حتی وجود وقوع دو جنگ گسترده بر سر مسائل ژئوپلیتیکی و گمانهزنیها در رابطه با نتایج برخی انتخابات حساس در شماری از کشورها از جمله آمریکا طی چندین ماه آینده، باعث نشده است سرمایهگذاران روند سرمایهگذاری خود در بخشهای مختلف اقتصادی را متوقف کنند.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزاتآنلاین» و به نقل از خبرگزاری رویترز، حجم سرمایهگذاریها طی سال ۲۰۲۴ در بخشهای اقتصادی با روندی صعودی همراه بوده است. میتوان بیان کرد که دیدگاه سرمایهگذاران نسبت به گذشته تغییر کرده و اکنون آنها مسائلی مانند شیوع یک بیماری همهگیر، جنگهای تجاری میان کشورها و تهاجم نظامی یک کشور به کشوری دیگر مانند جنگ روسیه و اوکراین را به عنوان یک عامل ثابت که ممکن است در هر زمانی رخ دهد در چشماندازهای سرمایهگذاری خود از قبل در نظر میگیرند.
حتی این سرمایهگذاران نتایج انتخابات آتی و مهم در کشورهایی مانند ایالات متحده آمریکا، هند، تایوان، مکزیک و بریتانیا که هنوز مشخص نیست و ممکن است بر سرمایهگذاری آنها تاثیر منفی یا مثبت بگذارد را مورد ارزیابی قرار میدهند.
با این وجود و با در نظر گرفتن تمام عوامل، نمیتوان منکر وقوع برخی اتفاقات غیرمنتظره و ریسکهای احتمالی که احتمالا بر روند سرمایهگذارایها تاثیر بسزایی خواهند داشت، شد. در عین حال، سرمایهگذاران به طور فزایندهای چنین عواملی را به عنوان یکی از جنبههای تاثیرگذار و نه یک شوک همهجانبه در روند سرمایهگذاریهای جهانی تلقی میکنند.
طبق نتیجه نظرسنجی ماهانه انجام شده اخیر توسط بانک «Bank of America»، شرکتکنندگان در این نظرسنجی برای اولین بار از زمان آغاز جنگ روسیه و اوکراین در آوریل ۲۰۲۲، جنگ میان اسرائیل و گروه حماس را به عنوان بزرگترین ریسک ژئوپلیتیکی احتمالی تاثیرگذار بر فرایند سرمایهگذاریها مطرح کردند. همچنین، شاخصهای مرتبط با ریسک ژئوپلیتیک نیز از بیش از ۱۸ ماه گذشته تاکنون در بالاترین سطح خود قرار دارند.
همانطور که آغاز جنگ روسیه و اوکراین موجب افزایش قیمت انرژی گاز در جهان شد، شروع درگیری میان اسرائیل و گروه حماس نیز موجب رشد قیمت نفت شده که نشاندهنده تاثیرگذاری ریسک ژئوپلیتیکی بر روند اقتصادی و سرمایهگذاریهای صورت گرفته در سطح جهانی است.
پس از رشد سریع و کوتاهمدت قیمت نفت خام بعد از جنگ گروه حماس و اسرائیل، در حال حاضر نرخ این سوخت فسیلی به پایینترین سطح خود در ماه جولای ۲۰۲۴ رسیده است که نشان از کاهش ۲۳ درصدی نسبت به ۶ هفته گذشته و افت ۱۴ درصدی نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۲۳ دارد.
اگرچه میتوان گفت که تاثیر ریسک ژئوپلیتیکی جنگ میان گروه حماس و اسرائیل تاثیر چندانی بر نوسان قیمت نفت نداشته است اما با این حال افت اخیر قیمت نفت را میتوان به افزایش تولید نفت شیل ایالات متحده آمریکا و اصرار بالای دولت این کشور بر تامین امنیت انرژی داخلی مرتبط دانست.
کاهش حجم تقاضا برای نفت از سوی چین به دلیل رکود در بخش ساختوساز و خروج سرمایهگذاریهای خارجی به دلیل محدودیتهای وضع شده از سوی دولت ایالات متحده آمریکا را میتوان به عنوان دیگر عامل تاثیرگذار بر کاهش اخیر قیمت نفت عنوان کرد. با این وجود نمیتوان تاثیر ریسکهای ژئوپلیتیکی بر نوسانات قیمت نفت را نادیده گرفت اما این تاثیرگذاری به گونهای که در گذشته گمان میرفت نبوده است.
