تمرکز بازار آند به طور فزاینده‌ای از بازار گرافیت طبیعی بر گرافیت مصنوعی در پاسخ به افزایش ظرفیت و تغییر مواد اولیه در چین که بازار جهانی این ماده را در اختیار دارد، تغییر یافته است.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» و به نقل از موسسه «Fastmarkets»، تولیدکنندگان گرافیت مصنوعی در چین در واکنش به افزایش قیمت‌های گرافیت طبیعی و تغییر تمایل بازار به سمت استفاده از گرافیت مصنوعی، هزینه‌های خود را کاهش داده‌اند.
تولیدکنندگان در چین آند مصنوعی را با کک سوزنی و کک نفتی با گوگرد پایین تولید می‌کنند. گفتنی است که از کک سوزنی بیشتر در تولید باتری وسایل الکترونیکی مصرفی بالا‌رده و از کک نفتی با گوگرد پایین در تولید باتری‌های لیتیوم یونی وسایل الکترونیکی مصرفی پایین و میان‌رده استفاده می‌شود.
انتخاب مواد اولیه بر ظرفیت آند، وضعیت دورانی و چگالی توان آند تاثیر می‌گذارد. همان طور که پیش‌تر به آن اشاره شد، از کک سوزنی بیشتر در تولید باتری‌های با ظرفیت بالاتر استفاده می‌شود.
کک سوزنی از طریق فرایند کک‌سازی کراکینگ کاتالیزوری سیال بستر (FCC) مواد نفتی تولید می‌شود. گئورگی گورجیف، تحلیلگر موسسه «Fastmarkets» بیان کرد: از ویژگی‌های مهم فرایند کک‌سازی کک سوزنی می‌توان به ضریب انبساط حرارتی پایین، تخلخل کم، میزان گوگرد و خاکستر سولفات پایین، رسانایی الکتروشیمیایی بالا و گرافیت‌زایی آسان اشاره کرد.
به گفته برخی منابع آگاه، تغییر تمایل به استفاده از گرافیت مصنوعی از نیمه دوم سال ۲۰۲۲ به دلیل افزایش سرسام‌آور قیمت‌های کک و کک سوزنی با گوگرد پایین و نگرانی در مورد روند عرضه آن‌ها در آینده در میان انتظارات برای افزایش حجم تقاضا از خودروهای الکتریکی و سیستم‌های ذخیره انرژی باتری آغاز شد.
البته قیمت کک بین سال‌های ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ به دلیل افزایش تقاضا برای آن به منظور استفاده در خودروهای مبتنی بر انرژی‌های نو هم روند صعودی به خود گرفته بود. یکی از معامله‌گران کک نفتی در چین اعلام کرد: قیمت کک سوزنی و کک نفتی با گوگرد پایین با ۱۰۰ درصد و ۱۹۱ درصد افزایش، به ترتیب به ۱۱ هزار یوان (یک هزار و ۵۳۱ دلار) در هر تن و هفت هزار و ۴۰۰ یوان در هر تن از ابتدای سال ۲۰۲۱ تا جولای ۲۰۲۲ رسید.
وضعیت قیمت گرافیت در بازار
به گفته یوری بورنکو، مدیر بازرگانی شرکت «DYM Resources»، افزایش قیمت‌ها تولیدکنندگان را ترغیب کرده است تا جایگزین‌های ارزان‌تری مانند کک اسفنجی با گوگرد پایین که معمولا در صنعت آلومینیوم با محتوای گوگرد حداکثر ۳ تا ۳٫۵ درصد استفاده می‌شود را به‌کار ببرند.
کک اسفنجی، ماده‌ای با تخلخل (پرمنفذ) بالا شناخته می‌شود که ظاهری اسفنج مانند به آن می‌دهد. به گفته گورجیف، به طور معمول کک اسفنجی، یک کک نفتی سبز با قابلیت کلسینه شدن و محتوای گوگرد در حدود ۳ درصد، خاکستر سولفات پایین و محتوای حداقلی فلز است. این ماده دارای برخی خواص مشابه با کک سوزنی مانند ضریب انبساط حرارتی پایین و مقاومت بالا در برابر شوک‌های حرارتی است اما در مقایسه با کک سوزنی، با قیمت پایین‌تری معامله می‌شود و برای صنعت آند باتری، گزینه‌ای مقرون به صرفه محسوب می‌شود.
