ثبت رکود جدید در راه‌اندازی نیروگاه‌های بادی و خورشیدی چین، موجب تشدید عدم توازن در تولید و توزیع شبکه برق این کشور شده است و به دنبال آن، دولت چین مجبور شده که در صورت ادامه روند تحت تاثیر قرار گرفتن میزان مصرف برق محلی، افزایش تولید برق از انرژی‌های تجدیدپذیر را متوقف کند.

 به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات‌آنلاین» و به‌ نقل از موسسه «Fastmarkets»، دولت چین قصد دارد با وضع دستورالعمل‌های جدید، میزان تولید برق از انرژی‌های تجدیدپذیر را از طریق افزایش تامین برق از طریق خطوط انتقال برق از راه دور و ارائه طرح‌های تعدیل میزان تولید برق در سراسر استان‌های چین کاهش دهد.

بر اساس داده‌های ارائه شده از سوی اداره ملی آمار چین (NBS)، کل ظرفیت تولید برق چین از سال ۲۰۱۸ به بعد، حدود یک میلیارد و ۱۳۷ میلیون کیلووات افزایش یافته است که رشد سالانه مرکب ۹ درصد را نشان می‌دهد.

ظرفیت تولید برق از نیروگاه‌های حرارتی، عمدتا از نیروگاه‌های مبتنی بر سوخت زغال‌سنگ و برخی ژنراتورهای گازسوز، حدود ۲۵۷ میلیون کیلووات یا سالیانه ۴ درصد افزایش را به ثبت رساند.

همچنین ظرفیت تولید برق در نیروگاه‌های بادی، حدود ۲۷ میلیون کیلووات یا سالیانه ۱۹ درصد و در نیروگاه‌های خورشیدی، حدود ۵۱۷ میلیون کیلووات یا سالیانه ۲۹ درصد افزایش را تجربه کرد.

بر اساس ارزیابی‌های انجام شده، افزایش ضریب نفوذ انرژی‌های تجدیدپذیر متناوب، مدیریت سیستم انتقال برق سراسری در چین که از قبل با مشکل عدم توازن تولید و توزیع برق منطقه‌ای دست و پنجه نرم می‌کرد را دشوارتر کرده است.

یکی از روش‌های کاهش میزان تولید برق از نیروگاه‌های بادی و خورشیدی، تعدیل نوسانات فعلی در حجم زیادی از این نیروگاه‌ها در سراسر چین است که در انتقال آسان انرژی برق و هماهنگی جهت زمان‌بندی بهتر توزیع انرژی بسیار موثر خواهد بود.

تمرکز بر انتقال انرژی برق از راه دور

برای چندین دهه، انتقال انرژی برق از مناطق مرکزی چین به غرب و شرق این کشور انجام می‌شد و مازاد انرژی تولید شده در مناطق مرکزی، برق بخش سواحل شرقی و جنوبی این کشور را تامین می‌کرد.

مطابق با بررسی‌های صورت گرفته، استان‌ها و مناطقی همچون لیائونینگ، هبئی، پکن، تیانجین، شاندونگ، جیانگ‌سو، شانگهای، ژجیانگ، فوجیان و گوانگ‌دونگ، حدود ۵۰ درصد از مصرف برق چین را در سال ۲۰۲۲ به خود اختصاص دادند اما تنها ۴۰ درصد از تولید برق چین از مناطق مذکور تامین شد.

در مقابل، مناطق کم جمعیتی همچون بخش مغولستان داخلی، سین‌کیانگ، شانشی، شاآنشی، گانسو و نینگ‌شیا حدود ۱۸ درصد میزان مصرف برق و حدود ۲۵ درصد از میزان تولید انرژی در چین را در سال ۲۰۲۲ به خود اختصاص دادند.

در همین راستا، شرکت دولتی برق چین، شبکه‌ای از خطوط انتقال انرژی با ولتاژ فوق‌العاده بالا را برای انتقال برق مازاد تولید از هزاران کیلومتر دورتر در مناطق غرب و شمال این کشور، به مناطق با کمبود انرژی در نقاط مختلف شرق و جنوب چین ایجاد کرده است.

