شرکت صنعتی و معدنی توسعه فراگیر سناباد را می‌توان یکی از الگوهای موثر مدیریت مصرف منابع در کشور معرفی کرد. این شرکت از سویی با توجه به ماهیت حوزه فعالیت خود که در ناحیه جغرافیایی کم‌آب قرار گرفته است، پروژه‌های متعددی را در خصوص تامین پایدار و تصفیه آب و مدیریت مصرف آن دنبال می‌کند و از سوی دیگر سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای را در زمینه پروژه‌های زیرساخت‌های انرژی در دستور کار قرار داده است؛ موضوعی که موجب شده تا سیمیدکو بتواند با سرعت بالایی در مسیر رشد تولید حرکت کند و جایگاه استراتژیکی را در زنجیره فولاد کشور به خود اختصاص دهد.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات‌آنلاین»، بخش معدن و صنایع معدنی و فلزی نظر به پتانسیل‌های بالای این بخش برای ارزش‌آفرینی، اشتغال‌زایی و ایجاد رونق اقتصادی، از پتانسیل بالایی برای تحقق توسعه پایدار و فراگیر در کشور برخوردار است و در این بین، ارتقای توان رقابت این بخش با استفاده از فناوری‌های به روز، افزایش آماده‌به‌کاری تجهیزات و بهره‌وری خطوط تولید و تامین پایدار و بهره‌ور نهاده‌های تولید، عاملی کلیدی برای نقش‌آفرینی پررنگ‌تر این صنعت در اقتصاد ایران به شمار می‌آید. در این بین، موضوع تامین پایدار و به صرفه و نیز مدیریت مصرف منابع، یکی از مولفه‌های مهم موثر بر بهای تمام شده، کیفیت محصولات و در نهایت رقابت‌پذیری این بخش محسوب می‌شود.
در همین راستا، شرکت صنعتی و معدنی توسعه فراگیر سناباد (سیمیدکو) نیز به عنوان یکی از برجسته‌ترین فعالان زنجیره ارزش فولاد در کشور، به طور ویژه‌ای در جهت ارتقای بهره‌وری مصرف منابع حرکت کرده و این موضوع را به عنوان بخشی از اهداف کلان و خط مشی خود قرار داده است. گفتنی است که این شرکت اولویت‌های خود را در زمینه مدیریت بهینه منابع و سرمایه‌ها در توانمند‌سازی و توسعه شایستگی کارکنان، تمرکز بر بهبود زیرساخت‌های عملیاتی و پشتیبانی، برنامه‌ریزی مالی و ارتقا و شفاف‌سازی عملکرد تعریف می‌کند. سیمیدکو همچنین مدیریت بهینه تولید را با تمرکز بر کیفیت، زمان، هزینه، شفافیت عملکرد و اعتماد‌افزایی با هدف بهبود رضایت ذی‌نفعان دنبال می‌کند. همچنین در نقشه تعالی و استراتژی سیمیدکو، جایگاه ویژه‌ای به مدیریت بهینه عملیات که خود مواردی از جمله بهینه‌سازی مصرف آب و انرژی و همچنین مواد اولیه و افزودنی‌ها را در بر می‌گیرد، اختصاص یافته است که در نهایت می‌تواند در مدیریت اثربخش بهای تمام شده، ارتقای بهره‌وری و سودآوری پایدار این شرکت نمود پیدا کند. گفتنی است که در نقشه راه تعالی سازمانی شرکت صنعتی و معدنی توسعه فراگیر سناباد، چشم‌انداز استقرار نظام مدیریت انرژی «ISO:50001» و مدیریت دارایی‌های فیزیکی «ISO:55001» برای سال ۱۴۰۵، به طوری که به کسب تندیس بلورین برای این شرکت نیز منتج شود، ترسیم شده است.
