به نظر می‌رسد تلاش اروپا برای ایجاد یک صنعت باتری بومی به منظور پایان دادن به سلطه چین در بخش باتری خودروهای الکتریکی با شکست مواجه شده است.

به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات‌آنلاین» و به‌ نقل از مجله «Fortune»،  آن‌طور که گفته شده است، شرکت «Northvolt AB» که رویای تبدیل شدن به یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان باتری خودروهای الکتریکی در جهان را در سر می‌پروراند و حمایت شرکت‌های مطرحی همچون «Volkswagen AG» و «BMW AG» را به همراه داشت، اعلام ورشکستگی کرده است.

هم‌زمان با کاهش تقاضا برای خودروهای الکتریکی و تلاش تولیدکنندگان بومی در اروپا برای افزایش سهم خود در بازار جهانی، به نظر می‌رسد روند ورشکستگی شرکت‌های تولیدکننده باتری خودروهای الکتریکی تنها به یک یا دو شرکت منتهی نمی‌شود. طبق گزارش خبرگزاری بلومبرگ، از ۱۶ واحد تولید باتری که قرار شده در اروپا راه‌اندازی شود یا توسعه پیدا کند، تعداد ۱۲ واحد به تعویق افتاده یا فعالیت در آن‌ها متوقف شده است.

بر خلاف وضعیت بسیار نامطلوب واحدهای تولیدکننده باتری خودروهای الکتریکی اروپایی، تعداد ۱۰ پروژه از ۱۳ پروژه باتری در قاره سبز که مدیریت آن بر عهده شرکت‌های مطرح آسیایی همچون شرکت چینی «Contemporary Amperex Technology» و شرکت «Samsung SDI» قرار دارد، در حال حاضر وضعیت بسیار مناسبی را تجربه می‌کنند.

وضعیت به وجود آمده در صنعت باتری نشان می‌دهد که نه تنها سهم شرکت‌های آسیایی تولیدکننده باتری در بازار افزایش یافته بلکه با رشد فضای رقابتی در صنعت مذکور، احتمال افزایش وابستگی خودروسازان غربی به شرکت‌های تولیدکننده آسیایی در مواقع کاهش حجم عرضه یا رشد تنش‌های تجاری و سیاسی دور از انتظار نخواهد بود.

اعلام ورشکستگی، توقف فعالیت، راه‌اندازی یا توسعه واحدهای تولید باتری خودروهای الکتریکی باعث شده جاه‌طلبی‌های اروپا برای ایجاد اقتصاد سبز که ممکن است جایگاه چین به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده خودروهای الکتریکی را تهدید کند، به شدت به خطر بیفتد. در همین راستا، شرکت‌های چینی مانند «CATL» و «BYD» از لحاظ دسترسی به فناوری و تکنولوژی تولید باتری‌ها، حداقل ۱۰ سال از کشورهای غربی جلوتر بوده و حتی محصولات فناورمحور تولیدی خود را با قیمت‌های بسیار مقرون به صرفه‌تری نسبت به محصولات مشابه تولید شده در کشورهای غربی در بازار عرضه می‌کنند.

از سوی دیگر، شرکت‌های اروپایی با مشکل ناتوانی در افزایش ظرفیت تولید دست و پنجه نرم می‌کنند و حجم فروش بسیار کمتر از حد انتظار خودروهای الکتریکی تولیدی آن‌ها در بازار قاره سبز باعث شده است که مشتریان خودروسازان اروپایی از طرح‌های توسعه‌طلبانه خود در راستای راه‌اندازی واحدهای جدید عقب‌نشینی کرده و محموله باتری سفارش داده شده خود به شرکت‌های تولیدکننده باتری اروپایی را لغو کنند.

