قطعی برق صنایع فولادی در روزهای مختلف سال به ویژه فصل تابستان، به یکی از معضلات اساسی این صنعت مادر و استراتژیک در کشور طی سالیان اخیر تبدیل شده است. در همین راستا و به منظور تامین برق مورد نیاز، شرکت‌های بزرگ فولادی کشور دست به کار شده و اقدام به احداث نیروگاه‌های خودتامین برق کرده‌اند؛ اگرچه این اقدام به نوبه خود می‌تواند گامی موثر در راستای تامین برق صنایع فولادی کشور باشد اما آنچه حائز اهمیت بوده و در این میان مغفول باقی مانده، عدم سرمایه‌گذاری در زمینه انتقال و توزیع برق مورد نیاز این صنایع است. بر همین اساس هم‌زمان با افزایش ظرفیت تولید برق در کشور، توسعه زیرساخت‌های مورد نیاز جهت افزایش انتقال و توزیع برق صنایع فولادی نیز لازم است در دستور کار بخش‌های ذی‌ربط قرار بگیرد. در همین راستا، خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات آنلاین» گفت‌وگویی با بهداد قره‌گوزلو، مدیرعامل شرکت پترو فولاد بهمن تدارک دیده است که متن کامل آن را در ادامه خواهید خواند:
در خصوص مفهوم رتروفیت «Retrofit» در کارخانجات فولادی کشور توضیحاتی ارائه بفرمایید.
صنایع و کارخانجات فولادی به منظور تامین و هدایت برق مورد نیاز خود، از تجهیزی به نام سوئیچ‌گیر (تابلو برق) استفاده می‌کنند. این تجهیز، در سطوح مختلف ولتاژی از قبیل فشار قوی، فشار متوسط و در نهایت جهت استفاده در دستگاه‌های مختلف در سطح فشار ضعیف مورد استفاده قرار می‌گیرد. تابلوهای برق خود از تجهیزات مختلف و متنوعی تشکیل شده‌اند که از مهم‌ترین اجزای آن می‌توان از کلیدهای قدرت «Circuit Breaker» نام برد که وظیفه قطع، وصل و نیز حفاظت تجهیزات از جریان اضافه بار و اتصال کوتاه را بر عهده داشته و جریان الکتریسیته را به صورت کنترل شده به دستگاه‌های مختلف هدایت می‌کند. کلیدهای مورد استفاده در بسیاری کارخانجات مختلف فولادی و همچنین صنایع نفت، گاز و پتروشیمی کشور قدیمی بوده و حدودا تا ۱۰ سال پیش توسط شرکت‌هایی همچون «ABB» سوئیس، «SIEMENS» آلمان و…، تولید و وارد کشور می‌شده‌اند اما تولید بسیاری از این کلیدها در شرکت‌های مذکور، متوقف (obsolete) شده و از سوی دیگر، کلیدهای مورد استفاده در کارخانجات مختلف فولادی در گذر زمان مستهلک شده و ادامه کار با آن‌ها در سیستم، صنایع را دچار ریسک توقف‌های ناخواسته در تولید یا مخاطراتی از قبیل انفجار یا آتش‌سوزی می‌کند. در چنین شرایطی، نمی‌توان فرایند تولید را به دلیل عدم ساخت و یا مستهلک شدن این کلیدها متوقف کرد و در حالت کلاسیک و سنتی، چاره‌ای جز خرید و تعویض سلول کامل (سوئیچ‌گیر) وجود ندارد. نکته مهم و قابل‌توجه این است که تعویض تابلوی برق در هر کارخانه فولادی، در کمترین و خوشبینانه‌ترین حالت، دو تا سه هفته و در بیشترین حالت یک تا سه ماه زمان خواهد برد؛ حال اگر میزان درآمدزایی یک شرکت فولادی روزانه یک میلیون یورو باشد و این شرکت تولید خود را به دنبال تعویض تابلوی برق به مدت یک ماه متوقف کند، با زیان هنگفتی (حداقل ۳۰ میلیون یورو) طی این مدت مواجه خواهد شد؛ ضمن اینکه هزینه‌های تغییرات سیویل و نیز حیف و میل منابع به دلیل عدم استفاده و بازیافت تابلوهای قدیمی را به دنبال خواهد داشت.