نقش‌آفرین پیشرو
بخش عمده‌ای از ذخایر سنگ‌آهن کشور در مناطق خشک و کویری قرار گرفته است و با توجه به این مسئله و در نظر داشتن موضوعاتی مانند غیراقتصادی بودن انتقال سنگ‌آهن، فقدان زیرساخت‌های مناسب حمل‌و‌نقل و همچنین اصل توازن منطقه‌ای، بخش عمده‌ای از حلقه‌های بالادستی زنجیره فولاد کشور در مناطق خشک احداث شده است. در این بین، موضوع کلیدی، برنامه‌ریزی مناسب برای تامین پایدار آب و مدیریت بهینه مصرف آن است. رویکردی که به وضوح در استراتژی‌های سیمیدکو قابل مشاهده است.
چنانچه گفته شد، سیمیدکو در منطقه سنگان به عنوان یکی از کم‌آب‌ترین مناطق کشور قرار گرفته است. از این رو، این شرکت همواره توجه ویژه‌ای به بهینه‌سازی مصرف آب داشته و در این خصوص، دستاوردهای قابل‌توجهی را نیز کسب کرده است. سیمیدکو به واسطه راه‌اندازی و بهره‌برداری از طرح‌های بزرگ زیست‌محیطی خود از جمله فیلتراسیون و آبگیری از باطله، احداث شبکه جمع‌آوری و تصفیه‌خانه فاضلاب شهری خواف (با هدف جمع‌آوری پساب این شهرستان و تصفیه و انتقال آب به این شرکت) و همچنین به‌کارگیری روش‌های نوین در کاهش مصرف آب کارخانه‌های خود، گام‌های بلندی در مسیر ارتقای بهره‌وری مصرف آب و استفاده حداقلی از منابع آبی شهرستان برداشته است. گفتنی است که پروژه فیلتراسیون و آبگیری از باطله این شرکت که یکی از بزرگ‌ترین و منحصر به فردترین پروژه‌های زیست‌محیطی کشور به شمار می‌آید، با ظرفیت بازچرخانی بیش از ۳٫۵ میلیون مترمکعب آب در سال، به تنهایی می‌تواند سبب بازیابی ۸۵ درصد از آب همراه باطله به چرخه تولید شود. این پروژه همچنین با طراحی کاملا بومی و سرمایه‌گذاری ریالی و ارزی یک هزار و ۱۵۰ میلیارد ریالی و ۵٫۵ میلیون یورویی، کاهش هزینه‌های این شرکت را به میزان حداقل ۶۵۰ میلیارد ریال در سال به همراه دارد. گفتنی است که میزان احیا و بازچرخانی آب توسط این کارخانه در دومین سال بهره‌برداری (۱۴۰۱)، به بیش از دو میلیون و ۱۸۱ هزار مترمکعب رسید و در سال ۱۴۰۲ با عبور از ظرفیت اسمی و عبور از سه میلیون و ۶۰۰ هزار مترمکعب، رکورد کم‌نظیری را به ثبت رساند.
از دیگر طرح‌های سیمیدکو در زمینه مدیریت مصرف منابع آبی می‌توان به کاهش میزان نیاز به مصرف آب در کارخانه کنسانتره‌سازی با روش آبگیری دیسک فیلتر از نوع سرامیک و همچنین طرح «سامانه آب» که آب مورد نیاز در خط تولید کارخانه را در شرایط بحرانی به مدت یک ماه تامین و از توقف خط تولید جلوگیری می‌کند، اشاره کرد. سیمیدکو همچنین اقدام به استفاده وسیع از پوشش‌های ژئوممبران بر روی گودال‌های حفر شده به منظور ذخیره‌سازی آب حاصل از بارش‌های فصلی کرده است. گفتنی است که میزان مصرف آب در واحد گندله‌سازی سیمیدکو، به ازای تولید متوسط ۱۶۸ هزار تنی در هر ماه، حدود ۱۳ هزار مترمکعب است که این عدد، سیمیدکو را در میان کم‌مصرف‌ترین تولیدکنندگان گندله در کشور در حوزه آب قرار می‌دهد. اقدامات مذکور سبب شده‌اند که از سیمیدکو به عنوان یکی از پیشگامان بازیابی و احیای آب در کشور یاد شود.
