مجتمع پتاس خور و بیابانک، نخستین تولیدکننده پتاس در کشور به شمار می‌آید و یکی از بزرگ‌ترین ذخایر املاح معدنی در خاورمیانه را نیز در اختیار دارد. برون‌سپاری عملیات راهبری و سرمایه‌گذاری این مجتمع به بخش خصوصی در سال ۱۳۹۸ را می‌توان نقطه عطف تاریخی آن دانست که با رشد چشمگیر شاخص‌های عملکردی این مجتمع از جمله تولید و استخراج همراه بوده است؛ البته دامنه تاثیر این موضوع بسیار گسترده بوده و حتی افزایش قابل‌توجه میزان اشتغال در این مجتمع را نیز به ارمغان آورده است. روند روبهرشد عملکرد مجتمع پتاس خور و بیابانک و تعهد این مجتمع به تداوم این روند، نویدبخش خودکفایی کشور در تولید پتاس طی آینده‌ای نزدیک است.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات‌آنلاین»، مجتمع پتاس خور و بیابانک به عنوان اولین و بزرگ‌ترین تولیدکننده پتاس در کشور، از ظرفیت اسمی تولید سالانه ۵۰ هزار تن پتاس برخوردار است. با این حال، این مجتمع در سال گذشته و سال جاری توانسته است از ظرفیت اسمی خود نیز عبور کند و به تولید بیش از ۵۶ هزار تن در سال دست یابد. این مجتمع نقشی حیاتی در تامین نیازهای صنعتی و کشاورزی کشور به محصولات پایه پتاس ایفا می‌کند. گفتنی است که در حال حاضر، نیاز کشور به کود کلرید پتاسیم حدود ۲۵۰ هزار تن در سال است و محصولات تولیدی مجتمع پتاس خور و بیابانک به دلیل کیفیت بالا، نقش مهمی در کاهش وابستگی کشور به واردات ایفا می‌کند. در واقع فعالیت این مجتمع نه تنها به خودکفایی کشور در تامین این محصول حیاتی کمک می‌کند بلکه باعث صرفه‌جویی ارزی و تقویت اقتصاد ملی نیز می‌شود. مجتمع پتاس خور و بیابانک همواره بر ارتقای بهره‌وری، افزایش تولید و بهبود کیفیت محصولات تمرکز می‌کند تا بتواند به بهترین شکل ممکن به تامین نیازهای کشور بپردازد.
متعهد به توسعه پایدار
هدف اصلی مجتمع پتاس خور و بیابانک، دستیابی به بالاترین سطح بهره‌وری و تولید پتاس با بالاترین کیفیت ممکن، به خصوص برای پذیرش در بخش کشاورزی است. این مجتمع در تلاش است تا با توسعه پروژه‌های جدید و بهبود فرایندهای جاری، نقش خود را در تامین نیاز کشور ایفا کند. چشم‌انداز مجتمع پتاس خور و بیابانک، افزایش تولید کلرید پتاسیم تا ظرفیت ۱۰۰ هزار تن در سال در این واحد و تولید همین محصول با ظرفیت ۱۰۰ هزار تن در سال در واحد ترود تا سال ۱۴۱۰ است. با دستیابی به ظرفیت تولید ۲۰۰ هزار تن کلرید پتاسیم، این مجتمع ضمن تثبیت جایگاه خود در سطح کشور، به یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان پتاس در منطقه نیز تبدیل خواهد شد.
حضور بخش خصوصی در مجتمع پتاس خور و بیابانک، نقش برجسته‌ای در موفقیت‌های این مجتمع داشته است. در چارچوب سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی، بند ت ماده ۳۵ قانون رفع موانع تولید و نیز ماده ۳۵ قانون معادن، راهبری و سرمایه‌گذاری این مجتمع به بخش خصوصی برون‌سپاری شد. در این برون‌سپاری، ضمن حفظ مالکیت ۱۰۰ درصدی دولت، این فرصت را برای بخش خصوصی فراهم کرده است تا با استفاده از پتانسیل‌های خود، به توسعه و بهره‌وری مجتمع کمک کند.