در این شرایط، به عنوان یک راهکار آلترناتیو مطرح و پیشرو در سطح جهانی، شرکت پترو فولاد بهمن بدون نیاز به تعویض کامل سلول سوئیچ‌گیر، فرایند رتروفیت «Retrofit» را به منظور جایگزینی و بهروزرسانی منطبق با پارامترهای الکتریکال و مکانیکال کلید جدید توسط کارشناسان خبره و متخصص خود، پس از انجام اطلاعات‌برداری میدانی، اسکن سه بعدی کلیدها و همچنین اصلاح برخی فاکتورها مانند ابعاد کلید و… در کارخانه تخصصی، انجام می‌دهد و ضمن آداپتاسیون‌ها و اینترلاک‌های امنیتی لازم در بالاترین استانداردهای کیفی در کلید کاملا جدید با تکنولوژی نو، صرفا ظرف چند ساعت خاموشی در سوئیچ‌گیر موجود در صنایع جایگزین کرده و به همراه آموزش‌های مورد نیاز و آماده سرویس تست و تحویل کارفرمایان می‌کند. از مزایای این فرایند (رتروفیت) می‌توان به بهرمندی از تکنولوژی بالا و آپشن‌های جدید کلیدهای رتروفیت شده، افزایش ضریب اطمینان و تداوم تولید و پایداری سیستم صنایع، دسترسی به قطعات یدکی کلید رتروفیت شده در بازار با قیمت مناسب، کاهش هزینه‌های جانبی تولید در صورت استفاده از این کلیدها در کارخانجات فولادی و افزایش بهره‌وری و جلوگیری از هدررفت منابع و خسارت به محیط زیست اشاره کرد. به عنوان مثال در یک کارخانه مشتمل بر ۳۰ تابلوی برق موجود، در صورت فرایند رتروفیت دیگر نیازی به خرید ۳۰ سلول جدید نبوده و صرفا با انجام چند کلید رتروفیت با بهینه و بهروزرسانی سیستم ضمن آسودگی خیال، هزینه‌های جانبی تولید (از جمله توقف ناخواسته تولید) کاهش می‌یابد. در این بین باید توجه داشت که اجرای فرایند رتروفیت بسیار دقیق و نیازمند به دانش و تخصص کافی است و در غیر این صورت می‌تواند باعث بروز خطا (Fault) شده و منجر به انفجار تابلوی برق و خسارات جبران‌ناپذیری به کارخانجات فولادی شود.
شرکت پترو فولاد بهمن چه اقداماتی در این زمینه طی ماه‌های اخیر انجام داده است؟
شرکت پترو فولاد بهمن از سال ۱۳۹۰ تا به امروز، با بزرگ‌ترین شرکت‌های فولادی کشور اعم از فولاد مبارکه اصفهان، فولاد هرمزگان جنوب، فولاد خراسان، فولاد خوزستان، فولاد بوتیای ایرانیان، معدنی و صنعتی گل‌گهر، معدنی و صنعتی چادرملو و… همکاری داشته و خوشبختانه تمامی پروژه‌ها را با موفقیت، اجرا و طی این سال‌ها بدون بروز کوچک‌ترین ایراد با کیفیت بسیار مطلوب در حال کار و سرویس‌دهی است. اخیرا پروژه رتروفیت کلیدهای شرکت (SPGC) را به پایان رسانده‌ایم و در حال همکاری چندباره با شرکت پتروشیمی شهید تندگویان در همین زمینه و همچنین مهندسی معکوس یکی از قطعات این شرکت هستیم؛ ضمن اینکه پروژه رتروفیت کلیدهای (HPA) شرکت معدنی و صنعتی چادرملو را حدود سه ماه پیش به اتمام رسانده و به تازگی پروژه رتروفیت کلیدهای شرکت سیمان شمال را نیز بر عهده گرفته‌ایم. از جمله پروژه‌های برجسته شرکت پترو فولاد بهمن می‌توان به نظارت بر نصب و راه‌اندازی پست ۴۰۰ کیلوولت (GIS) زیمنس آلمان در شرکت فولاد جهان‌آرا اروند اشاره کرد. لازم به ذکر است تعداد شرکت‌هایی که هم‌اکنون در زمینه بهینه‌سازی و رتروفیت کردن کلیدهای تابلو برق در سطح جهان مشغول به فعالیت هستند، به تعداد انگشت‌های یک دست نمی‌رسد و به همین دلیل بسیار خرسند و مفتخریم که به عنوان اولین و تنها شرکت تخصصی ایرانی در این زمینه فعالیت می‌کنیم. طی یک بازه زمانی کوتاه، به عنوان سرویس پارتنر با شرکت اشنایدر «Schneider Electric» همکاری داشتیم و پس از مدتی به دلیل تشدید تحریم‌ها، ناچار به قطع همکاری خود با این شرکت مطرح فرانسوی شدیم.