گام‌های بلند سیمیدکو
اساسا صنایع فعال در زنجیره فولاد به عنوان صنایعی انرژی‌بر شناخته می‌شوند و بخش قابل‌توجهی از هزینه‌های تولید در این صنایع، به هزینه‌های انرژی اختصاص دارد. بنابراین ارتقای بهره‌وری مصرف انرژی، می‌تواند تاثیر بسزایی بر کاهش بهای تمام شده و به تبع آن، افزایش توان رقابت این صنعت داشته باشد؛ این در حالی است که ناترازی صنعت برق در سال‌های اخیر، سبب شده است که این صنایع با مشکلات عدیده‌ای در مسیر فعالیت خود مواجه شوند. سیمیدکو نیز به عنوان یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های فعال در حلقه‌های ابتدایی زنجیره ارزش فولاد که نقش تعیین‌کننده‌ای در پیشبرد فعالیت حلقه‌های نهایی این زنجیره ایفا می‌کند، از این قاعده مستثنی نبوده؛ به طوری که در چند سال گذشته بخش قابل‌توجهی از تولیدات خود را ناشی از قطعی برق در تابستان و گاز در زمستان از دست داده است.
باید توجه داشت که ماهیت بالادستی این شرکت سبب می‌شود که افزایش و یا کاهش بهره‌وری مصرف انرژی، نه تنها فعالیت این شرکت بلکه عملکرد حلقه‌های پایین‌دستی زنجیره ارزش فولاد را نیز متاثر سازد. گفتنی است که محدودیت‌های تامین برق در اوایل تابستان سال جاری سبب شدند که خط تولید گندله این شرکت به طور کامل متوقف شود. در همین راستا، این شرکت اقدام به احداث نیروگاه گازی ۲۵ مگاواتی با هدف تامین برق کرده است، تا از این طریق بتواند تاثیرپذیری خود از چالش‌های تامین انرژی را به حداقل برساند. گفتنی است که سیمیدکو پیش از این نیز برای احداث نیروگاه گازی با ظرفیت اسمی ۴۰ مگاوات با هدف تامین برق خطوط تولید خود، توافق‌نامه‌ای را با گروه مپنا امضا کرده بود.
منابع مصرفی در هر صنعتی و به طور خاص، شرکت صنعتی و معدنی توسعه فراگیر سناباد تنها به آب و انرژی محدود نمی‌شوند. در همین راستا، زمان و سرمایه نیز از جمله منابعی به شمار می‌آیند که به شکل محدودی در اختیار صنایع مختلف قرار دارند و از این رو، استفاده بهینه از آن‌ها امری ضروری است. از جمله اقدامات سیمیدکو که گام بلندی در راستای مصرف بهینه از زمان و سرمایه در اختیارِ این شرکت محسوب می‌شود، حرکت آن در مسیر بومی‌سازی است. روند مثبت بومی‌سازی تجهیزات و قطعات یدکی در سیمیدکو که از سال ۱۳۹۷ در این شرکت آغاز شده، کاهش قابل ملاحظه بودجه ارزی خریدهای خارجی آن را به همراه داشته است. گفتنی است که عملکرد بومی‌سازی سیمیدکو تنها در سال ۱۴۰۲، منجر به صرفه‌جویی ارزی چهار میلیون یورویی در این شرکت شده که این میزان حدود ۱۰۰ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن افزایش یافته است. بومی‌سازی، تجهیز و تعمیرات استکر و ریکلایمر دوار، یکی از شاخص‌ترین اقدامات سیمیدکو در این حوزه به شمار می‌آید و نتایج مثبت قابل‌توجهی را نیز برای این شرکت به ارمغان آورده که جلوگیری از خروج ارز از کشور، کاهش زمان تحویل تجهیز، کاهش زمان فرصت از دست رفته تولید، کاهش قیمت خرید خدمات و ارتقای سطح دانش فنی و انجام تعمیرات تخصصی از آن جمله است. ناگفته پیداست که این آثار در شرایطی که کشور تحت فشارهای اقتصادی ناشی از تحریم قرار دارد، از اهمیت دو چندانی برخوردار است.
انتهای پیام//
