با توجه به نقش و اهمیت مناطق ویژه اقتصادی در پیشبرد اهداف کلان کشور، ضرورت دارد اجرای طرح‌های توسعه‌ای در این مناطق با سرعت و شتاب بیشتری صورت پذیرد. اگرچه تحقق این امر مستلزم سرمایه‌گذاری کافی و همچنین حمایت دولت و بخش‌های مرتبط است اما خوشبختانه این مناطق تا به امروز توانسته‌اند اثرگذاری قابل توجهی در بخش معدن و صنایع فلزی کشور داشته باشند. با توجه به ضرورت اجرای طرح‌های توسعه‌ای در این مناطق، خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» با بازیار بهمن‌نژاد، معاون برنامه‌ریزی و توسعه منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج فارس به گفت‌وگو پرداخته است که متن کامل آن را در زیر خواهید خواند:
چشم‌انداز و هدف‌گذاری اصلی منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج فارس در خصوص توسعه فعالیت‌های این مجموعه برای سال‌های آتی چیست؟
در بررسی سیمای موجود منطقه، عمدتا به مهم‌ترین مزیت‌های منطقه، چالش‌های پیش رو و شیوه‌های گذر از چالش‌ها توجه شده است زیرا ترسیم خطوط توسعه آتی منطقه ویژه نیازمند شناخت مشکلات موجود و محتمل در آینده بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود، تقویت نقش مشارکتی منطقه در اقتصاد ملی است. کاهش مشکلات زیست‌محیطی و منطقه‌ای، استفاده از ظرفیت‌های صنعتی و خدماتی برای جذب سرمایه‌گذاری، نوسازی و تکمیل زیر ساخت‌ها و افزایش بهره‌وری عوامل اقتصادی، از ضرورت‌های ارتقای توسعه منطقه برای سال‌های آینده به شمار می‌رود.
اولویت اصلی مجموعه در خصوص اجرای برنامه‌های توسعه‌ای چیست؟
تشکیل منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج فارس، مرهون برنامه‌های توسعه صنایع فولاد و آلومینیو م و زیرساخت‌های مرتبط با این صنایع در منطقه بود. با گذشت حدود سه دهه از شروع فعالیت‌های توسعه صنعتی در منطقه، اگرچه ظرفیت‌های تولید صنایع فولاد و آلومینیوم افزایش یافته است اما استهلاک بخشی از زیرساخت‌های ایجاد شده، بهره‌وری از این تاسیسات را کاهش داده است . همچنین توسعه ناهماهنگ سایر صنایع (نفت، گاز، کشتی‌سازی منطقه صنعتی غرب بندرعباس (منطقه ویژه خلیج فارس بخشی از این محدوده و …) و افزایش ظرفیت بندر شهید رجایی است)، چالش‌های جدیدی را پیش روی منطقه قرار داده است. ازجمله این چالش‌ها می‌توان به مشکلات ایجاد شده در ارتباط ریلی و جاده‌ای منطقه صنعتی غرب بندرعباس با داخل کشور و همچنین محدودیت در تامین نهاده‌های تولید (آب و برق و …) اشاره داشت. استراتژی جدید توسعه منطقه ویژه که برگرفته از مطالعات بازنگری طرح جامع تدوین شده است، مبتنی بر توسعه صنایع فلزی میان و پایین‌دستی و فعالیت‌های لجستیکی در چارچوب اقتصاد ملی است.
با توجه به هدف‌گذاری منطقه ویژه اقتصادی خلیج فارس، در حال حاضر چه طرح‌های توسعه‌ای در این مجموعه دنبال می‌شود؟
اهداف توسعه‌ای منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج فارس که بر اساس چشم‌انداز جدید توسعه تبیین شده‌اند، شامل دستیابی به پایداری زیست‌محیطی در منطقه، ایجاد مدیریت واحد برای پایش محیط زیست منطقه، توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل جاده‌ای، ریلی و دریایی، افزایش بهره‌وری و کارایی سیستم‌های حمل و نقلی، تامین آب و انرژی مورد نیاز صنایع در منطقه، جلب مشارکت بخش خصوصی در زمینه تامین انرژی مورد نیاز منطقه و بهسازی فضای فعالیتی منطقه، توسعه فعالیت‌های جدید در منطقه، توانمندسازی نیروهای بومی یرای اشتغال و بهبود شرایط کسب‌وکار در منطقه است.
