امیر صباغ در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین»، اظهار داشت: با توجه به تصویب قانون جدید در راستای عرضه تمامی محصولات فولادی در بورس کالا، به نظر بهتر است عمده این محصولات به جای همگی آن‌ها در بورس کالا عرضه شوند زیرا برخی از این محصولات از لحاظ وزنی بسیار حجیم است و قیمت‌گذاری آن‌ها در بورس کالا دشوار خواهد بود. همچنین در صورت نظارت بهتر دولت بر قیمت‌گذاری‌ها، عرضه‌کنندگان و خریداران نیز رابطه مناسب‌تری با یکدیگر خواهند داشت.
وی افزود: در حال حاضر، برخی از تولیدکنندگان، موجودی انبار خود را افزایش داده‌اند و چرخه فروش را متوقف کرده‌اند تا قیمت کالای مورد نظر در بازار افزایش یابد. در حالی که این مسئله به نوعی خلاف قانون است و طبیعتا سبب آسیب به حوزه‌های تولید و مصرف خواهد شد. از این رو، در چنین شرایطی این محصولات باید در بورس کالا عرضه شوند تا از وقوع چنین آسیب‌هایی جلوگیری شود. لازم به ذکر است در صورت وجود تعادل در بازار تولید و مصرف، دولت عملکرد بهتری در مدیریت بازار خواهد داشت و اگر شرایط بازار نامتعادل شود، چنین اتفاقاتی رخ خواهد داد.
تنها بخشی از محصولات سنگ‌آهنی در بورس قابل عرضه است
مدیر اقتصادی و توسعه سرمایه‌گذاری ایمیدرو در خصوص عرضه سنگ‌آهن در بورس کالا، تصریح کرد: حدود ۲۳ درصد کنستانتره سنگ‌آهن از تولید کل کشور، آمادگی عرضه در بورس کالا را دارد و باقی آن در قالب سهام به مشتریان و شرکت‌های فولادی به فروش رسیده است و در واقع، امکان عرضه کنسانتره بیش از این میزان در بورس کالا وجود ندارد. همین مسئله در ارتباط با گندله ۳۲ درصد و آهن اسفنجی ۲۴ درصد است. پس امکان عرضه ۱۰۰ درصدی این محصولات در بورس کالا وجود ندارد و تنها بخشی از زنجیره مواد اولیه فولادی می‌تواند در بورس کالا عرضه شود. بنابراین با این میزان عرضه از کنسانتره، گندله و آهن اسفنجی در بورس کالا و تعیین قیمت رقابتی، نیاز کامل بازار رفع خواهد شد. اگرچه این امکان برای عرضه فولاد آلیاژی در بورس کالا به دلیل تنوع و سفارش‌های محدود وجود ندارد.
مدیریت همزمان شمش و میلگرد فولادی
صباغ در ادامه ضمن اشاره به عرضه محصولات فولادی نظیر میلگرد، تیر آهن، لوله و پروفیل در بورس کالا، عنوان کرد: با توجه به میزان تولید بالای میلگرد در داخل کشور، مشکلی جهت عرضه آن در بورس کالا وجود ندارد و در حال حاضر، دولت تلاش دارد عرضه شمش فولادی و میلگرد را با تامین مواد اولیه و به صورت همزمان در بورس کالا مدیریت کند. لوله و پروفیل نیز به دلیل وجود گستردگی فراوان در این زمینه و همچنین دارا بودن کاربرد و نیز آلیاژهای خاص، نیاز به کارشناسی‌های دقیق‌تر دارد و شاید بتوان بخشی از آن را در بورس کالا عرضه کرد.
تغییر نظام عرضه
مدیر اقتصادی و توسعه سرمایه‌گذاری ایمیدرو در ارتباط با نحوه عرضه محصولات فولادی در بورس کالا، مطرح کرد: دستورالعمل جدید برای عرضه محصولات فلزی و معدنی در قالب چندین بخشنامه اجرایی، ابلاغ خواهد شد. دولت قصد دارد با ابلاغ این دستورالعمل‌ها، ساده‌سازی کسب و کار را انجام دهد. طبعا باید دست تولیدکننده و خریدار را بازتر از قبل بگذارد. برای این منظور در گام نخست دولت اقدام به حذف سهمیه‌بندی برخی فلزات اساسی از بورس کالا کرد که ازجمله آن‌ها می‌توان به آلومینیوم و مس اشاره کرد. به طوری که دیگر سهمیه‌بندی بهین‌یاب برای تعیین میزان خرید از بورس کالا حاکم نیست.
وی ادامه داد: الگوی جدید وزارت صنعت، معدن و تجارت برای بازار فولاد و زنجیره آن در حال تکمیل و نهایی شدن است و نهایتا ظرف دو تا سه هفته آینده اجرایی خواهد شد. یعنی قرار است که نظام سهمیه‌بندی مواد اولیه برای محصولات فولادی که مازاد عرضه دارند، حذف شود و شرکت‌ها محصولات خود را عرضه کنند و در محصولاتی که کسری عرضه وجود دارد، باید واردات انجام شود تا به صورت تلفیقی با عرضه داخلی، نیاز کشور به این محصولات برطرف شود.