ناگفته نماند که چین در انتقال انرژی با ولتاژ فوق‌العاده بالا از راه دور به دیگر مناطق و در عین حال کاهش میزان بار انرژی تلف شده حین انتقال، شهره عام و خاص بوده و در همین زمینه دانش خود را در اختیار دیگر کشورهای جهان قرار داده است.

انتقال انرژی برق مازاد تولید شده در چین

مناطق شمالی و غربی چین از کم جمعیت‌ترین و فقیرترین مناطق این کشور به شمار می‌روند. با این حال، مناطق مذکور غنی از منابع زغال‌سنگ و انرژی گاز هستند و به علت شرایط جغرافیایی مناسب، سیستم‌های مبتنی بر انرژی‌های تجدید‌پذیر زیادی در این مناطق برای تولید برق مستقر شده است.

بخش شمال و غرب چین بیشترین حجم ذخایر زغال‌سنگ این کشور را در خود جای داده و به مرکز اصلی تولید برق از سوخت زغال‌سنگ تبدیل شده است. بر همین اساس، انرژی تولیدی در نیروگاه‌های مبتنی بر سوخت فسیلی در صنایع سنگین بومی این مناطق مصرف شده و حجم انرژی مازاد تولید شده به بخش‌های شرقی و جنوبی چین انتقال یافته است.

بر اساس داده‌های دریافتی از اداره ملی آمار چین، مناطقی مانند مغولستان داخلی، شانشی، شاآنشی و سین‌کیانگ به تنهایی ۸۱ درصد از تولید برق از نیروگاه‌های مبتنی بر سوخت زغال‌سنگ و ۲۵ درصد از کل تولید انرژی از نیروگاه‌های حرارتی را در سال ۲۰۲۲ به خود اختصاص دادند.

ذکر این مسئله خالی از لطف نیست که دشت‌ها و بیابان‌های بخش شمالی و غربی چین، بهترین محل برای راه‌اندازی نیروگاه‌های بادی خورشیدی است؛ همچنین بخش‌های مغولستان داخلی، شانشی، شاآنشی و سین‌کیانگ به همراه مناطق گانسو، نینگ‌شیا و چینگهای، حدود ۴۲ درصد از حجم کل تولید برق از نیروگاه‌های بادی و خورشیدی را در سال ۲۰۲۳ به خود اختصاص دادند.

به علاوه، افزایش میزان تولید برق از نیروگاه‌های بادی و خورشیدی در چین همراه با افزایش تولید انرژی از نیروگاه‌های مبتنی بر سوخت زغال‌سنگ، سیستم انتقال شبکه برق این کشور را با عدم توازن همراه کرده است.

آن‌طور که پیداست، با توجه به افزایش تولید برق از نیروگاه‌های خورشیدی و بادی، به دلیل جمعیت کم و تعداد پایین واحدهای صنعتی در برخی از مناطق چین و کمبود زیرساخت‌های انتقال برق از راه دور، امکان انتقال ظرفیت مازاد انرژی تولید شده به مناطق شرقی و جنوبی وجود ندارد.

بهبود زیرساخت‌های انتقال برق از راه دور

طبق گزارش‌های دریافتی، نرخ بهره‌برداری از برق مبتنی بر انرژی‌های تجدیدپذیر به ۸۴ درصد در سال ۲۰۱۶ کاهش یافت و دولت مرکزی چین را بر آن داشت تا طرحی را با نام «Clean Energy Absorption Action Plan» به منظور کاهش اتلاف برق تولیدی مبتنی بر انرژی‌های تجدیدپذیر اجرایی کند.

تمرکز در طرح نامبرده بر مسائلی همچون بهبود توزیع برق محلی، تقویت زیرساخت‌های انتقال برق از راه دور میان استانی و انتقال انرژی از استان‌های کم‌جمعیت به پرجمعیت و صنعتی معطوف بود.

به گزارش خبرگزاری دولتی شینهوا، نرخ بهره‌برداری از انرژی برق تولیدی در نیروگاه‌های بادی به ۹۷٫۳ درصد و در نیروگاه‌های خورشیدی به ۹۸ درصد در سال ۲۰۲۳ رسید.