طرح‌های یاد شده هم‌اکنون در چه مرحله‌ای قرار دارند؟
بخشی از طرح‌های توسعه‌ای در این منطقه شامل موارد ذیل یعنی ایجاد دسترسی به سایت توسعه به منظور تسهیل در تامین تاسیسات زیربنایی و ایجاد تحرک در راه‌اندازی واحدهای صنعتی دریافت‌کننده زمین و تسریع در احداث واحدهای تولیدی مربوط به خود، برنامه‌ریزی و پایش مستمر میزان پیشرفت صنایع برای نیل به اهداف از پیش تعیین شده، سرمایه‌گذاری در طرح‌های زیربنایی شامل تعمیرات اسکله، احداث ایستگاه‌های کاهش فشار گاز، احداث سامانه کنترل و هدایت سیلاب، توجه به سلامت جسمی و روانی کارکنان و احداث فضاهای ورزشی، انجام تعمیرات اساسی و بازسازی هتل چهار ستاره منطقه ویژه به منظور تسهیل اقامت مدیران و کارشناسان صنایع مستقر، برنامه‌ریزی و احداث زیرساخت‌های مخابراتی و دیتا از طریق احداث خطوط فیبر نوری در منطقه با پیشرفت بین ۲۰ تا ۱۰۰ درصدی، آغاز به احداث سه دستگاه پل یک و دو دهانه برای عبور از روی جاده‌های پیرامونی منطقه ویژه و جاده دسترسی به شهرک مروارید و اتصال سایت‌های دو هزار و ۱۰۰ هکتاری و سه هزار هکتاری توسعه با پیشرفت ۲۵ درصدی، واگذاری زمین به طرح انتقال پساب تصفیه شده فاضلاب بندر عباس برای احداث فاز اول مخازن ذخیره و تامین آب مورد نیاز صنایع، احداث خط لوله ۳۰اینچ گاز منطقه و احداث ایستگاه‌های سی جی اس برای گازرسانی به نیروگاه منطقه ویژه با پیشرفت ۱۰۰ درصدی، احداث پست برق ۲۳۰/۴۰۰کیلوولت آ آی اس در سایت میانی و شمال نیروگاه با پیشرفت ۱۰۰ درصدی و احداث ایستگاه شماره ۲ آتش‌نشانی و کلینیک منطقه ویژه در سایت جنوبی با پیشرفت ۱۰۰ درصدی است.
بهره‌برداری از طرح‌های یاد شده، چه تاثیری بر میزان تولید و سطوح درآمدی مجموعه خواهد داشت؟
صنایع بالادستی و میان‌دستی فولاد اصولا از نوع صنایع به اصطلاح آب‌بر و صنایع آلومینیوم از نوع صنایع مبتنی بر نیروی برق هستند و تولید آن‌ها وابسته به وجود آب‌خنک‌کن، نیروی برق و گاز است. بنابراین سرمایه‌گذاری در زمینه تامین تاسیسات زیرساختی به صورت مستقیم بر رشد تولید صنایع و افزایش درآمدهای منطقه ویژه اثرگذار خواهد بود و از آنجایی که صنایع منطقه ویژه عمدتا صادرات‌محور هستند، رشد تولید به طور مستیقم به رشد درآمدهای ارزی کشور منجر خواهد شد.
میزان اشتغال ایجاد شده به دنبال بهره‌برداری از طرح‌های توسعه‌ای را چه میزان ارزیابی می‌کنید؟ این مجموعه چه رویکردی را در خصوص جذب نیرو و آموزش دنبال خواهد کرد؟
با توجه به اینکه اکثریت کارکنان منطقه ویژه به دلیل اشتغال در مشاغل سخت و زیان‌آور، دارای ماندگاری به نسبت کوتاهی هستند و لازم است که به طور مرتب و دائمی نسبت به بازسازی نیروهای موجود و آموزش نیروهای جدید اقدام شود، از این رو از سالیان پیش یکی از واحدهای فعال منطقه ویژه واحد آموزش بوده که امر مهم بازآموزی و ارتقای دانش فنی کارکنان را بر عهده دارد تا دانش فنی نیروهای موجود را در سطح مورد نیاز باقی نگه دارد و همچنین اطلاعات فنی نیروهای جایگزین پرسنل بازنشسته را به سطح قابل قبول برساند.
سخن پایانی
در حال حاضر لزوم توجه بیشتر ایمیدرو به عنوان سازمان بالادستی منطقه ویژه و تخصیص بودجه برای پیشبرد بیشتر طرح‌های عمرانی مصوب در منطقه ویژه تاکید می‌شود. ضمن اینکه همراهی سازمان بنادر و کشتیرانی برای گسترش پست‌ها و فعالیت‌های بندری اسکله منطقه ویژه و همراهی و همکاری سازمان‌های دولتی مانند ادارات کل آب، نیرو و گاز برای تسریع در تامین تاسیسات زیربنایی، از دیگر الزامات تحقق توسعه در منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج فارس است.
