شناخت مزیت‌های سرشار معدنی سیستان و بلوچستان و هدایت سرمایه‌ها و منابع به سمت بهره‌برداری و فراوری آنها و در نتیجه افزایش ارزش افزوده و ایجاد توان رقابتی در بازارهای بین‌المللی، ازجمله مهم‌ترین راه‌های رونق تولید و رسیدن به اقتصاد مقاومتی است.
به گزارش «فلزات آنلاین»، بخش معدن و صنایع معدنی یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی کشورهای دارای وفور منابع بوده و در این بین ایران به لحاظ تنوع منابع معدنی در بین سایر کشورها از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است.
واژه سرزمین معادن رنگارنگ یا رنگین‌کمان معدن برای سیستان و بلوچستان زیبنده این استان مستعد و غنی است. وجود معادنی چون کرومیت، مس، منگنز، آهن، طلا، تیتانیوم و تالک، منیزیت، گل‌سفید، آنتیموان، فلدسپات خاک صنعتی، نیکل، کائولن و سیلیس نشان از این گنج‌های سنگی یا زیرسنگی دارد.
جایگاه سیستـــان و بلوچستـــان در حـــوزه معـادن قابل توجــه بوده که برای بررسی بیشتر ایـن موضــوع و نقش معــادن این استـــان در توسعــه رونق تولید و رسیدن به اقتصاد مقاومتی کشــور بــه بررســی گوشه‌هـــایی از این نعمت خدادادی می‌پردازیم.
شناخت ذخایر معدنی سیستان و بلوچستان
گام نخست حرکت به سمت استفاده از ظرفیت‌های یک استان شناخت دقیق ذخایر و راه‌های بهره‌مندی از آنها است.
برای شناخت ذخایر معدنی سیستان و بلوچستـــان بـــه گفت‌وگــو با داوود شهرکی، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت این استان نشستیم.
وی اظهار داشت: ذخیره کلی مواد معدنی کشـــف شــده در این استــان تاکنون افزون‌بر یک‌هزار و ۱۲۶ میلیون تن بوده که از این میزان ۷۶۳میلیـــون تـــن در حـــال بهـــره‌بـــــرداری و ۳۶۳میلیون تن نیز شناسایی شده که آماده واگذاری به سرمایه‌گذاران است.
زیرساخت‌های بهره‌مندی از معادن سیستان و بلوچستان
به‌کارگیـــری ظرفیت‌هــای بالقـــوه معـــادن و حرکـــت در جهـــت شکوفـــایی آن نیازمنـــد زیرساخت‌هایی است که دولت با برنامه‌ریزی منسجم، شناخت ظرفیت‌های هر منطقه و انجام کارهای کارشناسی و سخت در شرایط تحریم‌های بین‌المللی نقش مهمی در فراهم کردن این زیرساخت‌ها داشته است.
استاندار سیستان و بلوچستان چندی پیش در نشست تخصصی حوزه معادن بیان کرد: مزیت مهم استان در مجموعه وزارت صمت نهفته است زیرا ترانزیت، تجارت و معدن سه مزیت مهم استان در این حوزه است.
احمدعلی موهبتی اقدامات و برنامه‌ریزی‌های انجام شده در حوزه زیرساخت‌های معادن را مطلوب دانست و افزود: با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته می‌توانیم سال آینده خوبی رقم زده و برنامه‌ریزی برای ورود به برنامه هفتم را از هم‌اکنون شروع کرده و اثرگذاری کار را به نحو شایسته انجام دهیم.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به همکاری همه دستگاه‌های دولتی و غیردولتی در توسعه معادن اشاره و تصریح کرد: در حوزه معادن بخش دولتی وظایف خود را به خوبی انجام دهد و بخش خصوصی نیز مورد حمایت قرار گیرد تا در جایگاه بخش خصوصی کشور اثرات خوبی داشته باشد.
استاندار سیستان و بلوچستان اضافه کرد: سیستان و بلوچستان کلکسیونی از معادن بوده اما تاکنون به خوبی از این ظرفیت‌ها استفاده نشده است.
موهبتی بیان کرد: این استان معادن مس بسیار زیادی دارد که می‌توان با بهره‌گیری از این معادن توسعه اقتصادی و اشتغال منطقه را متحول کرد.
وی ادامه داد: اگر در حوزه مس این استان با توجه به اینکه تکنولوژی آن در کشور وجود دارد سرمایه‌گذاری شود در کمتر از چهار ماه می‌توان شمش مس تولید کرد.
