هم‌زمان با رشد چشمگیر صنایع فولادسازی کوره‌ بلند در سال‌های اخیر و حرکت جهانی به‌ سوی تولید فولاد کم‌کربن، فولادسازان آسیایی به‌ دنبال توسعه فناوری‌های کربن‌زدایی در فرایند فولادسازی مبتنی بر کوره بلند و کنورتور (BF-BOF) هستند.

به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات‌آنلاین» و به نقل از موسسه «Fastmarkets»، در چین، ژاپن و سایر غول‌های فولادسازی آسیا، همچنان فناوری (BF-BOF) سهم بالایی از تولید فولاد را به خود اختصاص می‌دهد. این فرایند که با استفاده از کربن، به‌ ویژه کک، اکسید آهن را احیا کرده و به آهن خالص تبدیل می‌کند، حجم بالایی از گازهای گلخانه‌ای را منتشر می‌سازد. با این‌ حال، مقیاس‌پذیری و کارایی بالای این فناوری در مقایسه با سایر روش‌های تولید فولاد باعث شده است که همچنان جایگاه خو د را در این صنعت حفظ کند.

با شدت گرفتن الزامات قانونی و مطالبات اجتماعی برای کاهش ردپای کربن در سطح جهان، این فرایند به یکی از اولویت‌های صنعت فولاد تبدیل شده و نیازمند تغییرات زیست‌محیطی اساسی است. با این حال، منابع اظهار دارند اجرای این تغییرات در مناطقی مانند آسیا که تولید فولاد عمدتا بر پایه فرایند مذکور انجام می‌شود، کار آسانی نخواهد بود. حجم بالای تولید فولاد با روش کوره بلند در آسیا، یکی از عوامل اصلی استمرار واردات سنگ‌آهن چین طی سال‌های اخیر بوده است.

براساس شاخص روزانه موسسه «Fastmarkets»، قیمت سنگ‌آهن با خلوص ۶۲ درصد و به صورت دانه‌بندی ریز، تحویل در بندر چینگ‌دائو (cfr) در سال ۲۰۲۴، به‌ طور میانگین ۱۰۹ دلار و ۴۶ سنت در هر تن بود که نسبت به قیمت ۱۱۹ دلار و ۵۴ سنت به ازای هر پوند سال ۲۰۲۳، کاهش ۸.۴۳ درصدی (معادل ۱۰ دلار و هشت سنت در هر تن) داشته است.

به گفته‌ فعالان بازار، در مسیر گذار به فولاد سبز، روش‌های متنوعی در سطح جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. یکی از این روش‌ها، کاهش وابستگی به فرایند (BF-BOF) و حرکت به‌ سوی تولید فولاد با استفاده از کوره‌های قوس الکتریکی (EAF) و استفاده از قراضه‌ برای کاهش انتشار کربن است. علاوه‌براین، احداث واحدهای احیا مستقیم آهن (DRI) با سوخت گاز طبیعی و در ادامه جایگزینی آن با هیدروژن سبز نیز به‌ عنوان یک گزینه‌ دیگر مطرح شده است. با این‌ حال، این روش‌ها به سرمایه‌گذاری سنگینی نیاز دارند و از آنجایی که به تعطیلی واحدهای کوره بلند فعلی که همچنان بیش از ۱۰ سال از عمر عملیاتی آن‌‌ها باقی است، منجر می‌شوند، می‌تواند برای فولادسازان از نظر اقتصادی چالش‌برانگیز باشد.

با توجه به هزینه‌های بالای تولید فولاد سبز از طریق روش‌های جایگزین، توسعه‌ فناوری‌های کربن‌زدایی در فرایند (BF-BOF) در افق کوتاه‌مدت تا میان‌مدت همچنان یک اولویت اساسی برای فولادسازان آسیایی محسوب می‌شود. این فناوری‌ها شامل استفاده از سوخت‌های سبز جایگزین در فرایند کوره بلند و همچنین فناوری جذب، استفاده و ذخیره‌سازی کربن (CCUS) می‌شوند که به‌ عنوان راهکارهایی موثر برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای مطرح شده‌اند.

