فولاد پرمصرف‌ترین فلز دنیا به‌شمار می‌رود، تولید این فلز در داخل کشور مزیت‌های فراوانی دارد کـه از جملـه آن‌هـا می‌تـوان بـه منابـع غنـی انـرژی ارزان، ذخایـر معدنـی متعـدد و بازارهـای مناسـب فروش داخلی و خارجی اشـاره کرد. اما در این میان، این صنعت نیز مشـابه سـایر واحدهای تولیدی کشـور بـا چالش‌هایـی مواجـه اسـت کـه رونـد فعالیـت آن را کنـد میکنـد. کمبـود زیرسـاخت‌ها، ناپیوسـتگی و عدم‌تـوازن در زنجیـره تولیـد، از ایـن دسـت مـوارد هسـتند. بنابرایـن بایـد بـرای رفع این مشـکلات، کسـب مزیت‌هـای بالاتـر، بهبـود بهـره‌وری و رقابت‌پذیـری، تولیـد بـا کیفیـت و همچنیـن حضور موفق در بازارهای بین‌المللی و توسعه آن، تلاش کرد. بدون شک با توجه به پتانسیل‌های یاد شـده، ایـن صنعـت میتوانـد بـه نقطـه قوتـی برای کشـور مبدل شـود. بر همین اسـاس انتظـار می‌رود سیاسـتگذاران با تکیه بر نظر کارشناسـان، اسـتراتژی‌های مناسـبی را برای پیش‌برد هرچه بهتر این صنعت در پیش بگیرند و به حضور موفق آن در بازارهای بین‌المللی و کسب بیشترین بهره اقتصادی کمـک کننـد. در همیـن خصـوص پایـگاه خبـری تحلیلـی «فلـزات‌آنلاین» بـا امیرهوشـنگ البرزی‌منـش، مدیرعامل شرکت آهن و فولاد صنیع کاوه تهران به گفتوگو نشسته است. متن کامل این گفتوگو را در ادامه می‌خوانید.
جایـگاه صنعـت فـولاد کشـور و وضعیـت تولید این صنعت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
صنعـت فـولاد در تمامـی دنیـا، مـادر به‌شـمار می‌رود و در اقتصاد کشور ما نیز جایگاه ویژه‌ای را به‌خـود اختصـاص داده اسـت. ایـن صنعـت در ارزش افزوده تولیدات غیر نفتی نیز تاثیر بسزایی
دارد. از آنجا که صنعت فولاد، قدمتی بیش از ۳۰ سـاله در کشـور ما دارد و با توجه به ذخایر عظیم انـرژی، منابـع معدنـی و همچنیـن دانش فنی این صنعت، میتوان ادعا کرد که در تولید محصولات فولادی از برتری نسـبی برخوردار هسـتیم. همین مـوارد نیـز زمینه رقابت اقتصـادی را برای صنعت فولاد کشور پدید آورده است.
چـه چالش‌هایی پیـشروی این صنعت وجـود دارد و چـه مشـکلاتی افـت شـاخص‌های عملکـردی ایـن صنعـت را به‌همراه خواهد داشت؟
زنجیـره فـولاد از سـنگ آهـن شـروع می‌شـود. در حلقه‌هـای بعـد، کنسـانتره، گندلـه، آهـن‌اسـفنجی و …. قـرار دارنـد و تـداوم زنجیـره یـاد شـده بـه تولیـد فـولاد و سـپس محصـولات نهایی
منتهی می‌شود. نکته قابل توجه درخصوص این زنجیـره و حلقه‌هـای یـاد شـده ایـن اسـت کـه محصـول تولیـد شـده در هـر حلقـه به‌عنـوان ورودی حلقـه بعـد مـورد اسـتفاده قـرار می‌گیرد.
بـر همیـن اسـاس تـوازن میـان حلقه‌هـای زنجیـره اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند. اکنـون یکـی از چالش‌هـای اساسـی صنعـت فـولاد کشـور آن اسـت کـه تـوازن میـان داده و سـتانده حلقه‌هـا وجـود نـدارد.
کمبـود زیرسـاخت‌های حمل‌ونقـل چـه موانعـی را در مسـیر توسـعه صنعـت فـولاد پدید می‌آورد؟
توجـه بـه زیرسـاخت‌های حمل‌ونقـل از ضرورت‌های توسـعه صنایع به‌شـمار می‌رود. در بحـث زیرسـاخت‌های حمل‌ونقـل، ریـل اهمیـت فراوانـی دارد چـرا کـه امکان جابجایی حجم قابل
توجهـی از محصـول را فراهـم میکنـد. به‌عنـوان نمونه، جابجایی ۱۶۵ میلیون تن سنگ آهن بدون حمل‌ونقـل ریلی اقتصـادی نخواهد بود؛ بنابراین لـزوم سـرمایه‌گذاری و توسـعه حمـل ریلـی در بخش ریل و ناوگان ضروری اسـت. اگر اقدامات عاجل در این خصوص صورت نگیرد، بدون شک در آینـده بـا مشـکلات عدیـده‌ای مواجه خواهیم شـد. حمـل دریایـی نیـز بـرای صـادرات و واردات اهمیـت دارد. بـر همیـن اسـاس بایـد توسـعه و تجهیـز بنـادر از هم‌اکنـون آغـاز شـود تـا در افـق ۱۴۰۴ بـرای صـادرات ۲۰ میلیـون تنـی فـولاد بـا مشکل مواجه نشویم.
چه راهکارهایـی را بـرای افزایـش سـود و رقابت‌پذیری واحدهای فولادی کشـور و فائـق آمـدن بـر مشـکلات ایـن مسـیر پیشنهاد می‌کنید؟
تمرکـز عمـودی واحدهـای فـولادی را بایـد یکـی از برگ‌هـای برنـده ایـن صنعـت دانسـت؛ چراکـه لازمه فائق آمدن بر نوسـانات اقتصادی اسـت. بـرای درک اهمیـت ایـن موضـوع می‌تـوان بـه واحدهـای نـورد کشـور اشـاره کـرد کـه طـی ماه‌هـای اخیـر و در پـی نوسـانات اقتصادی با ظرفیتی پایینتر از ظرفیت اسـمی خـود فعالیـت کردنـد؛ چـرا کـه نوسـانات اقتصـادی موجـب شـده‌اند قیمـت تمـام شـده تولیـد بـا قیمـت فروش یکسـان شـود. در چنین شـرایطی واحدهـای تولیـدی ناچارنـد بـرای مدتی تولید خود را متوقف کنند تا اهرم‌های اقتصـادی تثبیـت و شـرایط بـه گونـه‌ای رقـم بخـورد کـه امـکان کار مجـدد فراهـم شـود. امـا بـدون شـک چنیـن توقف‌هایـی در تولیـد معنـا نـدارد و خسـارت‌های بسـیاری را وارد مـی‌آورد. تمرکـز عمـودی ایـن خصوصیـت را دارد کـه در شـرایط نوسـان اقتصـادی، خسـارت‌ها را به‌حداقـل کاهـش می‌دهـد. چراکـه بـرای نمونـه اگـر واحـد نـورد در موقعیتـی از زمـان سـودده نباشـد، تولیـد شـمش، زیـان آن را جبـران میکنـد. پـس بایـد اذعـان کـرد کـه حلقه‌هـای زنجیـره فـولاد بـه تنهایـی آسـیب‌پذیر هسـتند امـا اگـر ایـن حلقه‌هـا به‌صـورت عمـودی متمرکـز شـوند در نوسـانات قیمـت و محصـولات می‌تواننـد موفق‌تر عمل کنند.