استاندار سیستان و بلوچستان ابراز کرد: با وجود اینکه ایران اسلامی در تحریم‌های ظالمانه آمریکا به‌سر می‌برد اما می‌توانیم با تولید شمش مس ارزآوری خوبی را برای کشور در شرایط کنونی رقم زنیم.
موهبتی عنوان کرد: سیستان و بلوچستان یکی از استان‌های مستعد در زمینه سرمایه‌گذاری بویژه در بخش معدن است و باید از این ظرفیت به خوبی برای ارزآوری کشور استفاده کرد.
رونق تولید و افزایش درآمدهای ملی در گروی توسعه معادن
بخش معادن می‌‌تواند افزایش درآمد ملی را به دنبال داشته و در کاهش وابستگی کشور به درآمدهای نفتی موثر باشد.
همچنین با معادن وابستگی صنایع کشور به واردات مواد اولیه کاهش یافته و گامی در جهت خودکفایی صنعت کشور برداشته می¬شود که این خود زمینه رونق تولید در کشور است.
داوود شهـــرکی، رئیـــس سازمـــان صنعت، معدن و تجارت سیستان و بلوچستان به نقش معادن در رونق تولید اشاره کرد و در ادامه صحبت‌های خود اظهار داشت: طرح شناسایی و پی‌جویی پهنه‌های اکتشافی با اعتباری بالغ بر ۱۶ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان، طرح اکتشافی عمـــومی- تفضیلـــی بــــا اعتبـــاری بالـــغ بــــر ۴۴میلیــاردتومان، طــرح بازرســی و ارزیـــابی وضعیت ایمنی معادن، طرح احیا، فعال‌سازی و توسعــه معـادن کوچک‌مقیاس ۱۱ واحد معدنی با سرمایه‌گـــذاری ۲۵۰ میلیـــارد ریـــال و اشتغـال ۱۸۳نفر، طرح‌های صنایع معدنی در دست اجرا با اعتباری بالغ بر سه هزارو ۴۱۱ میلیارد تومان، طرح‌های مصوب و در دست مطالعه زیرساخت معادن مجموعا به طول ۴۳کیلومتر با اعتباری بالغ بر ۶۴ میلیارد تومان و تفاهم‌نامه‌های سازمان با شرکت‌های دولتی و خصوصی از طرح‌های مهم اکتشافی-معدنی و صنایع معدنی در دست اجرا سال جاری است.
در سالی که از سوی رهبر معظم انقلاب به سال جهش تولید نام‌گذاری شده ضروری است صنایعی فعال و پویا با پشتوانه قوی از معادن داشته باشیم.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت سیستان و بلوچستان به یک نمونه از معادنی که در رونق تولید این استان و به مراتب کشور نقش مهمی دارد اشاره و بیان کرد: عملیات اجرایی چند طرح فرآوری و صنایع معدنی به ویژه دو کارخانه فرآوری طلا در سیاه جنگل و خارستان در سال ۹۹ با سرمایه‌گذاری هشت هزار میلیارد تومان تا پایان سال آغاز خواهند شد.
مزیت سرمایه‌گذاری در معادن سیستان و بلوچستان
موقعیت جغرافیایی و وضعیت ژئوپلیتیک ایران در منطقه امکان صادرات صنایع معدنی را به تمامی نقاط دنیا میسر کرده و فرصت عضویت در جمع کشورهای ECO با پتانسیل جمعیتی نزدیک به ۵۰۰ میلیون نفر بازار مصرف مناسبی را برای این بخش تضمین می‌کند که این مهم جایگاه ویژه معادن را در توسعه ایران مشخص می‌کند.
سیستان و بلوچستان و هم‌مرزی آن با دو کشور افغانستان و پاکستان نیز از مزیت‌های سرمایه‌گذاری در معادن این منطقه است.
رئیس سازمان صنعـــت، معـــدن و تجــارت سیستــــان و بلوچستــــان دربــــاره وضعیــــت سرمایه‌گذاری در معادن این استان اذعان کرد: هفت طرح کنسانتره آهن ایرانشهر، آنتیموان و فروکرم زاهدان، پرعیارسازی تیتانیوم فنوج، فرومنگنز زاهدان، شمش طلا زاهدان و آجر نسوز منیزیتی زاهدان از فرصت‌های سرمایه‌گذاری در این استان است.
