به طور خلاصه می‌توان مشکلات شرکت «Ferrexpo» در نیمه اول سال ۲۰۲۲ را به سه مورد کاهش راه‌های ارتباطی و افزایش هزینه حمل‌ونقل و توزیع محصولات، افت قیمت سنگآهن به دلیل کاهش تقاضا و افت تولید به دلیل کاهش نیروی کار و در نهایت تعطیلی برخی از کارخانه‌های تولیدی خلاصه کرد. در نتیجه ترکیبی از عوامل کلیدی همچون کاهش ۲۱ درصدی حجم فروش، ۲۲ درصد کاهش قیمت برای سنگآهن عیار پایین و افزایش ۲۰ درصدی نرخ حمل‌ونقل، درآمد شرکت با کاهش ۳۱ درصدی در نیمه اول سال ۲۰۲۲، به مقدار ۹۳۶ میلیون دلار آمریکا رسیده است. ضمن اینکه حاشیه سود شرکت از ۴۸٫۸۵ به ۸٫۷۶ درصد رسید که ناشی از آسیب وارده به دارایی‌ها و تجهیزات شرکت و کاهش «EBITDA» بوده است.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» و به نقل از روابط عمومی شرکت مشاوره اقتصادی آرمان آتورپات، شرکت «Ferrexpo» سومین صادرکننده گندله سنگآهن با عیار بالا در جهان شناخته می‌شود که در سوئیس واقع شده است اما پایگاه عملیاتی آن در مرکز اوکراین با سه معدن بزرگ سنگآهن و یک کارخانه بزرگ تولید گندله مستقر است. با شروع جنگ بین اوکراین و روسیه در ماه فوریه ۲۰۲۲، این شرکت با مشکلات متعددی روبه‌رو بوده است که مصادره بنادر دریای سیاه اوکراین، کشته شدن هشت نفر از نیروهای عملیاتی این شرکت و پیوستن اجباری ۶درصد از آن‌ها به ارتش اوکراین در ۹ ماه اول سال و افزایش هزینه‌های تولیدی، مواردی از این مشکلات است. طبق گزارش اخیر شرکت «Ferrexpo» تا پیش از درگیری بین اوکراین و روسیه، بالغ بر ۷۹ درصد از مقاصد تجاری این شرکت اروپا و ترکیه بود و تنها ۵ درصد از آن به شمال شرق آسیا و ۱۶ درصد آن به چین و آسیای جنوب شرق ارسال شد. افزایش پریمیوم گندله‌های عیار بالا که در واقع مبلغ پرداخته شده برای آهن اضافی در گندله‌هایی با عیار ۶۵درصد یا بیشتر در مقابل عیار متوسط ۶۲درصد اســت، در ۶ ماه نخســت ســال ۲۰۲۲، حــدود ۱۸درصد نسبت به سال قبل افزایش یافت که این نشان‌دهنده ادامه روند قبلی در سال ۲۰۲۱ است زیرا فولادسازان به دنبال استفاده از کنسانتره‌های عیار بالاتر به دلیل کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و مشکلات زیست‌محیطی هستند. در این شرکت نیز با وجود مشکلات، همچنان توجه ویژه‌ای به مسائل زیست‌محیطی شده و انتشار مطلق گاز «CO2» در نیمه اول سال ۲۰۲۲، کاهش ۲۴ درصدی نسبت به بازه مشابه در سال ۲۰۲۱ داشته است.
