حدود ۲ هفته گذشته، سرانجام معافیت‌های خریداران نفت ایران به پایان رسید و عدم تمدید آن اگر چه در ابتدا به ناگهان شوک قیمتی به بازار نفت وارد کرد، اما چند روز بعد جهش اولیه از بین رفت و قیمت مجددا به حدود ۷۰ دلار بازگشت. شواهد نشان می‌دهد اکنون بازار نفت به اطمینان نسبی در خصوص عرضه کافی از سوی تولیدکنندگان رسیده است.
به گزارش فلزات آنلاین، همزمان با فرونشستن تب اولیه کاهش عرضه در بازار، ارزش قراردادهای آتی نفت در بورس نیویورک ۲٫۸ درصد کاهش پیدا کرد. طی ۴ ماه اخیر، میانگین تولید روزانه نفت کشورهای عضو اوپک پیوسته در حال کاهش بوده است؛ به‌طوری که مجموع تولید ماه مارس نسبت به میانگین ۳ماهه پایانی ۲۰۱۸، بالغ بر ۶٫۴ درصد کاهش را نشان می‌دهد.
به نظر می‌رسد علی‌رغم این میزان کاهش و عدم تمدید معافیت‌های نفتی ایران، بازار نسبت به توانایی آمریکا، عربستان و امارات نسبت به پر کردن خلاء موجود در عرضه اطمینان پیدا کرده است. گفته می‌شود پالایشگاه‌های نفت در آسیا برای جایگزین کردن نفت ایران، از عربستان درخواست خرید کرده‌اند. اگرچه همزمان تحریم نفت ونزوئلا نیز صورت گرفته، اما تولید نفت این کشور که دارای بیشترین میزان ذخایر نفتی دنیا است، تنها حدود ۷۰۰ هزار بشکه در روز است.
پس از اعلام دولت ترامپ در خصوص پایان معافیت‌های خرید نفت ایران، قیمت هر بشکه نفت برنت به قله ۷۴ دلار، بیشترین میزان خود در ۵ ماه اخیر رسید. هیجان ناگهانی در بازار به دلیل کمبود عرضه با توجه به سطح تولید فعلی اعضای اوپک به جهش فوری قیمت نفت منجر شد.
در حالی که آمریکا از کشورهای امارات و عربستان برای جایگزین کردن نفت ایران نام برده بود؛ اظهارات وزیر نفت عربستان، نشان داد سعودی‌ها به جز اعمال فشار بر ایران، برنامه‌های دیگری نیز در سر دارند.
خالد الفالح در مصاحبه تلویزیونی اعلام کرد که عربستان نسبت به متعادل نگه داشتن بازار متهعد است، اما از صحبت‌های او این طور نیز برداشت می‌شد که اوپک و متحدانش نظیر روسیه ممکن است تا پایان سال ۲۰۱۹، بیشتر از میزان برنامه‌ریزی شده، به کاهش بیشتر تولید نفت ادامه دهند.
گفتنی است از نوامبر ۲۰۱۸ تا آوریل گذشته، میزان تولید اعضای اوپک حدود ۲ میلیون بشکه در روز کاهش یافته که تاثیر زیادی در تنظیم قیمت نفت در بازار بر جای گذاشته است. نمودار شماره ۱ میزان تولید روزانه نفت خام کشورهای عضو اوپک را نشان می‌دهد.
حدود ۲ هفته گذشته، ذخایر نفت خام آمریکا با بیش از ۱۰ میلیون شکه افزایش به ۴۷۱ میلیون بشکه رسید که بیشترین میزان از سال ۲۰۱۷ است. در حالی که تولید نفت خام آمریکا اکنون به بیش از ۱۲٫۳ میلیون بشکه در روز رسیده است، همچنان افزایش میزان تولید نفت ادامه دارد. این در حالی است که روسیه در ماه آوریل برخلاف برنامه‌ریزی قبلی، تولید خود را در این ماه کاهش نداد. این امر نگرانی از کاهش عرضه نفت در جهان را کاست و باعث شد تا روند صعودی قیمت نفت متوقف شود.
برخی تحلیلگران در این خصوص معتقدند عواقب لغو معافیت‌های نفتی تنها تنگنای اقتصادی بیشتر برای مردم ایران باشد، تا اینکه در نظام عرضه و تقاضای نفت تاثیر جدی بگذارد. دلایل خوبی در حال حاضر وجود دارد که نشان می‌دهد حتی با وجود امکان کاهش تولید بیشتر از سوی اوپک، قیمت‌ها در سطح ۷۰ دلار فعلی باقی خواهد ماند.
آینده مبهم در چشم‌اندازهای رشد اقتصاد جهانی یکی از دلایل اصلی است که میزان تقاضا برای نفت در آینده را تحت‌الشعاع قرار داده است. علاوه بر این، جنگ تجاری آمریکا و چین، هنوز حل نشده باقی مانده است و این عامل، روی تقاضای جهانی این ماده در هر دو کشور و اقتصادهای وابسته تاثیر منفی گذاشته است.
گفته می‌شود که مطابق چشم‌انداز ۵ ساله، آمریکا ظرفیت تولید نفت خود را افزایش خواهد داد و برای سال‌های آینده نیز بزرگترین تولیدکننده نفت باقی خواهد ماند. برنامه‌ریزی تولیدکنندگان نفت شیل آمریکا برای رسیدن به میزان روزانه بیش از ۱۴ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۲۴ است.