وی در بیان دلایل توجیهی این هفت طرح تشریح کرد: طرح کنسانتره آهن ایرانشهر به دلایل وجود ذخیره‌ای بالغ بر ۱۷۸ میلیون تن کانسنگ آهن پلاسری، ایجاد ارزش افزوده، برآورد نیاز داخلی، ایجاد اشتغال و امنیت پایدار، رشد اقتصادی در این استان و استان‌های همجوار و سرمایه‌گذاری کل طرح به ارزش یک هزار و ۱۰۰میلیارد ریال و اشتغالی بالغ بر ۳۵ نفر دارای توجیه است.
شهرکی افزود: طرح آنتیموان زاهدان به دلیل وجود ذخیره‌ای در حدود ۲۵۰ هزار تن کانسنگ آنتیموان، ایجاد اشتغال پایدار، رشد اقتصادی، ایجاد ارزش افزوده و تامین نیاز صنایع داخلی دارای اهمیت است.
وی توضیح داد: طرح فروکرم زاهدان به دلیل کمربند افیولیتی از شمال تا جنوب سیستان و بلوچستان و همچنین وجود ذخایر معدنی مناسب کرومیت (۳۴۶ هزار تن) در زاهدان و مطالعات اکتشافی جدید مواد معدنی فلز، فعال شدن معادن کرومیت و استفاده از مواد معدنی دارای عیار پایین و میزان سرمایه‌گذاری یک هزار و ۶۵۰ میلیارد ریال با اشتغال بالغ بر ۵۵ نفر دارای توجیه است.
رئیس سازمــان صنعــت، معدن و تجارت سیستــــان و بلوچستــــان بیـــان کـــرد: طـــرح پرعیارسازی تیتانیوم فنوج به دلیل وجود ذخیره کشف شده بالغ بر ۴۹,۴ میلیون تن کانسنگ تیتانیوم، وجود پهنه اکتشافی بر زون افیولیتی ایرانشهر – فاریاب و ظرفیت ۱۳۰هزار تن ایملنت، ایجاد اشتغال پایدار، ارزش افزوده و تامین نیاز صنایع داخلی با سرمایه‌گذاری دوهزار و ۲۰۰ میلیارد ریالی و اشتغال ۱۵۰ نفر قابل توجه است.
شهرکی اضافـــه کرد: طرح فـــرو منگنـــز زاهدان با ذخیره قطعی ۷۲۴ هــزار و ۸۰۰ تن، فعــــال شـــدن معـــادن منگنـــز، جلوگیـــری از خام‌فروشی، ایجاد اشتغال پایدار و تامین نیاز داخلـــــی بــــا سرمایه‌گــــذاری یک هــــزار و ۲۰۰میلیارد ریال و اشتغالی بالغ بر ۱۲۵نفر دارای اهمیت است.
وی طرح شمش طلا با ظرفیت ۱۰ میلیون کانسنگ و سرمایه سه هزار میلیاردی و اشتغال ۲۰۰ نفر در این استان و طرح آجر نسوز منیزیتی زاهدان با ظرفیت یک میلیون تن کانسنگ و سرمایه ۵۰۰ میلیارد ریالی و اشتغال ۱۵۰ نفر را از دیگـــر طرح‌هــای مهــم معــدنی سیستان و بلوچستان بر شمرد.
مجمـــوع ایـــن طرح‌هـــا و فرصت‌هــــای سرمایه‌گذاری در معادن سیستان و بلوچستان در نگاه نخست و به صورت مستقیم ۷۱۵ شغل ایجاد و ارزش افزوده بالایی را برای کشور فراهم خواهد کرد که به جد می‌توان ادعا کرد معادن گنج‌های پنهان این استان و یکی از عوامل توسعه پایدار هستند.
اتفاقات خوبی در راه است
شرایط اقتصادی امروز کشور و گسترش بدون منطق ابعاد تحریم‌های ظالمانه بین‌المللی شرایطی را فراهم کرده که معادن بکر سیستان و بلوچستان به عنوان ضرورتی جدی برای گذر از این بخش در نظر گرفته شوند.
بر اساس گزارشی از ایرنا، معادن سیستان و بلوچستان هم فراهم‌آورنده ملزومات اولیه صنایع هستند، هم عامل رونق تولید، هم افزایش‌دهنده اشتغال و در نهایت عامل رشد صادرات و ارزآوری برای کشور ایران هستند.
برنامه‌ریزی و اقدامات دولت در سال‌های اخیر برای رونق معادن سیستان و بلوچستان یادآوری می‌کند که اتفاقات خوبی در راه است.