اندی پالمر، مدیر اجرایی سابق شرکت خودروسازی «Aston Martin Global Lagonda Holdings Plc» بیان کرد: شکست در راه‌اندازی ظرفیت تولید باتری بومی در قاره سبز، حتی ممکن است جایگاه صنعت خودروسازی در اروپا را نیز به خطر بیندازد. بدون یک زنجیره تامین قدرتمند در بخش خودروهای الکتریکی، تولیدکنندگان ممکن است واحدهای تولیدی خود را به مناطقی که به شرکت‌های تولیدکننده باتری دسترسی بهتری دارند، منتقل کنند؛ این اتفاق منجر به تعطیلی واحدهای خودروسازی و از دست رفتن موقعیت‎‌های شغلی قابل‌توجهی در اروپا می‌شود.

در همین راستا، می‌توان اظهار کرد که راه‌اندازی یک صنعت یا توسعه آن در قاره اروپا، همیشه با احتمال موفقیت کمی همراه بوده اما هیچ‌گاه ناممکن نبوده است. بر اساس گزارش موسسه تحقیقاتی «BloombergNEF»، چین حدود ۸۰ درصد از سهم باتری‌های لیتیوم‌یون جهان را در اختیار دارد و ۶ تولیدکننده از ۱۰ تولیدکننده بزرگ باتری‌ خودروهای الکتریکی جهان در این کشور واقع شده است.

در حال حاضر افزایش سرعت ظرفیت تولید سلول باتری‌ خودروهای الکتریکی در چین، بسیار بالاتر از حجم تقاضای جهانی برای خودروهای الکتریکی بوده است. به همین علت، این اتفاق موجب شده است قیمت این خودروها با کاهش قابل ملاحظه‌ای همراه شود. از سوی دیگر، با افزایش تکاپوی فعالان بازار در خصوص اینکه کدام کشور پس از پایان دوره استفاده از خودروهای با موتور احتراق داخلی در آینده بر زنجیره عرضه مواد اولیه باتری و خودروهای الکتریکی تسلط خواهد داشت، دو کشور آمریکا و کانادا به دنبال جذب سرمایه از دیگر کشورها و حتی جذب سرمایه‌گذاران داخلی هستند.

شرکت خودروسازی «Mercedes-Benz Group AG» و شرکت «Stellantis NV» که با کاهش حجم فروش خودرو دست و پنجه نرم می‌کنند، اخیرا اعلام کردند که کار بر روی راه‌اندازی دو واحد تولید باتری مستقر در آلمان و ایتالیا را به دلیل احتمال عقب‌نشینی سرمایه‌گذاران آن متوقف خواهند کرد. همچنین شرکت «Volkswagen AG» که قصد دارد هزینه‌کردها در واحدهای تولیدی خود در آلمان را کاهش دهد، اعلام کرده است که توسعه ظرفیت واحدهای تولید سلول باتری این شرکت در اروپا ممکن است دیرتر از موعد تعیین شده به مرحله اجرایی برسد.

در همین رابطه، شرکت نوپای بریتانیایی «Britishvolt Ltd» در سال ۲۰۲۳، درست قبل از اینکه موفق به راه‌اندازی یک واحد تولید باتری با سرمایه‌گذاری ۳٫۸ میلیارد پوندی در شهر بلایث انگلستان شود، اعلام ورشکستگی کرد. حتی شرکت «Northvolt AB» پس از ثبت حدود ۵۵ میلیارد دلار سفارش تولید سلول باتری از سوی شرکت‌های تولیدکننده خودروی الکتریکی مطرح اروپایی، موفق به انجام این کار نشد و ورشکستگی خود را اعلام کرد.

لازم به ذکر است شرکت «Northvolt AB» که توسط مدیران سابق شرکت تسلا تاسیس شد، طرح‌های بلندپروازانه‌ای برای احداث واحدهای تولید سلول باتری در سوئد، آلمان و کانادا در سر داشت اما برای افزایش ظرفیت تولید با مشکل مواجه شد و در عین حال موفقیتی در کاهش هزینه‌‌کردهای خود به دست نیاورد.