بیشتر سرمایهگذاران سنتگرا که نسبت به تاثیرگذاری ریسکهای ژئوپلیتیکی بر روند سرمایهگذاری خود نگران هستند، به سمت خرید داراییهای امنی همچون اوراق قرضه خزانهداری ایالات متحده آمریکا تمایل پیدا کردند. با این حال، چنین اقدامی از سوی سرمایهگذاران از زمان آغاز جنگ اوکراین و روسیه به دلیل اینکه برخی بانکهای مرکزی تصمیم به افزایش نرخ بهره بانکی در جهت مهار کاهش تورم ناشی از افزایش قیمت نفت و گاز گرفته بودند، چندان منطقی به نظر نمیرسد.
با این وجود و پس از گذشت سه سال از آغاز جنگ میان روسیه و اوکراین، مجددا سرمایهگذاری از طریق خرید اوراق قرضه دولتی به عنوان یکی از گزینههای سرمایهگذاری در سال ۲۰۲۵ به دلیل نگرانی از وقوع رکود چرخشی اقتصادی خفیف، کاهش نرخ تورم و به تبع آن افت نرخ بهره بانکی مورد توجه قرار گرفته است.
جدای از کاهش بازدهی اوراق قرضه در سه سال گذشته و افزایش مجدد تمایل سرمایهگذاران به خرید این اوراق دولتی، کاهش هزینههای استقراض اکنون به نوسانات قیمت سهام در بورس نیویورک بیش از پیش وابسته شده است. همچنین بازدهی اوراق قرضه خزانهداری آمریکا ۱۰ درصد رشد را تجربه کرده و هزینههای استقراض بلندمدت تقریبا نیم درصد به امید کاهش نرخ بهره بانکی افت پیدا کرده است.
با توجه به نامشخص بودن وضعیت اقتصادی در سال ۲۰۲۵، مسئلهای که اکنون در قالب حق انتخاب برای سرمایهگذاران ارائه شده این است که در چه شرکتی، کدام کشور یا کدام منطقه از جهان سرمایهگذاری کنند.
به عنوان مثال اگر تنشهای ایالات متحده آمریکا و چین دوباره بر سر تایوان افزایش یابد، ممکن است سهام مرتبط با فناوری روندی نزولی به خود گرفته و سرمایهگذاریها در این بخش کاهش پیدا کند. با این حال، سهام بورس مرتبط با بخش فناوری ایالات متحده آمریکا در تمام این سالها بهترین بازدهی را حتی در زمان افزایش تنشها میان ایالات متحده آمریکا و چین داشته است؛ علاوهبراین، جدال بر سر فناوریهای تراشهها موجب رونق سرمایهگذاری داخلی و افزایش امنیتی دیجیتال در آمریکا شده است.
یک بار دیگر میتوان بر این مسئله که ریسکهای ژئوپلیتیکی روی روند سرمایهگذاری در سطح جهانی تاثیرگذار هستند تاکید کرد، با این تفاوت که روشهای پیشبینی این تاثیرگذاری همانند سابق دیگر آسان نخواهد بود.
سرمایهگذاران بر سر دوراهی قرار دارند
با توجه به نزدیکی نتایج نظرسنجیهای انتخابات برای دو نامزد ریاست جمهوری آمریکا یعنی جو بایدن و دونالد ترامپ، پیشبینی نتیجه قطعی این انتخابات و تاثیرگذاری آن بر روند سرمایهگذاری جهانی نسبت به گذشته دشوارتر شده است.
اگرچه بیشتر سرمایهگذاران بازگشت ترامپ به عرضه قدرت را به ضرر وضعیت سرمایهگذاری کنونی جهانی میدانند اما با این حال انتظار نمیرود که هیچ یک از نامزدهای مورد انتظار ریاست جمهوری آمریکا بنا بر دلایل مختلفی بتوانند به طور کامل نگرانیهای مرتبط با ریسکهای ژئوپلیتیکی را مرتفع سازند.
