گستره مرزهای آبی طولانی در جنوب کشور و دسترسی آسان به آبهای آزاد را باید نقطه قوتی برای سرمایهگذاری در این مناطق دانست. این پتانسیل در کنار ذخایر نفت، گاز و منابع معدنی میتواند زمینهساز توسعه کشور باشد. توجه به این نکته ضروری بهنظر میرسد که صنعت حملونقل از لزوم اولیه رشـد و توسـعه مبادلات تجاری اسـت و در این میان، ارتباط دریایی از اهمیت ویژهای برخوردار اسـت.
همین موضوع نیز حکایت از توجه به بنادر کشـور و فراهم آوردن زمینه توسـعه در این مناطق دارد. بنابرایـن پایـگاه خبـری تحلیلـی «فلـزاتآنلاین» بـا هـدف بررسـی جایگاه بنـادر در توسـعه اقتصادی کشور با اللهمراد عفیفبپور، مدیرکل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان و مدیر منطقه ویژه اقتصادی بندر شهید رجایی به گفتوگو نشسته است. متن کامل این گفتوگو را در ادامه میخوانید.
پتانسـیلهای کشـور را در حـوزه بنـادر و حملونقـل دریایـی چطور ارزیابی میکنیـد؟ بـه عقیـده شـما، بهبـود ایـن زیرسـاختها بهویـژه در حـوزه حملونقـل چـه اثـری بـر توسـعه اقتصـادی کشـور خواهد داشت؟
وجـود بنادری همچون بندر شـهید رجایی در اسـتان هرمـزگان، از نقـاط قـوت حملونقل کشـور در ابعـاد ملـی و بینالمللـی محسـوب میشـود و ایـن ظرفیتهـا در تعامـل بـا سـایر وجـوه میتوانـد رشـد و توسـعه پایـدار کشـور در عرصههـای صنعتـی، فنـی و خدماتـی را محقق کند.
بهبـود و توسـعه روشهـای حملونقـل، پایههـای تولیـد و مصـرف را در کشـور گسـترش میدهـد و عامـه مردم از انتخابهای بیشـتری در کالاهای مصرفی یا بازاری با قیمت مناسب و کیفیت قابل قبول، برخودار خواهند بود.
ارزیابـی شـما از عملکـرد دولـت در توسـعه بنـادر و زیرسـاختهای دریایـی چیسـت؟ چـه اقداماتـی بـرای بهبـود شـرایط بایـد در دسـتور کار قـرار گیـرد؟ چـه راهکارهایـی را بـرای بهبـود تجـارت دریایی ایران و رقابت با دیگر کشـورهای فعال در این حوزه پیشنهاد میکنید؟
ایران از نظر موقعیت جغرافیایی، در منطقه بسـیار اسـتراتژیکی واقـع شـده اسـت و بـه کشورهای زیادی میتواند خدمات لجستیکی و ترانزیتی ارایه کند. بنادر مهمی نیز در کرانه خلیـجفـارس و دریـای عمـان وجـود دارد کـه هر کـدام میتوانـد بـه صـورت تخصصـی، بازارهای خاصـی را پوشـش دهـد.
تقاضـا بـرای خدمترسـانی بـه ایـن بازارهـا طـی سـالهای آینـده افزایـش قابـل توجهـی را تجربـه خواهـد کـرد. بهعنـوان مثـال افغانسـتان در حـال فائـق آمـدن بـر مسـایل داخلـی خـود اسـت و گامهـای اولیـه صـادرات محصـوالت خـود را برمـیدارد. از طرفـی، عـراق نیـز نیازمنـد سـرمایهگذاری بسـیار زیـادی جهـت توسـعه و بازسـازی اسـت. همچنیـن کشـورهای «CIS» نیـز در حال برداشـت میوههـای سـرمایهگذاری خارجی خود هسـتند کـه بـاز هـم نیازمنـد زیرسـاختهای بنـدری و بهترین گزینه جـادهای اسـت. بنـادر ایران قطعا بـرای ایـن کشـورها محسـوب میشـوند.