گام‌های فناورانه برای کاهش آلایندگی فرایند کوره بلند

شرکت «Nippon Steel» به عنوان بزرگ‌ترین فولادساز ژاپن، موفق شده است با جایگزینی هیدروژن به‌ جای زغال‌سنگ در فرایند احیای آهن، گام مهم در کاهش انتشار کربن در فولادسازی به روش کوره بلند بردارد. این شرکت در روز ۲۰ دسامبر ۲۰۲۴ اعلام کرد که روند توسعه‌ فناوری تزریق هیدروژن به کوره‌های بلند با موفقیت ادامه دارد و در آزمایش‌های انجام‌ شده طی ماه‌های نوامبر تا دسامبر ۲۰۲۴، کاهش ۴۳ درصدی انتشار کربن‌دی‌اکسید را به ثبت رسانده است. این میزان، رکوردی جدید در سطح جهانی برای کاهش انتشار کربن محسوب می‌شود.

میریام فالک، تحلیلگر ارشد موسسه «Fastmarkets» اظهار داشت: از آنجایی که بازارهای جهانی به‌ طور فزاینده‌ای بر زنجیره‌های تامین پایدار تمرکز دارند، شرکت «Nippon Steel» در موقعیت مطلوبی برای پاسخ‌گویی به تقاضای روبه‌رشد فولاد سبز، به‌ ویژه در صنایع خودروسازی و ساخت‌وساز قرار گرفته است.

وی افزود: سیاست‌هایی مانند مکانیسم تعدیل مرزی کربن (CBAM) اتحادیه اروپا، تولید فولاد کم‌کربن را تشویق خواهند کرد و فناوری جدید تولید آهن «Nippon Steel» می‌تواند رقابت‌پذیری این شرکت را در بازارهای صادراتی افزایش دهد.

فالک در ادامه خاطرنشان کرد: کاربرد عملی فناوری استفاده از هیدروژن، بستگی به میزان دسترسی و هزینه‌ هیدروژن سبز دارد. توسعه‌ یک زنجیره تامین پایدار برای هیدروژن شامل مراحل تولید، ذخیره‌سازی و حمل‌ونقل، به سرمایه‌گذاری کلانی نیاز دارد.

یک منبع صنعتی در یکی از کارخانه‌های فولادسازی پکن تصریح کرد: استفاده از هیدروژن در تولید فولاد به روش کوره بلند، یکی از روش‌های اساسی برای کاهش انتشار کربن در چین محسوب می‌شود اما چالش عمده‌ دیگر، توسعه‌ زیرساخت‌های لازم برای حمل‌ونقل و ذخیره‌سازی هیدروژن به‌ منظور تولید فولاد در مقیاس انبوه است.

شرکت «JFE Steel»، یکی از فولادسازان بزرگ ژاپنی نیز به منظور کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای در حال توسعه فناوری‌های بازیافت کربن است. این فناوری‌ها شامل جذب و استفاده مجدد از کربن در فرایند تولید می‌شوند.

همچنین، شرکت «China Baowu Steel Group» به عنوان بزرگ‌ترین فولادساز جهان، موفق به اجرای یک پروژه تجاری شده که کاهش قابل‌توجهی در انتشار کربن در فرایند کوره بلند به همراه داشته است. این شرکت در سال ۲۰۲۲ برای نخستین بار در جهان، یک کوره اکسیژنه ۴۰۰ مترمکعبی با فناوری بازیافت مونوکسید کربن غنی‌ شده با هیدروژن (HyCROF) احداث کرد و از ماه اکتبر ۲۰۲۳، این فناوری را در یک واحد کوره بلند دو هزار و ۵۰۰ مترمکعبی در منطقه خودمختار سین‌کیانگ در شمال چین به کار گرفت.

هو وانگ‌مینگ، مدیرعامل شرکت مذکور در همین راستا اظهار داشت: فناوری (HyCROF) می‌تواند انتشار کربن را تا ۳۱ درصد کاهش دهد؛ ضمن اینکه تامین برق مبتنی بر انرژی‌های تجدیدپذیر را ۳۸ درصد دیگر کاهش می‌دهد و فناوری (CCUS) قادر است ۳۱ درصد باقی‌مانده را جذب و مدیریت کند.

رشد تقاضا برای فولاد کم‌کربن در آسیا

با توجه به سیاست‌های جهانی برای کاهش انتشار کربن و همچنین اجرای کامل مکانیسم تعدیل مرزی کربن اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۶، فعالان بازار بر این باورند که تامین‌کنندگان خارجی که قادر به عرضه محصولات با ردپای کربنی کمتر باشند، از مزیت رقابتی برخوردار خواهند شد. این روند، فولادسازان آسیایی و مصرف‌کنندگان نهایی در صنایع وابسته به‌ ویژه بخش‌های املاک و خودروسازی را به سمت استفاده از فولاد کم‌کربن طی سال‌های آینده سوق داده است.

