــش فنی، به‌روزرســانی تجهیزات و سیستم‌های اتوماسیون صنعتی و نظارتی بر کیفیت محصول نهایی ( نظیر تست Eddy Current) اشاره کرد که میتوان گفت در شرکت باهنر تمام استانداردهای لازم جهت تولید رعایت می‌شود.
وی در خصوص چشم‌انداز صنعت لولههای مسی، بیــان کــرد: از آنجا که میزان تولید لوله مســی در کشــور بیش از تقاضــای بازار برای مصرف این محصول بوده، چشـم‌انداز صحیح برای ایــن صنعــت، تلاش در راستــای افزایش صادرات لوله مسی به کشورهای منطقه، نظیر ترکیه و عمان است. از طرح‌های توسعه‌ای این صنعت نیز میتوان به تولید لولههای داخل شیاردار اشاره کرد که علاوه بر بازار مناسب در داخل و خارج، ارزش افزوده بالایی دارد. اجرایی شدن تولید لولههای شیاردار نیازمند تهیه تجهیزات (ابزار شکل‌دهی مانند پلاگ مناسب) و دانش فنی روز دنیا است. شرکت ما نیز با تمام قوا سعی بر آن دارد با وجود تمام مشکلات و محدودیت‌ها، نزدیک به ظرفیت اسمــی یعنــی ۱۵ هـــزار تــن در ســـال فعالیــت تولیدی خود را ادامه دهد.
