اگر نمیتوانید چیزی را پرورش دهید، باید به هر طریقی آن را از زمین استخراج کنید. این جمله معروفی است که اهمیت مواد معدنی و فلزات در دنیای مدرن را بیان میکند.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» و به نقل از «Visual Capitalist»، در واقع هر ساختمانی که وارد آن میشویم و یا هر وسیلهای که از آن استفاده میکنیم و تقریبا هر چیزی که در اطراف ما وجود دارد، حاوی مقداری فلز است.
تصویر بالا تمامی حجم دو میلیارد و ۸۰۰میلیون تن فلزات استخراج شده در سال ۲۰۲۱ را به تصویر میکشد و در آن، بزرگترین مصرفکننده نهایی هر فلز با استفاده از دادههای سازمان زمینشناسی ایالات متحده آمریکا نشان داده شده است.
چرا این همه سنگآهن استخراج میشود؟
سنگآهن حدود ۹۳ درصد از حجم فلزات استخراج شده در سال ۲۰۲۱ را به خود اختصاص داده است که حدود دو میلیارد و ۶۰۰ میلیون تن آن از زمین استخراج شده است. توجه به این نکته که تولید سنگ معدن معمولا بیشتر از تولید فلزات است، اهمیت دارد؛ چراکه فلزات از سنگ معدن استخراج و تصفیه میشوند.
آمار تبدیل ۹۸ درصد سنگآهن به چدن خام برای تولید فولاد، نشان از حضور پرقدرت سنگآهن در زندگی انسانها دارد. فولاد ساخته شده از سنگآهن در صنایع ساختوساز، حملونقل و لوازم خانگی کاربرد دارد. به علاوه همه ما به خصوص افرادی که در شهر زندگی میکنند، هر روزه با اشیایی سروکار داریم که از فلز ساخته شدهاند.
سنگآهن به دلیل داشتن نقش کلیدی در ایجاد زیرساختها، یکی از مهمترین مواد تاثیرگذار در شهرنشینی و رشد اقتصادی است.
فلزات صنعتی
فلزات صنعتی در صنایع فولادسازی، ساختوساز، تولید مواد شیمیایی و به عنوان عوامل آلیاژی استفاده میشوند. در سال ۲۰۲۱، حدود ۱۷۷ میلیون تن از این فلزات در سراسر جهان استخراج شد.
در همین رابطه، آلومینیوم تقریبا ۴۰ درصد از تولید فلزات صنعتی را در سال ۲۰۲۱ به خود اختصاص داد. به علاوه چین با اختلاف، بزرگترین تولیدکننده آلومینیوم بود و بیش از نیمی از تولید جهانی را در دست داشت. همچنین صنعت ساختوساز، حدود ۲۵ درصد حجم آلومینیوم تولیدی سالانه را مصرف میکند و ۲۳ درصد آن صرف صنعت حملونقل میشود.
کروم یک فلز کمتر شناخته شده است که نقش کلیدی در ساخت فولاد زنگنزن دارد. در واقع فولاد زنگنزن معمولا از ۱۰ تا ۳۰ درصد کروم تشکیل شده است که استفاده از آن استحکام و مقاومت فولاد را در برابر خوردگی افزایش میدهد.
کروم، مس، منگنز و روی، دیگر فلزات صنعتی مهم استخراج شده در سال ۲۰۲۱ از پنج فلز برتر صنعت هستند که هر کدام ویژگی و نقش منحصربهفردی در اقتصاد ایفا میکنند.
فناوری و فلزات گرانبها
برخی از فلزات به عنوان ابزاری در خدمت فناوری استفاده میشوند و در برخی دستگاهها بهکار میروند. در مقایسه با فلزات صنعتی، این فلزات در مقیاس کوچکتری استخراج میشوند و با گسترش فناوریهای جدید در جهان، میتوانند رشد مصرف سریعتری را تجربه کنند.
فلز رنیوم به عنوان نادرترین فلز از دیدگاه تولید، در سوپرآلیاژهایی بهکار میرود که برای پرههای توربین موتور در هواپیما و موتورهای توربین گازی حیاتی هستند. این فلز در صنعت نفت و در کاتالیزورهای رنیوم پلاتین برای تولید بنزین با اکتان بالا به منظور استفاده در وسایل نقلیه استفاده میشود.
در همین راستا، فلزاتی که با فناوریهای مرتبط با انرژی پاک تولید میشوند، از نظر رشد جایگاه بهتری دارند. به عنوان مثال، تولید لیتیوم از سال ۲۰۱۶ بیش از دو برابر افزایش یافته است و قرار است به وفور در تولید باتری خودروهای الکتریکی بهکار رود. در همین دوره، استفاده از عناصر نادر خاکی در روند تولید جهانی بیش از دو برابر افزایش داشت که ناشی از افزایش تقاضا برای آهنربا بود.
ایندیم، یکی دیگر از فلزات جالب توجه در این لیست است. این فلز بیشتر در ساخت اکسید قلع ایندیم استفاده میشود که در صفحات نمایشگر لمسی، صفحه نمایش تلویزیون و پنلهای خورشیدی کاربرد دارد.
روند گسترده استخراج فلزات
مصرف مواد اولیه در جهان طی چند دهه اخیر، به طور قابل توجهی رشد کرده است؛ به طوری که اقتصادهای روبهرشد و شهرها به منابع بیشتری از این مواد اولیه نیازمند هستند.
در همین راستا، تولید جهانی سنگآهن و آلومینیوم نسبت به اواسط دهه ۱۹۹۰ میلادی، بیش از سه برابر افزایش داشته است. سایر فلزات از جمله مس و فولاد نیز رشد قابل توجهی در مصرف داشتهاند.
بنابراین روند اقتصاد جهانی رشد داشته و منجر به افزایش شهرنشینی شده است. همچنین استفاده از فناوریهای مرتبط با انرژی پاک و مواد معدنی، نشان از افزایش در روند تولید و مصرف فلزات دارد.