شرکت «JFE Steel» ژاپن در روز ۱۵ نوامبر ۲۰۲۴ اعلام کرد: فولاد سبز این شرکت با نام تجاری «JGreeX» قرار است در یک پروژه بزرگ ساختمانی در ویتنام مورد استفاده قرار گیرد. این رویداد، نخستین صادرات فولاد سبز در این منطقه پس از عرضه موفق آن در بازار داخلی ژاپن محسوب می‌شود.

ارزیابی هفتگی موسسه «Fastmarkets» از تفاوت قیمت واردات فولاد سبز نسبت به شاخص (HRC) که اختلاف قیمت بین محصولات تخت فولاد سبز و قیمت محموله‌های تحویل‌ شده در ویتنام (cfr) را نشان می‌دهد، در روز جمعه ۲۰ دسامبر ۲۰۲۴ در محدوده ۱۰۴ تا ۲۱۲ دلار به ازای هر تن باقی ماند و تغییری نسبت به هفته قبل‌تر نداشت.

شرکت فولادسازی «HBIS» چین در روز ۱۶ دسامبر ۲۰۲۴، نخستین خط تولید ریخته‌گری مداوم جهان با فناوری متالورژی هیدروژنی را به بهره‌برداری رساند. این شرکت در گذشته نیز با مشتریان شاخصی همچون شرکت‌های خودروسازی «BMW» و «Great Wall Motor» برای تامین محصولات تخت فولاد سبز کم‌کربن همکاری داشته است.

این اقدام، ظرفیت جدیدی را برای تولید فولاد کم‌کربن در بازار داخلی و صادراتی چین فراهم کرده است و رقابت‌پذیری محصولات بخش پایین‌دستی این کشور مانند خودروهای صادراتی به بازار اروپا را در چارچوب مکانیزم تعدیل مرزی کربن افزایش می‌دهد.

ارزیابی دو هفته‌ای موسسه «Fastmarkets» از اختلاف قیمت محصولات تخت فولاد کم‌کربن، تحویل در انبار چین که نشان‌دهنده اضافه‌ بهای این محصولات در مقایسه با فولاد تولید شده به روش سنتی کوره بلند است، در روز جمعه ۲۰ دسامبر ۲۰۲۴ در محدوده ۸۰۰ یوان ( ۱۱۲ دلار) به ازای هر تن ثابت ماند و نسبت به هفته قبل‌تر تغییری نداشت.

شرکت «Baowu» در روز ۲۱ نوامبر ۲۰۲۴، حدود ۳۲۵ تن میلگرد کم‌کربن (BeyondECO) را که با استفاده از روش کوره بلند، انرژی تجدیدپذیر و سهم بالایی از قراضه بازیافتی تولید شده و بیش از ۵۰ درصد کاهش انتشار کربن داشته است، به پروژه «Plaza 66 Pavilion Extension» شرکت «Hang Lung» در شانگهای تحویل داد.

شرکت «Baosteel» قرار است یک هزار و ۱۷۱ تن فولاد سازه‌ای کم‌کربن (BeyondECO) را برای این پروژه که هم‌اکنون در حال اجرا بوده و تکمیل آن برای سال ۲۰۲۶ برنامه‌ریزی شده است، تامین کند.

براساس گزارش‌های منتشر شده در روز ۶ دسامبر ۲۰۲۴، انجمن جهانی فولاد با همکاری انجمن آهن و فولاد چین، فولادسازان مطرح و توسعه‌دهندگان املاک این کشور، بیانیه‌ای مشترک با هدف حمایت از مصرف فولاد کم‌کربن در بخش املاک و مستغلات چین منتشر کردند.

براساس اعلام یکی از فولادسازان مستقر در چین، صنعت املاک بزرگ‌ترین مصرف‌کننده فولاد در چین است اما حتی با انتشار این اعلامیه پذیرش فولاد سبز و پرداخت اضافه‌ بهای آن از سوی مصرف‌کنندگان نهایی، هم در بخش املاک و هم در بخش خودروسازی به زمان بیشتری نیاز دارد.

انتهای پیام//