در سال‌های اخیر، توسعه مناطق ویژه یکی از اقداماتی بوده که دولت به آن اهتمام ویژه‌ای داشته و توان حداکثری را برای بهبود وضعیت این مناطق به کار برده است. یکی از این مناطق که تاثیر چشمگیری در توسعه صنعت آلومینیوم داشته، منطقه ویژه لامرد بوده که فرآیند اقدامات صورت گرفته در این منطقه به نحوی بوده که امکان سرمایه‌گذاری و مشارکت را برای تمام صنعتگران فراهم ساخته است.
پیش‌بینی می‌شود با توجه به زیرساخت‌هایی که برای تولیدکنندگان در این منطقه فراهم شده، روند فعال‌سازی کارخانه‌ها در چند سال آتی شتاب بیشتری به خود بگیرد. به منظور آشنایی با روند فعالیت و اقدامات صورت گرفته در این منطقه با فریدون فدایی دولت، مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی لامرد گفت‌وگو کرده‌ایم که متن کامل آن به شرح زیر است:
طرح احداث منطقه ویژه اقتصادی لامرد در چه زمانی پایه‌ریزی شد و استقرار چه صنایعی در این منطقه برنامه‌ریزی شده است؟
بر اساس در تاریخ چهارم مهر ۱۳۸۹، ایجاد منطقه ویژه اقتصادی انرژی‌بر لامرد در مجلس شورای اسلامی به تصویــب رسیــد و در تاریخ ۲۲ شهریور ۱۳۹۰ توسط هیئت دولت تایید و ابلاغ شد.
منطقه ویژه اقتصادی لامرد زیرمجموعه سازمان توسعــه و نوســازی معــادن و صنایــع معدنی ایران (ایمیدرو) بوده و در جنوب استان فارس، در وسعتی بالغ بر ۸ هزار و ۵۰۰ هکتار و با اهدافی مانند انتقال دانش، افزایش توان صادراتی و تامین نیازهای داخلی از طریق توسعــه صنایــع مــادر، اشتغـــال‌زایی و رفـــع محرومیت مناطق پیرامونی، جذب سرمایه‌های داخلـــی و خارجـــی و اجـــرای سیاست‌هـــای توسعه‌ای منطقه‌ای در محل تلاقی سه استان دارای منابع سرشار نفت و گاز (فارس، بوشهر و هرمزگان) واقع شده است.
در چشم‌انداز نهایی طرح، مجتمع صنایع آلومینیوم جنوب (سالکو) با ظرفیت تولید یک‌میلیون تن شمش آلومینیـــومی، احداث نیروگاه‌های خورشیدی ۱۰ مگاواتی و سیکل ترکیبـی ۹۳۰ مگاواتی، کارخانه‌های تولید سنگ مصنوعی و آسفالت سایر صنایع مستقر در این منطقــه هستند. با توجــه به اینکه بزرگ‌ترین کارخانه تولید شمش آلومینیومی کشور در این منطقه قرار دارد، منطقه ویژه لامرد، قطب آلومینیومی کشور محسوب می‌شود.
در طرح جامع منطقه ویژه اقتصادی لامرد تولیـــد شمـــش منیزیـــم، فـــولاد، آلومینیـــوم، نیروگاه‌های برق و صنایع پتروشیمی، نفــت و گاز، سیمـان و استقرار صنایع مادر پیش‌بینی شـــده اســـت. متقاضیـــان زیــــادی نیــــز برای سرمایــــه‌گـــذاری در طـرح‌هـــای مختلـــف در زمینــه برق و انرژی و همچنین حوزه صنایع پاییـــن‌دستی آلومینیــوم ماننـــد تولیــد رینــگ خودرو وجود دارند.
همچنین، برای حضور سرمایه‌گذاران کشور قطر و مشارکت آن‌ها در پروژه‌های مناطق ویژه اقتصادی لامرد و پارسیان، توافقاتی با اتاق بازرگانی ایران و قطر انجام گرفته است. تلفیق مزیت‌های گوناگون در این خطه از کشور و این موقعیـــت خاص سبــب شده است تا امکان طراحی و اجرای صنایع مختلف و کلیدی در منطقه ویژه اقتصادی لامرد فراهم شود که نقش تعیین‌کننده‌ای در صنعتی شدن جنوب استان فارس و خلق ارزش افزوده در راستای تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی دارد.
استفاده از تمام ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های موجود در جهت تحقق «جهش تولید»، الزامی بوده و بر پایه سیاست‌های ملی آمایش سرزمین و پدافند غیرعامل و دیگر قابلیت‌ها، استقرار صنایع مادر در طراحی و جانمایی این منطقه لحاظ شده است.
چه مزایایی را برای واحدهای صنعتی مستقر در این منطقه در نظر گرفته‌اید؟ آیا این مزایا تنها محدود به مزایای گمرکی می‌شود؟
با توجه به برنامه‌ها و تدابیر لازم برای تسهیل شرایط سرمایه‌گذاری در منطقه ویژه لامرد، تسهیل در ارائه خدمات، سرعت در عقد قرارداد و واگذاری زمین، پیگیری برای استقرار صنایع در کنار تمهید همه امکانات زیربنایی برای انجام فعالیت‌ها در زمره خدماتی است که سرمایه‌گذاران و متقاضیان ایجاد صنایع در منطقه ویژه اقتصادی لامرد از آن برخوردار هستند.
