فلز سرب، بیست و چهارمین کالایی خواهد بود که در شاخص کالای بلومبرگ «BCOM» قرار می‌گیرد و به لیست فلزات برتر دیگر همچون آلومینیوم، مس، نیکل و روی در بورس فلزات لندن «LME» اضافه می‌شود.
به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» و به نقل از «Reuters»، قیمت سه ماهه سرب بورس فلزات لندن در اخبار روز چهارم ماه نوامبر، ۱۰ درصد افزایش داشت و به حدود دو هزار و ۱۹ دلار و ۵۰ سنت در هر تن رسید. هرچند از آن زمان تاکنون، به حدود یک هزار و ۹۶۵دلار کاهش یافته است.
این تغییرات کمی شتاب‌آمیز به نظر می‌رسد که قابل درک است؛ اگرچه سرب تنها سهم ۰٫۹۳۶درصد ارزش‌گذاری در شاخص مورد نظر خواهد داشت که کمترین میزان در بین فلزات اساسی است اما این اعتبار می‌تواند به عنوان معیاری برای ترویج سرمایه‌گذاری در بازار این فلز از ابتدای سال آینده تلقی شود.
نکته مهم دیگری که باید به آن اشاره داشت، تصور نادرست استفاده گسترده از باتری‌های سرب اسید بود که اکنون جای خود را به باتری‌های لیتیومی که در خودروهای الکتریکی نیز به وفور استفاده می‌شود، داده است. با این حال، گزارش‌های مکرر درباره منسوخ شدن سرب همچنان اغراق‌آمیز به نظر می‌رسد.
سرب فلزی منسوخ شده نیست
اندرو توماس، رئیس بخش سرب و روی در شرکت «Wood Mackenzie» با اظهار تاسف عنوان کرد که یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها به عنوان تحلیل‌گر در بازار سرب این است که مردم مدام به شما می‌گویند که سرب فلزی منسوخ شده است.
با این حال، همان طور که وی در سمینار تحقیقاتی سالانه هفت روزه بورس فلزات لندن توضیح داد، از ۸۰ میلیون وسیله نقلیه تولید شده در سال گذشته، همگی دارای باتری سرب اسیدی بودند و این موضوعی است که مردم آن را نادیده گرفته‌اند.
البته این آمار، هشت میلیون وسیله نقلیه الکتریکی تولید شده را نیز شامل می‌شود. یک واقعیت نادیده گرفته شده درباره فلزات استفاده شده مانند لیتیوم و کبالت در باتری خودروهای الکتریکی جدید این است که این خودروها دارای یک باتری سرب پشتیبان برای سیستم‌های ایمنی و تامین انرژی سیستم‌های صوتی تصویری داخل خودرو هستند.
موضوع دیگری که باید به آن اشاره کرد، این است که باتری‌های سرب اسیدی هر چند سال یک بار نیاز به تعویض دارند. در همین راستا و با توجه به عمر متوسط خودروها که بین ۱۳ تا ۱۴ سال است، حدود ۸۰ میلیون خودروی تولید شده در سال گذشته در اوایل دهه آینده به باتری‌های جایگزین نیاز خواهند داشت.
با توجه به مشخصات سرب، کاربرد این فلز رشد به نسبت ثابتی را تجربه کرده است که ناشی از نیاز به پاسخ‌گویی به حجم تقاضا برای باتری‌های جایگزین در ناوگان حمل‌ونقل جهانی در حال رشد است.
اهمیت اقتصادی
بر اساس گزارش گروه بین‌المللی مطالعات سرب و روی، حجم عرضه برای مطابقت با حجم تقاضا افزایش یافته است و تولید جهانی سرب تصفیه شده از ۱۰ میلیون تن در سال ۲۰۱۰، به ۱۲میلیون و ۳۸۰ هزار تن در سال گذشته افزایش پیدا کرده است.
گروه بین‌المللی مطالعات سرب و روی، میانگین پنج ساله داده‌های تولید و ارزش مبادلات را در نظر گرفته است تا نوع کالاها و ارزش‌گذاری آن‌ها را مشخص کند.
در این بین، کالاهای منتخب باید در اقتصاد جهانی مهم تلقی شوند و ارزشی را که بازارهـــای مالی برای آن‌هــا در نظر گرفته‌انــد، منعکس کنند.
بر اساس بیانیه خبرگزاری بلومبرگ، حجم تولید جهانی سرب در پنج سال گذشته با در نظر گرفتن کاهش ارزش معاملات، به اندازه کافی رشد کرده که حاکی از اهمیت بالای این فلز است.
گروه بین‌المللی مطالعات سرب و روی، ارزش فلزات پایه را با اشاره به معاملات سرب بورس فلــزات لنــدن تعییــن کــرد که شاهــد کاهــش ۳٫۸درصدی حجم معامله طی سال گذشته در کنار ۷٫۷ درصد کاهش بیشتر در ۹ ماهه اول سال جاری بود.
عملکرد سرب را باید در چارچوب کاهش ۴٫۷ درصدی کل حجم بورس فلزات لندن در سال گذشته و افت گسترده‌تر فعالیت پس از کاهش شدید معاملات نیکل در مارس امسال مشاهده کرد.