در ماه ژوئن ۲۰۲۴، شرکت خودروسازی «BMW» سفارش دو میلیارد یورویی خود به شرکت «Northvolt AB» را به دلیل کیفیت نامطلوب باتری‌های تولیدی لغو کرد. سه ماه بعد از این اتفاق، شرکت «Northvolt AB» یک‌پنجم از نیروی کار خود را تعدیل و فعالیت در دو واحد تولید سلول باتری خود در سوئد را متوقف کرد.

اگرچه شرکت «Northvolt AB» پس از اعلام ورشکستگی همچنان به دنبال یک شریک تجاری برای ادامه فعالیت خود و خروج از بحران بوده است اما به نظر می‌رسد تنها شرکت‌های آسیایی می‌توانند شرکت نامبرده را از وضعیت بحرانی خارج کنند. بحران به وجود آمده برای تولیدکنندگان باتری اروپایی موجب شده است شرکت‌های تازه‌وارد تمایلی برای ورود به این عرصه از خود نشان ندهند. در مقام مقایسه، شرکت چینی «CATL» تنها در بخش تحقیق و توسعه حدود ۲۱ هزار مهندس استخدام کرده که این تعداد، چهار برابر کل نیروی کار شرکت «Northvolt AB» است.

اولاف شولز، صدراعظم آلمان در اواخر نیمه نخست ماه دسامبر ۲۰۲۴ طی کنفرانسی در برلین، از وضعیت فعلی صنعت باتری و اعلام ورشکستگی شرکت «Northvolt AB» ابراز تاسف کرد.

وی در ادامه سخنان خود، عنوان کرد: اگر اروپا بخواهد در آینده صنعت خودروهای الکتریکی خود را توسعه ببخشد، باید بتواند بخش‌های اصلی و اجزای تشکیل‌دهنده این خودروها را هم در خاک اروپا تولید کند.

شولز خاطرنشان کرد: با ادامه روند فعلی، اروپا میدان رقابت را در صنعت باتری و به طور ویژه‌تر در صنعت خودروهای الکتریکی به تولیدکنندگان چینی واگذار خواهد کرد.

لازم به ذکر است که تلاش‌ خودروسازان اروپایی برای افزایش حجم فروش خودروهای بنزینی پرمصرف تا حد امکان، فشار اتحادیه اروپا برای تسریع راه‌اندازی پروژه‌های تولید باتری بومی و اختصاص بودجه بیشتر به تامین‌کنندگان داخلی که در سال ۲۰۱۷ آغاز شد را به شدت تحت تاثیر قرار داده است.

مادامی که اتحادیه اروپا در حال از دست دادن وقت برای توسعه صنعت باتری خودروهای الکتریکی بوده، چین سرمایه‌گذاری هنگفتی را در صنعت خودروهای الکتریکی داخلی خود انجام داده است. زمانی که خودروسازان اروپایی در سال ۲۰۲۱ تصمیم به حرکت به سمت خودروهای تمام‌الکتریکی گرفتند، در همین سال شرکت «CATL» به یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان باتری در جهان و شرکت «BYD» به یکی از توسعه‌دهندگان اصلی در صنعت تولید خودروهای الکتریکی و سلول باتری‌ تبدیل شدند.

شرکت «BYD» موفق شد با کنار زدن شرکت خودروسازی فولکس واگن، بیشترین سهم در فروش خودروهای الکتریکی در بازار جهانی را به نام خود ثبت کند. گفتنی است شرکت مذکور در نظر دارد واحدهای تولید جدید خودروهای الکتریکی را در مجارستان و ترکیه راه‌اندازی کند.

شرکت «CATL» در حال حاضر یک واحد تولید خودروی الکتریکی در آلمان دارد و به دنبال راه‌‎اندازی یک واحد جدید دیگر در مجارستان است؛ این در حالی بوده که شرکت کره‌ای «LG Chem Ltd» حدود ۶ سال است که فعالیت خود در لهستان را در راستای تولید باتری آغاز کرده است.

