رئیس هیئت عامل ایمیدرو گفت: طی سال‌های گذشته، راهبری واحدهایی همچون سرب نخلک، نفلین کلیبر و فروکروم جغتای به بخش خصوصی واگذار شده است که ضمن مقایسه عملکرد این مجموعه‌ها در بخش‌های تولید، درآمدزایی و اشتغال‌زایی نسبت به سال‌های گذشته، می‌توان نتایج مثبت این مهم را ارزیابی کرد.
به گزارش خبرنگار پاگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین»، امروز یکشنبه ۲۲ خرداد ماه ۱۴۰۱، نشست هم‌اندیشی وجیه‌الله جعفری، رئیس هیئت عامل ایمیدرو با حضور بعضی از مدیران این سازمان و جمعی از اهالی رسانه در محل سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران برگزار شد. در ابتدای این نشست، سمیه خلوصی، مدیر برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ایمیدرو در خصوص اهمیت بخش معدن و صنایع معدنی، عنوان کرد: ۹۰ درصد معادن کشور در شعاع ۲۰کیلومتری روستاها واقع شده است و توسعه معادن نقش بسزایی در پیشرفت مناطق دورافتاده و همچنین محرومیت‌زدایی آن‌ها ایفا خواهد کرد. بیش از ۱۲ میلیارد دلار صادرات در بخش معدن و صنایع معدنی در سال ۱۴۰۰ صورت پذیرفته است و این بخش نیاز بسیاری از صنایع مانند خودروسازی، لـــوازم خانگی، ساختمــان‌ســازی و تمــام صنـایع پایین‌دستی معدن کشور را تامین می‌کند که همزمان با ایجاد ارزش افزوده مناسب، وابستگی کشور به نفت را کاهش می‌دهد. ارزش فروش بخش معدن و صنایع معدنی در حدود ۲۶ میلیارد دلار برآورد شده است و اگر اهداف تعریف شده این بخش در آینده نزدیک محقق شود، این رقم تا ۴۰ میلیارد دلار رشد پیدا خواهد کرد. بخش معدن و صنایع معدنی، جزو صنایع پیشرو در زمینه اشتغال‌زایی مستقیم و غیرمستقیم بوده و همواره نقش موثری در به کارگیری از نیروهای انسانی داشته است.
اهداف استراتژیک ایمیدرو در یک نگاه
وی در خصوص اهداف استراتژیک ایمیدرو، بیان کرد: ارتقای رقابت‌پذیری و بهره‌وری در بخش معدن و صنایع معدنی، مهم‌ترین هدف سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران است. به همین منظور این سازمان افزایش متوازن ظرفیت تولید محصولات زنجیره فولاد، سرب، روی و مس و توسعه واحدهای تکمیل‌کننده زنجیره ارزش، افزایش خوداتکایی در فناوری و ساخت تجهیزات معدن و صنایع معدنی، افزایش ذخایر معدنی با تمرکز بر کانی‌های اولویت‌دار، مدیریت موثر زنجیره تامین آلومینیوم و طلا، مشارکـت در تامیــن زیرساخت‌هــای مــورد نیاز معدن و صنایع معدنی، ارتقای توان پیمانکاران و سازندگان معدن و صنایع معدنی را در دستور کار خود قرار داده است.
مدیر برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ایمیدرو در ادامه به طرح‌های تکمیل‌شده ایمیدرو در سال ۱۴۰۰ با سرمایه‌گذاری بیش از ۷۵۰ میلیون دلار اشاره کرد و گفت: طرح جامع انتقال و ذخیره‌سازی و صادرات اسیدسولفوریک و احداث کارخانه تولید آهک پخته و آهک هیدراته اهر شرکت ملی صنایع مس ایران، احداث واحد خردایش ۲، احداث واحد فرآوری غبار کارخانه تغلیظ به همراه تیکنر مرکزی، طرح اجرای ۱۵ کیلومتر خط انتقال آب، طرح احداث واحد میکسرهای جدید کارخانه گندله‌سازی شماره یک، طرح احداث واحد کوبینگ، طرح احداث پایل دوم سنگ‌آهن شکسته کارخانه تغلیظ و نصب ریکلایمر و احداث کارخانه بازیابی هماتیت جدید شرکت توسعه معدنی و صنعتی گل‌گهر، طرح اصلاح فرایند خردایش، جایگزینی کوره و افزایش راندمان تولید در آنتیموان سفیدآبه، پروژه ساخت کارگاه تصفیه شمش موته، بهره‌برداری از معدن طلای دره‌اشکی با ظرفیت استخراج سالانه ۳۰ هزار تن ماده معدنی طلای موته و کنسانتره فولاد شرق کاوه از جمله این طرح‌ها در سال گذشته بوده است.
