علاوه بر بازار فولاد زنگنزن به عنوان مهمترین صنعت مصرفکننده نیکل، رشد بازار خودروهای الکتریکی در پیشبینی تقاضای جهانی نیکل موثر است. روسیه، کانادا و نروژ به عنوان بزرگترین صادرکنندگان شمش نیکل در جهان، روی هم رفته نزدیک به نیمی از صادرات شمش نیکل را بر عهده دارند. تجارت جهانی شمش نیکل از سال ۲۰۱۴ روند نزولی داشته و در سال ۲۰۲۳ به حدود ۶۲۱ هزار تن رسیده است. چین و آمریکا به عنوان کشورهای بزرگ تولیدکننده فولاد و پیشرو در تولید سوپرآلیاژها، واردکنندگان اصلی شمش نیکل محسوب میشوند. آلمان، بزرگترین کشور اروپایی واردکننده شمش نیکل، در سال ۲۰۲۳ حدود ۴۹ هزار تن واردات داشته است.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزاتآنلاین» و به نقل از روابط عمومی شرکت مشاوره اقتصادی آرمان آتورپات، نیکل فلزی براق و نقرهای به شمار میآید که دارای نقطه ذوب یک هزار و ۴۵۳ درجه سانتیگراد و رسانایی حرارتی و الکتریکی نسبتا پایین است. مقاومت بالا در برابر خوردگی و اکسیداسیون به علاوه استحکام و چقرمگی در دماهای بالا، از دیگر خواص منحصربهفرد آن است. نیکل، یکی از چهار عنصر فرومغناطیسی است که در ساخت آهنرباها برای مصارف تجاری کاربرد دارد.
نیکل به راحتی با بسیاری از فلزات دیگر آلیاژ میشود و به همین دلیل حدود سه هزار آلیاژ حاوی نیکل وجود دارد که مورد استفاده روزمره قرار میگیرند. در سال ۲۰۲۳، حدود ۶۵ درصد از نیکل تولیدی به شکل فرونیکل در ساخت فولاد زنگنزن مصرف شده است. نیکل مقاومت در برابر خوردگی فولاد را افزایش میدهد؛ در نتیجه طول عمر محصولات ساخته شده را بالا میبرد و در بخشهای مختلفی کاربرد دارد. فولاد زنگنزن با محتوای بالاتر نیکل، برای ساخت محصولاتی همچون توربین گازی استفاده میشود.
حدود ۸ درصد نیکل در ساخت آلیاژهای غیرآهنی شامل سوپرآلیاژها، آلیاژهای مقاوم در برابر خوردگی، آلیاژهای مقاوم در برابر سایش، آلیاژهای دقیق، آلیاژهای حافظهدار و آلیاژهای ذخیرهکننده هیدروژن استفاده میشود. این آلیاژها اغلب در صنایعی مانند الکترونیک، انرژی، هوانوردی و کشتیسازی استفاده میشوند.
سولفات نیکل به دلیل چگالی انرژی بالا و عمر طولانیتر، ترکیب کلیدی در باتریهای لیتیومیونی است و حدود ۱۵ درصد از مصرف فعلی نیکل را به خود اختصاص میدهد. با رشد بازار خودروهای برقی طبق پیشبینیهای موجود، این میزان در آینده افزایش خواهد یافت. حدود ۶ درصد نیکل همچنین در آبکاری نیکل یا آبکاری الکتریکی برای پوششدهی مقاوم در برابر سایش مصرف میشود و به ویژه در صنعت خودروسازی به طور گستردهای کاربرد دارد.
شرکت «Vale SA» به عنوان بزرگترین تولیدکننده نیکل در جهان، فعالیتهای تولیدی خود را در برزیل، کانادا، اندونزی و کالدونیای جدید و همچنین پالایشگاهها و سرمایهگذاریهای مشترک در چین، کره جنوبی، ژاپن، بریتانیا و تایوان انجام میدهد. فعالیت اصلی گروه «Norilsk Nickel» استخراج، اکتشاف، معدنکاری، تغلیظ و فرآوری مواد معدنی و همچنین تولید، بازاریابی و توزیع فلزات غیرآهنی و گرانبها است. واحدهای تولیدی این شرکت به عنوان دومین تولیدکننده برتر نیکل در روسیه، فنلاند، استرالیا و آفریقای جنوبی قرار دارند.
شرکت «Glencore»، بزرگترین گروه تجارت کالا در جهان و یکی دیگر از تولیدکنندگان پیشرو نیکل است که فعالیتهای تولیدی آن در استرالیا، کانادا و اروپا قرار دارد. شرکت «Glencore» برخی از خالصترین آلیاژهای نیکل را در جهان تولید میکند و همچنین یکی از بزرگترین بازیافتکنندگان و پردازشگرهای مواد حاوی نیکل از جمله باتریها است.