با توجه به اینکه به طور عمده با صنعت برق سر و کار دارید، قطعی برق صنایع در روزهای گرم سال را تا چه میزان بر عملکرد شرکت‌های فولادی موثر می‌دانید؟
واقعیت امر این است که خوشبختانه شرکت‌های بزرگ فولادی، از توانایی مالی لازم جهت احداث نیروگاه برق برخوردار بوده و بسیاری از این شرکت‌ها طی سالیان اخیر اقدام به احداث نیروگاه‌های خودتامین کرده‌اند اما چالش بزرگ‌تری که فولادسازان کشور هم‌اکنون با آن روبه‌رو هستند، تامین گاز در روزهای سرد سال است. گاز نه تنها به عنوان یک حامل انرژی بلکه به عنوان ماده اولیه مورد نیاز تولید آهن اسفنجی در بسیاری از کارخانجات فولادی کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد و بر همین اساس هرگونه اخلال در تامین آن، منجر به افت تولید آهن اسفنجی در ایران که به عنوان دومین کشور برتر تولیدکننده این محصول در جهان است، خواهد شد. از طرفی، قراردادهای وزارت نیرو و شرکت برق در این زمینه با مشکلاتی همراه است و نیازمند یک بازنگری اساسی در این قراردادها قبل از احداث نیروگاه‌های جدید هستیم. برای مثال اگر قرار باشد شرکت‌های فولادی نیروگاه برق را با سرمایه کلان و هزینه‌های گزاف احداث کنند و علاوه بر تامین نیاز خود در زمان پیک مصرف که همان فصل تابستان است، برق را در اختیار شرکت برق نیز قرار دهند، تولید برق برای آن‌ها ضرورتی نخواهد داشت؛ چراکه این شرکت‌ها باز هم باید تامین برق شرکت‌های برق منطقه‌ای را بر نیاز خود در اولویت قرار دهند. نکته حائز اهمیت دیگر اینکه میزان برق تولید شده در کشور ما مناسب است و اگر سرمایه‌گذاری در بخش انتقال و توزیع، جهت از بین بردن تلفات ناشی از آن افزایش پیدا کند، بسیاری از چالش‌های موجود در صنعت برق کشور رفع خواهد شد و دیگر نیازی به احداث نیروگاه‌های جدید نخواهد بود. با فرض اینکه ظرفیت ۱۰ هزار مگاوات برق که قرارداد آن میان وزارتخانه‌های صمت، نیرو و شرکت‌های بزرگ فولادی کشور در سال ۱۴۰۰ به امضا رسیده است نیز به مدار تولید اضافه شود اما مادامی که زیرساخت‌های لازم جهت انتقال و توزیع آن با راندمان مناسب فراهم نباشد، احداث نیروگاه‌های جدید بی‌فایده خواهد بود. بنابراین لازم است همگام با افزایش ظرفیت تولید برق در کشور، زیرساخت‌های موردنیاز انتقال و توزیع آن نیز فراهم شود و همچنین اقدامات مقتضی جهت کاهش تلفات ناشی از این مسئله نیز صورت پذیرد.
شرکت پترو فولاد بهمن چه چشم‌اندازی برای آینده خود متصور شده است؟
شرکت دانش‌بنیان پترو فولاد بهمن، یک شرکت تولیدی به‌روز و نوین در حوزه ارائه خدمات فنی، رتروفیت و بازرگانی تخصصی در بخش‌های الکتریکال و در سطوح فشار قوی و فشار متوسط، اتوماسیون صنعتی، کنترل و ابزار دقیق است و طی سالیان فعالیت خود توانسته است با تکیه بر توان و دانش متخصصان و کارشناسان خبره و همچنین کیفیت بالای محصولات تولیدی، سهم قابل‌توجهی از بازارهای داخلی و همچنین منطقه‌ای در این حوزه را به خود اختصاص دهد. به همین دلیل همواره کنترل کیفیت و همچنین تحقیق و توسعه پایدار جهت جلب حداکثری رضایت مشتریان و شناساسی نیاز آن‌ها و پاسخگویی در کوتاه‌ترین زمان ممکن، از جمله اهداف و برنامه‌های ما برای آینده بوده است. ما نگاه خوش‌بینانه‌تری به صنعت فولاد نسبت به صنعت نفت، گاز و پتروشیمی داریم و با توجه به مسیر روبه‌رشدی که صنعت فولاد کشور در پیش گرفته است، عمده پروژه‌های خود را به این صنعت اختصاص داده‌ایم. در همین راستا برای نخستین بار در کشور، موفق به احداث کارخانه رتروفیت کلیدهای قدرت در شهرک صنعتی شمس‌آباد شده‌ایم که زمینه اشتغال‌زایی مستقیم برای حدود ۴۵ نفر را فراهم می‌سازد. تا پیش از این، هیچ شرکتی موفق به اخذ جواز احداث چنین کارخانه‌ای در کشور نشده بود و ما پس از رایزنی با مسئولان محترم صندوق نوآوری و شکوفایی کشور، مجوزهای لازم را اخذ کرده و هم‌اکنون در حال انتقال دستگاه‌ها و تجهیزات لازم به محل کارخانه هستیم؛ بخش عمده‌ای از این دستگاه‌ها توسط کارشناسان خود شرکت ساخته شده است و خوشبختانه حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد دستگاه‌ها ساخت داخل هستند. لازم به ذکر است که طراحی (Design) این کارخانه همانند کارخانجات به روز شرکت «ABB» سوئیس بوده و همچنین از ساندویچ پنل‌های پنج سانتی ساخت شرکت ماموت که عایق‌های حرارتی بسیار قوی هستند و همچنین درب و پنجره‌هایی که کمترین میزان هدررفت گرمایشی و سرمایشی را دارند، استفاده کرده‌ایم. ما با گسترش و تکمیل کارخانه پترو فولاد بهمن طی چند هفته آتی ضمن افزایش ظرفیت تولید و پذیرش پروژه‌های جدید، وارد فاز جدیدی از خدمت‌رسانی به صنایع کشور خواهیم شد.
انتهای پیام//