مشکلات ایجاد شده در پی جنگ اوکراین و روسیه در «Ferrexpo»
از مهمترین نقص‌های ایجاد شده در پی تهاجم روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲، اختلال شبکه لجستیکی گروه در پی تعطیلی بنادر دریای سیاه اوکراین و حملات منظم به اپراتور ملی راه‌آهن اوکراین این کشور بوده است. در پی مشکلات پیش آمده، تعرفه‌های جدید ریلی اجرا شده از ماه جولای سال ۲۰۲۲، هزینه‌های توزیع حدود ۲۰ نوع از محموله‌های شرکت را به میزان ۷۰ درصد افزایش داده است که منجر به افزایش هفت تا ۹دلاری هزینه‌های حمل به ازای هر تن می‌شود. این شرکت نیاز به پیکربندی لجستیک جدیدی دارد و از آنجایی که پیکربندی قبلی، کم‌هزینه‌ترین و کارآمدترین مسیر برای تحویل محصولات به مشتریان بود، هرگونه انحراف از آن، منجر به افزایش هزینه برای شرکت می‌شود. تمامی موارد ذکر شده باعث شده است تا نرخ حمل‌ونقل شرکت با افزایش ۲۰ درصدی، به مبلغ ۲۶ دلار به ازای هر تن برسد. نمودار یک، تفاوت قیمت محصولات مختلف سنگ معدن آهن را برای نیمه اول سال ۲۰۲۲ و ۲۰۲۱ نشان می‌دهد.
روند تولیدات شرکت در نیمه اول سال ۲۰۲۲
در نمودار دو، کل تولیدات تجاری در نیمه اول سال ۲۰۲۲ و ۲۰۲۱ آورده شده است. میزان تولید گندله سنگآهن به چهار میلیون و ۸۰۰ هزار تن در نیم سال اول ۲۰۲۲ رسید که ۱۴ درصد زیر تولید در بازه مشابه در سال قبل بود. برای جبران این کاهش تولید و افزایش درآمد شرکت به دنبال تولید محدود گندله‌های احیای مستقیم و کنسانتره‌های تجاری، تولید و صادرات محصولات پریمیوم که ارزش بیشتری برای شرکت به همراه دارند، به حداکثر رسید. تولید گندله‌ها با روش احیا مستقیم با عیار بالاتر در سه ماهه سوم سال ۲۰۲۲، با ۳۵ درصد افزایش به مقدار ۲۶۳ هزار تن رسید که ۳۱ درصد از کل گندله‌های تولیدی در این بازه زمانی بود؛ در حالی که در کل سال ۲۰۲۱، تنها ۴درصد از حجم کل تولیدات را تشکیل داد.
تعطیلی کارخانه‌ها و معادن و کاهش نیروی کار باعث کاهش حجم تولید در شرکت شد و از طرفی تورم، افزایش قیمت انرژی در اروپا و رکود اقتصادی در چین به دلیل شیوع مجدد کووید ۱۹ و محدودیت‌های شدید، تولید فولادسازان را کاهش داده و باعث کاهش تقاضا و به موجب آن کاهش قیمت سنگآهن شده است.
عملکرد اقتصادی «Ferrexpo» در نیمه اول سال ۲۰۲۲
در جدول یک، خلاصه‌ای از شاخص‌های اصلی شرکت گزارش شده است. از زمان حمله روسیه به اوکراین در ماه فوریه سال ۲۰۲۲ و محاصره بنادر دریای سیاه، فروش شرکت تنها به اروپا محدود شده است و به خاطر مشکلاتی که موجود بود، حجم فروش در نیمه اول با کاهش ۲۱ درصدی، به مقدار چهار میلیون و ۴۰۰ تن رسید. در سه ماهه سوم سال ۲۰۲۲، این روند کاهشی با نرخ بیشتری ادامه یافت و با ۶۵ درصد کاهش، به مقدار یک میلیون تن رسید. کل هزینه‌های شرکت به چند قسمت تقیسیم می‌شوند که طبق گزارش‌های مالی شرکت برای نیمه اول سال ۲۰۲۲ نسبت به سال گذشته، هزینه‌های نقدی تولید ۸۵ درصد افزایش و هزینه فروش و توزیع به دلیل حجم کمتر فروش و کاهش نرخ‌های حمل‌ونقل دریایی با وجود افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل کاهش ۳درصدی داشته است. همچنین باید اشاره شود که در آینده، کاهش هزینه‌های ناشی از فروش و توزیع با هزینه‌های لازم برای جایگزینی دسترسی لجستیک به بازارهای مورد نظر به جای بنادر دریای سیاه اوکراین جبران می‌شود و هزینه‌های تولید و فروش نسبت به نیمه اول سال ۲۰۲۲ افزایش خواهد یافت. همچنین برای این بازه زمانی، مخارج عمومی و اجرایی با افزایش دو میلیون دلاری نسبت به مقدار اولیه ۳۵ میلیون دلار، به دلیل افزایش هزینه پرسنلی ناشی از تورم در اوکراین ۵٫۷ درصد افزایش و سایر هزینه‌های عملیاتی شرکت از ۲۱ میلیون دلار به ۲۸۳ میلیون دلار افزایش یافته است که به دلیل خسارت ۲۵۴میلیون دلاری وارد شده به تجهیزات و دارایی‌های شرکت است.
