سرپرست شرکت فولاد اکسین خوزستان گفت: ماموریت اصلی فولاد اکسین تولید ورق‌های خاص، شامل API و آلیاژی است، با این حال، نیاز صنایع حساس کشور طی یک دهه آینده به حدود ۱۰میلیون تن ورق API، در کنار ظرفیت سالانه اکسین به رقم یک میلیون و ۵۰ هزار تن، نشان می‌دهد که شرکت اکسین قابلیت تامین نیاز کشور و در بسیاری موارد، صادرات مازاد مصرف داخلی ورق مورد نظر را دارد.

به گزارش «فلزات آنلاین» و به نقل از روابط عمومی شرکت فولاد اکسین، امین آسیابان سرپرست مدیریت عامل شرکت فولاد اکسین خوزستان در گفت‌وگویی اظهار داشت: اصولا تولید محصولات استراتژیک یکی از اقداماتی است که شرکت‌های بزرگ در راستای تحقق برنامه‌های توسعه‌های خود انجام می‌دهند. از جمله محصولاتی که در صنایع مختلف نفت، گاز، پتروشیمی، کشتی‌سازی و… کاربرد استراتژیک دارد ورق فولادی API است و شرکت فولاد اکسین خوزستان تنها تولیدکننده این محصول در منطقه خاورمیانه شناخته می‌شود.

این شرکت از دو سال گذشته، با تغییر و تحولات مدیریتی، توانسته است ضمن راه اندازی مدیریت مستقل پروژه‌های تولید ورق‌های خاص، زمینه توسعه و سودآوری شرکت را دوچندان کند. این در حالی است که ماموریت اصلی فولاد اکسین تولید ورق‌های خاص، شامل API و آلیاژی است. با این حال، نیاز صنایع حساس کشور طی یک دهه آینده به حدود ۱۰ میلیون تن ورق API، در کنار ظرفیت سالانه اکسین به رقم یک میلیون و ۵۰ هزار تن، نشان می‌دهد که شرکت اکسین قابلیت تامین نیاز کشور و در بسیاری موارد، صادرات مازاد مصرف داخلی ورق مورد نظر را دارد.

وی بیان کرد: در دو سال گذشته، با تدوین سیاست‌گذاری مدیران ارشد در راستای تحقق رسالت اصلی فولاد اکسین (تولید ورق‌های API و آلیاژی)، کلیه پروژه‌های خطوط لوله و مخازن نفت، گاز و پتروشیمی در سطح کشور شناسایی شدند. در طول این مدت، حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ جلسه با مسئولان و مدیران شرکت‌های تابعه وزارت نفت و شرکت‌های تامین کننده لوله و ورق تشکیل شد که عمدتا در زمینه معرفی قابلیت‌ها و توانمندی‌های تولیدی شرکت فولاد اکسین بودند.

ناآگاهی مجموعه وزارت نفت و عدم اطلاع‌رسانی دقیق درباره توانمندی‌های تولیدی فولاد اکسین در گذشته، یکی از عمده دلایل تولید نشدن ورق‌های خاص بوده است. با این حال، با ورود تیم مدیریتی جدید در راس امور از سال ۱۳۹۸ تا امروز، وضعیت تولید ورق‌های خاص شرکت فولاد اکسین تغییر یافت و عملا از یک شرایط نامطلوب به یک شرایط مطلوب، تغییر وضعیت داد و این روند همچنان نیز ادامه دارد.

تقاضا، فولاد اکسین، ورق‌های خاص

سرپرست شرکت فولاد اکسین خوزستان عنوان کرد: خطوط لوله در سراسر کشور به دو بخش نفت و گاز تقسیم‌بندی می‌شوند و عمدتـا خطوط انتقـــال نفـــت خـــام یا نفـــت فرآوری شــده و یا خطوط انتقال گاز به حساب می‌آینــد. قطـــر لولـــه‌های خطـــوط لوله نفت به‌طــور عمـــده زیـــر ۳۰ اینچ و در برخی موارد، بــالای ۳۰ اینــچ و بــرای لوله‌هـــای انتقال گاز عمدتا بالای ۲۴ اینچ است.