از سوی دیگر، مجاورت با فرودگاه بین‌المللی لامرد و نزدیکی با فرودگاه خلیج فارس عسلویه، نزدیکی به کانون‌های مهم انرژی نظیر پارس جنوبی و پارس شمالی، میدان‌های گازی منطقه عملیاتی پارسیان، استقرار گمرک جهت امر صادرات و واردات، تامین زیرساخت‌های آب، برق و گاز، مخابرات و جاده‌های دسترسی، عبور خط انتقال گاز سراسری از مجاورت این منطقه، همجواری با شهرک مسکونی در حال تاسیس ۵۴هزار نفری تابناک لامرد، دسترسی به بنادر تخصصی پارسیان و عسلویه، واقع شدن در مسیر کریدورهای مهم ترانزیتی زمینی و هوایی کشور، برنامه‌ریــزی بــرای عبــور خــط ریلی راه‌آهــن از مجـــاورت منطقــه ویـــژه، دستــرسی به معــادن پرکاربــرد معدنی نظیر دولومیت، سنگ گچ، بوکسیت (عناصر نادر خاکی و دیگر موارد مهم در امور معــادن) و سایر تاسیسات و تجهیزات ازجمله مزایای این منطقه صنعتی است.
همچنین، معافیت از پرداخت مالیات و عـوارض گمرکـی، فراهــم بودن زیرساخت‌ها و بسته‌های پیشنهادی سرمایه‌گذاری، معافیت کامــل کالاهــا و تجهیـزات وارداتی از پرداخت حقوق و عوارض گمرکی، معافیت مالیات بر ارزش افزوده برای معاملات و فعالیت‌های پیمانکاری در منطقه، استقرار باسکول ۱۲۰ تنی بـــه صـــورت تمـــام وقـــت و احـــداث سولـــه سه‌هزارمترمربعی گمرک و محدوده محصور شــده ۵۰هکتــاری گمــرک ازجملــه مشوق‌های سرمایه‌گذاری در این کانون صنعتی است.
در مورد وضعیت زیرساخت‌ها در منطقه ویژه اقتصادی لامرد توضیح دهید.
زیرساخت‌ها و امکانات زیربنایی نظیر آب، برق، گاز، مخابرات و جاده‌های ارتباطی در این منطقه، در کمترین زمان ممکن پس از طی مراحل سرمایه‌گذاری، امکانات و زیرساخت‌های دوران ساخت، فراهم می‌شود.
گاز ورودی به منطقه ویژه اقتصادی لامرد از دو میلیـــون متـــر مکعـــب در ساعــــت بــــه ۲۹میلیون‌متـــر مکعـــب در ساعـت افزایش پیدا کرده اســـت و پــروژه تامیــــن گـــــاز منطقــــه ویـژه اقتصــادی لامــرد با اعتبـــاری افـــزون بر ۳۸۵میلیاردریال با طراحی ایستگاه تقلیل فشار گاز به ظرفیت ۸۰۰ هزار متر مکعب بر ساعت، ساخت و نصب ایستگاه تقلیل فشار به ظرفیت ۲۰۰ هزار متر مکعب و سایر تجهیزات اجرا شد.
در حوزه آب‌رسانی نیز برای تامین آب پایدار صنایع، طرح انتقال آب از خلیج فارس به سایت انرژی‌بر لامرد درحال اجرا است. علی‌رغم اینکه آب دوران ساخت صنایع فراهم شده است، نصب دو دستگاه آب شیرین کن با مشخصات ورودی آب شهری و چاه ۳۰ لیتر بر ثانیه و خروجی ۲۲ونیم و ۲۱ لیتر بر ثانیه در سایت لامرد فاز اجرایی خود را طی میکند.
اجرای بیش از ۷۳ کیلومتر عملیات زیرسازی و آسفالت با اعتباری معادل ۳۰۰ میلیارد ریال در سایت صنایع انرژی‌بر لامرد منجر به سهولت دسترسی به صنایـــع بزرگ مستقــر در ایـــن منطقه شده است.
در حوزه ارتباطات، سایت بی.تی.اس (BTS) منطقه ویژه به منظور پوشش کامل مخابراتی و اینترنتـــی در ایــن سایــت راه‌انــدازی شـد و با پیگیری‌های انجـام شده، مرکز تلفــن جدیــد منطقه با ظرفیت ۲۵۶ خط در حال نصب و راه‌اندازی است.
منطقه ویژه اقتصادی لامرد، چه اهداف مشخصی را برای صادرات دنبال میکند؟
با توجه به استقرار گمرک منطقه ویژه اقتصادی در سایت، امکان صادرات و واردات تولیدات و محصولات صنعتی در این قطب صنعتی امکان‌پذیر هست و مشوق‌های گمرکی خاصی نیز برای سرمایه‌گذاران مدنظر گرفته شده است.
با توجه به وجود گمرک و راه‌های شریـــانی زمینــــی، هوایـــی و دریـایـــی، منطقـــه ویـــژه اقتصادی لامرد سهم بسزایی در امر صادرات خواهد داشت.
فرودگاه بین‌المللی لامرد در جوار منطقه ویژه اقتصادی لامرد، بندر پارسیان و نزدیکی این اسکله و راه‌های شریانی به استان‌های هرمزگان بوشهر و شهرهای فارس از مزیت‌های مهم این منطقه برای صادرات است.