بـرای استفاده از این پتانسیل علاوه بر سرمایهگذاری فیزیکـی در توسـعه بنـادر، نیازمنـد سـرمایهگذاری انسـانی و توسـعه روابـط بینالملل و تعاملات خارجی نیز هستیم.
بهرهگیـری از بنـادر راهبـردی و حملونقـل دریایـی در صنایـع معدنـی و فلـزی، چـه مزیتهایـی را به همـراه دارد؟
بندر شهید رجایی از چه زیرساختهایی بـرای صـادرات و واردات برخـوردار اسـت؟ ایـن بنـدر چـه سـهمی در تجـارت محصـولات معدنـی و صنایـع معدنـی کشور در اختیار دارد؟
بیـش از ۸۲ درصـد صـادرات مـواد معدنی کشـور از طریـق بنـدر شـهید رجایـی انجـام میشـود. بیـش از ۶۵ درصـد از ارزش کالاهـای غیرنفتـی کـه در ایـران جابجـا میشـود شـامل کالاهـای کانتینـری، فلـه، فلـه مایـع، جنـرال کارگـو و کالاهـای پـروژهای در ایـن بنـدر تخلیـه و بارگیـری میشـود.
بخـش اعظـم ایـن کالاهـا از طریـق کانتینـر حمـل میشـود و بنـدر شـهید رجایـی حـدود ۹۰ درصـد از عملیـات کانیتنـری بنـادر کشـور را عهـدهدار اسـت. تجـارت کانتینـری شـاخص مهمـی بـرای نشـان دادن رشـد اقتصـادی کشـور اسـت و هـرگونـه اختل در ایـن فرآینـد مشـکلات در سـاختار اقتصـاد ملـی ایجـاد میکنـد. بنابرایـن بـا اسـتفاده از تجهیـزات و امکانـات تخصیـص داده شـده و در ۴۰۰۰ متـر اسـکله کانتینـری ایـن بنـدر سالانه میلیونهـا تـن انـواع کالای صادراتـی روانه بازارهای جهانی و منطقهای میشـود.
زیرسـاختهای ایـن بنـدر بـا چـه کمبودهایی مواجه است؟ رفع کمبودهای احتمالـی در ایـن خصـوص چگونـه امکانپذیر خواهد بود؟
۱- عـدم وجـود کارخانههـای تولیـدی و تبدیلـی بـا هـدف ایجـاد ارزش افـزوده کـه ایـن مهـم بـا الحـاق اراضـی ۲۷۰۰ هکتـاری و ایجـاد یـک شـهر لجسـتیک در دسـت پیگیری اسـت.
۲- ضـرورت توسـعه زیرسـاختهای سـایر شـقوق حملونقـل کـه در تعامـل بـا بخـش حملونقل دریایی هستند.
۳- ترغیـب شـرکتهای تولیـدی بـرای تولیـد، توزیـع و ایجـاد ارزش افـزوده در بنـدر شهید رجایی و سایر بنادر.
چـه اقداماتـی را بـرای توسـعه بنـدر شهید رجایی در دستور کار دارید؟
شـروع عملیات احداث فاز۳ طرح توسـعه کانتینـری بنـدر بهمنظـور افزایـش ظرفیـت عملیات کانتینری به بیش از ۸ میلیون TEU و امـکان پهلوگیـری کشـتیهای اقیانـوس پیمـای حامل ۱۸هزار «TEU» کانتینر الحـاق اراضـی ۲۷۰۰ هکتـاری بـه منطقـه ویـژه اقتصـادی بنـدر شـهید رجایـی بـا هـدف جذب سرمایه بخش خصوصی و توسعه و رونق اقتصادی در بندر
پیگیـری بـرای ایجـاد و احـداث پایانـه مکانیزه مواد معدنی، برنامهریزی با هدف جذب سـرمایهگذار و اپراتور برای توسعه فعالیتهای ریلی در بندر، تامیـن تجهیـزات اسـتراتژیک بـرای بهرهبـرداری از فازهـای اجـرا شـده در پایانههـای کالا و کانتینر.