بهره‌گیری از توانمندی‌ها و نوآوری‌های بخش خصوصی، به ویژه در زمینه‌های فناوری و مدیریت، زمینه مناسبی را فراهم آورد تا مجتمع پتاس خور و بیابانک به اهداف تولیدی و توسعه‌ای تعریف شده دست یابد. بخش خصوصی با بهره‌برداری بهینه از منابع و سرمایه‌گذاری بالغ بر ۲۰ هزار میلیارد ریال در پروژه‌های کلیدی نظیر توسعه معادن و کارخانه‌ها و نیز سطح تبخیر، توانسته است ظرفیت تولید را افزایش دهد و کیفیت محصولات را بهبود ببخشد. این همکاری نزدیک با بخش خصوصی نه تنها به افزایش تولید و بهره‌وری مجتمع کمک کرده بلکه نقش مهمی در کاهش وابستگی به واردات و خودکفایی کشور در تامین پتاس داشته است.
پس از برون‌سپاری مجتمع پتاس خور و بیابانک به بخش خصوصی در سال ۱۳۹۸، روند روبهرشد چشمگیری در عملکرد مجتمع آغاز شد. این پیشرفت‌ها تعهد و تلاش‌های مداوم تیم مجتمع برای بهبود و توسعه این صنعت را نشان می‌دهد. استخراج ماده معدنی در سال گذشته با رشد قابل توجه ۱۰٫۶ درصدی در مقایسه با سال ۱۳۹۹ همراه بوده که این دستاورد بیانگر تلاش‌های بی‌وقفه تیم مجتمع و استفاده از فناوری‌های پیشرفته در فرایندهای استخراج است.
مجتمع پتاس خور و بیابانک همچنین در زمینه تولید کارنالیت نیز رشد ۸۳٫۴ درصدی را در سال گذشته در مقایسه با سال ۱۳۹۹ ثبت کرده است. این افزایش نیز کارایی و اثربخشی فرایندهای مجتمع در تولید کارنالیت را نشان می‌دهد که امکان افزایش مستمر تولید را فراهم کرده است. گفتنی است که مجتمع پتاس خور و بیابانک نسبت به تداوم این روند روبهرشد و کمک به توسعه پایدار این صنعت تعهد بالایی دارد.
یک همکاری موثر
مجتمع پتاس خور و بیابانک طی سال‌های اخیر دستاوردهای قابل‌توجهی داشته که یکی از مهم‌ترین آن‌ها، عبور از ظرفیت اسمی کارخانه تولید کلرید پتاسیم بوده است. این افزایش تولید در نتیجه بهره‌گیری بهینه از شورابه اولیه و برنامه‌ریزی دقیق در آبگیری حوضچه‌های تبخیر خورشیدی محقق شده است. از دیگر اقدامات مهم صورت‌گرفته در این راستا می‌توان به توسعه سطح تبخیر به بیش از ۲۰ کیلومتر مربع اشاره کرد که زمینه لازم برای دستیابی به ظرفیت تولید ۱۰۰ هزار تن کلرید پتاسیم را فراهم می‌آورد.
این دستاورد نتیجه همت و تلاش شبانه‌روزی کارگران و مهندسان بومی است که با سرمایه‌گذاری موثر بخش خصوصی و همچنین نصب و راه‌اندازی تجهیزات مدرن و کارآمد، به بهبود کمیت و کیفیت محصولات کمک کرده‌اند. ناگفته نماند که استفاده از سانتریفیوژهای ۱۰۰ درصد ایرانی در تولید پتاس، نشان‌دهنده استقلال و خودکفایی صنعت پتاس کشور بوده و باعث کاهش وابستگی به واردات تجهیزات خارجی شده است. در حوزه ارزش افزوده نیز اقداماتی نظیر تولید کودهای ترکیبی گرانوله و استفاده از منابع شورابه‌ای برای تولید محصولات با ارزش افزوده بالا انجام شده است؛ اقداماتی که افزایش سودآوری و بهره‌وری مجتمع را به همراه داشته‌اند.
البته چالش‌هایی از جمله مشکلات منطقه‌ای و معارضان محلی نیز در این مسیر وجود داشتند که با پیگیری‌های مستمر و هماهنگی با مقامات مربوطه، نسبت به رفع آن‌ها اقدام شد. در مجموع مهم‌ترین عامل موثر بر پیشرفت‌های قابل‌توجه این مجتمع را می‌توان استفاده از توان مدیریتی و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی توانمند دانست زیرا رشد جهش‌وار بهره‌وری و تولید، پس از سال ۱۳۹۸ و ورود بخش خصوصی به تولید این محصول با‌ارزش صورت گرفت.