با این حال، با توجه به افزایش راه‌اندازی سیستم‌های تولید برق مبتنی بر انرژی‌های تجدیدپذیر و احتمال کاهش میزان ظرفیت تولید انرژی از این سیستم‌ها، نرخ بهره‌برداری از انرژی در نیروگاه‌های بادی به ۹۶٫۱ درصد و نیروگاه‌های خورشیدی به ۹۶ درصد در پنج ماه نخست سال ۲۰۲۴ رسید.

کاهش نرخ بهره‌برداری از برق مبتنی بر انرژی‌های تجدیدپذیر، مرکز ملی نظارت چین را وادار به صدور اعلامیه‌ای در خصوص میزان مصرف برق از انرژی‌های نو و هشدارهای اولیه مرتبط با آن کرد.

در این اطلاعیه بر یکپارچه‌سازی سیستم‌های تولید برق از انرژی‌های تجدیدپذیر در سطح محلی و تقویت زیرساخت‌های امکان انتقال ظرفیت تولید مازاد برق به سایر استان‌های دیگر چین تاکید شده است.

در دو سال گذشته، دولت مرکزی چین در اطلاعیه‌های خود بارها بر لزوم هماهنگی بهتر در سیستم انتقال و تولید برق بین استان‌های این کشور تاکید کرده و آن را جز اولویت‌های صنعت برق در چین برشمرده است.

ایجاد سیستم انتقال برق سراسری یکپارچه در چین

با توجه به اهمیت بالای موضوع انتقال برق سراسری در چین، دفتر سیاسی حزب کمونیست این کشور در روز ۲۹ فوریه ۲۰۲۴ نشستی با موضوع استفاده از فناوری در راه‌اندازی سیستم‌های مبتنی بر انرژی نو را ترتیب داد.

در این نشست که پیش‌قراولان فعال در بخش‌های مرکزی و دیگر مناطق چین در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر گرد هم آمدند، در رابطه با تقویت ظرفیت تولید و انتقال در شبکه برق و یکپارچه‌سازی، توزیع و ساماندهی انرژی‌های پاک گفت‌و‌گوهایی صورت گرفت. شی جین پینگ، رئیس جمهور چین نیز اخیرا بر موضع خود در رابطه با تمرکز بر توسعه یکپارچه بخش انرژی تاکید کرد.

از بسیاری جهات، سیستم خطوط انتقال برق از راه دور در چین یک دستاورد بسیار مهم برای مهندسان این کشور به شمار می‌رود که احتمالا با اتصال سیستم تولید برق از انرژی‌های تجدیدپذیر به این خطوط انتقال همراه می‌شود و سایر کشورها به تبعیت از الگوی موفق چین در توزیع برق، سیستمی مشابه را پیاده‌سازی خواهند کرد.

بر همین اساس، ضریب نفوذ تولید برق متناوب از انرژی‌های تجدیدپذیر و همچنین تولید برق از نیروگاه‌های برق‌آبی در سیستم برق چین، روند افزایشی را تجربه کرده است.

در همین راستا، میزان تولید انرژی از نیروگاه‌های بادی و خورشیدی به حدود ۱۵ درصد از حجم کل تولید برق در پنج ماهه ابتدایی سال ۲۰۲۴ رسید که نسبت به مدت مشابه در سال ۲۰۱۹ که رقمی برابر با ۷ درصد بود، قابل‌ مقایسه است.

با این وجود، چین همچنان در تلاش است تا یک سیستم یکپارچه سراسری انتقال برق را در سراسر استان‌های این کشور که رسیدن به اهداف و اولویت‌های خود را دنبال می‌کنند، ایجاد کند.

در نهایت دولت چین قصد دارد ضریب نفوذ تولید برق از انرژی‌های تجدیدپذیر را افزایش دهد و بدین منظور باید سطح هماهنگی میان تمامی نیروگاه‌های مبتنی بر انرژی‌های نو مستقر در سراسر استان‌های چین را بالاتر ببرد.

انتهای پیام/