به گفته یکی از تولیدکنندگان کک نفتی در چین، قیمت آند در سال ۲۰۲۳ کاهش یافته است و این موضوع باعث شده تولیدکنندگان عمده آند به طور فزاینده‌ای از کک نفتی با گوگرد متوسط برای کاهش هزینه‌های خود استفاده کنند. گفتنی است حدود ۳۳ درصد از هزینه تولید آند مربوط به کک است.
به گفته یکی از تولیدکنندگان آند در چین، همچنان تا حدودی از کک سوزنی در تولید باتری‌های لیتیوم‌یونی در چین استفاده می‌شود اما میزان استفاده از آن ممکن است به دلیل هزینه‌های بالا کاهش یابد. در عین حال ممکن است استفاده از کک نفتی در تولید باتری‌های لیتیوم یونی در آینده افزایش پیدا کند.
در همین رابطه، کاهش قیمت گرافیت مصنوعی و افزایش ظرفیت تولید آن در چین بر قیمت گرافیت طبیعی تاثیر گذاشته است. یکی از جذابیت‌های اصلی استفاده بیشتر از مواد آند گرافیت طبیعی، هزینه کمتر آن در مقایسه با گرافیت مصنوعی بوده است.
موسسه «Fastmarkets»، قیمت گرافیت بدون پوشش کروی با غلظت کربن ۹۹٫۵ درصد در حجم ۱۵ میکرون، با شرط تحویل محصول در بنادر چین را حدود دو هزار تا دو هزار و ۲۰۰ دلار در هر تن در روز ۲۰ جولای ۲۰۲۳ ارزیابی کرد که نسبت به قیمت سه هزار و ۱۰۰ تا سه هزار و ۳۰۰ دلار در هر تن به ثبت رسیده در ۱۴ جولای ۲۰۲۲، حدود یک هزار و ۱۰۰ دلار کاهش داشت.
با توجه به نگرانی‌ها در روند عرضه کک سوزنی در بلندمدت، مصرف‌کنندگان به دنبال استفاده از دیگر مواد جایگزین هستند. به گفته تحلیلگران موسسه «Fastmarkets»، انتظار می‌رود حجم تقاضای جهانی برای گرافیت مصنوعی از دو میلیون و ۲۹۶ تن در سال ۲۰۲۲، به سه میلیون تن تا سال ۲۰۲۵ برسد. به گفته آن‌ها، بیش از ۸۰ درصد از این حجم تقاضا به الکترودها و آندهای باتری اختصاص می‌یابد.
گورجیف عنوان کرد: برای تامین حجم تقاضای گرافیت مصنوعی تا سال ۲۰۲۵، به حدود چهار میلیون تن کک سوزنی به صورت سالانه نیاز خواهد بود که از پیش‌بینی‌های فعلی برای مقدار تولید کک سوزنی بیشتر است. برای پر کردن این شکاف عرضه و کاهش خطر افزایش قیمت‌ها، تلاش می‌شود تا در صنعت گرافیت مصنوعی انواع مختلف کک جایگزین مواد اولیه کک سوزنی شود.
میزان مصرف گرافیت مصنوعی توسط مصرف‌کنندگان نهایی
افزایش تقاضا برای سیستم‌های ذخیره‌سازی انرژی باتری و وسایل نقلیه مبتنی بر انرژی‌های نو، منجر به افزایش حجم تقاضا برای مواد اولیه گرافیت طبیعی و مصنوعی خواهد شد. یکی دیگر از معامله‌گران کک نفتی در چین اعلام کرد که افزایش ظرفیت گرافیت‌زایی در چین در دو سال گذشته، به این معنی است که مواد اولیه‌ای مانند کک سوزنی و کک نفتی و همچنین گرافیت طبیعی می‌تواند به عنوان گلوگاه تولید آند در نظر گرفته شود.