هزینه نقدی تولید «C1» در نیمه اول سال ۲۰۲۲ برابر با ۸۵.۳ دلار به ازای هر تن و در سال ۲۰۲۱ برابر با ۴۶.۶ دلار بود. این افزایش ۸۳ درصدی ناشی از افزایش جهانی قیمت انرژی و فشارهای تورمی علاوه بر محدودیت‌های لجستیکی مرتبط به دلیل درگیری در اوکراین بود. درصد هر یک از مؤلفه‌های این هزینه‌ها به طور تفکیک شده در نمودار یک نشان داده شده است. قیمت انرژی در بازه بین سه ماه چهارم سال ۲۰۲۱ تا ماه فوریه ۲۰۲۲ در پی حمله روسیه به اوکراین افزایش یافت و به موجب آن، قیمت نفت در نیمه اول سال ۲۰۲۲ در حدود ۴۸ درصد افزایش داشت. روند تغییر قیمت گاز طبیعی نیز همگام با افزایش قیمت کامودیتی‌ها افزایشی بوده است اما قیمت برق به میزان کمتری نسبت به گازوئیل و گاز طبیعی در این بازه زمانی ۶ ماهه افزایش داشت و حداکثر قیمت آن برابر با ۱۰۳ دلار آمریکا برای هر مگاوات ساعت «MWh» در ماه ژانویه سال ۲۰۲۲ بود؛ در حالی که میانگین این میزان در سال ۲۰۲۱، بالغ بر ۷۲ دلار برای هر مگاوات ساعت «MWh» بود.
با توجه به قانون جدید اوکراین برای پرداخت بهره مالکانه از تولیدات سنگآهن و با توجه به قیمت ماهانه ۱۰۰ تا ۲۰۰ دلار به ازای هر تن سنگآهن در نیمه اول سال ۲۰۲۲، بهره مالکانه ۵درصدی برای فروش طی دوره اعمال شده است؛ درحالی که برای حق امتیاز قبلی، یک نرخ ثابت ۳.۵ دلار آمریکا به ازای هر تن پرداخت می‌شد. در حال حاضر علاوه بر پرداخت حق امتیاز بیشتر به دلیل تولید کمتر، افزایش هزینه‌های عملیاتی تولید و کاهش قیمت جهانی سنگآهن، درآمد شرکت در نیمه اول سال ۲۰۲۲ با کاهش ۳۱درصدی، به ۹۳۶ میلیون دلار رسیده است.
«EBITDA» گزارش شده برای نیمه اول سال ۲۰۲۲، با کاهش ۴۴ درصدی نسبت به سال گذشته، برابر با ۴۸۶ میلیون دلار و سود پس از کسر مالیات برای این بازه زمانی با کاهش ۸۸ درصدی، برابر با ۸۲میلیون دلار محاسبه شد که به خاطر کاهش «EBITDA» و آسیب وارده به تجهیزات و دارایی‌های شرکت است. حاشیه سود خالص محاسبه شده با کاهش ۸۲ درصدی، برابر با ۸.۷۶دلار و برای بازه مشابه در سال ۲۰۲۱، مقدار آن برابر با ۴۸.۸۵ دلار بوده است. در خصوص سرمایه‌گذاریهای انجام شده می‌توان به سرمایه‌گذاری با مبلغ ۱۰۲ میلیون دلار با هدف سرمایه‌گذاری پایدار در پروژه‌هایی با رشد کوچکتر که در کوتاه‌مدت به سرانجام برسند، اشاره کرد.