شرکت «BHP»، دیگر تولیدکننده بزرگ نیکل و سایر مواد معدنی در جهان است که دفتر اصلی آن در ملبورن استرالیا واقع شده و به ویژه در استرالیا و آمریکا مواد معدنی، نفت و گاز را استخراج و پردازش میکند. تمام فرایند تولید نیکل این شرکت از معدنکاری روباز و زیرزمینی تا پالایشگاهها در استرالیای غربی انجام میشوند.
شرکت «Anglo American» فعالیتهای گستردهای در سراسر جهان از جمله استخراج مواد خام مانند پلاتین، الماس، مس، نیکل، سنگآهن و زغالسنگ را از طریق مشارکت با تعداد زیادی از شرکتهای تابعه انجام میدهد. این شرکت دارای چندین واحد تولیدی در آفریقای جنوبی، ایرلند، شیلی، پرو، برزیل و نامیبیا است. شرکت «Anglo American» استخراج نیکل را از طریق یک شرکت برزیلی انجام میدهد.
تجارت جهانی شمش نیکل
نمودار یک، واردات جهانی شمش نیکل در بازه زمانی ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۳ را نشان میدهد.
تجارت جهانی شمش نیکل در بازه مورد بررسی روند نزولی داشته و با نرخ سالیانه منفی ۳.۵ درصد کاهش یافته است. در سال ۲۰۲۰ به دلیل شیوع کرونا و کاهش فعالیتهای اقتصادی در سراسر جهان، تجارت شمش نیکل به کمترین مقدار خود یعنی ۶۱۳ هزار تن رسید. بیشترین تجارت شمش نیکل در سال ۲۰۱۵ به میزان یک میلیون و ۲۶ هزار تن بوده و در سال ۲۰۲۳ به ۶۲۱ هزار تن رسیده است.
چین به طور میانگین بیش از یک چهارم واردات شمش نیکل را در این ۱۰ سال مورد بررسی به خود اختصاص داده است. واردات شمش نیکل چین در سال ۲۰۱۶ به میزان ۳۶۲ هزار تن بوده اما در سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ کاهش شدیدی داشته و به ترتیب به ۱۵۵ هزار تن و حدود ۹۱ هزار تن رسیده است.
آمریکا به عنوان دومین واردکننده بزرگ شمش نیکل در جهان، سهم حدود ۱۳ درصدی دارد و واردات سالیانه آن به طور میانگین ۱۰۰ هزار تن بوده است. آلمان در مقام بزرگترین کشور اروپایی واردکننده شمش نیکل در جهان، بهطور میانگین ۵۷ هزار تن واردات داشته و رتبه سوم در جهان را در اختیار دارد. هند با میانگین واردات سالیانه ۴۱ هزار تن شمش نیکل و سهم ۵ درصدی، در مقام چهارم قرار گرفته است. کشورهای هلند، ژاپن و ایتالیا تقریبا میانگین واردات مشابهی داشته و با سهم ۴ درصدی در جایگاههای بعدی قرار دارند.
نمودار ۲، صادرکنندگان مهم شمش نیکل در جهان را نشان میدهد.
روسیه با سهم ۱۹ درصدی از صادرات جهانی شمش نیکل، جایگاه اول را به خود اختصاص داده است. صادرات شمش نیکل روسیه در سال ۲۰۱۴، بیش از ۲۲۷ هزار تن بوده و تا سال ۲۰۲۳ به ۷۸ هزار تن کاهش یافته است. میانگین صادرات ۱۰ ساله کانادا حدود ۱۱۵ هزار تن است و با سهم ۱۵ درصدی، جایگاه دوم صادرکننده جهانی شمش نیکل را در اختیار دارد. صادرات شمش نیکل کانادا مانند روسیه روندی نزولی داشته و به ۹۹ هزار تن در سال ۲۰۲۳ رسید.
نروژ، سومین صادرکننده برتر شمش نیکل در جهان به شمار میرود و در سال ۲۰۲۳، صادرات شمش نیکل آن حدود ۹۳ هزار تن بود. صادرات نروژ در بازه زمانی مورد بررسی ثبات داشته و به طور میانگین سهم ۱۲.۵ درصدی در جهان دارد. فنلاند، ماداگاسکار و سنگاپور از دیگر کشورهای صادرکننده شمش نیکل در جهان محسوب میشوند.
انتهای پیام//