لیانا سیپسیگان، استاد دانشگاه کاردیف مطرح کرد: تلاش‌ اروپا برای تبدیل شدن به یکی از قطب‌های تولید باتری‌ از چندین سال گذشته آغاز شده اما واضح است که قاره سبز با مشکل کمبود تکنسین‌های ماهر و افزایش هزینه‌های انرژی دست و پنجه نرم می‌کند و به همین دلیل نتوانسته است موفقیتی در این زمینه کسب کند.

به گفته وی، راه‌اندازی واحدهای تولید با بازدهی بالا در قاره سبز، مستلزم به‌کارگیری هزاران فرایند دقیق و پیچیده همانند واحدهای تولید چینی و کره‌ای است؛ بنابراین عملا چنین کاری از سوی خود اروپایی‌ها به علت عدم برخورداری از دانش و فناوری لازم، تقریبا امری غیرممکن به نظر می‌رسد.

کالین مک کراچر، تحلیلگر موسسه تحقیقاتی «BloombergNEF» معتقد است: تولید باتری همچنان فرایند بسیار دشواری بوده و سرمایه بسیار زیادی برای توسعه آن نیاز است. علاوه‌براین، حاشیه سود در صنعت باتری پایین بوده و فضای رقابت در آن بسیار تنگاتنگ است.

وی افزود: شرکت‌های معتبری که در صنعت مذکور در حال فعالیت هستند، سال‌ها است که در این زمینه حضور داشته و از تجربه بسیار بالایی برخوردارند.

علی‌رغم شکست تعداد بالایی از تولیدکنندگان باتری در قاره اروپا، نباید به طور کلی از تقویت صنعت باتری در این قاره ناامید شد. در همین راستا، شرکت «Automotive Cells Co» به عنوان یکی از سرمایه‌گذاران شرکت «Stellantis-Mercedes»، در سال ۲۰۲۳ اولین واحد تولید بزرگ باتری خود در شهر دوورین واقع در شمال فرانسه را راه‌اندازی کرد.

به گفته سخنگوی شرکت «ACC»، تاکنون بیش از ۸۰۰ نفر در واحد تولید باتری مذکور استخدام شده و قرار است تعداد دیگری نیز در سال ۲۰۲۵ در واحد تولیدی این شرکت مشغول به کار شوند. شرکت «Verkor» به عنوان یک شرکت نوپای فرانسوی فعال در صنعت باتری، قصد دارد در سال ۲۰۲۵ فرایند تولید در واحد تولید خود مستقر در شهر دونکرک را آغاز کند.

با توجه به مشکلات ایجاد شده در صنعت باتری اروپا، در حال حاضر اکثر خودروسازان به دنبال همکاری با شرکت‌های تولیدکننده باتری آسیایی هستند. در همین رابطه، شرکت رنو برای تولید باتری‌های مورد نیاز برای خودروهای الکتریکی خود در مقیاس انبوه، وارد همکاری با شرکت چینی «Envision Group» شده است.

شمار دیگری از تولیدکنندگان خودرو با در نظر گرفتن وضعیت فعلی بخش باتری اروپا و بازار جهانی خودروهای الکتریکی، جاه‌طلبی‌های خود برای تولید این خودروها را کنار گذاشته و در نظر دارند از طریق اتحادیه اروپا برای کنار گذاشته شدن طرح‌های مربوط به حذف تدریجی خودروهای با موتور احتراق داخلی در قاره سبز تا سال ۲۰۳۵ لابی کنند.

در صورت انجام چنین کاری، خودروسازان اروپایی رقابت را در بازار هم از لحاظ استفاده از فناوری‌های روز و هم از لحاظ صرفه اقتصادی به خودروسازان آسیایی واگذار خواهند کرد.

مارتین وینتر، سرپرست یک مرکز تحقیقاتی در صنعت باتری در دانشگاه مونستر آلمان، خاطرنشان کرد: یکی از مشکلاتی که در صنعت باتری اروپا وجود دارد، موضوع رقابت در بخش صنایع پایین‌دستی است.

وی معتقد است که وابستگی اروپا به باتری‌ها از دیگر کشورها همانند اتکای آن‌ها به واردات نفت و گاز همچنان ادامه خواهد داشت.

انتهای پیام//