صباغ اضافه کرد: برای مثال، میزان عرضه ورق گرم فولادی در داخل کشور محدود بوده و قبلا سالیانه دو تا سه میلیون تن از این محصول وارد کشور می‌شد ولی واردات به داخل کشور محدود شده و بازار دچار کسری است. شرکت فولاد مبارکه اصفهان در حال حاضر به تولید ورق گرم فولادی می‌پردازد و این محصول به صورت سبدی از محصولات به همراه واردات، به زودی با قیمت استاندارد و مشخص به همراه دیگر محصولات تولیدی داخلی این شرکت در بورس کالا عرضه خواهد شد. در این صورت، تمام نیاز بازار به ورق گرم فولادی با قیمت ارزان‌تر از بازار جهانی و گران‌تر از بازار داخلی رفع خواهد شد و دیگر با کمبود مواد اولیه مواجه نخواهیم بود و سهمیه‌ها نیز برداشته می‌شود.
مدیر اقتصادی و توسعه سرمایه‌گذاری ایمیدرو بیان کرد: همین راهکار برای سنگ‌آهن نیز وجود دارد. چراکه به دو شرکت بزرگ تامین‌کننده سنگ‌آهن در کشور ماموریت داده می‌شود تا از طریق واردات کنسانتره، اقدام به تامین کافی این محصول در بازار از طریق عرضه تلفیقی در بورس کالا کنند و در نهایت قیمت استاندارد بین قیمت‌های وارداتی و داخلی، بسته به سبد عرضه مشخص شود.
تمهیدات اندیشیده شده برای تامین انرژی
صباغ در ادامه به چگونگی تامین انرژی در فصل زمستان برای صنایع مختلف پرداخت و اظهار کرد: به احتمال فراوان کشور در طی سه تا چهار سال آینده با کمبود انرژی برق و گاز مواجه خواهد شد. در چنین شرایطی فرایند احداث نیروگاه غیر اقتصادی است و باید دستورالعمل‌هایی مشخص شود تا احداث نیروگاه، صرفه اقتصادی داشته و سرمایه مورد نیاز از بخش خصوصی تامین شود. از این رو، دستورالعمل‌های لازم جهت عرضه بخشی از انرژی برای صنعت کشور در بورس انرژی تهیه شده است که شامل گاز طبیعی و برق می‌شود و صنایع انرژی‌بر به صورت رقابتی با قیمت مشخص از بورس انرژی نیاز خود را تامین خواهند کرد. مکانیزم قیمت‌گذاری هم به این صورت خواهد بود که قیمت کشف شده در بورس انرژی مبنای عرضه خواهد بود.
وی در همین راستا افزود: امیدوار هستیم میزان انرژی برق و گاز مورد نیاز کشور را همچون تامین ورق گرم فولادی و سنگ‌آهن از طریق عرضه در بورس کالا برطرف سازیم و به همین منظور مشغول مذاکره با کشور ترکمنستان جهت خرید ۲۰ میلیون متر مکعب گاز هستیم تا با عرضه تلفیقی در بورس انرژی با یک قیمت مناسب به همراه گاز تولید داخل، انرژی مورد نیاز صنایع مهمی همچون فولاد و سیمان را تامین کنیم. همین ساز و کار می‌تواند تا زمانی که نیروگاه‌های جدید جهت تامین انرژی برق و گاز ساخته می‌شود، در فصل تابستان و در راستای تامین برق صنایع مختلف رخ دهد.
مدیر اقتصادی و توسعه سرمایه‌گذاری ایمیدرو بیان کرد: تا زمانی که ساخت این نیروگاه‌ها ادامه یابد، عرضه انرژی برق و گاز در بورس انرژی انجام خواهد شد و با توجه به اخذ تضامین لازم برای عرضه از تولیدکنندگان انرژی، امکان درخواست خسارت در صورت بروز مشکلات مختلف نیز وجود دارد. چراکه در بورس انرژی از عرضه‌کننده، ضمانتنامه اجرایی گرفته می‌شود. این در حالی است که در حال حاضر از تولیدکنندگان هیچ ضمانتنامه خاصی در وزارتخانه‌های مرتبط همچون نیرو و نفت گرفته نمی‌شود. از این رو، خریداران گاز و برق از بورس انرژی، امکان درخواست خسارت داشته و در صورت عدم تامین به موقع برق و گاز و بر اساس آنچه در قرارداد ذکر شده است، می‌توانند درخواست خسارت داشته باشند.
صباغ در پایان مطرح کرد: راهکار میان‌مدت جهت درخواست خسارت، الگویی است که در حال حاضر از طریق عرضه انرژی در بورس انرژی درحال پیگیری بوده و البته این عرضه در زمینه انرژی گاز متفاوت از انرژی برق است. در عین حال، یک عرضه گاز برای خوراک است که باید در مورد آن کشف قیمت صورت گیرد که در این حوزه محصولاتی همچون آهن اسفنجی و پتروشیمی‌ها به گاز نیاز دارند و در دو پله با یکدیگر رقابت می‌کنند. همچنین از گاز می‌توان به عنوان سوخت استفاده کرد که در این زمینه نیز نیروگاه‌ها، تولیدکنندگان سیمان و حتی تولیدکنندگان فولاد که از گاز به عنوان سوخت استفاده می‌کنند، می‌توانند در عرضه گاز در بورس انرژی با انجام رقابت، گاز قیمت‌گذاری شده را به صورت شفاف خریداری کنند.