رئیس بخش مدیریت ثروت جهانی بانک «UBS» عنوان کرد: بدون در نظر گرفتن بحران مالی بانکی در سال ۲۰۰۸، سهام بورسهای آمریکا در سالهایی که انتخابات ریاست جمهوری این کشور از سال ۱۹۲۸ تاکنون برگزار شده به طور میانگین بیش از ۱۳ درصد افزایش را تجربه کرده است.
وی اظهار داشت: به سرمایهگذاران توصیه میشود که خود را همیشه برای نوسانات ناشی از تغییر دولتها و اتفاقات سیاسی پیرامون آن آماده کنند و صندوقهای پوشش ریسک را به عنوان گزینهای برای محافظت از داراییهای خود در نظر بگیرند.
رئیس بخش مدیریت ثروت جهانی بانک «UBS» خاطرنشان کرد: در صورت در نظر گرفتن چنین ابزاری میتوان همچنان رشد ارزش سهام و بازدهی اوراق قرضه خریداری شده را طی سال آینده انتظار داشت.
با این تفاسیر به نظر میرسد نوسانات ارزش سهام و بازدهی اوراق قرضه تاکنون چندان زیاد نبوده است. در همین راستا، رقم شاخص «VIX» بورسهای کالایی ایالات متحده آمریکا در حال حاضر پنج واحد کمتر از میانگین تاریخی خود یعنی عدد ۱۹ بوده و حتی شاخص «VIX» در معاملات بورسهای آتی این کشور طی ماه جولای ۲۰۲۴ در محدوده رقم اعلام شده در نوسان است.
علاوهبراین، اگرچه نوسانات بازدهی اوراق قرضه خزانهداری آمریکا بالاتر از میانگین ۲۰ ساله قرار دارد اما در حال حاضر حدود ۵۰ درصد نسبت به رقم بازدهی اعلام شده برای این اوراق قرضه در ماه مارس ۲۰۲۴ کاهش را ثبت کرد. همچنین احتمال میرود این روند کاهش بازدهی اوراق قرضه، سرمایهگذاران را به سمت خرید سهام از بورسها سوق دهد اما شماری از سرمایهگذاران هنوز معتقد به سرمایهگذاری در اوراق قرضه دولتی هستند.
رئیس بخش مدیریت ثروت جهانی بانک «UBS» بر این باور است که ارزش بازدهی سهام در سال ۲۰۲۵ نسبت به سرمایهگذاری در صندوقهای با درآمد ثابت افزایش خواهد یافت. در حال حاضر تاثیر ریسکهای نزولی برای اقتصاد جهانی به شدت کاهش یافته است.
با توجه به نامشخص بودن وضعیت سیاسی کشورهای تاثیرگذار بر روند سرمایهگذاری جهانی، به نظر میرسد مولفه قیمتگذاری در بورسهای کالایی را باید به عنوان یکی از ریسکهای بزرگ و تاثیرگذار بر روند سرمایهگذاری در نظر گرفت.
ملیسا براون از شرکت «Axioma» کاهش نوسانات قیمتها، افت حجم معاملات و رشد محدود شاخصهای سهام مرتبط با فناوری را به عنوان سه عامل مهم در کاهش سرمایهگذاریها در سطح جهانی مطرح کرد.
وی افزایش وابستگی میان بورسهای کالایی و نگرانیهای مرتبط با اقتصاد در سطح کلان و وضعیت بلاتکلیف سرمایهگذاران را از جمله دیگر عوامل تاثیرگذار بر روند نزولی سرمایهگذاریها اعلام کرد.
با این حال اگر نرخ بهره بانکی کاهش پیدا نکند، در صورت ریسکهای ژئوپلیتیکی مداوم و تغییرات سیاسی در کشورهایی همچون آمریکا، ممکن است میزان سرمایهگذاریها عمدتا به دلیل تاثیرگذاری بر بدهیهای دولتی افزایش پیدا کند.
اندرو مک کافری، مدیر ارشد بخش فناوری جهانی در شرکت «Fidelity» تاکید کرد: در آمریکا عدهای از سیاسیون تمایل دارند همچنان روند افزایش کسری بودجه و مداخلات دولتی در بخش اقتصاد حفظ شود. در سال ۲۰۲۴ تمرکز بر هزینه تامین مالی در شرکتها و حتی در دولتها افزایش خواهد یافت.
انتهای پیام/