نگرانی‌ها پیرامون تامین مواد اولیه
در همین حال، به گفته برخی منابع مطلع، انتظار می‌رود حجم عرضه کک سوزنی و کک نفتی با گوگرد پایین متناسب با حجم تقاضا افزایش پیدا نکند؛ در حالی که چین کک سوزنی هم بر پایه نفت و هم بر پایه زغال‌سنگ تولید می‌کند اما هنوز برای تولید آند با کیفیت به کک سوزنی وارداتی وابسته است.
در همین رابطه، شرکت «ConocoPhilips» در بریتانیا، یکی از این منابع تامین‌کننده برای چین محسوب می‌شود. یکی از تولیدکنندگان آند بیان کرد: چین حدود ۱۲۷ هزار و ۸۰۰ تن کک سوزنی بر پایه نفت در سال ۲۰۲۲ وارد کرد که ۹۹٫۳۳ درصد در سال افزایش را نشان داد. در این میان حجم واردات چین از انگلیس از این میزان، حدود ۵۹٫۱ درصد بود.
کک سوزنی وارداتی بر پایه نفت نیز برای تولید الکترودهای گرافیتی که در روش تولید کوره‌های قوس الکتریکی برای تولید فولاد از قراضه به‌کار می‌رود، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این مسئله موجب افزایش تقاضا برای کک سوزنی بر پایه نفت شده است.
به گفته یک تولیدکننده الکترود گرافیتی و بر اساس افزایش سرعت روند کربن‌زدایی، حجم تقاضا برای الکترودها و همچنین آندهای گرافیت در بلندمدت افزایش می‌یابد. این امر به نوبه خود، موجب افزایش قیمت کک سوزنی خواهد شد. با این حال، وضعیت روند عرضه کک با گوگرد پایین نیز برای تولیدکنندگان آند که خواستار تضمین در تامین مواد اولیه هستند، می‌تواند نگران‌کننده باشد.
از آنجایی که کک نفتی محصول جانبی پالایش نفت است، مقدار تولید کک عمدتا به فعالیت پالایشگاه‌های نفت بستگی دارد. یکی دیگر از معامله‌گران کک نفتی در چین اظهار داشت که ظرفیت جدید افزایش یافته کک نفتی در چین می‌تواند در پروژه‌های بزرگ پالایش نفت، متمرکز بر فرآوری نفت خام با گوگرد بالا که برای تولید آند مناسب نیست، باشد.
به گفته یکی دیگر از معامله‌گران کک نفتی در چین، کک نفتی در بازارهای بین‌المللی، عمدتا دارای محتوای گوگرد بالایی است و در صنعت آلومینیوم مورد استفاده قرار می‌گیرد. پویایی روند عرضه کک نفتی با گوگرد پایین در چین بدین معناست که تولیدکنندگان آند باید با اضافه کردن مصرف کک نفتی با گوگرد متوسط به منابع تامین مواد اولیه خود تنوع ببخشند.
در پاسخ به تغییر تمایل به استفاده از گرافیت طبیعی به گرافیت مصنوعی، موسسه «Fastmarkets» قیمت‌گذاری کک سوزنی نفتی و کک نفتی سبز حاوی ۰٫۵ درصد گوگرد با شرط تحویل درب کارخانه تولیدکننده در چین را آغاز کرد. علاوه‌براین، یک ابزار متغییر برای کک نفتی سبز وجود دارد تا محتوای گوگرد بالاتر از مقدار پایه ۰٫۵ درصد تا ۲ درصد را محاسبه کند.
در عین حال، هنوز بازار گرافیت مصنوعی به اندازه کافی مطمئن نیست و به همین دلیل نمی‌توان آن را با اطمینان خاطر قیمت‌گذاری کرد. با این حال، بازار مواد اولیه را می‌توان به دقت ارزیابی کرد و به عنوان شاخصی از بازار گرافیت مصنوعی به‌کار برد.
انتهای پیام//