برنامه‌ریزی مدون ایمیدرو در حوزه اکتشاف
خلوصی ضمن اشاره به آمار تولید در زنجیره ارزش فلزات اساسی کشور، در ارتباط با برنامه‌های ایمیدرو در حوزه اکتشاف، مطرح کرد: از ابتدای تاسیس سازمان توسعه و نوسازی معادن ایران در سال ۱۳۸۱، ظرفیت تولید فلزات اساسی کشور با رشد قابل ملاحظه‌ای همراه بوده است. تولید فولاد به میزان ۵٫۴ برابر، کاتد مس ۲٫۴ برابر و شمش آلومینیوم به میزان ۳٫۵ در این مدت افزایش یافته است. اکتشاف، اساس و پایه فعالیت معدن و صنایع معدنی محسوب می‌شود که ایمیدرو طی این مدت، نگاه ویژه‌ای به این مقوله داشته است. توسعه و ارتقای بانک اطلاعاتی مکان‌محور GIS بر اساس استانداردهای جهانی، اکتشاف ذخایر پنهان و عمیق با به کارگیری از روش‌های نوین، اکتشاف و فرآوری عناصر کمیاب و نادرخاکی با تکنولوژی‌های ویژه، آموزش نیروی انسانی متخصص، کمک به تجهیز و به روزرسانی ناوگان حفاری کشور با کمک صندوق بیمه سرمایه‌گذاری فعالیت‌های معدنی، حمایت از پیمانکاران حفاری و تهیه فهرست بهای پیمانکاران، اجرای عملیات اکتشافی در کلیه معادن موجود جهت افزایش تناژ ذخایر معادن موجود برنامه اکتشافی در دست طراحی، جلب مشارکت بخش خصوصی در فعالیت‌های اکتشافی و برنامه‌ریزی جهت حمایت و ارتقای سطح علمی و فنی مشاوران حوزه اکتشاف از جمله اقدامات ایمیدرو در این حوزه بوده است.
وی در ادامه به تشریح حمایت ایمیدرو از سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در بخش معدن و صنایع معدنی پرداخت و تصریح کرد: طبق اصل ۴۴ قانون اساسی، سازمان توسعه و نوسازی معادن ایران همواره حمایت از بخش خصوصی را در دستور کار خود قرار داده است. افزایش سرمایه صندوق بیمه سرمایه‌گذاری فعالیت‌های معدنی از ۱۴۰ میلیارد تومان به ۵۰۰ میلیارد تومان طی سالیــان اخیـــر، جــذب ۱۵ سرمایــه‌گذار بخــش خصوصی برای اجرای طرح‌های توسعه، جذب بیش از ۱۰ هزار میلیارد تومان منابع جهت تکمیل طرح‌های توسعه از سال ۱۳۹۵ تا پایان سال گذشته، برگزاری ۶۰۰ دوره آموزشی و عقد قرارداد ۲۰ میلیارد تومانی پروژه پژوهشی تقاضـامحــور، احیــای ۲۵۳ معدن و احداث ۱۴ کارخانه فرآوری در سال ۱۳۹۹ و شناسایی و اولویت‌بندی هفت هزار و ۱۰۰معدن در سال جاری به همراه احیا و فعال‌سازی ۴۵۳ معدن در سال ۱۴۰۰، احداث جاده دسترسی و خط انتقال برق برای بیش از ۵۶۰معدن بخش خصوصی در سال ۱۳۹۹ و ۴۸ معدن در سال پیش و توسعه مناطق ویژه انرژی‌بر پارسیان، لامرد، کاشان و توسعه منطقه ویژه فلزی خلیج فارس از اقدامات ایمیدرو در این زمینه بوده است. ضمن اینکه ایمیدرو هدف‌گذاری ۳۰بسته سرمایه‌گذاری در زمینه احیا و فعال‌سازی معادن کوچک‌مقیاس در سال جاری و همچنین احداث خط انتقال برق و جاده‌ای برای ۱۲۰ معدن را در سال ۱۴۰۱ در دستور کار خود قرار داده است.