علاوه‌برآن‌ها، برنامه‌ریزی‌های جامعی نیز برای هوشمند‌سازی فرایند نظارت بر معدن در مجتمع پتاس خور و بیابانک انجام شده است. این برنامه‌ها شامل نصب سیستم‌های نظارت تصویری پیشرفته، استفاده از توزین‌گرهای هوشمند برای کنترل دقیق‌تر و بهینه عملیات استخراج و حمل‌و‌نقل مواد معدنی و همچنین نظارت بر بخش فروش محصول نهایی هستند. این تغییرات و نوآوری‌ها تاثیر بسیار مثبتی بر فعالیت‌های مجتمع داشته‌اند و به افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه‌ها و بهبود کیفیت محصول نهایی کمک کرده‌اند.
رویکرد همه‌جانبه
مجتمع پتاس خور و بیابانک با ایجاد فرصت‌های شغلی متعدد در بخش‌های مختلف، نقشی کلیدی در کاهش بیکاری و رونق اقتصادی منطقه ایفا می‌کند. همچنین فعال‌سازی بخش گردشگری و جلب سرمایه‌گذاری بخش خصوصی نیز بستر مناسبی را برای اشتغال‌زایی در این حوزه فراهم کرده‌اند. جذب گردشگران، رونق اقتصادی شهرستان خور و بیابانک و ایجاد فرصت‌های شغلی برای جوانان محلی، حاصل پروژه گردشگری مزرعه کمال‌آباد محسوب می‌شوند. علاوه‌براین، بازسازی دهکده نمکی و توسعه آبشار نمکی نیز به عنوان جاذبه‌های منحصر‌به‌فرد، تعداد زیادی از گردشگران را به این شهرستان جذب و از این طریق به توسعه صنعت گردشگری منطقه کمک شایانی کرده‌اند.
ایجاد فرصت‌های شغلی جدید و تقویت اشتغال در منطقه نیز از جمله نتایج احداث کارخانه گرانول‌سازی و اجرای طرح‌های توسعه‌ای برای افزایش تولید به شمار می‌آیند. مجتمع پتاس خور و بیابانک همواره به مسئولیت‌های اجتماعی خود پایبند بوده و اقداماتی نظیر حمایت از پروژه‌های محلی، ایجاد زیرساخت‌های لازم برای جامعه محلی و مشارکت در طرح‌های اجتماعی را انجام داده است. این مجتمع همچنین برنامه‌هایی را برای افزایش مشارکت اجتماعی و بهبود کیفیت زندگی در منطقه در دستور کار دارد.
مجتمع پتاس خور و بیابانک پروژه‌ها و طرح‌های توسعه‌ای مهمی را در دست اقدام دارد که شامل توسعه معدن به منظور افزایش میزان استخراج ماده معدنی، افزایش سطح تبخیر با هدف افزایش تولید کارنالیت و همچنین توسعه کارخانه به منظور افزایش میزان تولید پتاس می‌شوند. همچنین طرح‌های توسعه‌ای با هدف بهره‌برداری از معادن شورابه‌ای کشور مانند طرح تولید کربنات لیتیوم از منابع شورابه‌ای، پروژه پلایای مهرجان، پلایای میانی و معدن پلایای حاج علیقلی نیز در حال اجرا هستند. این پروژه‌ها نقش مهمی در افزایش ظرفیت تولید و بهره‌وری از منابع شورابه‌ای کشور دارند و به توسعه پایدار صنعت پتاس کمک خواهند کرد.
تردیدی نیست که دستاوردهای اخیر مجتمع پتاس خور و بیابانک حاصل زحمات بی‌وقفه کارکنان این مجتمع است. مجتمع پتاس خور و بیابانک اقدامات خود را در راستای بهبود مستمر و دستیابی به اهداف بلند‌مدت تداوم خواهد بخشید؛ روندی که می‌تواند موفقیت‌های بیشتری را برای این مجتمع به ارمغان بیاورد. مجتمع پتاس خور و بیابانک بر این باور است که هر قدمی که در جهت پیشرفت مجتمع برداشته می‌شود، گام بلندی در راستای بهبود زندگی مردم منطقه و اعتلای نام کشور خواهد بود.
نمودار ۱٫ عملکرد تولید پتاس در مجتمع پتاس خور و بیابانک، قبل و بعد از برون‌سپاری به بخش خصوصی
نمودار ۲٫ میزان اشتغال در مجتمع پتاس خور و بیابانک، قبل و بعد از برون‌سپاری به بخش خصوصی
نمودار ۳٫ عملکرد استخراج ماده معدنی در مجتمع پتاس خور و بیابانک
نمودار ۴٫ عملکرد تولید کارنالیت در مجتمع پتاس خور و بیابانک
انتهای پیام//