با این حال، فعالیت مرتبط تجاری ضعیف نیز نشان‌دهنده وضعیت نامطلوب سرب نسبت به فلز روی است. همچنین حجم معاملات روی بورس فلزات لندن، بیش از دو برابر سرب است؛ هرچند که حجم تولید جهانی روی تصفیه شده، تنها اندکی بیشتر از ۱۳ میلیون و ۸۵۰ هزار تن در سال گذشته بود.
مسیر ناهموار
با توجه به اینکه تقاضای باتری جایگزین، حدود نیمی از مصرف جهانی سرب در سال را به خود اختصاص داده است و بازیافت آن حدود ۶۰درصد حجم عرضه را شامل می‌شود، شتاب رشد بازار سرب کاملا متفاوت از سایر فلزات صنعتی خواهد بود.
باتری‌ها در زمان‌های افت و خیز در بازار وضعیت نامطلوبی را تجربه می‌کنند؛ بدین معنا که سرب تا حدی از چرخه اقتصادی در بازار خود را مجزا کرده و روند نزولی کمتری نسبت به سایر فلزات بورس فلزات لندن را به ثبت رسانده است.
به عبارت دیگر، بازار سرب می‌تواند کمی نامطلوب به نظر برسد اما در حال حاضر این گونه نیست. هر چند این فلز درست زمانی که قرار است به فهرست برترین فلزات اضافه شود، در حال گذر از یک دوره آشفتگی است.
بر اساس گزارش گروه بین‌المللی مطالعات سرب و روی، انتظار می‌رفت فلز سرب افزایش ۱٫۳ درصدی را در ماه آوریل تجربه کند و در همین راستا وجود وقفه غیرمترقبه در ذوب و عرضه آن، باعث شد مقدار تولید جهانی سرب پالایش شده در سال ۲۰۲۲ به میزان ۰٫۳ درصد کاهش یابد.
روند عرضه در اروپا به دلیل وقوع سیل و قطعی مقطعی یک ساله برق در کارخانه استولبرگ آلمان، از دست دادن سهم واردات از روسیه به دلیل تحریم‌های اتحادیه اروپا و ایجاد وقفه درفعالیت ظرفیت‌های تولید سرب از قراضه در ایتالیا آسیب دیده است.
گروه بین‌المللی مطالعات سرب و روی به کاهش تولید در آمریکای شمالی، ترکیه، کره جنوبی و استرالیا اشاره کرد و دلیل آن را برنامه تعمیر و نگهداری از پیش برنامه‌ریزی شده در واحد ذوب «Nyrstar’s Port Pirie» عنوان کرد که روند تولید را برای دو ماه در فصل چهارم سال در این واحد متوقف کرد.
این گروه بین‌المللی اکنون کسری عرضه جهانی ۸۳ هزار تن در سال جاری و ۴۲ هزار تن دیگر در سال ۲۰۲۳ قبل از اینکه واحدهای ذوب به حجم عرضه مطابق با تقاضا دست یابند را پیش‌بینی می‌کند.
در همین رابطه باید عنوان کرد که حجم ذخایر انبار بورس فلزات لندن، معدل ۲۷ هزار و ۶۲۵ تن بوده که بسیار محدود است و معادل کمتر از یک روز حجم مصرف جهانی به شمار می‌آید و این اتفاق باعث افزایش اختلاف قیمت‌ها خواهد شد. در همین رابطه اختلاف قیمت نقدی نسبت به قیمت سه ماهه این فلز به ۴۸ دلار و ۵۰ سنت در هر تن در ماه گذشته افزایش یافت که بیشترین میزان در سال جاری بوده است.
به علاوه پریمیوم بازار فیزیکی در بالاترین حد خود قرار دارد. موسسه «Fastmarkets» پریمیوم شمش سرب با شرط تحویل در ایالت‌های غرب میانه آمریکا را حدود ۲۲٫۵ سنت در هر پوند (۴۹۶ دلار آمریکا در هر تن) نسبت به قیمت نقدی بورس فلزات لندن ارزیابی کرد.
به همین دلیل کمبود عرضه در غرب می‌تواند با حجم صادرات از چین تامین شود. کشور چین در دوره زمانی سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۰، یک واردکننده خالص بود اما سال گذشته با اجرای ۹ طرح توسعه‌ای سه هزار تنی ظرفیت تولید، به یک صادرکننده خالص تبدیل شد. هرچند حجم صادرات خالص در ۹ ماهه اول سال جاری، از ۹۲ هزار تن نیز فراتر رفته است.
انتظار می‌رود این روند در چین تا زمانی که عرضه و تقاضا در بازارهای غربی متعادل شود، ادامه داشته باشد. از این دوران برای سرب می‌توان به عنوان دوران ایستا نام برد که شرایط را برای ایجاد زمینه‌های سرمایه‌گذاری و خرید این فلز فراهم کرد که این اتفاق پس از ارزش‌گذاری مجدد صورت پذیرفت.
افزایش خرید سرب با فرا رسیدن فصل زمستان در نیمکره شمالی خواهد بود. با در نظر گرفتن این موضوع که هوای سرد تاثیر نامطلوبی بر عملکرد باتری‌ها دارد، این امر می‌تواند مشکلات عدیده‌ای را در این فصل برای باتری‌ها به وجود آورد که به نفع عرضه‌کنندگان سرب تصفیه شده خواهد بود. این موضوع، یکی دیگر از ویژگی‌های متمایز و منفی فلز سرب است که تا به حال راه چاره‌ای برای آن پیدا نشده است.
