سال گذشته که «رونق تولید» نام‌گذاری شده بود، بخش عمده‌ای از صنعت و اقتصاد کشور که عموما به بخش غیر نفتی تعلق داشت، توانست رشد خوبی را در تولید تجربه کند و برخلاف تحریم‌های شدید آمریکا، برخی از صنایع همچون فولاد و مس نیز میزان صادرات مطلوبی داشتند. به همین دلیل در سال جاری که «جهش تولید» نام‌گذاری شده، اهداف متعددی برای بخش صنایع معدنی و فلزی ترسیم شده است و این برنامه‌ها در نهایت به نخستین هدف بلندمدت کشور یعنی افق ۱۴۰۴ ختم می‌شوند.

برخی از صاحب‌نظران این اهداف را بلندپروازانه و برخی دیگر ناکافی می‌دانند. منظور از بلندپروازانه این است که این اهداف برای کشور ما بزرگ بوده و از عهده رسیدن به آن برنمی‌آییم یا اینکه پس از رسیدن به این اهداف در تولید، با تولیدات چه خواهیم کرد؟ در مقابل، برخی دیگر اهداف را ناکافی می‌دانند زیرا تاکید می‌کنند پتانسیل‌های کشور ما بسیار فراتر از اهداف تعیین شده است و باید تلاش خود را برای عبور از این اهداف بیشتر کنیم. ضمن اینکه در سال جاری با چالش‌هایی نظیر تحریم‌های آمریکا، کاهش درآمدهای نفتی، شیوع ویروس کرونا و… درگیر هستیم.

همواره برای رسیدن به هر هدفی نیازمند تامین ابزارهای مورد نیاز خواهیم بود و یکی از مهم‌ترین ابزارهای تحقق شعار «جهش تولید»، تامین زیرساخت‌های اساسی برای تولیدکنندگان و صادرکنندگان است. طبق قانون، دولت وظیفه دارد نسبت به تامین زیرساخت‌های اساسی برای تولیدکنندگان اقدام کند. موضوعی که یکی از دغدغه‌های همیشگی همه تولیدکنندگان است.

یک تولیدکننده برای واحد تولیدی خود نیازمند راه دسترسی برای تامین مواد اولیه و فروش محصولات، انرژی و آب به عنوان زیرساخت‌های اولیه خواهد بود. حال آنکه دغدغه بسیاری از تولیدکنندگان در بخش معدن و صنایع معدنی و فلزی کمبود همین زیرساخت‌ها است. اساسا بسیاری از کارشناسان اقتصادی کمبود زیرساخت‌ها را در کشور عامل اساسی قوت نگرفتن تولید و تجارت می‌دانند.

اهمیت زیرساخت‌ها در تولید کمتر از فرآیندهای تولیدی نیست. چراکه بخشی از هزینه‌های شرکت‌ها طبعا خرج استفاده از زیرساخت‌هایی همچون راه دسترسی، انرژی و آب می‌شود و هرچه دسترسی به این زیرساخت‌ها بهتر باشد، هزینه تولیدکنندگان نیز به شدت کاهش خواهد یافت. چه بسا ممکن است یک کارخانه با ظرفیت بسیار بالا تنها به دلیل کمبود زیرساخت‌ها دچار زیان شود و در مقابل، یک کارخانه با ظرفیت پایین به دلیل دسترسی به زیرساخت، سود سرشاری را نصیب سهامداران خود کند که نمونه این موارد در کشور ما کم نیست. از این رو، مناطق ویژه اقتصادی به خصوص در کنار سواحل و دریاهای آزاد برای تامین زیرساخت‌ها شکل گرفته‌اند.

اساسا زمانی می‌توان به سودده و ماندگار بودن تولید مطمئن بود که زیرساخت‌ها فراهم باشند. در عین حال نباید فراموش شود که بهترین راه جذب سرمایه‌گذاری توسعه زیرساخت‌ها است. چراکه سرمایه‌گذار زمانی که بهترین شرایط برای تولید فراهم باشد، راحت‌تر جذب شده و راغب می‌شود سرمایه خود را در راه تولید هزینه کند. بهترین شرایط نیز با بهترین زیرساخت‌ها فراهم می‌شود.

اساس شکل‌گیری مناطق ویژه اقتصادی در سواحل نیز بر فراهم ساختن زیرساخت‌ها برای تولیدکنندگان از هر نظر است. زیرا یک تولیدکننده نیازمند راه دسترسی برای تامین مواد اولیه، انرژی برای تبدیل ماده اولیه به محصول و آب برای تامین نیازهای خود است و همه این موارد در مناطق ویژه تدارک دیده شده‌اند. از این رو، جذب سرمایه‌گذار در این مناطق راحت‌تر خواهد بود.

یکی از مناطقی که اخیرا مورد توجه دولت و سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) برای جذب سرمایه‌گذاری و تولید قرار گرفته، منطقه ویژه پارسیان است. این منطقه که در غرب استان هرمزگان واقع شده، یکی از مناطق نزدیک به بزرگ‌ترین منابع گازی جهان یعنی میدان عظیم پارس جنوبی است. بنابراین از سویی دسترسی به انرژی ارزان و فراوان دارد و از سوی دیگر، با تبدیل گاز به برق نیز می‌توان دیگر انرژی مورد نیاز تولید را فراهم کرد.

در همین حال، دسترسی به بندر پارسیان، وجود گمرک تخصصی در این بندر و ۱۲ کیلومتر خط ساحلی آن و احداث اسکله تخصصی صادرات و واردات محصولات و مواد اولیه، می‌تواند موجبات جذب سرمایه را در این منطقه فراهم آورد البته این منطقه در ابتدای راه توسعه خود به ویژه در حوزه احداث زیرساخت‌ها قرار دارد اما توجه به زیرساخت‌های این منطقه از سوی دولت حتی موجب جذب سرمایه‌های بسیار خوبی از سوی سرمایه‌گذاران داخلی حتی در دوران تحریم شده و برخی از پروژه زیرساختی و تولیدی در این منطقه در شرف اجرا هستند. بنابراین می‌توان با تسهیل در جذب سرمایه‌گذاری برای این منطقه، یکی از بهترین نقاط و جذاب‌ترین مناطق را برای تولید و تجارت فراهم کرد.