ترویج و ارتقای شرکت‌های دانش‌بنیان در ایمیدرو
مدیر برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ایمیدرو سپس با اشاره به اولویت‌های عملیاتی ایمیدرو در تدوین و پیاده‌سازی سیاست‌های توسعه فناوری در سال ۱۴۰۱، اظهار کرد: با توجه به نام‌گذاری سال ۱۴۰۱ یعنی «تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین»، ایمیدرو نگاه ویژه‌ای به ارتقای توسعه فناوری اقتصاد دانش‌بنیان در بخش معدن و صنایع معدنی در سال جــاری داشتــه اســت. ترویــج، توسعــه و ارتقای شرکت‌های دانش‌بنیان مرتبط، انتشار و به کارگیری فناوری‌های نوین در زنجیره ارزش، ارتقای اکوسیستم و نوآوری شرکت‌های بزرگ معدن و صنایع معدنی و افزایش نفوذ شرکت‌های دانش‌بنیان و تنظیم‌گری و مقررات‌زدایی در ارتقای اقتصاد دانش‌بنیان را می‌توان از جمله اولویت‌های این سازمان در این زمینه برشمرد.
خلوصی در پایان به اقدامات دیگر ایمیدرو اشاره کرد و گفت: مبادله تفاهم‌نامه متعدد با سایر سازمان‌ها و بخش خصوصی با هدف توسعه همکاری‌های مرتبط، افتتاح اولین مرکز نوآوری معادن و صنایع معدنی (ایمینو) با هدف حمایت از استارتاپ‌های معدنی، تعریف و عملیاتی شدن اولین گواهی سپرده طلا با پشتوانه طلاهای تولیدی از معادن، برگزاری همایش جایزه ملی بهره‌وری بخش معدن و صنایع معدنی با هدف ارتقای بهره‌وری این بخش، برتری ایمیدرو در جشنواره شهید رجایی برای دومین بار، هدایت نقدینگی بخش معدن در راستای تولید با امضای تفاهم‌نامه همکاری با بانک‌های تجارت و صنعت و معدن و ارائه پنج هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان تسهیلات به فعالان معدن و صنایع معدنی و استقرار سیستم مدیریت کیفیت IS09001 و اخذ گواهینامه از شرکت SGC، توسعه سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی و به کارگیری از فناوری نسل چهارم از سایر اقدامات ایمیدرو طی سالیان اخیر بوده است.
در ادامه این نشست وجیه‌الله جعفری، رئیس هیئت عامل ایمیدرو ضمن تاکید بر اهمیت همکاری سازنده رسانه‌های تخصصی با بخش معدن و صنایع معدنی، بیان کرد: هم‌اندیشی با اهالی رسانه همواره منجر به کاهش ابهامات و رشد توسعه بخش معدن و صنایع معدنی خواهد شد و ایمیدرو به دنبال آن است تا روابط سازنده‌ای با اهالی رسانه داشته باشد. اکتشاف، یکی از اولویت‌های اصلی سازمان توسعه و نوسازی معادن ایران است که ایمیدرو برنامه‌ریزی مدونی جهت ساماندهی این مهم طی سالیان اخیر داشته و همکاری‌های لازم را با سایر بخش‌های مرتبط همچون سازمان زمین‌شناسی و معاونت معادن و فرآوری مواد معدنی وزارت صمت به عمل آورده است. اگرچه مشکلاتی نیز در بخش معدن و صنایع معدنی وجود دارد اما در تلاش هستیم با برگزاری جلسه‌های مشترک و منظم، سرمایه‌گذاری لازم را به سمت توسعه و پیشرفت این بخش هدایت کنیم تا در گذر زمان، شاهد کاهش معضلات موجود باشیم.