آسیابان تصریح کرد: ورق‌های مورد استفاده برای ساخت لوله در هرکدام از این دو نوع، تفاوت‌هایی از جنبه گرید، ابعاد (قطر، طول و عرض) و کیفیت فولاد به کار رفته دارند که عمدتا به میزان درصد ترش یا شیرین بودن سیالی وابسته است که در آن عبور می‌کند (ترکیب شیمیایی سیال از لحاظ میزان «H2S»). اگر سیال مورد نظر همانند پروژه گوره به جاسک نفــت ترش باشـــد، بایـــد بر اســاس استانداردهای جهانی، خواص و مشخصات ویژهای مقاوم به محیط خورنده شامل «H2S» داشته باشد.

در این صورت، فرآیند تولید از مرحله تولید اسلب تا ورق متفاوت و دارای پارامترهای کنترلی بسیار حساسی خواهد بود که همین مهم یکی دیگر از ویژگی‌های تولیدی منحصــربه‌فـــردی شرکت فولاد اکسین است که در طراحی فرایند تولید خود لحاظ می‌کند. با این حال، آمار فوق و تعاریفِ بکار رفته نشان از اهمیت نقش شرکت‌های تولیدکننده ورق‌های API دارند. به همین منظور، بررسی تقاضای سالانه ورق مصرفی در خطوط انتقال نفت و گاز اهمیت می‌یابد تا به واسطه آن، آشکار شود که فولاد اکسین چه نقشی می‌تواند در این میان ایفا کند.

تقاضای ورق «API» طی یک دهه آینده

وی در ادامه خاطرنشان کرد: بر اساس آمارهای موجود، برای انتقال خطوط نفت و گاز در سراسر کشور طی یک دهه آینده، حدود ۲۴هزار کیلومتر خط لوله تعریف شده است که معادل تناژی ورق‌ها به منظور تامین خط لوله‌های مذکور به حدود ده تا دوازده میلیون تن می‌رسد. با توجه به ظرفیت تولید سالانه حدود یک میلیون و ۵۰ هزار تنی فولاد اکسین، به نظر می‌رسد که هیچگونه چالشی از این حیث برای تامین ورق های فولادی مورد نظر وجود نداشته باشد.

بنابراین اعداد و ارقام گفته شده در مورد تولید ورق فولادی عریض در شرکت فولاد اکسین به هیچ عنوان ثابت نیستند و عملا تحقق آن تابع عملیاتی شدن و اجرای پروژه‌های نفت و گازی کشور و همچنین تامین مواد اولیه مناسب و مورد نیاز است.

سرپرست شرکت فولاد اکسین خوزستان گفت: با این حال، اگر شرایط کشور به گونه‌ای پیش برود که محدودیت‌های اعمال شده ناشی از تحریم‌های ظالمانه رفع شود و به واسطه آن، امکان فروش نفت و تبادلات گسترده بین‌المللی به وجود آید، قطعا وضعیت عرضه و تقاضا در بازار صنایع استراتژیک و تامین ورق‌های مورد نیاز این صنایع تغییر خواهد کرد. با این پیش فرض، با راه اندازی پروژه‌های نیمه تمام متوقف شده در کنار پروژه‌های آینده، بی تردید نیاز صنایع به ورق‌های تولیدی در شرکت فولاد اکسین خوزستان بیش از امروز خواهد شد و این توانایی در مجموعه وجود دارد تا با ارتقای کیفیت در راستای نیاز صنایع به تولید خود، به میزان ارقام مذکور در این زمینه دست پیدا کند.

آسیابان در ادامه توضیح داد: از طرف دیگر، در حال حاضر تنها سه شرکت بزرگ لوله‌سازی در کشور مشغــول به فعالیـــت هستند که می‌توانند تولید لوله‌های مورد نیاز صنایع نفت، گاز و پتروشیمی را بر عهده بگیرند. جمع ظرفیت تولید سالیانه سه شرکت مذکور به رقم حدود ۷۵۰ تا ۸۰۰ هزار تن می‌رسد که می‌توانند مواد اولیه مورد نیاز خود را از شرکت‌هایی همانند فولاد اکسین دریافت کنند. بنابراین اگر مجموعه اکسین بتواند در سال حدود ۷۵۰هزار تن ورق API تولید کند، عملا چالشی در زمینه تامین نیاز صنایع لوله‌سازی برای ساخت لوله‌هـــای مــورد نیـــاز ایـــن صنایـــع استراتژیک وجود نخواهد داشت. این در حالی است که در سال گذشته، تولید این محصول به نزدیک ۳۵۰ هزار تن رسیده است و پیش‌بینی‌ها در زمینه تولید ورق API شرکت نشان می‌دهد که رقم تولید این محصول طی سال آینده به ۵۵۰ هزار تن افزایش پیدا خواهد کرد.