نقش بخش خصوصی در توسعه معدن و صنایع معدنی
وی در ادامه به اهمیت فعالیت بخش خصوصی در بخش معدن و صنایع معدنی اشاره کرد و گفت: یکی از اهداف مهم ایمیدرو، همکاری با فعالان بخش خصوصی و هلدینگ‌های بزرگ معدنی جهت توسعه و پیشرفت بخش معدن و صنایع معدنی است و امیدواریم طی دو سال آینده، شاهد اکتشافات بیشتری با افزایش سرمایه‌گذاری در این بخش باشیم. معدن مس و طلای جانجا، نمونه بارز این مهم است و در حال حاضر شاهد فعالیت گسترده بخش خصوصی در این معدن هستیم که با اشتغال‌زایی و درآمدزایی در منطقه همراه بوده است. در واقع بر اساس اصل ۴۴ قانون اساسی، بخش خصوصی می‌تواند با همکاری سازمان‌های دولتی در بخش‌های مختلف سرمایه‌گذاری کند که البته باید توجه داشت این مهم با یک سری الزامات کلی به ویژه در مناطق با ریسک بالا همراه است. به همین منظور ایمیدرو تمام تلاش خود را جهت بسترسازی لازم برای تحقق این مهم انجام داده و تاکنون سرمایه‌گذاری هفت میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلاری توسط این سازمان صورت پذیرفته است. حضور موثر بخش خصوصی در بعضی معادن مانند سرب نخلک، فروکروم جغتای و نفلین سینیت کلیبر که توجه چندانی به آن‌ها نمی‌شد، به رشد و اشتغال‌زایی بیشتر در این مناطق انجامید و در حال حاضر شاهد رشد سه برابری اشتغال، ۶ برابری تولید، پنج برابری میزان ذخیره و تغییر روش استخراج در معدن سرب نخلک هستیم.
رئیس هیئت عامل ایمیدر ضمن اشاره به اهمیت پژوهش و فناوری در بخش معدن و صنایع معدنی، تصریح کرد: در زمینه پژوهش و فناوری، به دنبال تقویت ایمینو هستیم تا با پرورش نخبگان معدنی، بتوانیم اقدامات سازنده‌ای را در این بخش انجام دهیم. چراکه این مهم در نهایت به توسعه پژوهش در بخش فلزات کمیاب و کمتر پرداخته شده مانند آهک، خواهد انجامید. ایمیدرو به دنبال این است که بستر لازم جهت گسترش پژوهش و فناوری در بخش معدن و صنایع معدنی را فراهم کند و امیدواریم شاهد نتایج مثبت در آینده نزدیک باشیم. اگرچه در این زمینه نیازمند همکاری با سازمان‌های دیگر هستیم و بخش خصوصی نیز می‌تواند نقش بسزایی در این بخش ایفا کند.
نیازمند بهینه‌سازی و صرفه‌جویی در مصرف انرژی هستیم
جعفری در پایان ضمن اشاره به اهمیت هدایت سرمایه‌گذاری در بخش معدن و صنایع معدنی، یادآور شد: بهینه‌سازی و صرفه‌جویی انرژی از جمله مسائل مهمی است که ایمیدرو آن را در دستور کار خود قرار داده و از آمادگی لازم جهت همکاری با سایر سازمان‌ها برای مدیریت این مهم برخوردار است. در همین راستا جلسه‌هایی بسیاری با سایر بخش‌های ذی‌ربط انجام شده است و ضرورت دارد بهینه‌سازی انرژی در دستور کار صنایع مختلف قرار بگیرد. همچنین در تلاش هستیم زیرساخت‌های لازم جهت توسعه بخش معدن و صنایع فراوانی در تامین آب، برق، گاز و راهسازی را فراهم کنیم. در زمینه تامین آب، دو مجموعه واسکو و ایمواسکو را تعریف و در بخش تامین برق، نشست‌هایی را با مسئولان وزارت نیرو برگزار کرده‌ایم و نتایج مطلوبی در این زمینه حاصل شده است. همچنین در زمینه انرژی برق، به دنبال مدیریت و تامین نیاز تولیدکنندگان داخلی هستیم و در صورتی که نیاز داخل تامین شود، می‌توانیم با همکاری وزارتخانه‌های مرتبط در خصوص صادرات نیز اقدام کنیم.