ویژگی‌های ورق‌های «API»

وی بیان کرد: ورق‌های آلیاژی و API، به علت کاربرد حساس آن‌ها در صنایع استراتژیک، عمدتــــا دارای ویژگی‌هـــای منحصــربه‌فـــردی هستند که می‌توانند این ورق‌ها را از سایر ورق‌های مورد استفاده در صنایع مختلف، متمایز کنند. به طور معمول، این ورق‌ها از گرید «X42» تا «X120» تقسیم‌بندی می‌شوند. با این حال، درجه‌بندی گریدهای مختلف ورق API به گونه‌ای است که با بالا رفتن گریدها، علاوه بر ارتقـــای میـــزان کیفیـــت در کنـــار افزایــش مقاومـــت‌شـــان در برابـــر شرایـــط محیطـــی و برخورداری از خواص مکانیکی و متالورژیکی بالاتر، وزن‌نهایی مورد نیاز و به تبع آن هزینه پروژه نیز کاهش پیدا خواهد کرد. مجموعه فولاد اکسین، بر اساس تعاریف کارخانه و ظرفیت‌هایی که در آن وجود دارد، امکان تولید ورق‌های API از گرید «B» تا «X80» را دارد که این امکان در آینده و با احداث کارخانه فولادسازی و تولید اسلب با مشخصات خاص، به بیش از موارد فوق گسترش می‌یابد.

صنایع خاص و نقش اکسین

سرپرست شرکت فولاد اکسین خوزستان عنوان کرد: ظرفیت‌های گسترده فولاد اکسین خوزستان در زمینه تولید ورقه‌ای فولادی با ارزش افزوده بالا، به ویژه مورد استفاده در صنایع مهمی همچون کشتی‌سازی، مخازن تحت فشار نفت و گاز، صنایع نظامی و…، نشان می‌دهد که به رغم کمبود مواد اولیه، مجموعه اکسین توانسته است سالانه حدود ۸۰هزار تن در این زمینه تولید داشته باشد. این رقم برای نیاز صنایع مورد نظر در کشور، که به حدود ۱۲۰ هزار تن در سال می‌رسد، باعث شده است که در این زمینه نزدیک به ۴۰ هزار تن واردات ورق‌های خاص مربوط به صنایع مذکور صورت بگیـــرد. این امـــر در صورتی می‌تواند بـــه پایـــان مسیــر واردات ورق‌هـــای خاص منجــر شود که فولاد اکسین بتواند به مواد اولیه مناسب و کافی برای تولید بر اساس نیاز کشور دست یابد که طبیعتا با راه‌اندازی کارخانه فولادسازی، این امکان محقق خواهد شد.

آینده، فولاد اکسین، مواد اولیه

آسیابان با اشـاره به اینکه در حال حاضر، ســـه فولادســـاز بــــزرگ کشـــور، شامـــل فـــولاد خوزستان، فولاد مبارکه و فولاد هرمزگان، ســـه شرکت تامین‌کننده اسلب (تختال) مورد نیاز تولید فولاد اکسین به حساب می آیند، مطرح کرد: ایــن موضوع در آینده، با توسعه برنامه تولید ورق‌های عریض توسط فولاد مبارکه، ممکن اســت چالش‌هــایی را از حیــث تامیــن اسلب مـــورد نیــاز برای مجموعــه اکسیــن به وجــود آورد. با راه‌انـــدازی و توسعــه واحـــد فولادسازی فولاد اکسین، عملا این نیاز مرتفع خواهد شد و مشکلی در این زمینه پدید نخواهد آمد.